رئیسی: به آینده امیدوارم

صد روز اول رئیسی در مقایسه با صد روز اول دو رئیس‌جمهور قبلی در «شرایط سخت و بسیار سخت» آغاز شد و در این مدت هیچ یک از امتیاز‌های مورد علاقه دولت‌های جدید را که آن دولت‌ها برخوردار بودند، نداشت، اما با این حال در «شرایط بسیار سخت» ادامه نیافت و اگر از بالا نگاه کنیم تا همه اوضاع را یکجا ببینیم، باید اعتراف کنیم که اوضاع تا حد قابل قبولی خوب اداره شد، مگر اینکه روی یک بخش خاص متمرکز شویم و آن را بدون در نظر گرفتن کل، تحلیل کنیم. حتی اگر فقط در بحث مذاکرات و تحریم‌ها بخواهیم وضع فعلی را با دولت‌های گذشته مقایسه کنیم، دشواری‌های امروز نسبت به گذشته خارج از حد مقایسه و محاسبه است. دولت قبل اساساً، چون شعار مذاکره/مصالحه با امریکا می‌داد، قضیه رفع تحریم‌ها را از همان آغاز در باور افکار عمومی و به‌ویژه نخبگان، تمام‌شدنی جا انداخته بود و از آرامش روانی مورد نیاز برای اداره مطلوب جامعه برخوردار بود و این با وضع فعلی که خروج امریکا از برجام و هشت سال باقی‌ماندن در شرایط بدون تغییر، امید‌ها را کاملاً ناامید و افکارعمومی را نسبت به حل قضیه مشکوک کرده است، به کلی متفاوت است. دولت ماقبل نیز اساساً با مسئله تحریم‌ها به این شکل فعلی درگیر نبود و امتیاز‌های بی‌شماری برای یک اداره آسان و مطلوب داشت. اما دولت سیزدهم در شرایطی روی کار آمد که خیلی‌ها پذیرفتن مسئولیت در این اوضاع را نوعی انتحار می‌دانستند. با این حال ابراهیم رئیسی برخلاف دولت‌های قبلی که بی‌پروا و جسورانه به خود نمره‌های بالا می‌دادند، در گفت‌وگوی تلویزیونی صدمین روز دولتش می‌گوید: «مردم باید به عملکرد دولت نمره بدهند. نمره مردم به من منصفانه و عادلانه است.» و برای اینکه نشان دهد انتظار نمره بالا هم ندارد و به قضاوت مردم اهمیت می‌دهد و از آن راضی است، اضافه می‌کند: «مردم به شرایطی که دولت را گرفتیم آگاه هستند.» این یعنی شرایط سخت بود و مردم در نمره دادن همین شرایط را در نظر بگیرند.
سید ابراهیم رئیسی دیشب در سومین گفت‌وگوی تلویزیونی با مردم از آغاز ریاست‌جمهوری، پیش از هرچیز یادآور شد که به قضاوت مردم درباره دولت خود تن می‌دهد و با آن هرچه باشد، مخالفتی ندارد: «نمره دولت را باید مردم بدهند. داوری و قضاوت مردم در این رابطه منصفانه و عادلانه است. مردم هم از شرایطی که دولت تحویل شد و هم گذر زمان به خوبی آگاهند. شرایط کرونایی کشور و شرایط مالی و اقتصادی کشور و اوضاع خزانه و کالا‌های اساسی برای مردم ناآشنا نیست. می‌دانیم که امید و اعتماد مردم آسیب دیده بود و از وظایف دولت بود که اعتماد مردم را بازآفرینی کند.»
واکسیناسیون بی‌چون و چرا
ناگفته پیدا بود که رئیسی از کنار واکسیناسیون موفق دولت سیزدهم به آسانی نمی‌گذرد: «جان مردم مهم‌ترین مسئله دولت بود. در آغاز دولت روزی ۷۰۰ خانواده ایرانی داغدار می‌شدند. آن روز‌ها می‌گفتند تخصیص ارز به دلیل مشکلات ارزی امکان ندارد یا کشور‌ها به دلیل شرایط تحریمی به ما واکسن نمی‌دهند. از ۳۰ میلیون واکسن شاید ۵ میلیون هم وارد نشده بود و امروز خدا را شاکریم آمار ابتلا و فوت هر دو کاهش جدی پیدا کرده است. از مساعدت مردم و کادر بهداشتی و درمانی قدردانی می‌کنم. در صدمین روز دولت بیش از ۱۰۰ میلیون دز واکسن وارد شده است و برخی الان درحال تزریق دز سوم واکسن هستند. حالا شرایط برای بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها و کسب و کار‌ها فراهم است و ۱۰۰ هزار کسب و کار تعطیل شده دوباره شروع به فعالیت کرده‌اند، ممکن است موج دیگری در پیش داشته باشیم پس مردم مراعات کنند.»


