از تراکم مشکلات کشور کم کنیم

جعفرگلابی روزنامه‌نگار آیا کشاورزان اصفهان یا اهالی شهرکرد نمی‌دانند و مشاهده نکرده‌اند که بارش های آسمانی بسیارکم شده است‌؟ آیا روستاهای یزد و خوزستان که با کمبود آب آشامیدنی مواجه هستند شاهد خشکسالی نبود‌اند؟ پس چرا عده‌ای از ایشان در مقاطع مختلف به اعتراض برمی‌خیزند و از بی‌آبی شکایت می‌کنند؟ مشکلی اصلی کجاست و چرا مردم مطالبات صنفی و معیشتی را درتجمع‌ها نشان می‌دهند و تاوان نامهربانی طبیعت را متوجه مسئولان می‌کنند؟ همین مشکلات با درصد کمتری پیش از این بوده است ولی چرا حالا اعتراضات روبه تزاید می‌رود و بعضا منجر به درگیری می‌شود و عده‌ای هم از آن سوء استفاده می‌کنند؟ به نظر می‌رسد افزون بروخیم ترشدن اوضاع منابع آب کشور و فشاری که از این ناحیه متوجه اقشارمختلف هست مجموع مسائل و مشکلات دیگر بر نگرانی‌ها دامن زده است و برخی تصور می‌کنند که روندهای جاری چندان مثبت نیست که بتوان ازکنارآنها عبورکرد و امید داشت که مسائل خودبه‌خود حل شوند یا مسئولان توجه کافی به مشقات گروه‌های مختلف اجتماعی داشته باشند. وقتی کشاورزان و روستائیان و شهرنشینان شاهد تورم فزاینده هستند و عوارض بیکاری فرزندان خود را با تمام وجود حس می‌کنند و این روند طی سال‌های اخیر بی‌وقفه ادامه داشته و بیشترهم شده است برخود می‌لرزند و هرگونه حساب می‌کنند خرجشان با دخلش جور در نمی‌آید. شاید عده‌ای تصورکنند که بسیاری از مردم نسبت به مسائل عمده سیاسی و روابط خارجی چندان حساس نیستند ولی چنین تصوری قطعا اشتباه است. اگر تا دیروز قیمت دلار برای مردم کوچه و بازار وحتی روستائیان چندان مهم نبود ولی حالا همه روزه می بینند که وقتی نرخ ارزها بالا می‌رود بلافاصله بر قیمت اجناس بقالی سرکوچه هم افزوده می‌شود، وقتی روابط با کشورها روی قیمت دلار اثر مشهود دارد وکوچکترین تشنج‌ها قیمت طلا را بالا می‌برد و این معادله‌های ساده همه روزه جلو چشم مردم قرار می‌گیرد مسلما به مسائل گوناگون سیاسی و از جمله روابط خارجی حساس می‌شوند و چون نتیجه آن را مستقیما درسفره خویش دیده‌اند نسبت آن را با مشکلات دیگر خود درنظر می‌گیرند. به عبارت دیگر لمس مجموع مسائل و مشکلات است که هرمسئله طبیعی یا غیر طبیعی را برجسته می‌سازد و نگرانی‌های جدی فراهم می‌کند. اگر این نگرانی‌ها نبود یا کلی و همه گیر نبودند احتمالا التهاب‌ها و بحران‌ها موضعی و مقطعی و به‌صورت مستقل جلوه می‌کردند و جامعه در خود این احساس را داشت که می‌تواند آنها را حل یا مدیریت کند. هم اکنون درکنار گرانی و تورم و تنگناهای خارجی و تحریم‌ها خشکسالی آسیب‌رسان‌تر خود را نشان می‌دهد و برای مردم خبر از سختی‌های بیشتر می‌آورد. اما همه مشکلاتی که مردم مستقیما آنها را حس می‌کنند به موارد فوق محدود نمی‌شوند، برگزاری دو انتخابات سرد با مشارکت پایین عمومی در معدل احساس نگرانی مردم تاثیر منفی می‌گذارد. هنوز چندماه بیشتر از انتخابات ریاست جمهوری نگذشته است و برای بروز هر نوع بحران اجتماعی خیلی زود است. معمولا پس از هر انتخابات پرشوری حداقل تا یکسال فضای شادابی در جامعه ایجاد می‌شد و مردم روحیه تازه‌ای کسب می‌کردند و منتظر سر برآوردن بذری که کاشته بودند می‌نشستند ولی در حال حاضر چنین حالتی آنچنان که باید در جامعه دیده نمی‌شود. دولت آقای رئیسی خیلی زود با مشکلات بزرگ روبه‌روشده است. متاسفانه بحران آب عظیم و جدی است و راه عاجل و روشنی برای رفع آن یا تعویق اثرات زیان‌بارش از سوی کارشناسان معرفی نشده است. استفاده بیش ازپیش از مخازن سدها کمبود آتی را بیشترخواهد کرد و حفرچاه‌های عمیق خطرات حتمی خصوصا در زمینه فرونشست زمین را در پی‌خواهد داشت. پرداخت خسارت به کشاورزان یک مسکن مقطعی است و نیازبه آب آشامیدنی با هیچ پرداختی برطرف نمی‌شود. در چنین شرایط بغرنجی بیش از هر زمان دیگری نیازبه اعتماد و درک متقابل دولت و ملت احساس می‌شود، چیزی مثل زمان جنگ تحمیلی که مردم درمیان اعجاب جهانیان آن همه سختی را تحمل و تازه فرزندان خویش رابرای دفاع ازکشوربدرقه می‌کردند. درمان اعتماد آسیب دیده مردم که خود مسئولان هم بدان اذعان کرده‌اند کارسخت و پیچیده و مستلزم اقدامات و تصمیم‌های سخت و تغییرات مسئولانه و دلیرانه است. اگر روند امورکشورخصوصا دربعد اقتصادی و سیاسی تغییر مثبت پیداکند و مردم آن رااحساس کنند از خود صبر و مدارا وهمراهی نشان خواهند داد ولی اگرهمچنان همه چیزدرشعارها خلاصه شود شرایط سختی درپیش خواهیم داشت. چنانچه مشکلات عمیق کنونی یک شبه حل شدنی نیستند احترام و تواضع درمقایل مردم که زمان نمی خواهد. آغاز آهنگ تشنج‌زدایی درروابط خارجی پیام نافذ و پراثر وامیدآفرین و سریعی در داخل وخارج منتشر می‌‌سازد و طمع بیگانگان برای استفاده ازشرایط کنونی را به حداقل می‌رساند.برای نمونه مذاکره باعربستان سعودی بسیار هوشمندانه وحتی قابل ستایش است اگر این ابتکارجداپیگیری شود و ابعاد عملی بیابد و با هرکشور دیگری‌ که با ما زاویه دارد مورد آزمون قرارگیرد فصلی تازه از طراوت و رونق و امید را در داخل و روابط خارجی به‌وجود خواهدآورد و امکان سرمایه گذاری‌های بزرگ خصوصا در زمینه آب را فراهم خواهد ساخت.