آقایان وزرا، یک بار با تلفن ناشناس با مدیران زیرمجموعه تماس بگیرید!

این روز‌ها با روی کار آمدن دولت سیزدهم، امید مردم به بهبودی شرایط کشور بیشتر شده است. این دولت در مقایسه با دولت قبل، اراده و انگیزه بالایی برای حل مشکلات دارد و همین امر باعث فعالیت بیشتر مدیران شده است.
موردی که این روز‌ها شاید کمتر مورد توجه قرار گرفته، مبحث تحول در ادارات و مجموعه‌های اداری است. بهتر است لزوم این تحول را با ذکر مثالی بیان کنم:
«فردی در خصوص وزارت آموزش و پرورش درخواستی دارد. به دفتر نماینده مجلس مراجعه می‌کند و آن نماینده محترم طی مکاتبه‌ای با وزیر، درخواست او را جهت بررسی و اقدام به مقام عالی وزارت ارجاع می‌دهد. نامه وارد کارتابل وزیر می‌شود. حوزه وزارتی (دفتر وزیر) به معاونت امور مجلس ارجاع می‌دهد، دفتر معاون امور مجلس به دفتر مدیرکل امور مجلس. دفتر مدیرکل امور مجلس به معاون مدیرکل امور مجلس. معاون مدیرکل امور مجلس به کارشناس مربوط. کارشناس هم پیش‌نویسی تنظیم می‌کند و آن را با امضای یکی از مدیران بالایی به معاونت یا اداره کل مربوطه ارجاع می‌دهد. مجدداً همین روال در آن معاونت نیز تکرار می‌شود»، یعنی برای آن درخواست‌دهنده، در اصل با آن کارشناس مکاتبه کرده‌اند، نه وزیر! یک روال ارجاعی زمانبر که صرفاً کار به همان کارشناس یا مدیر گروه مربوط ختم می‌شود. این یکی از عیوب اصلی ساختار اداری کشور است که سال‌هاست وجود دارد، تغییری در آن ایجاد نشده و اراده‌ای هم برای تغییر این رویه تاکنون دیده نشده است.
باید به آن وزیر یا معاون وزیر گفت: «آن فردی که درخواست نوشته است، تمایل داشته کارش به استحضار شما برسد و شما دستور حل آن را دهید، نه اینکه مکاتبه با شما با آن کارشناس زیرمجموعه فرقی نداشته باشد.»


در اصل فردی که نامه نوشته است، نامه را برای دفاتر وزیر و معاون وزیر فرستاده است، چون اصولاً چنین نامه‌هایی به هیچ عنوان در کارتابل وزیر و معاون وزیر جهت استحضار و اقدام قرار نمی‌گیرد. در همین راستا برای ارزیابی با یک خط تلفن همراه با تعدادی از مدیران کل وزارتخانه‌ها تماس گرفتم، پاسخم یا رد تماس بود یا پیامک «با سلام، شما؟»
آقای مدیرکل ستادی! وقتی یک ارباب رجوع نتواند با وزیر و معاون وزیر صحبت کند، حداقل شما پاسخگویش باش! وزیر را که نمی‌گذارید ببیند، معاون وزیر هم که جلسه‌اند، مدیرکل محترم شما که دیگر باید پاسخگو باشی! در ادارات کل استانی نیز تقریباً همین داستان است.
در بحث ورود به مجموعه‌ها نیز مجدداً با همین مشکل روبه‌رو هستیم. در بدو ورود یک ارباب رجوع به وزارتخانه یا سازمان، دم در می‌گویند هماهنگ شده بروی داخل یا خیر؟ همان هماهنگی جهت ورود به یک مجموعه، خود داستان مفصلی است که در این مجال نمی‌گنجد.
این فضا متأسفانه هم اکنون در سیستم اداری کشور موجود است که غالب آن میراث مدیران متکبری است که از قبل بر جای مانده‌اند، البته یقیناً مدیران پاسخگو و خدوم زیادی هم وجود دارند که حساب این عزیزان جداست. امیدوارم دولت جدید در این خصوص اقدامی به عمل آورد و مدیران را ملزم به پاسخگویی به ولی‌نعمتان، یعنی مردم عزیز بکند.
بهترین روند برای اصلاح عملکرد مدیران مربوط، نظارت و ارزیابی مستمر و نامحسوس این مدیران است. بازرسانی برای این کار قرار دهید که ماهانه این مدیران را چک کنند. به همه مدیران ارشد کشور پیشنهاد می‌کنم، یک روز با تلفنی ناشناس و غیر رند، با مدیران زیر‌مجموعه‌شان تماس بگیرند. ببینند چند نفر آنان پاسخ می‌دهند یا فردی را بفرستند در مجموعه اداری خود و ببینند چقدر او را معطل و چگونه با وی برخورد می‌کنند؟
با توجه به تأکید رئیس‌جمهور محترم بر تکریم ارباب‌رجوع و پاسخگویی مدیران، انتظار می‌رود متولیان مربوط در این خصوص اقدام عاجل به عمل آورند و نظارت حداکثری و ارزیابی مستمر بر این مدیران به عمل آید. رسانه‌های کشور نیز باید این مسئله را از دولت و مجلس مطالبه کنند تا تفاوتی حاصل شود.