«واميـكرون» فازشـشم كرونـا

آرمــان ملـی- محمـدرضا محبوب فر- کارشناس حوزه سلامــت: در شرایطی که کشور ما، شادمان از حذف رنگ قرمز در شهرهای کرونایی کشور پس از ۲۸۹ روز است، دنیا خود را برای مبارزه با ویروس جهش یافته کرونا آماده می‌کند و برخی از کشورها مرزهای خود را مجددا بستند. آخرین بار در ۲۴ بهمن ۹۹ و در آستانه شروع خیز چهارم بود که هیچ شهری در ایران قرمز نبود، اما عادی انگاری‌ها و بازگشایی‌ها، کشور را به پیک مرگ بار پنجم کشاند. در شرایطی پویش مردمی علیه کرونا با هشدار  نسبت به بازگشایی مدارس در کشور هشدار داده است که آلمان با جمعیتی مشابه ایران، به ۶۸ درصد کل جمعیت خود دو نوبت واکسن تزریق کرده، چیزی که هم ‌اکنون در ایران ۵۴ درصد است. از اوایل مهرماه، مسوولان آلمان با مشاهده کاهش آمار مبتلایان، محدودیت‌های اجتماعی را به‌تدریج کاهش دادند. این در صورتی است که آلمان با بدترین موج کرونا از ابتدای شروع بیماری مواجه شده است. به‌رغم پوشش بالای واکسیناسیون، اقتصاد قوی و جدیت بالا در اعمال قوانین، آمار ابتلای روزانه این کشور بین 75 تا 100 هزار نفر و مرگ روزانه به بالای 400 نفر رسیده است. در ایران نیز این خطر قطعی وجود دارد که بازگشایی مدارس و دانشگاه‌‌ها، عادی‌ انگاری در بین مسئولان و مردم، کاهش سطح مراقبت‌ ها و محدودیت‌‌های بهداشتی، کشور را با موج ششم مواجه می‌‌کند. به نظر می رسد ماجرای کرونا در اروپا در کشور ایران هم تکرار شود چراکه به اسم واکسیناسیون و رتبه اول سرعت واکسیناسیون در دنیا، دولت عادی‌انگاری در پیش گرفته تا حدی که دورکاری‌ها لغو و دانشگاه‌ها و مدارس بازگشایی شده‌اند. وضعیت حمل و نقل عمومی در مترو و اتوبوس های داخل شهری به جهت تراکم جمعیت و عدم تهویه و فقدان فضای کافی برای فاصله گذاری اجتماعی بر نگرانی‌ها افزوده است.   شرایط قرمز از آفریقا تا اروپا  امــروز کشور تقریبا در شرایط پایدار بیماری به سر می‌برد امــا وضعیت موجود با پیدایش جهش‌های جدیدتر ویروس شکننده ارزیابی می‌گردد، چراکه اکنون نوع جــدیدی از ویروس کرونا در سطح کشورهای عضو اتحادیه اروپا و همچنین کشورهای خاورمیانه و همسایه ایران مشاهده شده است. اعلام شرایط اضطرار ملی در آلمان به‌گونه‌ای است که به‌رغم واکسیناسیون گسترده، بدترین خیز کرونا از ابتدا تاکنون در این کشور در حال وقوع است. دلیل این موضوع، شیوع سویه‌ی دلتا از نوع 21 J در این کشور است. علاوه بر ویروس اخیر، ویروس دیگری تحت نام «اومیکرون»، نام سویه جدید کرونا است که سر و صدای زیادی به راه انداخته. سازمان جهانی بهداشت سویه جدید کرونا را که در جنوب آفریقا ظهور کرده، خطرناک‌تر از نوع دلتا نامیده است و این سازمان، سویه جدید کرونا را نگران کننده طبقه بندی کرده و بیان داشته است که این سویه پنجمین نوع جهش یافته کرونا از زمان ظهور این ویروس است. وزیر بهداشت بلژیک از شناسایی نخستین مورد ابتلا به این سویه جدید کرونا موسوم به B.1.1.529 (اومیکرون) در  این کشور خبر داده است. در ایالات متحده آمریکا هم وضعیت هشدار قرمز صادر شده است و فرماندار ایالت نیویورک به دلیل افزایش شمار بیماران مبتلا به کووید- ۱۹و افزایش بستری در بیمارستان بر اثر این بیماری، وضعیت فاجعه اعلام کرد و رئیس جمهور آمریکا اعلام نموده «به دنبال شیوع سویه جدیدی از ویروس کرونا، برای سفر از هشت کشور به ایالات متحده آمریکا محدودیت اعمال خواهد کرد.» ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کشور ما نیز درپی ظهور سویه خطرناک ویروس کرونا تحت عنوان کرونای آفریقایی که حتی میزان سرایت آن 5 برابر کرونای دلتا است، نگرانی خودش را ابراز داشته است و هشدار داده است که «گرچه شهر قرمز نداریم اما باید نگران بود و در این صورت، کنترل تردد از مرزهای کشور ضروری است». با اینکه سویه جدید کرونا دارای تعداد باورنکردنی جهش است، در این میان، محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت اذعان داشته است: «تعداد زیاد جهش ‌های سویه جدید کرونا این احتمال را زیاد می‌کند که این سویه هم شدیدتر باشد و هم واکسن روی آن جواب ندهد.»   واکسیناسیون در برابر کرونا، مقاومت می‌کند؟ به نظر نمی‌رسد تزریــق دوز ســوم واکسن کرونا در کشور در مقابل ویروس جدید ایمنی زایی ایجاد کند، چراکه واکسن های موجود در ایران پیش‌تر حتی نسبت به تاثیرگذاری در برابر دلتا ضعیف عمل کرده و چون به‌روزرسانی نشده بودند، کارایی چندانی تاکنون نشان نداده‌اند. شرکت داروسازی فایزر پیش بینی کرده است که در صورت مقاوم بودن سویه جدید به واکسن ‌های موجود بتواند یک واکسن مناسب آن را در مدت ۱۰۰ روز تولید کند. شرکت آسترازنکا - آکسفورد نیز اعلام کرده است که نسخه جدید واکسن آسترازنکا، علیه کرونای آفریقایی جواب می‌‌دهد. اما این شرکت تاکنون نسبت به تولید و توزیع واکسن جدید اظهار نظری نکرده است.  با توصیف سویه جدید کرونا در کشورهای دنیا و در همسایگی ایران به نظر می‌رسد زنگ های خطر برای موج ششم بیماری و این بار از طریق ویروس اومیکرون به صدا درآمده‌اند. هرچند مدیرکل دفتر نظارت بر فرودگاه‌ های کشور گفته پرواز مستقیمی از محل انتشار گونه جدید کرونا انجام نشده است، اما او آنچنان‌که کشورهای دنیا محدودیت‌های شدید مسافرتی و پروازی و ترانزیتی از کشورهایی که سویه جدید کرونا در آنها در حال گسترش است اتخاذ کرده‌اند، با بی تفاوتی نسبت به اعمال محدودیت‌ها درخصوص محل گسترش ویروس برخورد کرده است. در این میان آنچه بیشتر باعث نگرانی انتشار ویروس مرگبار جدید در کشور شده است این نکته است که محدودیت ‌های فعلی مرزی نمی‌‌تواند جلوی ورود سویه جدید و خطرناک کرونای آفریقای جنوبی را بگیرد؛ مخصوصا اینکه خبرهایی از آغاز اعزام زائران ایرانی به عراق و سوریه و برعکس، اعزام زائران این کشورها به شهرهای مقدس ایران به گوش می‌رسد.