روزنامه خراسان
1400/09/21
فیفا جواب مان را داد فدراسیون نه!
در شهرآورد، فرجی مرتکب خطای پنالتی شد؟ فرار بازیکن استقلال آفساید نبود؟ گل این هفته تیم «هوادار» با دست زده شد و به درستی گل مارادونایی لقب گرفت؟ هفته‌ای نیست که نیاز به سیستم کمک داور ویدئویی در لیگ‌برتر احساس نشود. موضوعی که داد همه را درآورده است. در این میان مسابقات انتخابی جام‌جهانی و چرایی استفاده نکردن فدراسیون از سیستم VAR در بازی با کره‌جنوبی و...نه تنها هواداران را ناراحت کرده بلکه برای‌شان شائبه‌های زیادی هم ایجاد کرده است. اما در این میان خبری بیرون آمد مبنی بر این که یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی موفق به تهیه این سیستم، بسیار ارزان‌تر از مشابه خارجی خود شده است. خبری که با بی‌مهری مسئولان فدراسیون روبه‌رو شده و حالا این شرکت دانش‌بنیان درصدد برآمده است که خودش به تنهایی با کمک فیفا، این سیستم را راه‌اندازی کند. به همین بهانه در پرونده امروز زندگی‌سلام به سراغ «حسام‌الدین شاهرخ»، مسئول این شرکت رفته‌ایم تا با او درباره کم و کیف این ماجرا گفت‌و‌گو کنیم.یک ماه دیگر با حضور فیفا VARمان
را تست می‌کنیم
در ابتدای صحبت، مدیر شرکت سبحان پایا خبر از تست VAR ایرانی این شرکت در کمتر از یک ماه دیگر در مشهد داد و اضافه کرد: «طبق نامه‌نگاری‌هایی که با نمایندگان فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) در سوئیس داشتیم تا تاییدیه کمک داور ویدئویی را بگیریم، ان‌شاءا... کمتر از یک ماه دیگر با مشارکت صداوسیما در ورزشگاه امام‌رضا(ع) مشهد، سیستم خودمان را نصب و سپس تست می کنیم. البته باید اضافه کنم که تست‌های فیفا یک استاندارد دارد که 30 دقیقه است. این تست با شش بازیکن و دو داور برگزار میشود و در این مدت، صحنه‌های مختلف بازی را شبیه‌سازی می‌کنند که سیستم ما هم برای آموزش داور می‌تواند استفاده شود و هم برای تاییدیه فیفا. برای هزینه هم باید بگویم برای ورزشگاه امام‌رضا(ع) با تمام جوانب و تجهیزات، برآورد هزینه‌ای حدود 150 هزار دلار (4.5 میلیارد تومان) کرده‌ایم. منظور از جوانب، کابل‌کشی تا کنار زمین و... است که جزو هزینه‌های خود سیستم VAR نیست اما جز ملزومات برای مجوزهای فیفاست. ما این هزینه را هم اضافه کردیم».
حدود 3 سال است روی این سیستم کار می‌کنیم
«شاهرخ» ضمن توضیح راجع به شرکت خود، مدت زمان کار روی سیستم VAR را سه سال اعلام کرد و افزود: «شرکت ما از سال 84 در حال همکاری با صداوسیماست. هسته مرکزی شرکت شامل شش نفر است به همراه 3-4 نفر از دوستان که به عنوان پیمانکار به صورت پروژه‌ای با ما همکاری می‌کنند. شروع پروژه ساخت VAR هم اگر بخواهیم از اسلوموشن حساب کنیم، از چیزی حدود سه سال قبل آغاز شده است. توجه داشته باشید که اسلوموشن هم هسته مرکزی و هم بخشی از سیستم اصلی VAR است . هم‌اکنون نیز در حال کار روی اینترکام (سیستم ارتباطی) هستیم که برای امکان ارتباط بین داوران و اپراتور است».
فیفا جواب‌مان را داد فدراسیون کشورمان نه!
