روزنامه ایران
1400/09/14
تغییر فاز همکاری از سیاسی به اقتصادی
سوریه و ایران در مسیر ترجمه اتحاد سیاسی‌شان در همکاری‌های اقتصادی قرار گرفتند. در آخرین تحول در این راستا، روز گذشته علیرضا پیمان‌پاک، مدیرعامل سازمان توسعه تجارت ایران که به دمشق سفر کرده است از امضای 4 سند همکاری با وزیر اقتصاد و تجارت خارجی سوریه در راستای توسعه تجارت بین دو کشور خبر داد. یکی از مهم‌ترین این اسناد همکاری امضا شده، ایجاد بانک مشترک ایران و سوریه با هدف تسهیل مبادلات تجاری و مالی بین دو کشور است. بانک مشترکی که برای اجرای دیگر توافقات ایران و سوریه ضروری است و مبادلات دو کشور را از زیر سایه سنگین هرگونه تحریم و مداخله کشور ثالث خارج می‌کند. احیای کارخانه‌های تعطیل شده سوری توسط صنایع ایرانی از دیگر توافق‌هایی است که منعقد شده است. سندهای همکاری که امضای آنها تنها بخشی از نتایج سفر 10 روز گذشته سیدرضا فاطمی وزیر صنعت، معدن و تجارت کشورمان به دمشق و مذاکرات او با مقامات عالی دولت سوریه از جمله وزرای اقتصاد و تجارت و صنعت‌شان بوده است.ایجاد بانک مشترک ایران و سوریه به عنوان بنیان ضروری گسترش همکاری‌های دو کشور در صنعت و تجارت نزدیک به دو سال پیش مطرح شده بود با این حال به نظر می‌رسد اراده سیاسی لازم و کافی برای پیشبرد و به ثمر رساندن آن توافق وجود نداشت. وضعیتی که در دولت سیزدهم و با توجه به دیپلماسی اقتصادی آسیامحور و منطقه گرای آن تغییر یافت.
با چنین سیاستی جایگاه سوریه به عنوان کشوری در محور مقاومت که در حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت خود در سال‌های مواجهه با گروه‌های تروریستی و معارض متعدد تا حدود زیادی از حمایت‌های نظامی و لجستیکی جمهوری اسلامی ایران برخوردار شده است، یقیناً جایگاه ویژه‌ای است. با این حال تمرکز بیشتر دولت گذشته بر حل مسائل اقتصادی از طریق به توافق رسیدن با کشورهای اروپایی مسبب آن بود که در سال‌های گذشته از این فرصت همکاری بهره‌ای برای هیچ یک از دو کشور حاصل نشود. جای خالی ایران را اما کشورهایی همچون ترکیه، چین و روسیه و حتی امارات، مصر و کره جنوبی پر کرده بودند. تا آنجا که به گزارش مشرق، تنها ترکیه در بازه زمانی آبان 92 تا آبان 99 صادرات 14 میلیارد دلاری به سوریه داشته است. این میزان در حالی بود که دولت سوریه از سال 89 و به دلیل حمایت‌های ترکیه از برخی گروه‌های تروریستی در سوریه موافقنامه‌های تجارت آزاد میان دو کشور را لغو کرده و همزمان توافقنامه تجارت آزاد با ایران را امضا کرده بود اما با وجود این صادرات ایران به سوریه در همین بازه زمانی تنها اندکی به بیش از یک میلیارد دلار رسیده بوده است.
در همه این سال‌ها جریان‌های سیاسی مخالف حمایت ایران از مردم و دولت سوریه در مقابل داعش و دیگر گروه‌های تروریستی و معارضان مسلح با اتکا به همین وضعیت داد انتقاد سر می‌دادند و از برباد رفتن سرمایه‌گذاری نظامی ایران در سوریه به نفع کشورهای دیگری که مبادلات گسترده‌تری با این کشور داشتند سخن می گفتند تا آنجا که به طور مثال روزنامه آرمان ملی در گزارشی تحت عنوان «با داعش جنگیدیم تا بازار سوریه را به رقبا واگذار کنیم» از اینکه «سهم ایران از بازار سوریه فقط 3 درصد» است، گلایه داشت. بی آنکه این انتقاد را متوجه دولت مورد حمایت خود بدانند که چرا از مختصات خاص رابطه ایران و سوریه که ریشه در سال‌ها قرابت سیاسی دو کشور داشت و در جریان جنگ داخلی سوریه غنایی صدچندان یافت به نفع توسعه همکاری‌های اقتصادی دو کشور بهره نمی‌گیرد. سوریه بازاری به بزرگی 64 میلیارد دلار دارد. علاوه بر آن مشخص است که این کشور پس از نزدیک به 10 سال جنگ داخلی که زیرساخت‌های حیاتی و کارخانجات صنعتی در بسیاری از مناطق را به تلی از خاک تبدیل کرد کشوری است در وضعیت بازسازی که در این روند بی شک از حضور متحدان خود استقبال بیشتری خواهد کرد و در ادامه چنانچه وزیر صمت کشورمان نیز تأکید کرده است به پلی برای صادرات محصولات ایرانی به دیگر کشورهای اتحادیه عرب هم تبدیل شود.
به نظر می‌رسید تغییر رویکرد دولت ایران در حوزه سیاست خارجی و اراده سیاسی جدی که در راستای تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در زمینه‌های سیاسی و اقتصادی شکل گرفته است می‌تواند پایانی بر فرصت سوزی‌ها و کم کاری‌های گذشته در این حیطه باشد و با ترجمه روابط استراتژیک ایران با کشورهای منطقه بویژه کشورهای محور مقاومت همچون سوریه زمینه شکل‌گیری اتحادیه سیاسی- اقتصادی را فراهم آورد که هیچ تحریمی نمی‌تواند آن را تحت تأثیر قرار دهد. از سوی دیگر، تمایل طرف سوری به افزایش مشارکت‌های اقتصادی ایران به ویژه در حوزه بازسازی فرصت مناسبی است تا این روابط، ارتقا یافته و منجر به تثبیت همکاری‌های استراتژیک طرفین شود.
سایر اخبار این روزنامه
سوآپ گاز دستاوردی استراتژیک برای ایران است
ردیابی مکان‌های مصدومین روی نمایشگر اورژانس
توقف چاپ پول بدون پشتوانه
سندروم صفر - صفر
قانون حمایت از معلولان به طور کامل اجرایی شود
چرخ زندگی معلولان راحت نمی‌چرخد
خاک جا مانده پشت دیوار مرزی سیستان
ایران منسجم امریکا سردرگم
تغییر فاز همکاری از سیاسی به اقتصادی
60 سال روسفیدی
واریز ۵ هزار میلیارد تومان به حساب سازندگان مسکن ملی
تقویت نظام انرژی کشور با قرارداد سه جانبه «سوآپ گاز»
ضمانت عینی از توهم تا واقعیت
سلام ایران