مانع رشد تورم شدیم
رئیسی بعد از مسئله «جان مردم» به اقدامات دولت برای تأمین «نان مردم» هم اشاره‌های گذرایی کرد و تأکید کرد که مطابق آمار دولت مانع رشد تورم شده است: «امروز شرایط در تأمین و ذخایر کالا‌های اساسی بسیار مطلوب و خوب است. بحث پرداخت حقوق نیز از ماه مرداد مطرح بود و تیم دولت قبل نگران بود که چگونه بدون استقراض از بانک مرکزی حقوق مرداد را پرداخت کنیم، اما اکنون سه ماه از دولت جدید می‌گذرد و بدون استقراض از بانک مرکزی حقوق‌ها به موقع پرداخت می‌شود. این علاوه بر این است که اکنون دولت ماهانه ۱۰ هزار میلیارد تومان از بدهی‌های دولت قبل را نیز می‌پردازد. دولت برای خلق پول حساس است، چون موجب ایجاد تورم در کشور می‌شود. بودجه سال ۱۴۰۱ را طوری تنظیم کرده‌ایم که ضد تورم باشد و طبق آمار‌های مراکز آمار کشور تورم کنترل شده و در صدد هستیم که این تورم کاهشی باشد.»
دولت پرخرج نمی‌خواهیم
رئیسی به کمبود بودجه در دولت هم اشاره کرد، اما به جای آنکه حرفی از فشار روی مردم بزند از کم کردن هزینه‌ها و خرج دولت گفت و اینکه باید مجلس و دولت با کمک هم این مشکل را حل کنند و در عوض دولت باید ارز ۴۲۰۰ تومانی را از دست دلالان خارج کند و مستقیماً به دست مردم برساند: «با کسری بودجه جدی مواجه هستیم، اگر حل نشود مشکلات جدی خواهیم داشت. هم دولت کمک کند و هم مجلس چرا که دولت پرخرج قابل قبول نیست. آمایش سرزمینی و عدالت در توزیع بین مناطق برخوردار و کمتر برخوردار رضایت همگانی را به دنبال دارد که ممکن است نارضایتی عده‌ای را به دنبال داشته باشد، اما رضایت همگانی برای ما مهم است. ما در دولت دنبال غافلگیری مردم نیستیم برای همین در قانون ۸ میلیارد دلار برای کالا‌های اساسی پیش‌بینی شد و با آنکه دولت قبل آن را در پنج ماه مصرف کرد، تلاش می‌کنیم ارز ۴۲۰۰ تومانی را به جای دلالان به مردم بدهیم. ما در این قضیه مردم را غافلگیر نخواهیم کرد.»
رئیس‌جمهور در همین زمینه درباره افزایش درآمد‌های دولت بدون دست‌کردن در جیب مردم یادآور شد که دولت سراغ مالیات بر پردرآمد‌ها و فروش اموال مازاد خود می‌رود: «امروز فرار مالیاتی همه را رنج می‌دهد. کسانی هستند که درآمد‌های سرشار دارند، اما از دادن مالیات فرار می‌کنند. از طرفی دارایی‌های دولت یکی از منابع تأمین هزینه اداره کشور است. دولت دارایی‌هایی دارد که مولد نیست و به عنوان دارایی‌های مازاد تلقی می‌شود. هر دستگاهی دارای زمین، امکانات و ساختمان است و همه این امکانات فریز شده است. همانگونه که در قانون آمده دولت باید مازاد امکانات خود را واگذار کند تا به پول تبدیل و برای مصارف دولت هزینه شود. اما آنچنان که باید به این مهم توجه نشده است که اگر به این موارد توجه شود می‌توان کشور را بدون اینکه اقدامات دولت آثار تورمی داشته باشد، اداره کرد.»
رفع و خنثی‌سازی تحریم‌ها و ارتباط با همسایگان
بر یک مبنای منطقی و درست، رئیس‌جمهور حرف‌های خودش درباره تحریم‌ها را خارجی‌پسند و پرهیاهو، اما «تقریباً هیچ» نزد! او یادآور شد که ما در چند جبهه برای گذشتن از مشکل تحریم‌ها کار می‌کنیم: «رفع و خنثی‎سازی تحریم را با قوت دنبال می‌کنیم. قرارگاهی برای خنثی‎سازی تحریم تشکیل داده‎ایم و همه آنجا تلاش می‎کنیم. در کنار آن، موضوع رفع تحریم را با قوت دنبال می‎کنیم، اما به‎هیچ ‎عنوان بودجه ۱۴۰۱ و اقتصاد کشور را به مذاکره گره نمی‎زنیم. قرارداد‌هایی نیز با کشور‌های منطقه امضا شده، اما هنوز اعلام نکرده‎ایم. ما پنج سال بود که با ترکمنستان مشکل داشتیم، اما در سفر اخیر با حسن‌نیت مشکلات حل شد و قرارداد سوآپِ گازی امضا کردیم. قرارداد‌هایی با رقم سنگین با کشور‌های منطقه بسته شده و کاری که شروع می‌شود برای رونق اقتصادی کشور قابل توجه است.»