طلسم 13 ساله ثبت جهانی فلک‌الافلاک می‌شکند؟

ایران زمین - باوجود اینکه قلعه فلک الافلاک حدود 13 سال است در فهرست موقت میراث جهانی قرار دارد اما تاکنون اقدامات صورت گرفته برای ثبت نهایی جهانی آن به نتیجه نرسیده است و همچنان آزادسازی حریم این قلعه یک مانع مهم برای ثبت جهانی این اثر باستانی محسوب می‌شود؛ اما با سفر رئیس‌جمهور به استان لرستان انتظار می‌رود طلسم آزاد‌سازی حریم نگین گردشگری لرستان برچیده شود.
رئیس‌جمهور دولت سیزدهم در سفر ۱۹ آذر به لرستان از قلعه تاریخی «فلک الافلاک» خرم‌آباد بازدید و بر فراهم کردن شرایط ثبت جهانی این قلعه تأکید کرد. آیت‌الله سید‌ابراهیم رئیسی در جریان سفر به استان لرستان ضمن بازدید از بخش‌های مختلف قلعه فلک‌الافلاک از نزدیک در جریان ظرفیت‌های فرهنگی و گردشگری این مجموعه قرار گرفت.
رئیس‌جمهور بر ضرورت آزادسازی حریم قلعه فلک‌الافلاک به‌عنوان یکی از مشکلات این مجموعه تاریخی- فرهنگی تأکید کرد و گفت: قلعه فلک‌الافلاک از آثار تمدنی و مدنیت مردم این خطه است و باید بخوبی نگهداری و معرفی شود. آیت‌الله رئیسی بیان کرد: دولت برای ترمیم و نگهداری آثار تاریخی اعتبار مناسبی در نظر گرفته است و با توجه به اینکه میراث تاریخی و فرهنگی گنجینه‌های پرارزشی هستند، لذا باید برای نسل‌های آینده بخوبی نگهداری شوند. فلک الافلاک بنای عظیم آجری است که در دوره ساسانی روی تپه‌ای باستانی در مرکز شهر خرم‌آباد ساخته و زیبایی و معماری شگفت‌ انگیز این قلعه موجب شده است از سوی بسیاری کارشناسان به‌عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی و معماری دنیا لقب بگیرد.
این بنای کم ‌نظیر به شماره ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که از دهه‌های گذشته دغدغه بسیاری برای ثبت جهانی این اثر ارزشمند عنوان شده که متأسفانه تاکنون برطرف نشده است و شاهکار معماری جهان همچنان در فهرست ثبت موقت جهانی قرار دارد. این درحالی است که طرح آزاد‌سازی حریم برای ثبت جهانی فلک الافلاک، از اوایل دهه 70 تاکنون، مصوبه‌های مختلفی از جمله دستور رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۱۳۷۰/۱۰/۱، صورتجلسه کمیته مشورتی ملی در ۱۳۸۰/۲/۲۲، مصوبه شورای ملی انقلاب فرهنگی در ۱۳۸۱/۷/۲، ابلاغ قانون مجلس شورای اسلامی در ۱۳۸۲/۱۰/۸ و سه مصوبه سفر هیأت دولت را دارد. به‌گزارش ایرنا مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان گفت: با سفر رئیس‌جمهور به استان و بازدید از قلعه فلک الافلاک، مشکلات این اثر تاریخی مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد ساماندهی عرصه و حریم فلک الافلاک در اولویت قرار گیرد. سید امین قاسمی با اشاره به اینکه رئیس‌جمهور بر لزوم ساماندهی و رفع مشکلات آزادسازی حریم این قلعه تاریخی تأکید کرد، اظهار داشت: با توجه به اینکه مطالبات سپاه استان بابت عرصه، اعیان و املاک برای آزادسازی حریم قلعه باید پرداخت شود براساس تفاهمنامه سال ۹۶ این مطالبات پرداخت شده است که متأسفانه اکنون جوابگوی تکمیل پادگان جدید سپاه نیست. مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی لرستان با اشاره به تلاش‌ها برای ثبت جهانی این اثر تاریخی تصریح کرد: بخشی از عرصه قلعه در اختیار نیروهای نظامی بود و باید برای ثبت جهانی این بنا آزاد می‌شد که روند آزادسازی آن در حال انجام است.


قاسمی افزود: سال ۹۶، نشستی با حضور استاندار لرستان و فرماندهان ارتش و سپاه پاسداران استان، درخصوص واگذاری عرصه قلعه تاریخی فلک‌الافلاک به اداره‌ کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برگزار شد که در این نشست تصمیم نهایی درخصوص واگذاری عرصه‌های در اختیار نیروهای نظامی اتخاذ و مقرر شد سپاه پاسداران و ارتش برای واگذاری با این اداره‌ کل همکاری کنند. وی گفت: نیروهای ارتش عرصه و املاکی را که در اختیار آنها بود تخلیه کرده‌اند و از اوایل سال ۹۷، روند مرمت و ساماندهی املاک و بناهایی که تا پیش از این در اختیار ارتش بود، آغاز شد. قاسمی افزود: تأمین اعتبار لازم بابت تملک عرصه‌ای از قلعه که در اختیار سپاه بود با تأخیر انجام گرفت اما در نهایت حدود ۴۰ میلیارد تومان به‌صورت نقدی و ۲۹ میلیارد تومان دیگر با حفظ قدرت خرید به‌صورت اسناد خزانه تأمین شد و در اختیار سپاه قرار گرفت که اکنون پادگان سپاه ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و مابقی این طرح براساس مصوبات سفر رئیس‌جمهور بزودی تأمین اعتبار می‌شود. ‍ قاسمی به باغ گلستان در کنار قلعه فلک الافلاک نیز اشاره کرد و گفت: اقدامات خوبی در آزادسازی حریم این بنای تاریخی انجام شده است و تلاش می‌شود آخرین گام آزادسازی عرصه این بنای باستانی بزودی برداشته شود. مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان افزود: مرحله نهایی مطالعات استحکام بخشی قلعه فلک الافلاک خرم آباد انجام و مرمت سربازخانه، بنای باشگاه افسران، ساخت بازارچه صنایع دستی و بناهای ضلع شمالی آن نیز اجرا شده است.