روزنامه ایران
1400/09/11
چرا بودجه 1400 غیرواقعی و 1401 واقعی نوشته شد؟
دکتر محمد کهندلکارشناس اقتصادی
دولت دوازدهم و شخص آقای نوبخت بودجه 1400 را با فرض لغو تحریم‌ها بستند و گواه این مدعا هم پیش‌بینی دو‌برابری میزان صادرات نفت بود که محقق نشد. در واقع بودجه سال 1400 با اعداد غیرواقعی تنظیم شد که قابلیت تحقق نداشت. اتفاقی که از منظر سیاسی تبعات فراوان به‌دنبال داشت. چرا که غربی‌ها متوجه شدند کشور به درآمد نفتی احتیاج دارد. آنها مطمئن شدند که ما در بودجه سال 1400 روی برداشته شدن تحریم‌ها حساب باز کرده‌ایم. این شرایط به اروپایی‌ها امکان داد برای تحمیل خواست‌هایشان فشار بیشتر بر ایران تحمیل کنند. علاوه بر تبعات سیاسی از منظر اقتصادی هم پروژه‌های عمرانی به تعویق افتاد. این یعنی پیوند زدن بودجه سال‌جاری به درآمدهای حاصل از برجام که خسارت‌های قابل توجهی به کشور تحمیل کرد. در حالی که اگر برعکس عمل می‌کردیم و نشان می‌دادیم که بدون وابستگی به نتایج حاصل از توافق، بودجه را بسته و توان اداره کشور با وضع موجود را داریم به‌طور قطع در مذاکرات برجامی و مواجهه با غرب نیز توفیقات بیشتری به‌دست می‌آوردیم. همچنین باید به این نکته هم اشاره کرد که در نظر گرفتن درآمدهای غیرقابل تحقق در بودجه، دولت را ناچار به استقراض از بانک مرکزی می‌کند که اثرات تورمی دارد و در بعد روانی نیز انتظارات تورمی را شدت می‌بخشد. علاوه بر آن یکی از اصول واقعی بودجه‌نویسی این است که بر درآمدهای واقعی و حتماً محقق شده، متمرکز باشد. در این حالت اگر درآمد بیشتری حاصل شد هم استقراض بانک مرکزی پرداخت میشود وهم می‌توان یک لایحه در قالب متمم بودجه به مجلس داد.
در صورتی که دارایی‌های ناشی از تحریم و دارایی‌های بلوکه شده آزاد شد و در اختیار ما قرار گرفت طرح‌های ناتمام زیادی وجود دارد که از این طریق می‌توان منابع آن را تأمین کرد یعنی برای درآمد بیشتر راه حل وجود دارد اما درآمد کمتر تبعات اقتصادی و سیاسی در پی خواهد داشت. همچنین بودجه‌ریزی واقع‌بینانه منطق و اسلوب بودجه‌نویسی را هم رعایت کرده که بر اعتبار بودجه می‌افزاید. اقدام آقای نوبخت و همراهانشان در بودجه سال‌جاری بسیار باعث تعجب است. بودجه‌ریزی انبساطی آنها منجر به افزایش نقدینگی و تورم بیش از 50 درصدی شد در حالی که در بودجه 1401 بحث بر سر انبساطی و انقباضی بودن بودجه نیست بلکه اقدامی اصلاحی در جهت رعایت رویکرد واقع بینانه و ساختارمند بودجه است. این بدان معناست که بودجه 1401 متکی به درآمدهای نفتی و شرایط لغو تحریم‌ها بسته نشده و مصداق آن میزان فروش 1/2 میلیون بشکه نفت برای سال آتی و نرخ تسعیر ارز 23 هزار تومانی است که بیانگر آن است این بودجه بدون کسری و با لحاظ ادامه شرایط تحریم‌ها تنظیم شده است.
سایر اخبار این روزنامه
تحویل ۸ میلیون دوز واکسن پاستوکووک به شبکه بهداشت
این لیگ «برتر» نیست
بودجه عبور از تحریم
پای درد دل خانواده‌های بیماران SMA
نغمه‌پردازی و دنیای «سرگردان»
بارش شدید برف در سرچشمه‌های زاینده رود
کشتار در میشیگان
تلاش برای احیای 3 میلیون هکتار جنگل زاگرسی
اعترافات بی‌سابقه دولت منصور هادی به شکست
دوسر سود سوآپ گاز از ترکمنستان
ساندویچ بمب‌های مرگبار
سناریوهای مختلف دولت آینده عراق
چرا بودجه 1400 غیرواقعی و 1401 واقعی نوشته شد؟
