سد بهارستان

آفتاب یزد: انگار وزارت آموزش و پرورش طلسم شده است و قفل آن با هیچ کلیدی باز نمی‌شود، البته شاید هم کلید‌هایی که برای این قفل در نظر گرفته می‌شود مناسب آن نیستند اما در هر صورت روز گذشته دومین وزیر پیشنهادی دولت برای وزارت آموزش و پرورش هم نتوانست از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد بگیرد و به این طریق حالا دولت تنها یک هفته فرصت دارد که برای این وزارتخانه مغفول واقع شده، وزیر معرفی کند. واقعیت این است که دو وزیر معرفی شده تا کنون به گفته کارشناسان توانایی رسیدگی به معضلات وزارت آموزش و پرورش را نداشته‌اند و حال سوالی که مطرح می‌شود این است که وزیر در خور این وزارتخانه باید چه شرایطی داشته باشد؟ از سوی دیگر گزینه‌های روی میز دولت سیزدهم چه کسانی هستند؟
>در مجلس چه گذشت؟
روز گذشته جلسه علنی مجلس به ریاست محمد باقر قالیباف برگزار شد و بررسی صلاحیت مسعود فیاضی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در دستورکار قرار گرفت.این جلسه درحالی برگزار شد که سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور و تعدادی از وزرا و اسماعیلی رئیس دفتر رئیس جمهور نیز در مجلس حضور داشتند.در آغاز جلسه رضا حاجی‌پور ضمن ارائه گزارش کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی از بررسی صلاحیت و برنامه‌های وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش از مخالفت اکثریت اعضای این کمیسیون با مسعود فیاضی خبر داد و افزود: «مدرک کارشناسی ایشان مورد تایید قرار گرفته، ولی ایشان فاقد مدرک دکتری می‌باشد. علی‌رغم جامعیت، واقع‌گرایی و انسجام در برنامه‌های ایشان شاخص‌های کمی و سنجش‌پذیر و زمان‌بندی شده در برنامه‌های ایشان ذکر نشده است. بین اهداف، راهبرد و رویکردها در برنامه ایشان مرزبندی دقیقی وجود ندارد.»آیت الله سید ابراهیم رئیسی که برای دفاع از وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حضور یافته بود، گفت: «ما دغدغه‌های نمایندگان در زمینه آموزش و پرورش را بررسی کردیم و به دکتر فیاضی رسیدیم.»
رئیس جمهور با بیان اینکه توصیه افراد در معرفی وزرا موثر نیست، افزود: «به هر حال افراد مختلفی معرفی می‌شوند، اما باید آن افراد با شاخص‌های ما همخوانی داشته باشند. من تا حجتی بین خود و خدا نداشته باشم اگر همه هم جمع شوند کسی را معرفی نمی‌کنم باید آن فرد شایستگی لازم را احراز کرده باشد. دکتر فیاضی کلاس، مدرسه و تعلیم و معلم را می‌شناسد. سالها هم معلم آموزشی بوده و هم پرورشی، محتوای درسی را می‌شناسد، مدیر کل بوده و در مقطعی هم مسئول فناوری وزارت خانه بوده و با زیرساخت‌های آموزش و پرورش آشنایی دارد.»رئیسی بعد از استماع گزارش کمیسیون آموزش و تحقیقات درباره صلاحیت مسعود فیاضی و دفاع از برنامه‌های دولت و فیاضی به عنوان گزینه پیشنهادی آموزش و پرورش، جلسه مجلس را با بدرقه تعداد زیادی از نمایندگان ترک کرد.


