روزنامه وطن امروز
1400/08/26
سرباز ره عشق
عباس اسماعیل‌گل: «شهیدی که حتما نمی‌خواسته شناخته شود»؛ این، آن چیزی بود که با دیدن عنوان کتاب «نشانی از قهرمان بی‌نشان» به ذهنم رسید. راستش را بخواهید، چیز دیگری هم با دیدن طرح کودکانه روی جلد به ذهنم آمد اما زور ذهنیت اول به دومی قطعا می‌چربید که مصمم به خریدش شدم؛ کتابی با عنوان «نشانی از قهرمان بی‌نشان» خاطراتی از شهید محمد قهرمان. نوشتن از شهدا همیشه سخت است، حال اگر درباره شهیدی باشد که اطلاعات کمی از او در دسترس است، سخت‌تر هم میشود. شهید قهرمان از همین جنس شهدا بوده است. اطلاعات کمی از کودکی و خانواده‌اش وجود داشته و کسانی که از او خاطره داشتند نیز محدود بوده‌اند؛ همان‌گونه که نویسنده در مقدمه کتاب به آن اشاره کرده است: «درباره سردار شهید محمد قهرمان با حوزه هنری صحبت کردم. جناب آقای کریمیان گفتند: منابع زیادی از این شهید در دست نیست. می‌توانید در حد نوجوان بنویسید... با کمک آقای مهربان کار را شروع کردیم. مدت ۲ سال مصاحبه و نوشتن به طول انجامید. با اینکه حدود 30 سال از شهادت قهرمان می‌گذرد، لابه‌لای اوراق کهنه خاطرات گردگرفته گذشته، مطالب ارزنده‌ای به دست آمد». غلام‌حسین باغانی اما توانسته با همان تعداد افراد محدود، ساعت‌ها به مصاحبه بنشیند و خاطرات آنها را به فضای داستانی نزدیک و مخاطب را با خود همراه کند. او که دوستی‌اش با شهید قهرمان از دوران کودکی و دبستان شروع شده، فصل نخست کتاب را به یادآوری خاطرات خود از شهید پرداخته است. او از دوران دبستان که در شهر خوسف گذرانده‌اند و دبیرستان بیرجند تا سیل خروشان انقلاب و شروع جنگ تحمیلی و اعزام محمد به جبهه برای ما می‌گوید. باغانی اما در فصل‌های بعدی کتاب و در خاطرات دیگر دوستان شهید، پرده از برخی خصلت‌های رفتاری شهید برمی‌دارد و مخاطب را با دیگر زوایای زندگی او آشنا می‌کند. در روایت عبدالله جوانمرد، محمد یک فرد سیاسی است که از همان ابتدا با شعور سیاسی وارد میدان مبارزه شده بود: «من و قهرمان می‌گفتیم اگر خواسته‌ای داشته باشیم، بهتر است با توده مردم باشیم، نه اینکه در قالب یک سازمان خاص مبارزه کنیم». اما محمد قهرمان تنها یک فرد سیاسی نیست، او از کودکی مهربانی و شجاعت را آموخته است. باغانی در ۲ فصل دیگر روایاتی از حضور شهید قهرمان در جنگ را بیان می‌کند و از رشادت‌های کسی می‌گوید که در جبهه یا پشت خط مقدم حواسش به بقیه، بویژه نوجوانان بوده و این دقت در جزئی‌ترین موارد هم از او دیده می‌شده است، مثلا مراقب بوده تا آنها (نوجوانان) همیشه غذا بخورند و اگر کاستی‌ای بود آن را برطرف می‌کرد: «برای اینکه در مصرف آب صرفه‌جویی شود، دسته جمعی بچه‌ها راحمام می‌برد. پشت‌شان را کیسه می‌کشید و لیف می‌زد. چندین‌بار دیدم نیمه‌شب روی بچه‌ها پتو می‌کشد که سرما نخورند، بویژه این سال‌های آخر که بچه‌های کم سن‌وسال به گردان ما آمده بودند». نویسنده اما در فصل‌های انتهایی کتاب در لابه‌لای خاطرات وحید توکلی و سیدرضا طباطبایی، گریزی به لایه‌های پنهان زندگی شهید زده و زیست معنوی او را تا آنجا که در یادها مانده، برای مخاطب به تصویر می‌کشد و البته در همه فصل‌ها بخوبی نشان می‌دهد شهید قهرمان یک انسان معمولی مانند بسیاری از ما بوده که توانسته خود را از روزمرگی‌ها برهاند: «او مرا آقا سید صدا می‌کرد. نسبت به سادات احترام خاصی قائل بود. با اینکه من کوچک و کم‌سن بودم، مرا جلوی ماشین می‌نشاند. شاید همین موضوع باعث شد حضرت زهرا(س) از او دستگیری کند و درجه شهادت در میدان جنگ نصیبش شود». نویسنده در کتاب از خانواده‌ای که همراه او بوده‌اند و ازدواج شهید سخنی نرانده تا ما بیشتر با خصوصیات رفتاری او آشنا شویم اما بر اساس آنچه در کتاب و در خاطرات دوستانش آمده، شهادت او از همان ابتدای جنگ برای آنها مشخص بوده؛ اویی که همواره شعر زیر را زمزمه می‌کرده است: عاشقان را سر شوریده به پیکر عجب است/ دادن سر نه عجب داشتن سر عجب است... تنِ بی‌سر عجبی نیست گر افتد بر خاک/ سر سرباز ره عشق به پیکر عجب است... . *** برنامه‌های فرهنگی مرکز اسناد انقلاب اسلامی در هفته کتاب از تخفیف ویژه تا اهدای کتاب به کتابخانه‌های مناطق محروم همزمان با بیست‌‌و‌نهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، برنامه‌های فرهنگی مرکز اسناد انقلاب اسلامی برای هفته کتاب اعلام شد. این برنامه‌ها که با هدف ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی و در راستای ارائه خدمات هر چه بیشتر به مخاطبان تنظیم شده، بدین شرح است: همزمان با هفته کتاب، نرم‌افزار اندرویدی فهرست منشورات مرکز اسناد انقلاب اسلامی رونمایی شد. علاقه‌مندان می‌توانند با استفاده از این اپلیکیشن، علاوه بر مشاهده فهرست کامل منشورات این مرکز، از اخبار تازه‌های نشر و تخفیف‌ها نیز با خبر شوند. معرفی کتاب‌ها و جزئیات آثار از دیگر ویژگی‌های این نرم‌افزار است. این اپلیکیشن همچنین بستری آسان برای سفارش کتاب‌ها خواهد بود. مرکز اسناد انقلاب اسلامی با هدف ترویج فرهنگ کتابخوانی آمادگی خود را برای اهدای منشورات این مرکز به همه کتابخانه‌های مناطق محروم کشور اعلام می‌دارد. بر این اساس، از همه متصدیان کتابخانه‌های مناطق محروم کشور دعوت میشود به منظور هماهنگی‌های لازم تا ۲۴ آذر ۱۴۰۰ به مدت یک ماه، با موسسه فرهنگی- هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی در تماس باشند. از ۲۴ آبان تا اول آذر، مرکز اسناد انقلاب اسلامی ۷ عنوان از منشورات خود را با تخفیف ۴۰ درصدی و ارسال رایگان در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است. کتاب‌های «سند انتخاب»، «میدان‌های سخت»، «جهل مقدس»، «جنگ اقتصادی»، «سفیر شیعه در غرب»، «حاج اسماعیل» و «هدیه مسیح» در این فهرست قرار دارند. نمایشگاه مجازی کتاب توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی راه‌اندازی شد. در این نمایشگاه، 100 عنوان کتاب با موضوعات تاریخ انقلاب اسلامی، تاریخ معاصر ایران، زندگینامه شخصیت‌ها، خاطرات و تاریخ شفاهی، سند، سیاست خارجی، علوم سیاسی، اندیشه سیاسی، رمان و داستان، دفاع‌مقدس و... در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است. دوستداران کتاب می‌توانند از ۲۴ آبان لغایت اول آذر با مراجعه به صفحه منشورات سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، کتاب‌های مورد نظر خود را با ۳۰ درصد تخفیف و ارسال رایگان تهیه کنند. عرضه ۸ عنوان کتاب صوتی با عناوین «کتاب صوتی خاطرات آیت‌الله علم‌الهدی»، «کتاب صوتی خاطرات آیت‌الله محمدرضا مهدوی‌کنی»، «کتاب صوتی خاطرات سرلشکر سیدرحیم صفوی»، «کتاب صوتی خاطرات محسن رفیق‌دوست»، «کتاب صوتی خاطرات شهید سرلشکر علی صیاد شیرازی»، «کتاب صوتی خاطرات آیت‌الله ابوالقاسم خزعلی»، «کتاب صوتی خاطرات حجت‌الاسلام ناطق نوری» و «کتاب صوتی خاطرات حاج‌حسین سلیمانی» از دیگر برنامه‌های مرکز اسناد انقلاب اسلامی در هفته کتاب است. مهم‌ترین ویژگی این کتاب‌های صوتی، روایت خاطرات با صدای خود راوی است که ابتکاری بدیع و نو در این عرصه محسوب میشود. علاقه‌مندان می‌توانند این مجموعه را با تخفیف ۲۰ درصدی از سامانه‌های طاقچه و فیدیبو خریداری کنند. مرکز اسناد انقلاب اسلامی با عرضه ۱۸۵ عنوان کتاب الکترونیک در هفته کتاب، این کتاب‌ها را با تخفیف از سامانه‌های مربوط عرضه می‌کند. کتبی چون «من ترسو نیستم»، «مردم‌سالاری دینی از نگاه آیت‌الله خامنه‌ای»، «بچه خانی‌آباد»، «رسم دلبری» و ده‌ها عنوان کتاب دیگر با موضوعات مختلف در این مجموعه قرار دارد.
سایر اخبار این روزنامه
سرباز ره عشق
یادداشت داوود مرادیان درباره مواضع زننده اصغر فرهادی
تنش آذربایجان و ارمنستان در کریدور لاچین
امیری ایران
میراث فریدونی
مذاکرات قبل از وین
تشییع باشکوه بانوی شهید
رأی منفی مجلس به فیاضی
ابلاغ مالیات خانه‌های لوکس
مُضِر مثل ارز 4200 تومانی
پیش به سوی «میسان»
«معتادان متجاهر» زخمی بر صورت شهر
