روزنامه ابتکار
1400/09/07
مشکلات ترکیه بیشتر ریشه در عوامل داخلی دارد اردوغان میتواند از بحران لیر قسر در برود؟
یک کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگویی با تاکید بر اینکه انگیزه جدی در غرب جلوگیری از تقویت مجدد اردوغان است، گفت: از نظر محاسبات انتخاباتی مسیر اردوغان برای پیروزی و ماندن در قدرت ساده تر از مسیری است که مخالفان او باید طی کنند.کاهش ارزش لیر در برابر دلار رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه را با یک چالش حیاتی و یک آزمون مهم روبرو کرده است که مشخص نیست آیا می تواند ترکیه را از این بحران مالی خارج کند یا خیر. کاهش نرخ شدید بهره بانکی در این کشور سبب شده تا از اوایل سال جاری لیر ترکیه بیش از 45 درصد افت ارزش پیدا کند. اردوغان که با کاهش نرخ بهره بانکی به دنبال رونق اشتغال بود حالا سبب شده تا ترکیه تورم 20 درصدی را نیز تجربه کند چرا که اردوغان، بر خلاف جریان مسلط اقتصادی معتقد است که افزایش نرخ بهره بانکی تاثیری بر مهار نرخ تورم و کاهش نرخ برابری ارز ملی ندارد. از طرفی اعتراضات مردم ترکیه نیز نسبت به این تحولات اقتصادی سبب شده تا محبوبیت حزب عدالت و توسعه نیز کاهش یابد. در ماه مارس میلادی بود که اردوغان رئیس بانک مرکزی ترکیه را که طرفدار حفظ نرخ متوسط بهره بود برکنار کرد و به جای او مدیری را منصوب کرد که همچون رئیسجمهوری ترکیه با کاهش شدید نرخ بهره موافق است. تحت تاثیر این تصمیم، بخشی از نقدینگی و سرمایههای خارجی از ترکیه خارج شد، با این وجود نیز اردوغان همچنان از سیاستهای مالی خود دفاع میکند و معتقد است که ترکیه از دوران رشد و شکوفایی بازخواهد گشت. در همین حال افزایش قیمتها به کالاها و از همه مهمتر به سوخت نیز رسیده است. قیمت بنزین از نیمه شب چهارشنبه ۱.۰۲ لیر افزایش یافته که آخرین افزایش قیمت انرژی است که باعث ایجاد صفهای طولانی در جایگاههای سوخت شده است. در همین راستا برخی از صاحبنظران پیشبینی میکنند که دولت ترکیه در ماههای آینده برای مهار تورم ناگزیر خواهد شد دوباره نرخ بهره را افزایش دهد.
رحمان قهرمانپور کارشناس مسائل ترکیه در خصوص تحولات اخیر در ترکیه به خبرآنلاین گفت: اتفاقاتی که ما شاهد آن در ترکیه هستیم، چند عامل دارد. یکی اختلافات و تنشهایی است که با ایالات متحده شکل گرفته. همچنین اختلافات با اتحادیه اروپا هم مطرح است. امریکا و اروپا ترکیه را تحریم می کنند. آمریکا به خاطر اس-۴۰۰ بخشی از صنایع دفاعی آنها را تحریم کرده و اروپا هم به دلیل تنش هایی که بین ترکیه و یونان و همچنین حفاری های بحث برانگیز در دریای سیاه این کشور را تحریم کرده. به همین دلیل سرمایه گذارهای اروپایی احساس ناامنی کرده و بخشی از پولهای خود را از این کشور خارج کرده است. در کنار این مسئله تنش هایی که در سیاست خارجی ترکیه وجود داشته، در شمال سوریه و عراق و لیبی، باعث شده بخشی از هزینه های اقتصاد ترکیه صرف مداخلات نظامی شود.
دلیل بعدی مهاجران سوری هستند که نزدیک به سه میلیون نفر وارد ترکیه شده اند که هزینه های زیادی را بر اقتصاد این کشور وارد کرده اند. تنش های اجتماعی هم به وجود آمده. تبعات اقتصادی کرونا هم در همه دنیا از جمله این کشور تاثیر گذار بوده که رشد اقتصادی اش را عقب انداخته.
این کارشناس در پاسخ به پرسشی دیگر که این اتفاق تا چه حد می تواند موقعیت سیاسی اردوغان را به خطر بیندازد گفت: این بار اوضاع برای اردوغان سختتر است و بستگی به رفتارهای غربی هم دارد. بخشی از مسائل دیگری که وجود دارد مربوط به اپوزیسیون ترکیه است. آنها مایلند تا مسئله اقتصادی که به وجود آمده را تبدیل به پاشنه آشیل اردوغان کنند. ضمن اینکه مشکلی وجود دارد که در آن تردیدی نیست. ولی کمپین مخالفان اردوغان مبتنی بر بزرگنمایی مشکلات اقتصادی است.
قهرمانپور در پایان در پاسخ به این سوال که آیا اردوغان با سیاست خارجی و دیگر تصمیماتی که در سر دارد می تواند از این بحران خروج پیدا کند گفت: یک مقدار سخت است. اروپایی ها احساس می کنند که اردوغان از حدی که لازم بود قوی تر شده. به نظر می رسد انگیزه جدی در غرب هست که اردوغان دوباره تقویت نشود. وقتی که او مشکل بدهی ها را داشت کسانی مثل صدرالعظم آلمان کمک می کرد. اما الان چنین خبرهایی نیست. اصلا این سطح از مقاومت در مقابل اروپا در ترکیه بی سابقه است. حتی در مورد امریکا هم همینطور است.
یک زمانی بود که در ترکیه کسی جرات نداشت از امریکا یا اروپا انتقاد کند. اما الان با مخالفت اروپایی ها در مدیترانه حفاری انجام می دهد. اردوغان مساله اش سیاست خارجی نیست. او باید پایگاه رای خود را در داخل با حرکت های ناسیونالیستی پای صندوق رای بیاورد. در اپوزیسیون مشکلات خیلی زیاد است. اینکه چه کسی کاندید شود هم هست. از نظر محاسبات انتخاباتی مسیر اردوغان برای پیروزی و ماندن در قدرت ساده تر از مسیری است که مخالفان او باید طی کنند.
سایر اخبار این روزنامه
بالا رفتن قیمت و کمبود کاغذ، رسانههای کاغذی را با مشکلات جدی روبهرو کرده است
بحران در بحران برای روزنامهها
سید حامد مرندی
آیا جنگ جدیدی در راه است؟
مشکلات ترکیه بیشتر ریشه در عوامل داخلی دارد
اردوغان میتواند از بحران لیر قسر در برود؟
تورم ۵۰ درصد، حقوق فقط ۱۰ درصد افزایش مییابد
کسری بودجه و سفره خالی کارگران
کارشناسان پیشنهاد میدهند
سهامداران در زمان ریزش بورس چه باید کنند؟
سرانجام مذاکرات وین همچنان در هالهای از ابهام است
توافق ممکن اما دور؟
سویه جدید کروناویروس چقدر نگرانکننده است؟
اُمیکرون، مهمانناخوانده دنیا
فخر برنامه هستهای ایران؛ چرا آمریکاییها او را «صندوقچه اسرار» نامیدند؟
۱۰ سال تلاش برای حذف دانشمندان هستهای
امیرعبداللهیان:
همه مقدمات رسیدن به یک توافق خوب و سریع فراهم است
دو قطبی لمدار پاستور و بهارستان