«البته دوست داشتیم با دوستان فدراسیون کشور هم در ارتباط باشیم اما دوستان مایل به همکاری نبودند». این صحبت‌ها بخشی از درد دل و گلایه‌های این مدیر شرکت دانش‌بنیان است. او ادامه می دهد: «تا امروز نه فدراسیون و نه سازمان لیگ، جواب ما را نداده اند. فقط توانستیم با بچه‌های همراه‌اول ارتباط بگیریم اما گویا سازمان لیگ به دنبال مذاکره و ورود این سیستم از روسیه است که هنوز به توافق نرسیده‌اند. همین دلایل باعث شد با فیفا مکاتبه کنیم و تصمیم داریم مانند دیگر شرکت‌های تولیدکننده کمک داور ویدئویی در جهان، مثل آن 15 شرکت مجوز‌دار که فدراسیون می‌گوید، این مسیر را برای تایید فیفا طی کنیم. نکته جالب این‌جاست که فیفا جواب‌مان را داده ولی ما هرچه نامه زدیم فدراسیون، حاضر به بررسی پروژه ما نشد».
قیمت VAR ما خیلی پایین‌تر از جهان است
«شاهرخ» در توضیح قیمت VAR با اشاره به قیمت این محصول در لیگ‌های مختلف از فدراسیون فوتبال انتقاد می‌کند و می‌گوید: «راجع به قیمت، چیزهای متفاوتی شنیدیم اما چیزی که مطمئن هستیم مثلا لیگ انگلیس برای لیگ برتر 3.5 میلیون پوند و لیگ برزیل شش میلیون دلار برای اجاره یک فصل پرداخته است و ایران آن چیزی که از هنگ‌کنگ آورده بوده، 48 هزار یورو برای چهار بازی بود که فاجعه بود و ناقص و هیچ کدام از ملزومات فیفا را هم نداشت و حتی شرکت مورد تایید فیفا هم نبود. یعنی برای بازی رسمی هم نمی‌توانستند استفاده کنند و تنها کاری که می شد با آن انجام دهند، در حد آموزش داورها بود است که همان کار را هم نکردند. اما VAR ما چیزی حدود 100 هزار دلار است و قیمت اش خیلی پایین است و اصلا قابل قیاس نیست با این مدل قیمت‌ها».
اینترکام را هم نصف قیمت می‌سازیم
اینترکام همان سیستم ارتباط بین داوران است. این سیستم که یکی از ملزومات سیستم کمک داور ویدئویی است توسط شرکت سبحان پایا ساخته شده است. «شاهرخ» در توضیح این سیستم و نحوه استفاه از آن می‌گوید: «دو کمک داور دستیار و یک اپراتور در اتاق هستند که این سه نفر باید با هدست با یکدیگر در ارتباط باشند. در این حالت، اپراتور توان ارتباط با داور را ندارد اما همه این افراد می‌توانند صدای داور را بشنوند و دو نفر کمک‌داور هم می‌توانند با فشردن یک کلید با داور در ارتباط باشند. الان ما هم هدست‌هایمان را از هلند وارد می‌کنیم چون با توجه به امکانات داخلی نمی صرفد که بسازیم ولی بقیه این امکانات را خودمان می‌سازیم و این کلی صرفه‌جویی ارزی به همراه دارد. مثلا اینترکامی که از آلمان بود
اجاره اش سالی 90 هزار دلار بود و مدل فرانسوی آن سالی 50 هزار یورو اما ما کل مجموعه حتی هدست‌های هلندی را با 20 هزار دلار می‌سازیم. باور کنید اینترکام را هم سر کل کل می‌سازیم».
VAR هم به داوری کمک می‌کند
هم مانع فساد است
در بخش دیگری از صحبت‌های شاهرخ، او به ضروری بودن وجود VAR در مسابقات داخلی اشاره کرد: «هرچند به دلیل مشغله زیاد اهل تماشای فوتبال نیستم ولی همه تیم‌های ایرانی را دوست دارم. در خصوص داوری هم خب بعد از شهرآورد یا هر مسابقه‌ای، مشکلات زیاد است و VAR می‌تواند به این مسئله کمک و این مشکلات را کمتر کند. با ساختاری که فیفا مقرر کرده مبنی بر ضبط صدا و امکان بررسی مجدد آن بعد از هر بازی، اگر تخطی هم صورت گرفته باشد چون مدرک و سند مشخصی موجود است، هم تخطی کمتر و هم خودبه‌خود جلوی فساد گرفته میشود. این سیستم هم چند شکل نصب دارد. می‌توانید ببرید داخل ورزشگاه و در اتاقی نصب کنید یا می‌توانید به صورت واحد سیار استفاده کنید. یعنی سیستم را داخل خودرو قرار دهید و به داخل ورزشگاه ببرید. برای مورد اول باید 14 روز قبل از بازی تاییدیه بگیرید اما برای واحد سیار شش ساعت کافی است ولی همه این دو مدل برمی‌گردد به تعریف سرویس‌دهنده از سیستم VAR».
