«صندوقچه اسرار» برنامه هسته‌ای ایران
سال گذشته در چنین روزی بود که خبر ترور محسن فخری‌زاده مهابادی منتشر شد آن هم نزدیک به سالگرد مجید شهریاری دیگر دانشمند هسته‌ای که در سال ۸۹ ترور شده بود. شهید فخری‌زاده شاید برای چهره عموم مردم ناشناخته بود، اما برای سیستم‌های امنیتی کشورهای مختلف شخصی شناخته شده و تحت نظر بود که حتی نامش در فهرست ۵۰۰ نفر از قدرتمندترین افراد جهان از سوی نشریه آمریکایی فارن پالیسی منتشر می‌شود.
او سال۱۳۳۶ در قم به دنیا آمد. از فرماندهان سپاه پاسداران در زمینه موشکی بود و پیش از ورود به برنامه اتمی ایران سابقه همکاری با شهید حسن تهرانی مقدم را داشت. در زمانی که هدف ترور قرار گرفت ریاست سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع را برعهده داشت. نیویورک‌تایمز پیشتر درمورد او نوشته بود که در قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت که در تاریخ ۲۴ مارس ۲۰۰۷، علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران تصویب‌شده، نام فخری‌زاده جزو افراد تحریم‌شده قرار داده شده بود. چندی پیش فرزند شهید فخری‌زاده درباره پدرش گفته بود: «پروژه‌های عملیاتی شهید فراتر از این چیزی است که در دسترس عموم قرار دارند، زیرا اقدامات علمی فراملی توسط شهید به مرحله عمل رسیده که بنا به ملاحظاتی علنی معرفی نشدند.»
فخری‌زاده در دوران فعالیت خود سروصدای خبری نداشت و آمریکایی‌ها او را «صندوقچه اسرار» برنامه هسته‌ای ایران نام داده بودند و می‌دانستند که همواره در تعیین موضع ایرانی‌ها در مذاکرات، نقشی مخفیانه ولی موثری داشته است. طبق نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا زمانی که با فخری‌زاده گفت‌وگوی مستقیم انجام نشود، نمی‌توان در میزان ورود ایران به دانش هسته‌ای اظهارنظر کرد.
علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی وقت درباره او گفته بود: «محسن فخری‌زاده در پدافند هسته‌ای فعالیت‌های گسترده‌ای داشت. این کار نیازمند زیرساخت و یک مسأله علمی جدی است که شهید فخری‌زاده گام‌های بلندی برای کشور برداشت و زیرساخت‌های پدافند هسته‌ای را به نحو احسن ایجاد کرد.»
