آغاز به‌کار کارگروه لغو تحریم‌ها

گروه سیاسی/  نشست افتتاحیه کمیسیون مشترک برجام به ریاست مشترک علی باقری، رئیس هیأت مذاکره‌کننده ایران و انریکه مورا، معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و با حضور هیأت‌های ایران، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا، آلمان و اتحادیه اروپا بعد از ظهر دوشنبه برگزار شد. تیم مذاکره کننده در این نشست توانست ابتکار عمل را به‌دست بگیرد و موضوع رفع تحریم‌ها را به عنوان اولین دستور کار نشست کارشناسی به کرسی بنشاند.
در همین راستا کارگروه لغو تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی امریکا روز گذشته با حضور کارشناسان برجسته کشورمان و سایر طرف‌های برجام در وین آغاز به‌کار کرد. این کارگروه به موجب توافق شرکت‌کنندگان در نشست کمیسیون مشترک برجام برای رسیدگی به تحریم‌های غیرانسانی ایالات متحده کار خود را آغاز کرده است.
نشست کارشناسی رفع تحریم‌ها در حالی صورت گرفت که افتتاحیه کمیسیون مشترک مورد رضایت اکثریت شرکت‌کنندگان در آن به اتمام رسیده بود. رویترز در این خصوص نوشته انریکه مورا، مقام اتحادیه اروپا که ریاست مذاکرات هسته‌ای ایران را برعهده دارد پس از اولین نشست با مذاکره‌کنندگان جدید ایرانی به خبرنگاران گفت که آنها «تمایل به تعامل جدی نشان دادند» و این باعث «دید مثبت» او شده است. همچنین وی گفته که در این مذاکرات، ایران بر خواسته خود مبنی بر لغو تمامی تحریم‌ها پافشاری داشت. معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا همچنین از ادامه مذاکرات طی دو روز آینده در دو کارگروه تحریم‌ها و هسته‌ای خبر داد.
صفحه توئیتر وزارت خارجه ایران نیز نوشت که توافق شد فعالیت گروه‌های کارشناسی در دو حوزه لغو تحریم‌ها و هسته‌ای به صورت فشرده و سریع ادامه یابد.


سخنگوی وزارت خارجه امریکا دوشنبه شب به وقت تهران در واکنش به انجام دور اول مذکرات رفع تحریم‌ها که در وین آغاز شده مدعی شد: رفع تحریم‌های ایران در طول مذاکرات در اولویت بوده است. با وجود این «جن ساکی» در اظهاراتی تردیدآمیز گفت: «بازگشت متقابل به برجام و پایبندی کامل به آن، بهترین گزینه موجود برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران و فراهم کردن بستری برای رسیدگی به رفتار بی‌ثبات‌کننده این کشور است. اگر ایران بیشتر بخواهد یا کمتر پیشنهاد دهد، این مذاکرات به نتیجه نمی‌رسد.»
نماینده دائم چین حاضر در مذاکرات رفع تحریم‌ها اما گفته که امریکا باید تمام تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران را رفع کند.«وانگ کان» گفت: «گفت‌وگو و مذاکره تنها راه صحیح برای حل مسأله هسته‌ای ایران است و ایالات متحده باید تمام تحریم‌های غیرقانونی مرتبط علیه ایران و طرف‌های ثالث از جمله چین را رفع کند.»
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین، روز دوشنبه هشتم آذر، با اشاره به پایان یافتن نشست کمیسیون مشترک برجام اعلام کرد که «مذاکرات آغاز موفقیت‌آمیزی داشت و شرکت‌کنندگان در مورد اقدامات فوری بیشتر به توافق رسیدند.» وی در صفحه توئیترش در پاسخ به سؤال یکی از کاربران مبنی بر اینکه آیا امریکا در لغو تمامی تحریم‌های ایران جدی است، گفت: امریکا آمادگی‌اش برای لغو تمامی تحریم‌های ناسازگار با برجام را در ازای بازگشت ایران به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای تأیید می‌کند. اما در دیپلماسی دوجانبه این جزئیات هستند که دردسرسازند. لیست قطعی تحریم‌هایی که باید لغو شوند، موضوع مذاکرات است. وی همچنین در پیامی از نشست سه‌جانبه امریکا، چین و روسیه درباره احیای توافق هسته‌ای خبر داد. اولیانوف درباره این موضوع نوشت: امروز با وانگ کان، نماینده چین در وین و رابرت مالی نماینده ویژه امریکا در امور ایران دیدار کردیم. درباره از سرگیری مذاکرات وین بر سر برجام تبادل نظر کرده و بر عزم مشترک جهت تلاش برای نهایی شدن موفقیت‌آمیز این مذاکرات تأکید کردیم. وی همچنین خبر داد با این حال گفت‌و‌گو‌های امروز و گفت‌و‌گو‌های جداگانه ما با رابرت مالی فرستاده ویژه امریکا در امور ایران نشان داد که همه بدون استثنا به دنبال دستیابی به نتیجه مثبت هستند و این مهم‌ترین پیش شرط برای ادامه و تکمیل موفقیت‌آمیز مذاکرات است.

