افزایش ورود زائران عراقی؛ فرصتی که باید درست مدیریت شود

روزانه ‌هزار عراقی به مشهد وارد می‌شوند، فقط در آبان ۳۰ هزار عراقی به این شهر سفر کردند. اینک با تازه‌ترین توافق آژانس‌های ایرانی و عراقی، هر عراقی با پرداخت دست‌کم ۲۰ دلار می‌تواند بلیت تور مشهد را بخرد. مشهد، اصلی‌ترین مقصد زیارتی شیعیان در ایران، روزهای شلوغی را پیش‌ رو دارد، پس از سفر ۷۲ ساعته هیئت بزرگ عراقی و توافق‌ها و قراردادهای امضاشده و برقراری پروازهای کویت، پیش‌بینی می‌شود جمعیت زائران خارجی در این شهر پس از یک‌سال و نیم رکود کرونا، افزایش قابل توجهی داشته باشد. مجتبی احمدی ـ عضو کمیته گردشگری مجمع تشخیص مصلحت نظام و همچنین عضو کمیته فنی اداره کل میراث فرهنگی استان خراسان رضوی ـ در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به افزایش سفر عراقی‌ها به مشهد پس از بازگشایی مرزها و لغو روادید هوایی بین دو کشور، اظهار کرد: روزانه بین ۹ تا ۱۱ پرواز از عراق به مشهد انجام می‌شود. از اول تا ۳۰ آبان بیش از ۳۰ هزار زائر عراقی وارد مشهد شده‌اند، یعنی هر روز هزار نفر که بالاترین آمار در این مدت بوده است. بعد از عراقی‌ها، پاکستانی‌ها بیشترین علاقه‌مندان زیارت امام رضا (ع) را دارند. از این هفته هم، با شش پرواز مستقیمی که بین کویت و مشهد برقرار می‌شود، هفته‌ای هزار کویتی به این شهر سفر می‌کنند. مسافر عراقی با ۴۵ دلار، یک هفته می‌تواند به مشهد سفر کند این فعال گردشگری درباره اعتراض عراقی‌ها به بی ثباتی قیمت خدمات در ایران، گفت: قیمت‌ها بی‌ثبات نیست. بسته سفرهای متنوعی با قیمت‌های مناسب برای عراقی‌ها طراحی شده است؛ مثلا از قیمت ۲۰ دلار برای سه‌شب اقامت در هتل یک ستاره در مشهد تا ۷۵ دلار برای سه‌شب در هتل پنج‌ستاره تور وجود دارد. این سفرها شامل بیمه، ترانسفر فرودگاهی و سه وعده غذایی و اقامت در هتل است. وقتی مسافری با ۴۵ دلار، هفت شبانه‌روز می‌تواند به مشهد سفر و همه امکانات و خدمات را هم دریافت کند چرا باید به سراغ دلال برود؟ قیمت‌ها واقعا مناسب‌سازی شده است. البته ما سعی کردیم حداقل سود را درنظر بگیریم و تخفیف‌های خوبی از شرکت‌های هواپیمایی و هتل‌ها برای مناسب‌سازی بسته‌های سفر گرفته شده است؛ مثلا شرکت‌های هواپیمایی برای مسیر هوایی عراق ـ مشهد، ۳۰ درصد روی این تورها تخفیف داده‌اند. بازار پاکستان و افغانستان احمدی ادامه داد: پس از سفر هیئت عراقی، از آژانس‌های پاکستان به مشهد دعوت خواهد شد تا زمینه برقراری پرواز مستقیم بین مشهد و لاهور در هفته‌های آینده نیز فراهم شود. مجوزها برای یکی از شرکت‌های هواپیمایی گرفته شده است تا هفته‌ای یک تا دو پرواز در این مسیر انجام شود چون بیشتر شیعیان علاقه‌مند به امام رضا (ع) در پاکستان زندگی می‌کنند، آن‌ها به سختی و با اتوبوس، مسیر زمینی طولانی را تا مشهد طی می‌کنند. عضو کمیته گردشگری مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره برنامه سفر افغانستانی‌ها به ایران با توجه به تقاضایی که برای سفرهای زیارتی از این کشور وجود دارد و مشکلات صدور روادید، اظهار کرد: متقاضی زیادی از افغانستان برای سفر به ایران وجود دارد اما موضوع این است که در شهر مشهد بیش از یک