>مخالفان چه گفتند؟
در ادامه جلسه بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، احمد محرم زاده یخ فروزان، نماینده مردم اهر و هریس به عنوان مخالف، مدرک دکتری مسعود فیاضی را بی‌ارتباط توصیف کرد و گفت:« منظور وزیر پیشنهادی از تقویت حیات طیبه و تقویت نگرش آخرت گرایانه بر دامنه تربیت کودک و نوجوان ایرانی به زبان ساده چیست؟»همچنین حجت الاسلام محمد باقری، نماینده مردم بناب تاکید کرد:« فردی که حتی یک روز هم مدیریت یک مدرسه را برعهده نداشته و حتی سابقه مدیرکلی هم ندارد چگونه می‌تواند وزیر آموزش و پرورش باشد.»در جریان این جلسه، محمد وحیدی، عضو کمیسیون آموزش با تاکید بر اینکه باید به استعلامات کمیسیون آموزش و تحقیقات در خصوص مدرک تحصیلی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش توجه جدی شود، افزود:« در فضای مجازی و رسانه‌ای بیش از ۲۰ ابهام نسبت به وزیر پیشنهادی مطرح شده است که انتظار می‌رود وزیر به آن پاسخ دهد.»سیدکاظم دلخوش، سخنگوی کمیسیون قضائی از دیگر مخالفان فیاضی گفت: «آقای رئیس جمهور، آموزش و پرورش آدم‌های متخصص، علمی و فرهنگی کم ندارد، چرا باعث رنجش فرهنگیان از خود می‌شوید.»
>موافقان چه گفتند؟
درادامه بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی آموزش، حجت الاسلام موسی غضنفرآبادی رئیس کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس ضمن حمایت از فیاضی گفت:« جبهه بزرگی از فرهنگیان و دغدغه مندان حمایت خود از وزیر پیشنهادی را اعلام کردند. با توجه به برنامه‌هایی که وزیر ارائه کرد باید گفت این برنامه‌ها می‌تواند در آموزش و پرورش تحول گسترده‌ای را ایجاد کند.»عباس گودرزی نماینده بروجرد هم با بیان این‌که برخی در فضای مجازی به دنبال مهندسی کردن ذهن مسئولان هستند، گفت:
« فیاضی در بدنه آموزش و پرورش نبوده اما در این وزارتخانه مامور به خدمت بوده و برای حل مشکلات آموزش و پرورش راه‌حل دارد.»زهره الهیان نماینده تهران از دیگر موافقان فیاضی بود که گفت:« در حال حاضر دانش‌آموزان با موبایل و تبلت‌هایی برای آموزش مجازی روبرو هستند که باعث می‌شود خوراک مسموم و فضای مجازی ذهن آنها را تحت تاثیر قرار دهد، آقای فیاضی برای اینترنت پاک و سیم کارت پاک دانش‌آموزان برنامه دارد.»همچنین حجت الاسلام علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس با بیان اینکه وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش صد و اندی برنامه عملیاتی به مجلس ارائه کرده، خواستار توجه نمایندگان به برنامه‌های وی شد.
