گلیپتوتوراکس علی دایی!

گلیپتوتوراکس علی دایی! سجاد فیروزی: فراموش‌کردن علی دایی کار سختی است؛ مردی که قریب به دوسال‌ونیم قبل از فوتبال ایران کنار گذاشته شده، همچنان در صدر اخبار است و توجه به او در مقایسه با دورانی که در فوتبال حضور داشت، چندان کم نشده است. علی دایی، اردیبهشت 1398 با تیم سایپا قطع همکاری کرد و بعد در کنفرانس خبری جنجالی، پرده از اتفاقات مدیریتی در باشگاه سایپا برداشت که به مذاق خیلی‌ها خوش نیامد. صحبت‌های تند علی دایی، بهانه‌ای برای عده‌ای بود تا مقدمات دوری‌‌اش‌ از فضای فوتبال ایران را فراهم کنند. شایعه ممنوع‌الفعالیتی او در فوتبال ایران زمانی بیشتر رنگ واقعیت به خود گرفت که برخلاف انتظار، صلاحیتش برای نشستن روی نیمکت سرمربیگری تیم ملی تأیید نشد. با وجود آنکه رئیس وقت فدراسیون فوتبال ایران با علی دایی مذاکراتی برای تیم ملی داشت ولی بعد به نقل از خود علی دایی، وزارت ورزش صلاحیت او را به دلایلی غیرفوتبالی برای تیم ملی تأیید نکرد. البته وزارت ورزش ادعای علی دایی را رد ولی طولانی‌شدن دوری‌اش از فوتبال، رفته‌رفته شایعه مذکور را باورپذیرتر کرد. باوجوداین، بعد از قریب به یک‌سال‌ونیم، به نظر رسید محدودیت‌های موجود نسبت به علی دایی کمتر شده و چند تیم لیگ برتری برای داشتن کاپیتان و مربی سابق تیم ملی با او وارد مذاکره شدند که نهایتا این مذاکرات به نتیجه نرسید.
دایی این روزها احتمالا مشغول رسیدگی به بیزینس و اداره دفتر بیمه‌اش است و همان‌طور که خودش گفته شاید دوری‌اش از فوتبال برایش آرامش بیشتری هم در پی داشته است. هرچند مشخصا دوربودن علی دایی از فضای پرخبر رسانه‌ای فوتبال، مانع از فراموش‌شدن او و فعالیت‌هایش نشده است؛ حالا چه فعالیت‌هایی که در امور فوتبالی و ورزشی داشته و چه فعالیت‌هایش در حوزه اجتماعی. تازه‌ترین اتفاقی که باعث شده نام علی دایی دوباره در رسانه‌ها مطرح شود، به غیر از مصاحبه علیه اسکوچیچ، مربوط به کشف یک گونه جدید از ماهی است. گونه‌ای که در قالب یک تیم تحقیقاتی از ایران و آلمان کشف و ثبت جهانی شده و به نام علی دایی، افتخار فوتبال ایران نام‌گذاری شد. این خبری است که «ایسنا» به نقل از دکتر سید‌حامد موسوی‌ثابت، عضو هیئت علمی گروه شیلات دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان و سرپرست این تحقیق مشترک روی خروجی‌اش برده و نوشته است «با عنایت به پراکنش این ماهیان در رودخانه‌های استان‌های غربی و جنوب غربی کشور، نام علمی یک گونه از این ماهیان که در رودخانه سیمره زیست می‌کند، به پاس فعالیت‌های انسان‌دوستانه و میهن‌پرستانه فوتبالیست و مربی پرآوازه کشورمان بعد از زلزله کرمانشاه به افتخار او کتفیش علی دایی 
(Glyptothorax alidaeii) نام‌گذاری شد».