میلیون مهاجر افغانستانی حضور دارند. خیلی از آن‌ها به دلایل مختلف دیگر به کشورشان برنمی‌گردند، درحالی‌که عراقی ها و عمانی ها وقتی می‌آیند در نهایت پس از یک ماه برمی‌گردند. او افزود: البته بسیاری از افغانستانی‌ها منظم و منضبط هستند ولی به هر حال این بازنگشتن برخی از آن‌ها نگرانی زیادی را برای آژانس‌های مسافرتی که می‌خواهند از افغانستان مسافر وارد کنند، ایجاد می‌کند، اگر آژانس‌های برتر افغانستان را مثل عراق دعوت و سیستمی را طراحی کنیم و دولت هم حمایت کند، می‌توان در این بازار هم فعال شد. وی افزود: زائران عراقی غیر از زیارت برای درمان هم به ایران سفر می‌کنند که بیشتر جراحی‌های زیبایی را شامل می‌شود اما گرفتار دلال‌های غیرمجازی می‌شوند که با زبان عربی آشنا شده‌اند و به کلینیک‌ها و مراکز درمانی مراجعه می‌کنند و در ازای معرفی هر عراقی ۵۰ درصد کمیسیون می‌گیرند. دلالی که واسطه است گاهی از پزشکی که جراحی آن مسافر عراقی را انجام می‌دهد، بیشتر درآمد دارد. ما مخالف درآمدزایی نیستیم اما مسئله پشتیبانی و خدمات‌دهی به مسافر است که ناراضی به کشورش برنگردد. سفر بدون روادید عراقی ها باید مدیریت شود عضو کمیته فنی اداره کل میراث فرهنگی استان خراسان رضوی با اشاره به این‌که ۵۴ درصد از تخت‌های اقامتی کشور در مشهد متمرکز است و در دوران کرونا نه تنها این تاسیسات که تمام صنعت گردشگری ضربه سنگینی را متحمل شدند، افزود: با تلاش‌های فراوانی که برای لغو روادید سفرهای هوایی بین ایران و عراق شد، تاثیر بسیار خوبی را در روابط دو کشور شاهد هستیم. هرچند لغو روادید علاوه بر مزیتی که دارد اگر کنترل نشود مضراتی هم خواهد داشت. مزیت لغو روادید این است که تعداد زائران و مسافران عراقی به مشهد افزایش خواهد یافت اما اگر کنترل نشود، تبعاتی به دنبال خواهد داشت. بنابراین وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با سازمان‌های دست‌اندرکار که در ستاد ملی کرونا نیز عضویت دارند، دستورالعملی را تهیه کردند تا همان‌طور که از ایران به صورت کاروانی، زائر به حج، عمره، سوریه و عراق اعزام می‌شود، عراقی‌ها را هم سامان دهی کنیم تا انفرادی سفر نکنند و گرفتار دلال‌ها نشوند و بسته سفر ارائه دهیم تا قیمت، خدمات و بیمه آن مشخص باشد. به دنبال آن دستورالعمل و طرح وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای سامان‌دهی سفر عراقی ها با لغو روادید هوایی، تشکل‌های صنفی استان خراسان رضوی نیز از شرکت‌های گردشگری عراق از شهرهای مختلفی چون نجف، حله، بغداد، اربیل، بصره و کربلا دعوت کردند تا با ظرفیت‌های پزشکی، درمانی و هتلی از نزدیک آشنا شوند، ضمن این‌که قیمت‌های مشخصی را هم به آن هااعلام کنیم. با این برنامه مسافر عراقی برای هفت شبانه‌روز سفر به مشهد با خدمات کامل و وعده‌های غذایی ۴۵ تا ۵۰ دلار پرداخت می‌کند البته اگر با تور و آژانس سفر کند. هدف ما هم از این مذاکرات و توافق‌ها، ارائه قیمت و خدمات مناسب و به دنبال آن سامان‌دهی سفر عراقی‌هاست. او در ادامه بیان کرد: به هر حال سفر انفرادی و بدون برنامه عراقی‌ها بدون دردسر نبوده است. در مشهد هفت تشکل خصوصی داریم از بوم گردی و هتل‌ها تا آژانس‌های مسافرتی و گردشگری سلامت،  ۳۰۰ راهنمای گردشگری هم داریم که اگر قرار است عراقی‌ها به ایران سفر کنند، بهتر است از ظرفیت همه این تشکل‌ها و راهنماها استفاده شود تا زندگی و معیشت آن‌ها هم تامین شود، نه این‌که مسافر گرفتار دلال بدون مجوزی شود که نه مالیات می‌دهد و نه متعهد است و دست آخر مسافر را ناراضی می‌گذارد.