نشست سازنده و مفید بود
علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیأت مذاکره کننده ایرانی در مذاکرات با ۱+۴ در جمع خبرنگاران بعد از نشست افتتاحیه کمیسیون مشترک برجام حاضر شد و اولین نشست را مفید ارزیابی کرد. وی گفت: مجموعه نشست روز دوشنبه به نظر من و دیگر اعضا سازنده و مفید بود و برخی اعضا از جمله نمایندگان روسیه و چین از مواضع ایران استقبال و حمایت کردند و نمایندگان کشورهای اروپایی نیز در چهارچوب بیان نگاه خودشان و مواضع کشورهای متبوعشان بر این نکته تصریح داشتند که این امریکا بوده که چنین شرایطی را ایجاد کرده و اقدامی که باید انجام شود، باید از سوی امریکا باشد.
رئیس تیم مذاکره‌کننده ایران درباره بازخوردهای مثبت انریکه مورا و نماینده روسیه از نشست روز دوشنبه گفت: این فضایی که در جلسه حاکم بود نشان داد طرف‌های مختلف با نگاه سازنده به موضوع برخورد کردند و این یک برآورد واقعی است برای اینکه بتوانیم پیشرفتی را برای نزدیک شدن به توافق به دست آوریم.
خوشبین هستیم اما ساده‌اندیش نه
باقری در پاسخ به این پرسش که آیا مذاکرات براساس شش دور قبلی که عراقچی انجام داد، انجام می‌شود یا تغییری در مسیر شاهد خواهیم بود؟ خاطرنشان کرد: الان نمی‌خواهم وارد جزئیات شوم اما تغییرات شکلی و محتوایی در مسیر مذاکرات قاعدتاً باید انجام شود. آن چیزی که از شش دور گذشته گفت‌وگوها پیش روی ماست یک پیش‌نویس است نه یک توافق. پیش‌نویس محل مذاکره است به همین جهت تا وقتی راجع به همه چیز توافق صورت نگیرد، درباره هیچ چیز توافق نشده است. وی افزود: بر این اساس همه مباحثی که در شش دور گفت‌و‌گوهای وین به جمع‌بندی رسیده قابل مذاکره است و این مورد اذعان همه طرف‌های گفت‌و‌گو در نشست هم بود. باقری درباره امیدوار بودن به نتیجه گفت: ما در وین صرفاً با ۱+۴ گفت‌وگو می‌کنیم و از آنجا که اراده جدی برای مذاکره و آمادگی عملی برای دستیابی به توافق داریم، نسبت به آینده خوشبین هستیم، ولی چون اعتماد به طرف مقابل نداریم ساده‌اندیش هم نیستیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: بر این اساس باید در دستورکار نخست و اولویت‌دار کمیسیون مشترک برجام، رسیدگی به وضعیت تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی باشد که این مسأله مورد اتفاق نشست قرار گرفت و بر همین اساس نیز مقرر شد صبح سه‌شنبه (نهم آذر) نشست کارگروه تحریم در وین برگزار شود.
باقری بیان کرد: موضوع راستی‌آزمایی را مطرح کردیم که باید یکی از محورهای مذاکرات در دوره آتی باشد تا بتوانیم توافق پایداری را در دوره پیش رو به دست بیاوریم.
باقری درباره چشم‌انداز آتی مذاکرات هم گفت: تأکید کردیم باید شاخص‌ها و معیارهایی که جمهوری اسلامی ایران برای دستیابی به یک توافق نتیجه گرا، نتیجه بخش و پایدار مدنظر دارد،مورد توجه قرار بگیرد که خیلی از ملاک‌ها و شاخص‌هایی که ما به صورت اجمال در این جلسه بیان کردیم مورد استقبال طرف‌های دیگر قرار گرفت از جمله موضوع ارائه تضمین از سوی امریکا.