اینکه یک گونه نادر از گربه‌ماهی‌ها در رودخانه‌های غربی ایران بعد از سال‌ها تحقیقات تیم ایرانی – آلمانی به اسم علی دایی ثبت جهانی می‌شود اتفاق درخور توجهی است. اتفاق مهم‌تر اما این است که عنوان شده این نام‌گذاری جهت فعالیت‌های خیرخواهانه و انسان‌دوستانه علی دایی در راستای کمک به زلزله‌زدگان کرمانشاه است. از آن اتفاق تلخ و زلزله مهیب، زمان تقریبا زیادی می‌گذرد ولی برخورد دوگانه با علی دایی در همین موضوع کمک به زلزله‌زده‌ها هم از آن دست اتفاقاتی است که فراموش‌کردنش سخت است. آن روزها علی دایی پیش‌قدم شده بود تا در سرمای سخت کرمانشاه، کمک‌های مردمی را به مناطق زلزله‌زده برساند و برای روستاییان بی‌پناه در یکی از مناطق کرمانشاه، خانه و سرپناه بسازد. اگرچه امروز از «گلیپتوتوراکس علی دایی» اسم می‌برند و کارهایش را ارج می‌گذارند ولی در آن روزها، حسابی بر علی دایی و یکی، دو چهره سرشناس دیگر از‌جمله صادق زیباکلام که برای کمک به زلزله‌زده‌ها پیش‌قدم شده بودند، سخت گرفتند. سخت از این لحاظ که نه تنها حساب آنها که برای کمک‌های مردمی اعلام شده بود مسدود شد بلکه هم زیباکلام و هم علی دایی هر دو به دادسرا و اداره آگاهی هم احضار شدند تا پاسخ‌گو باشند! علی دایی آن روزها از بی‌مهری‌های صورت‌گرفته حسابی رنجیده بود و در اینستاگرامش نسبت به چنین اتفاقی نوشت: «آخر و عاقبت یازده ماه تلاش شبانه‌روزی برای ساخت‌وساز خانه‌های مردم زلزله‌زده کرمانشاه احضار به آگاهی است. به‌ خاطر وظیفه انسانی و اخلاقی از روز زلزله شروع کردم به کمک‌رسانی، یک بار دادسرای اصفهان و بعد دادسرای مشهد حسابم را بست. سپس مقامات رسمی و غیررسمی با کمترین تحقیق شایعه‌پراکنی کردند و بیشتر توان فکری و مالی من، صرف پاسخ‌گویی به مراجع شد. از روز اول در این صفحه، تمامی مراحل کمک‌رسانی را قدم به قدم نشان دادم و الان هم معلوم نیست اصلا شاکی چه کسی است چون مردم که همیشه به من محبت داشتند. با پیشرفته‌ترین تکنولوژی و بهترین نوع مصالح، خانه‌سازی را شروع کردم و ادامه می‌دهم چون اعتقاد دارم باید کار را اصولی انجام داد».


دایی اما بعدها در گفت‌وگو با روزنامه «گل» پشت پرده بستن حساب‌ها و احضارش به دادگاه را به ترس «عده‌ای» از اعتماد مردم به خودش عنوان کرد و گفت: «نظر من این است که آنها از اینکه مردم به امثال من اعتماد کرده‌اند ناراحت هستند و به همین خاطر این ناراحتی‌شان را با بستن حساب و احضار من بروز دادند. من از این مسئله به هیچ عنوان ناراحت نیستم که بخواهم جایی بروم و پاسخ‌گو باشم. ما از اول هم پاسخ‌گو بودیم. اینها جواب‌شان را از مردم می‌گیرند و مردم می‌دانند که ما به آنها پاسخ‌گو هستیم. این اعتماد بوده که مردم ما را امین خودشان دانسته‌اند». حرف تکمیلی‌اش را هم در صحبت‌هایی که خبرآنلاین، بخشی از آن را منتشر کرد زد و گفت: «اگر جرم من با مردم‌بودن و کمک‌کردن به آنهاست، این را بنویسید و به من ابلاغ کنید. اما اگر جرمم چیز دیگری است که خودم هم از آن خبر ندارم، باز هم برایم بنویسید که جرمم چیست؟».
علی دایی در همان پرونده کمک به زلزله‌زدگان کرمانشاه که حالا به افتخارش «گلیپتوتوراکس علی دایی» را ثبت کرده‌اند حسابی اذیت شد ولی از این گفت که حساب «اینها» از «مردم» جداست و برای همیشه قرار است کنار مردم باقی بماند. درست است که او چند سالی است از فوتبال کنار رانده شده و شاید بیزینس را به فوتبال در این ادوار ترجیح دهد ولی همچنان در صدر اخبار باقی مانده و نه برای «آنها» بلکه برای «مردم» علی دایی باقی مانده است؛ «گلیپتوتوراکس علی دایی» فقط یکی از این نشانه‌ها است.