>فیاضی: مدیر تحول گرا هستم
در ادامه جلسه علنی، مسعود فیاضی ضمن تشکر از مخالفان و موافقانش با بیان اینکه یک مدیر تحول گرا هستم و نقشه تحول در دست بنده است، گفت: «قطعاً تنها دغدغه کنونی در این حوزه ارتقاء آموزش و پرورش است که ۴۰ درصد دولت را به خود اختصاص داده و قریب به ۵۰ میلیون نفر از جمعیت کشور با آن ارتباط دارند.» وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش افزود: «بنده در مرکز پژوهش‌های مجلس نیز فعالیت داشتم، شان نمایندگی را می‌شناختم و با مشکلات حوزه انتخابیه آشنا بودم بنابراین به هیچ وجه آنها را نادیده نمی‌گیرم و در مقابل تصمیم مجلس خاضع هستم.» فیاضی تصریح کرد: «بودجه آموزش و پرورش در سال گذشته ۱۳.۴ کل بودجه کشور بوده است که متاسفانه امسال ۸.۸ شده است یعنی در یک سال با ۴.۶ کسری بودجه مواجه بودیم در حالی که در کشورهای توسعه یافته هیچ‌گاه سهم این وزارتخانه نسبت به بودجه کل کشور از ۲۰ درصد کاهش پیدانکرده است بنابراین همین کسری بودجه باعث شده که رتبه‌بندی معلمان اجرا نشود ضمن اینکه رتبه‌بندی معلمان مربوط به گذشته بوده کما اینکه در سال ۹۰ در سند تحول بنیادین و در سال ۹۹ در سیاست‌های کلی ابلاغ شده از سوی رهبر معظم انقلاب و در سال ۹۵ در قانون برنامه پنجم توسعه به آن تاکید شده بود.»وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در ادامه افزود:
«رتبه بندی، قانون امروز و دیروز نیست و در سال ۱۳۹۰ در سند تحول مورد اشاره قرار گرفت و در سال ۱۳۹۹ در سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم
انقلاب اسلامی و در برنامه پنجم توسعه نیز به آن توجه شده، اما به آن نپرداختیم. با توجه به اینکه این موضوع در برنامه آمده است، باید در بودجه‌های سنواتی دیده می‌شد، لذا جدیتی لازم است تا مسئله حل شود.معلم نباید دغدغه معیشت داشته باشد، اگر معلم قرار است با دانش‌آموزان وقت بگذراند و روی روش و منش آنها کار کند، نباید دغدغه معیشت خانواده را داشته باشد. همانطور که رئیس جمهور در اظهارات خود گفت این مسئله یک بار برای همیشه باید حل شود. معلم چنین جایگاهی باید داشته باشد، اما آیا به لحاظ فرهنگی در جامعه ما از چنین منزلتی برخوردار است. معلمی شریف‌ترین شغل است، اما آیا دانش‌آموزان نخبه علاقمند به این شغل هستند؟ بنابراین به فرهنگ‌سازی نیاز داریم، چرا که در جامعه و در فضای حاکمیتی این نکته مورد توجه نیست.»فیاضی تصریح کرد: «کارکنان آموزش و پرورش که ۴۰ درصد کل دولت را به خود اختصاص داده اند، تنها بخشی از بدنه دولت هستند که فیش حقوقی آنها از حکم کارگزینی شان کمتر است. اگر این نگاه به دانشگاه فرهنگیان وجود داشت، این دانشگاه دست چندم نبود. اگر دانشگاه فرهنگیان قرار است معلم پرورش دهد و پیشران تولید سرمایه اجتماعی باشد، باید از بودجه کافی و قابل توجهی برخوردار باشد. بودجه دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی کمتر از ۴۰ درصد دانشگاه تهران است. دانشگاه تهران یکی از دانشگاه‌های مهم است که رسالت خود را دارد، اما دانشگاه فرهنگیان با ۹۸ پردیس و مرکز بزرگترین دانشگاه دولتی است، اما به لحاظ بودجه ضعیف است.»وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در ادامه اظهار کرد: «دانشگاه فرهنگیان به لحاظ هیئت علمی هیچ تناسبی با رسالتش ندارد. این دانشگاه با جمعیت ۸۰ هزار دانشجو از ۵۰۰ نفر در هیئت علمی برخوردار است که لذا نسبت استاد به دانشجو ۸۰ به ۱ است و نمی‌توان انتظار اتفاق خاصی از این دانشگاه داشت. آینده کشور در دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی رقم می‌خورد، بنابراین نیاز به عزم ملی است تا سهمیه دانشجویی از ۲۰ هزار به ۵۰ هزار دانشجو برسد و همه باید برای حل این مسئله کمک کنند.»