پیش‌بینی درباره نزدیک شدن نظام‌های عرب منطقه به پایان کار خود

یک مرکز مطالعات آمریکایی از نزدیک شدن نظام‌های عرب حوزه خلیج فارس و در راس آن‌ها عربستان سعودی به پایان کار خود خبر داد. به گزارش ایسنا، به نقل از سایت سعودی لیکس، مرکز آمریکایی مطالعات استراتژیک و بین‌المللی که به اختصار «CSIS» نامیده می‌شود در گزارشی پیش‌بینی کرده است که نظام‌های عربی در کشورهای حوزه خلیج فارس و در راس آن‌ها عربستان سعودی به دلایل مختلف ازجمله استبداد، سرکوب آزادی بیان و اعمال محدودیت بر بخش خصوصی، به پایان کارشان نزدیک شده و به بن‌بست رسیده‌اند. در این گزارش آمده است که دولت‌های عرب حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان همچنان نسبت به آنچه طی بهار عربی رخ داد، نگران هستند. طبق اعلام این مرکز، بسیاری از دولت‌های مذکور سیاستی را اتخاذ کرده‌اند که به نظر می‌رسد سازش اجتماعی را تحمیل می‌کنند؛ طوری که هیئت امر به معروف و نهی از منکر در عربستان خنثی شده و دولت کنسرت‌های عمومی، سینماها و اجتماعات در فضای باز را جایگزین و ترویج داده است. «CSIS» در ادامه نوشته است که عبد الفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر تمام تلاش خود را برای برخورداری از کلیسای قبطی انجام داد و امارات نیز در حال ساختن مجموعه‌ای شامل یک مسجد و یک کنیسه یهودی در ابوظبی است و خواستار ساخت اولین معبد «مورمون‌ها» در خاورمیانه شد. در این یادداشت آمده است: «خاورمیانه در خشونت و آشوب فرو رفته است، بسیاری از جوانان امیدوار به مهاجرت برای تحقق این هدف تلاش کرده‌اند، اقتصادها به شدت سقوط کرده است، اسلام سیاسی با یک بن بست مواجه شده است و بوروکراسی‌های سنگین دولتی بسیار فراتر از نقطه پایداری گسترش یافته‌اند.»
«جان آلترمان»، نویسنده این گزارش در این باره گفت که این دولت‌ها تنها به دنبال جایگزینی اشکال قدیمی استبداد با اشکال مدرن‌تر هستند؛ طوری که نظام‌های جدید انعطاف‌پذیرتر و پایدارتر از نظام‌های قدیمی نیستند. نویسنده معتقد است که با کاهش اشکال مختلف رانت اقتصادی، از جمله درآمدهای هیدروکربنی که منطقه را برای دهه‌ها حفظ کرده است، تَرک‌ها و شکاف‌هایی به سرعت ظاهر می‌شوند. مشکلات اساسی راه به جایی نبرده‌اند، محافظه‌کاران به جایی نرسیده‌اند و ایده‌های محافظه‌کارانه همچنان جذاب هستند و دولت‌ها همچنان به سلب قدرت مردم در زندگی‌شان ادامه می‌دهند. در این گزارش همچنین آمده است: دولت‌های عرب حوزه خلیج (فارس) همچنان مردم را از قدرت در زندگی خود محروم می‌کنند و رهبران همچنان مسئولیت پلیس را بر عهده گرفته و افراط و تفریط مردم را بررسی می‌کنند. این نظام‌های مدرن‌تر به‌جای ارتقای انعطاف‌پذیری، به دنبال حفظ مکانیسم‌هایی هستند که برای توسعه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی خاورمیانه بسیار فاجعه‌بار بوده است. آلترمان در ادامه آورده است: کشورهای عربی اغلب اقتصادهای خود را خفه می‌کنند و فضای مهمی را به احزاب مذهبی می‌دهند.