این فعال گردشگری افزود: برای دعوت از آژانس‌های عراقی نیز با وزارت گردشگری عراق مکاتبه شد. برخی از آژانس‌های ایرانی همکاران خود را از عراق دعوت و در مجموع، حدود ۶۰ آژانس برای مذاکره و توافق به مشهد سفر کردند و در ۷۲ ساعت فرصت خوبی فراهم شد. مشهد از ابتدای انقلاب تا کنون شاهد چنین تجمعی در این سطح از آژانس‌های گردشگری یک کشور خارجی نبوده است. تمهیدات بهداشتی کرونایی در فرودگاه مشهد تشدید شد اگر چه حضور مسافران و زائران در  مشهد به خصوص در شرایطی که کرونا آسیب های جدی به صنعت گردشگری و دیگر بازارهای مرتبط با این حوزه زده، تاثیر و رونق بسزایی را در پی دارد اما از سوی دیگر باید با تشدید تمهیدات بهداشتی در فرودگاه از شیوع ویروس کرونا در مشهد و به دنبال آن در کشور جلوگیری کنیم. به خصوص این که ممکن است برخی دلال ها، تست‌های غیرواقعی کرونا را در اختیار مسافران قرار دهند. شیوع سویه جدید کرونا به نام «اومیکرون» با سرایت پذیری چهار تا پنج برابر بیشتر از سویه دلتا از جنوب آفریقا به سایر کشورها نگرانی های زیادی را  ایجاد کرده است. فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی نژاد مشهد با گستره ۵۴۰ هکتار پس از فرودگاه مهرآباد تهران دومین فرودگاه پرترافیک کشور است که پیش از شیوع کرونا به طور میانگین روزانه ۱۸۰ پرواز و در زمان اوج مسافرت ها تا ۲۵۰ پرواز ورودی و خروجی در آن انجام می‌شد. مدیرکل فرودگاه‌های خراسان رضوی گفت: تمهیدات بهداشتی پیشگیری از کرونا با توجه به شیوع سویه جدید ویروس کرونا در برخی کشورهای دنیا در فرودگاه بین‌المللی مشهد تشدید شده‌ است.محمود امانی‌بنی در گفت و گو با ایرنا افزود: در پروازهای خارجی، از مسافران در بدو ورود ابتدا آزمون سریع کرونا گرفته می‌شود و در صورت مثبت بودن تست پی. سی. آر، مسافر قرنطینه می‌شود. وی تصریح کرد: غربالگری شاغلان، ضدعفونی روزانه فرودگاه و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی نیز با جدیت پیگیری می‌شود. همچنین پهلوان مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد   در گفت و گو با خراسان رضوی در خصوص تمهیدات این دانشگاه برای جلوگیری از ورود ویروس جهش یافته اومیکرون گفت: طبق  تصمیم گیری معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هر زائر خارجی که وارد مشهد شود باید از 72 ساعت گذشته گواهی  تست منفی(پی سی آر) بیماری کرونا را به همراه داشته باشد. وی افزود: علاوه بر داشتن تست منفی (پی سی آر) زائران یا هر مسافر دیگری که از خارج   کشور وارد مشهد شود، باید کارت واکسیناسیون بین  المللی کرونا را به همراه داشته باشد؛ همچنین در فرودگاه  شهید هاشمی نژاد مشهد برای همه زائران و مسافران خارجی غربالگری کرونا انجام می شود و در صورت داشتن علایم کرونا بلافاصله این افراد قرنطینه می شوند و تست (پی سی آر) از آن ها گرفته می شود.