وی اضافه کرد:« آموزش و پرورش نیاز به مواردی دارد که از مهم‌ترین آنها آموزش مجازی، تجهیز زیرساخت عمرانی و اقتضائات دانشگاه فرهنگیان است. همچنین فرایند چاپ و توزیع باید شناسایی شود و باید دید کلان به سیاست پژوهی داشت و تصمیمات را بر این اساس گرفت و سلیقه‌ای عمل نکرد.»فیاضی در ادامه با اشاره به ۴ سال فعالیت در حوزه آموزش و ۳ سال فعالیت در حوزه پرورش، گفت: «بنده به اجزای بسته یادگیری واقف هستم و در این حوزه فعالیت کرده‌ام همچنین برای تهیه هر محصولی که بتواند به تقویت آموزش و پرورش بینجامد آمادگی داشته و توجه کرده‌ام تا این موضوع تقویت شود.»وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش دولت سیزدهم با تاکید بر اینکه اعلام شده که به افرادی قول داده‌ام که پس از حضور در وزارت آموزش و پرورش آنها را در پست‌هایی به خدمت بگیرم! عنوان کرد:« بنده به احدی قولی نداده ام، تنها قول من این بوده است که کلاس تمامی دانش‌آموزان را معلم دار کنم. قائل به شایسته سالاری هستم، نظام انتصابات را طراحی می‌کنیم، در هر استان باید شایسته‌ها انتخاب شوند، به هیچ وجه بحث فردی، گروهی و خانوادگی نخواهیم داشت.»وی با اشاره به اینکه حداقل دو اتاق فکر تشکیل می‌دهیم که ادغام آنها با یکدیگر منجر به شکل‌گیری اتفاقات خوبی می‌شود، ادامه داد: از تجربه مدیریتی تمام وزرای آموزش و پرورش سابق استفاده می‌کنم. اتاق فکری متشکل از صاحب نظران تئوریک، فضای تعلیم و تربیت رسمی تشکیل می‌شود.وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش دولت سیزدهم ضمن اشاره به مطالب مطرح شده درخصوص مدرک تحصیلی خود گفت: «کمیسیونی در وزارت علوم وجود دارد به نام کمیسیون نخبگان بدون مدرک، در شورای عالی انقلاب فرهنگی قانونی در سال ۱۳۸۱ تصویب شده که براساس آن ضوابط کلی ارزشیابی صلاحیت علمی خبرگان بدون مدرک دانشگاهی تعیین می‌شود. در این قانون آمده است که دانشمندان، محققان و متخصصان رشته‌های زبان و ادبیات، هنر و معماری، علوم انسانی و معارف اسلامی که در میان اهل فن به عنوان صاحب نظر شهرت دارند و یا صاحب آثار، تحقیقات و تالیفاتی باشند و همچنین فضلای حوزه‌های علمیه که سطوح عالی را گذرانده باشند، می‌توانند حسب شرایط و مقررات مندرج در دستورالعمل بررسی صلاحیت علمی خبرگان بدون مدرک در سطح یکی از مراتب مربی یا استادیاری دانشگاهی برای همکاری جهت تدریس یا عضویت در هیئت علمی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی انتخاب شوند.»
فیاضی با اشاره به اینکه ۲۵ سال طلبگی کردم و آیت الله رشاد به عنوان رئیس حوزه علمیه و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی این شایستگی را در من دیدند که می‌توانم در کسوت هیئت علمی خدمت کنم و من را به کمیسیون نخبگان بدون مدرک معرفی کردند، ادامه داد: «در کمیسیون مذکور به عنوان استادیار قبول شدم و مقرر شد دستورالعمل اجرا شود. براساس دستورالعمل باید در دو آزمون جامع قبول و رساله‌ای را نیز تهیه و تالیف می‌کردم.»
>دست رد به سینه برادر داماد زاکانی
بعد از دفاعیات وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، محمد باقر قالیباف از وزرای دولت خواست که مجلس را ترک کنند و اعلام کرد که کارت‌ها برای اعلام نظر بین آنها تقسیم شود و رای‌گیری آغاز شد.