دنبال ثابت‌کردن انجام این کار در ایرانیم
هزینه زیاد این پروژه و حمایت نکردن، بخش دیگری از صحبت‌های مدیر این شرکت دانش‌بنیان بود. او در توضیح هزینه‌ها می‌گوید: «به دلیل هزینه‌های زیاد، ساخت VAR کمی طولانی شد چون در مرحله اول ما باید یک اسپانسر داشته باشیم که هیچ‌کس قبول نکرد و همه این هزینه‌ها از طریق بخش خصوصی تامین شد. خب هزینه‌ها هم زیاد است مثلا به تازگی توانستیم یک وام از دانشگاه تهران فراهم کنیم و قرار است این هفته به دست ما برسد تا بتوانیم هزینه وحشتناک قطعات را فراهم کنیم. این در حالی است که ما زیاد امیدی به داخل نداریم و بیشتر در حال ادامه دادن این کار هستیم تا ثابت کنیم می‌توان این کار را در ایران انجام داد. بعد هم برویم سراغ زندگی خودمان شاید در جایی دیگر چون بعید می‌دانم با ساختار فکری دوستان به جایی برسیم ولی ما این تاییدیه را می‌گیریم تا دوستان نگویند نتوانستند تاییدیه را بگیرند و بعدش هم به دیگر کشورها صادرات کنیم».
فناوری خط آفساید، یک آپشن است!
VAR شامل یک بخش از حداقل الزامات است و یک بخش هم آپشن، مانند فناوری خط آفساید یا خط دروازه. حسام‌الدین شاهرخ با توضیح این نکته می‌افزاید: «هنوز فناوری خط آفساید را اضافه نکرده ایم، راستش چون هنوز درآمدی نداشتیم. البته خط آفساید یک چیز ساده نیست، اندازه‌گیری دقیق می‌طلبد که ملزم به نقشه‌برداری از زمین و کالیبره کردن آن است. این الزام البته جزو حداقل‌های فیفا نیست مثل فناوری گل‌لاین. این موارد آپشن‌های VAR هستند و البته فیفا باز هم مشخصات خاصی برای این کار وضع کرده است. الان هم ما 80 درصد این فناوری را داریم و قبلا استفاده هم کرده ایم مثل فناوری فاصله توپ تا خط دروازه یا فاصله تا دیواره دفاعی یا تبلیغات که نمونه‌های آن در سایت ما موجود است، اما خب این کار الان دغدغه ما نیست، بعد از موفقیت در تست‌های فیفا این کارها را هم اضافه می‌کنیم ولی خب باید یک نمونه از ما خریداری شود تا ما دلخوش شویم یا نه؟» «حسام الدین شاهرخ » در پایان صحبت‌هایش بار دیگر با انتقاد از فدراسیون راجع به VAR شرکت هنگ‌کنگی می گوید: «دوستان در فدراسیون 48 هزار یورو برای VAR هنگ‌کنگی ناقص و ورودش به ایران هزینه کردند اما جالب این جاست که هیچ استفاده‌ای از آن نکردند، حتی نتوانستند با 20-30 ساعت استفاده از این سیستم داورها را برای گرفتن مدرک آموزش بدهندچون حتی یک بار هم پنج صفحه الزامات فیفا را راجع به سیستم VAR نخوانده‌اند».
سایر اخبار این روزنامه
دولت الکترونیک پشت سد امضاهای طلایی
فیفا جواب مان را داد فدراسیون نه!
خانه های چند ده میلیاردی در تهران!
خیانت‌ضربدری، عاقبت بی‌توجهی به 5 خط‌قرمز
آغاز محدودیت های هوشمند کرونایی
آن سوی تور منطقه ای بن سلمان
نخستین خطبه‌خوانی انقلابی در حرم مطهر
ارقام خبرساز بودجه
4 علامت سوال جدی اژه ای در برابر مدیران بورس
حرکت کند اما مثبت مذاکرات در وین
زورگیری قمه کش های مخوف در پارک های خطی
سهم متهمان آلودگی هوا!
اعاده دادرسی سیف و عراقچی و روایت بازیگر نقش شهید ستاری از بازی در «منصور»
