روزنامه وطن امروز
1400/09/21
ابعاد نظارتی بورس باید تقویت شود
گروه اقتصادی: رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه اموری بر سهامداران حقیقی و حقوقی تحمیل میشود بدون اینکه توضیحی داده شود، گفت: از طرف ناظران بورس دخالت‌های غیرمتعارف در امر خرید و فروش سهام میشود. در پی دستور اخیر حجتالاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای به سازمان بازرسی کل کشور مبنی بر به روز کردن گزارشات پیشین درباره مسائل بورس و تخلفات احتمالی، روز چهارشنبه اعضای هیأت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با رئیس قوه قضائیه دیدار کردند. در ابتدای جلسه محسنی‌اژه‌ای مطالبی درباره اهمیت بازار سرمایه و بورس بیان کرد و گفت: با استقبال مردم از بورس فرصت خوبی برای دولت و مردم پیش آمد و نباید این فرصت با عملکرد ناصواب از بین برود و لازم است با شفاف کردن فرآیندها در بورس دغدغه مردم هرچه زودتر رفع شود تا مردم با امیدواری بتوانند کماکان در بورس فعالیت کنند. رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه بدیهی است بازار سرمایه نیز مانند بسیاری از بازارهای دیگر دادوستد دارای سود و زیان است، افزود: طبعا افراد با اختیار و آگاهی و آشنایی با بازار باید وارد آن شوند، لکن رشد فوق‌العاده شاخص بورس در سال‌های ۹۸ و ۹۹ غیرمتعارف و غیرمنطقی بود و به همین جهت خیلی از دلسوزان و سازمان بازرسی کل کشور و دادستانی کل کشور به مسؤولان ذی‌ربط به صورت کتبی و شفاهی هشدار دادند و موارد خلاف را متذکر شدند. محسنی‌اژه‌ای با اشاره به دغدغه‌های موجود درباره ریزش بورس در کشور گفت: باید تلاش و ابعاد نظارتی بازار سرمایه تقویت شود تا فرصت بازار سرمایه به ضد آن تبدیل نشود. رئیس دستگاه قضا همچنین از آمادگی کامل قوه قضائیه برای کمک به دولت و سازمان بورس برای رفع آسیب‌ها و مشکلات بورس خبر داد. حجتالاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای با بیان اینکه با افزایش غیرمتعارف شاخص بورس و تبلیغات انجام‌شده در سال‌های ۹۸ و ۹۹ جمع کثیری از مردم بدون اطلاع و آشنایی کافی ۶۰ میلیون کد بورسی گرفتند، گفت: در آن مقطع زمانی سازمان بورس هم اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی مناسبی انجام نداد و در این فضا بعضی افراد کل موجودی‌شان را وارد بورس کردند و حتی بعضی از مردم با شرایط پیش آمده از بستگان و آشنایان خود نیز وجوهی را اخذ کردند و وارد بورس شدند و در حال حاضر برای این دسته مشکل مضاعفی به وجود آمده است. در این نشست، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز گفت: ورود سرمایه مردم به بازار بورس طی سال‌های ۹۸ و ۹۹ یک فرصت استثنایی برای شرکت‌های بورسی و رونق‌دهی به اقتصاد کشور ایجاد کرد اما متأسفانه از آن جهت که زیرساخت‌های فنی، حقوقی و نظارتی متناسب با این هجوم سرمایه به بورس تعبیه نشده بود، موجب پدید آمدن مخاطراتی شد. مجید عشقی همچنین «آزادسازی بخش دوم سهام عدالت»، «مهیا نبودن زیرساخت‌های فنی و حقوقی کامل»، «فروکش کردن نقدینگی موجود با اقدامات دولت وقت» و برخی عوامل دیگر را از جمله دلایل ریزش بورس عنوان کرد. عشقی در ادامه وضعیت فعلی بازار سهام را مثبت و امیدوارکننده ارزیابی کرد و گفت: در مدت اخیر سودهای شرکت‌های بورسی افزایش یافته است و مؤید این موضوع، صورت‌های مالی ماهانه‌ای است که شرکت‌های بورس در اختیار سازمان بورس قرار می‌دهند و این فرآیند، ما را به این نتیجه می‌رساند که نباید نگران بود. حجتالاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای پس از اظهارات رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، این سوال را مطرح کرد که این سازمان برای تقویت زیرساخت‌ها و به طور خاص نظارت و اعتمادسازی مردم چه برنامه‌ای دارد؟ عشقی نیز در پاسخ گفت: تا پایان سال با ارتقا و تقویت سامانه‌های فنی و نظارتی، تمام جریان‌های مالی اثرگذار بر بازار سرمایه در سریع‌ترین زمان ممکن مورد رصد و شناسایی قرار خواهد گرفت و از این طریق از بسیاری آسیب‌ها و مخاطرات پیشگیری خواهد شد. در این نشست حجتالاسلام والمسلمین منتظری، دادستان کل کشور نیز اظهار داشت: از سال ۹۷ به بعد تذکرات و اخطارهایی به مسؤولان ذی‌ربط بورس از جمله وزیر اقتصاد وقت داده‌ایم و به نظر می‌رسد بخش حقوقی سازمان بورس کارآمدی لازم را ندارد. دادستان کل کشور ساماندهی مجامع شرکت‌های سهام عدالت را ضروری دانست و گفت: در جلسه اخیر شورای عالی بورس فرصت ۳ ماهه برای این امر تعیین شد. معاون رئیس سازمان بازرسی کل کشور نیز در این نشست طی سخنانی به تذکرات و گزارشات این سازمان به مسؤولان ذی‌ربط سازمان بورس طی ۲ سال اخیر اشاره کرد. حجتالاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای در ادامه گفت: مسائل مطرح شده از سوی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و دادستان کل کشور جای بررسی و اقدام دارد، لکن اینجانب با ملاحظه گزارشات رسمی و مردمی، تفاوت‌هایی بین فرآیند بورس در کشور خودمان و سایر بورس‌های دنیا می‌بینم که می‌تواند باعث رانت و سوءاستفاده عده‌ای و متضرر شدن عده دیگری شود، لذا به بعضی از موارد اشاره می‌کنم و امیدوارم سازمان بازرسی کل کشور و مسؤولان سازمان بورس و اوراق بهادار به طور دقیق این موضوعات را بررسی کرده و اقدام مقتضی را به عمل آورند. رئیس عدلیه در همین راستا به «نمایش صف خرید و فروش در بورس»، «دخالت‌های ناظران بورس در فرآیند خرید و فروش سهامداران» و «خرید سهام با کد بورسی افراد حقیقی از سوی صندوق‌های حقوقی» اشاره کرد و افزود: این موارد ابهاماتی است که اعضای هیات‌مدیره سازمان بورس باید در رابطه با آن شفاف‌سازی و رفع ابهام کنند. رئیس قوه قضائیه همچنین درباره نمایش صف خرید و فروش در بورس اظهار کرد: با وصف اینکه در بورس‌های متعارف دنیا صف خرید و فروش به نمایش گذاشته نمی‌شود، چرا در بورس ایران صف خرید و فروش به نمایش گذاشته میشود؟ محسنی‌اژه‌ای افزود: از طرف ناظران بورس دخالت‌های غیرمتعارف در امر خرید و فروش سهام شده و اموری بر سهامداران حقیقی و حقوقی تحمیل میشود؛ فرضا نمادی بدون ضابطه بسته میشود، بدون اینکه توضیحی داده شود. رئیس قوه قضائیه با اشاره به دسترسی کارگزاری‌ها و سازمان بورس به تمام ردیف‌ها و سفارشات عرضه و تقاضا گفت: این در حالی است که سهامداران عادی به صورت آنلاین حداکثر ۵ ردیف از سفارشات را می‌توانند مشاهده کنند. محسنی‌اژه‌ای ادامه داد: همچنین دیده شده صندوق‌ها به جای کد بورسی خود صندوق، با کدهای حقیقی که در صندوق سرمایه‌گذاری کرده‌اند در بورس شرکت می‌کنند یا کدهای حقیقی صندوق را در اختیار دیگران قرار می‌دهند و آنها در بورس شرکت می‌کنند. رئیس عدلیه با بیان اینکه همه این موارد می‌تواند ایجاد رانت و فساد کند، گفت: باید درباره همه این موارد شفاف‌سازی شود. در پایان این نشست رئیس قوه قضائیه از سازمان بازرسی خواست مسائل را به صورت جدی دنبال کند و به هیأت‌مدیره سازمان بورس نیز گفت: شما موظفید آسیب‌ها و کمبودها را شناسایی، جمع‌بندی و رفع کنید و اگر نیاز به کمک قوه قضائیه است، حتما کمک می‌کنیم و اگر معتقدید مجازات‌ها در این زمینه ناکافی است، به صورت موردی اعلام کنید که اقدام لازم به عمل آید. *** بازار سرمایه نیازمند اصلاحات گسترده از شهریور سال جاری روند شاخص کل بازار سرمایه نزولی شده و سهامداران از این موضوع ناراضی‌اند. البته روند نزولی شدن بازار سرمایه به یک سال پیش - مرداد 99 - بازمی‌گردد. در این مدت مسؤولان دولتی بویژه منصوبان دولت سیزدهم چندین بار وعده بازگشت بازار را داده‌اند اما حالا در محافل علمی و کارشناسی ایراداتی بنیادین به نحوه عملکرد بازار سرمایه کشورمان مطرح شده است و به نظر احتیاج به اصلاحات گسترده در نحوه اداره این بازار است.