وی همچنین افزود: تأکید کردیم که باید مسأله اصلی، لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه امریکا باشد و خوشبختانه مورد اتفاق دیگر اعضا قرار گرفت.
تأکید کردیم که باید الزامات مربوط به لغو تحریم‌ها به خوبی دیده شود و از جمله آن موضوع تضمین است که باید تضمین‌هایی دریافت کنیم که دولت امریکا و دیگر دولت‌های عضو برجام نتوانند از توافق خارج شوند و این تضمین در اختیار ایران باشد و همین‌طور تضمین درباره عدم اعمال تحریم جدید و همچنین عدم اعمال مجدد تحریم‌های گذشته و عدم استفاده از سازوکارهایی که در توافق وجود دارد، به این معنا که به هر بهانه‌ای نتوانند از این سازوکارها استفاده کنند.
با حسن‌نیت و جدیت وارد مذاکره شدیم
در ادامه رایزنی‌ها پیرامون مذاکرات رفع تحریم، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد تلفنی گفت‌وگو کرد.
امیرعبداللهیان در این گفت‌وگوی تلفنی خاطرنشان‌ کرد که علیرغم بدعهدی و بی‌عملی امریکا و سه کشور اروپایی، تهران با حسن‌نیت و جدیت وارد مذاکرات وین شده و در تلاش بر دستیابی به یک توافق خوب است.
وزیر امور خارجه کشورمان در تشریح ویژگی‌های یک توافق خوب اظهار داشت: طرف‌های مقابل باید به تعهدات کامل خود در برجام برگردند. در این صورت ایران نیز اقدامات جبرانی خود را متوقف خواهد کرد. همچنین این نکته اهمیت دارد که هر نوع توافق حاصله، قابلیت راستی‌آزمایی مؤثر داشته باشد.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه گفت‌وگوی تلفنی با گوترش به گفت‌وگوهای سازنده و رو به جلوی محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی و رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران اشاره کرد و افزود: ایران به همکاری‌های فنی با آژانس ادامه می‌دهد.
امیرعبداللهیان همچنین در خصوص برگزاری شش دوره مذاکرات قبلی ایران با گروه ۱+۴ که در دولت دوازدهم برگزار شد نیز خاطرنشان کرد: ما این مذاکرات را نادیده نمی‌گیریم، اما به عنوان دولت جدید این حق را برای خود قائل هستیم که با ملاحظات خود مسائل مورد اختلاف را مرور و در مورد آن گفت‌و‌گو کنیم.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد ضمن استقبال از آغاز مذاکرات و حمایت کامل خود از احیای کامل برجام، نسبت به حصول نتیجه مذاکرات ابراز امیدواری کرد. وی درخواست ایران در مورد راستی‌آزمایی برای رفع تحریم‌ها را معقول خواند. دبیرکل سازمان ملل تلاش همه طرف‌ها برای ایجاد اعتماد بین طرفین را ضروری خواند و بر حمایت همه‌جانبه سازمان ملل تأکید کرد.

برش
منبع ایرانی به الجزیره: توافق موقت را نمی‌پذیریم

یک منبع ایرانی در گفت‌و‌گو با شبکه الجزیره، ضمن تأکید بر اینکه ایران توافق موقت در وین را نخواهد پذیرفت، گفت که ایران در صورت شکست مذاکرات، گزینه‌های دیگری در دست دارد و این موضوع را طرف‌های دیگر نیز می‌دانند.  به گزارش فارس، وی افزود: «هیچ چانه‌زنی و بحثی درخصوص پرونده‌های سیاسی و امنیتی در وین صورت نمی‌گیرد و اولویت فقط رفع تحریم‌هاست. پیشرفت در مذاکرات منوط به این است که طرف‌های مقابل تضمین‌های واقعی درخصوص رفع تحریم‌ها بدهند.»