در نهایت نمایندگان با ۱۱۵ رای موافق، ۱۴۰ رای مخالف و ۵ رای ممتنع از مجموع ۲۶۰ رای به مسعود فیاضی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش رای اعتماد ندادند و به این ترتیب فیاضی دومین وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش در دولت سیزدهم هم نتوانست از مجلس یازدهم رای اعتماد بگیرد.محمدباقر قالیباف بعد از اعلام رای مخالفت مجلس با وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش گفت:« آقای فیاضی موفق به اخذ رای اعتماد از نمایندگان به عنوان وزیر آموزش و پرورش نشد. از رئیس جمهور آقای دکتر رئیسی خواهش می‌کنم در اسرع وقت وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش را معرفی کند چون واقعا این وزارتخانه بسیار مهم و کلیدی است.»
>مهلت ۷ روزه رئیس‌جمهور
در حاشیه جلسه علنی هم سخنگوی هیئت رئیسه مجلس در جمع خبرنگاران گفت:« بعد از آنکه مجلس در زمان معرفی کابینه پیشنهادی دولت به باغ گلی وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش رای نداد، رئیس جمهور سه ماه فرصت داشت تا گزینه بعدی را به مجلس معرفی کند که بعد از گذشت ۸۳ روز آقای فیاضی به مجلس معرفی شد.» سید نظام موسوی افزود: « طبق تفسیر شورای نگهبان، رئیس جمهور سه ماه برای معرفی وزیر بعد از عدم رای اعتماد فرصت دارد که رئیس جمهور از این سه ماه یک بار برای وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش استفاده کرد. لذا از مهلت ۹۰ روزه تنها هفت روز باقی مانده است. رئیس جمهور باید در اولین فرصت نسبت به معرفی گزینه بعدی پیشنهادی آموزش و پرورش اقدام کند.رئیس جمهور می‌تواند در این هفت روز گزینه بعدی را معرفی کند. البته طبق برخی از بندهای قانون که بعضا روسای سابق جمهوری نیز از آن استفاده کردند، آقای رئیسی می‌تواند برای اینکه سرپرست آموزش و پرورش مدت بیشتری از سه ماه در این وزارتخانه باشد از مقام معظم رهبری اذن بگیرد، این مصلحت اندیشی بر اساس تشخیص رئیس جمهور است. بطور کلی بر اساس فهم مجلس از مواد قانون اساسی رئیس جمهور باید در اسرع وقت وزیر پیشنهادی جدید را معرفی کند.»موسوی افزود: «طبق قانون تا زمان معرفی وزیر پیشنهادی جدید سرپرست معرفی می‌شود در غیر این صورت رئیس جمهور به عنوان رئیس دولت می‌تواند امورات وزارتخانه را اداره کند، البته به نظر می‌رسد تا قبل از معرفی گزینه بعدی سرپرست قبلی آموزش و پرورش عهده دار وظایف این وزارتخانه باشد.»
>گمانه زنی درباره گزینه پیشنهادی وزارت آموزش و پرورش
با توجه به رای عدم اعتماد مجلس شورای اسلامی به مسعود فیاضی دومین وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش، برخی شنیده‌ها از جدی شدن شانس معرفی علی کریمی فیروزجایی به عنوان سومین وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش حکایت دارد.وی رئیس دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه پیام نور کشور و همچنین دبیرکل جامعه اسلامی فرهنگیان کشور یکی از تشکل‌های عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری است. کریمی فیروزجایی که متولد ۱۳۵۱ در استان مازندران و
فارغ التحصیل مقطع دکترای زبان شناسی است، در دوره کنونی (یازدهم)
نماینده مردم بابل و عضو هیئت رئیسه مجلس است و سابقه نمایندگی بابل در دوره هشتم را در کارنامه دارد.برخی شنیده‌ها حکایت از این دارد که وی طی روزهای گذشته با سفر به قم با برخی از مراجع تقلید نیز دیدار کرده که در صورت صحت این خبر، ممکن است سفر به قم و دیدار با مراجع تقلید با تمایل وی و تعدادی از نمایندگان برای معرفی او به عنوان وزیر آموزش و پرورش از سوی رئیس‌جمهور بی‌ارتباط نباشد.این در حالی است که پیش از این نام افرادی مانند حمیدرضا حاجی‌بابایی، سیدعلی یزدی‌خواه، علیرضا منادی‌سفیدان، سیدباقر پیش‌نمازی، سیدبابک هاشمی‌نکو، احمد قیومی، محمدجواد حاج‌علی‌اکبری، احمد حیدری، محسن حاجی‌میرزایی، احمد حیدری، محمد طیب‌صحرایی، میثم نعمتی، حسین تاریخی و سیدرضا مومنین نیز به عنوان گزینه‌هایی برای وزارت آموزش و پرورش مطرح بود، هرچند برخی همچون آخرین نامی که در این فهرست مورد اشاره قرار گرفت و البته یکی، دو نفر از دیگر چهره‌ها، بیش از آنکه از جانب دیگران معرفی شوند، خود تاکید کرده‌اند که از گزینه‌های احتمالی هستند با این حال بعید است از شانسی جدی برخوردار باشند.
>دولت برای معرفی وزیر با مجلس مشورت کند
با این همه باید دید وزیر آموزش و پرورش باید چه شرایطی داشته باشد تا مورد تائید کارشناسان و مجلس قرار بگیرد؟ محمدرضا نیک نژاد، کارشناس آموزشی در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« وزیر آموزش و پرورش باید شناخت نسبی از بدنه این وزارت خانه، آگاهی‌هایی در خصوص آموزش و پرورش و مشکلات موجود در حوزه آموزش کشور و همچنین درک درستی از معلمی و آموزش داشته باشد، ما نمی‌خواهیم برای وزارت آموزش و پرورش دانشمند انتخاب کنیم فقط میخواهیم فردی که قرار است در این جایگاه قرار بگیرد اهرم‌های مدیریتی خودش را درست انتخاب کند و کارش را پیش ببرد، واقعیت این است که دو گزینه‌ای که تا کنون از طرف دولت برای این کار معرفی شده است این شرایط را دارا نبوده اند. اگر دولت به همین منوال بخواهد پیش برود و شرایط مذکور را برای انتخاب وزیر آموزش و پرورش مد نظر قرار ندهد، این وزارتخانه در سال‌های پیش رو شرایط سختی را پشت سر خواهد گذاشت چون ممکن است مجلس مجبور شود به وزیر پیشنهادی بعدی رای اعتماد بدهد آن وقت اگر وزیر پیشنهادی سوم هم مثل دو گزینه قبل باشد، وضع از اینی که هست بدتر خواهد شد.»وی تصریح کرد:
« واقعیت این است که با این انتخاب‌ها آبی برای آموزش و پرورش گرم نخواهد شد چون این وزارتخانه مشکلات زیادی دارد و اصلا در شرایطی نیست که روی آن آزمون و خطا صورت بگیرد! به نظر می‌رسد مجلس شورای اسلامی در بحث وزارت آموزش و پرورش تخصصی به موضوع نگاه می‌کند و نه جناحی و سیاسی و این جای امیدواری دارد؛ به همین دلیل هم به نظر من تنها راهکار این است که آقای رئیسی به عنوان رئیس جمهور با نمایندگان مجلس و به ویژه کمیسیون آموزش مجلس مشورت کند تا در بین این مشورت‌ها گزینه‌ای مناسب برای سکانداری وزارت آموزش و پرورش انتخاب شود. واقعیت این است ‌که بدون مشورت کار به جایی نخواهد رسید چون دولت باز هم می‌خواهد از همان گزینه‌های قبلی انتخاب کند و این اصلا به صلاح وزارت آموزش و پرورش
نیست.»