شهروندآنلاین: حالا که بیست‌ویکمین سال از حرفه‌ای‌شدن فوتبال ایران را پشت‌سر می‌گذاریم، انتظار می‌رود بسیاری از مسائل را بنابر استانداردهای جهانی پیش ببریم. اما اینجا در ایران حتی از داشتن زمین‌های استاندارد که ابزار اصلی فوتبال حرفه‌ای است، بی‌بهره‌ایم!
با گذشت 10 هفته از رقابت‌های لیگ برتر دیگر عادت کرده‌ایم که هر وقت برنامه مسابقات اعلام می‌شود، جلوی چند بازی این عبارت را مشاهده کنیم: «نام ورزشگاه متعاقبا اعلام می‌شود.» این مسأله برای فوتبالی که همه‌مان از تماشایش لذت می‌بریم و با پیروزی و شکست تیم محبوب‌مان خوشحال و ناراحت می‌شویم، قابل تامل است.

با نگاهی به وضعیت ورزشگاه‌های خانگی تیم‌های لیگ برتری به راحتی درمی‌یابیم که 6 تیم شاغل در لیگ برتر برای فصل جاری مشکل نداشتن ورزشگاه دارند. 6 تیمی که به دلایل مختلف ورزشگاه‌های قبلی‌شان را از دست داده‌اند و حالا مجبورند برای هر مسابقه خانگی دست به دامن وکیل و وزیر شوند تا زمینی برای انجام بازی پیدا کنند. حتی گاها دیده شده که ورزشگاه برگزاری برخی بازی‌ها روز قبل از آن بازی مشخص شده که این اصلا در فوتبال حرفه‌ای روز دنیا توجیهی ندارد.

اصلی‌ترین مشکلی که فوتبال ایران با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند این است که اکثر باشگاه‌ها ورزشگاه اختصاصی ندارند و به همین علت مجبورند ورزشگاه‌های موجود را از وزارتخانه‌های مربوط اجاره کنند. حتی استقلال و پرسپولیس به عنوان ویترین فوتبال ایران هم ورزشگاه اختصاصی ندارند و سال‌هاست دیدارهایشان را در ورزشگاه آزادی تهران برگزار می‌کنند. در این بین تیم‌هایی مثل تراکتور تبریز، سپاهان اصفهان، ذوب‌آهن اصفهان، فولاد خوزستان و گل‌گهر سیرجان تنها باشگاه‌هایی هستند که از خودشان ورزشگاه دارند و بعید است چنین مشکلی برایشان هیچ وقت پیش بیاید. 11 تیم دیگر مجبورند ورزشگاه محل بازی‌شان را اجاره کنند و پول بپردازند.

مهم‌ترین مسأله فقر ورزشگاه در ایران به فوتبال تهران برمی‌گردد؛ در پایتخت به غیر از ورزشگاه آزادی سه ورزشگاه دیگر وجود دارد که اگر شرایط ایده‌آلی داشته باشند، می‌شود آنها را میزبان لیگ برتر کرد. ورزشگاه‌های دستگردی، تختی تهران و شهدای شهرقدس سه ورزشگاهی هستند که در سال‌های گذشته میزبان بازی‌های لیگ برتر بوده‌اند، اما حالا عملا فقط دستگردی می‌تواند میزبان مسابقات باشد.

ورزشگاه تختی در شرق تهران که چند سالی است به امان خود رها شده و علاوه بر چمن آن که به طور کامل از بین رفته، بسیاری از بخش‌های دیگر این ورزشگاه نیز تخریب شده و نیاز به بازسازی دارد. ورزشگاه شهرقدس از نظر امکاناتی شرایط بدی ندارد، اما با توجه به قرارگرفتن در خارج از تهران و البته چمن نامناسب آن که مدتی است به وضعیت بدی افتاده، مورد توجه تیم‌ها قرار نمی‌گیرد.

از سوی دیگر ورزشگاه دستگردی که شرایط بهتری در حال حاضر نسبت به دو ورزشگاه دیگر دارد، به صورت سالیانه به تیم سایپای تهران اجاره داده شده و زمان‌هایی که سایپا در لیگ یک بازی داشته باشد، در اختیار دیگر تیم‌ها قرار نمی‌گیرد.

انتظار می‌رود اداره کل ورزش و جوانان هر استان و البته سایر مسئولان شهری و ورزشی برای تجهیز ورزشگاه‌ها اقدام کنند تا مثل شروع لیگ برتر امسال تیم‌های زیادی برای انجام بازی‌های خود به مشکل نخورند.

از این‌رو پیکان و هوادار دو تیم تهرانی لیگ برتر مشکلات زیادی را از ابتدای فصل تجربه کرده‌اند. پیکانی‌ها که سال قبل در شهرقدس بودند، امسال حاضر نیستند بازی‌هایشان را در این ورزشگاه برگزار کنند و اگرچه آنها با دستگردی به توافق‌هایی رسیدند و برای برخی بازی‌ها این ورزشگاه را اجاره می‌کنند، اما در برخی مواقع مجبور شدند بازی‌هایشان را به استان البرز و شهر کرج ببرند. هوادار دیگر تیم تهرانی لیگ برتر عملا دستگردی را در اختیار ندارد و به شهرقدس هم نمی‌رود. به همین علت آنها ورزشگاه انقلاب کرج را به عنوان ورزشگاه میزبان انتخاب کرده‌اند تا بازی‌هایشان در یک استان دیگر برگزار شود!

نساجی به عنوان تنها تیم شمالی لیگ برتر هم وضعیت عجیبی را در این فصل از نظر زمین بازی تجربه می‌کند. الزام سازمان لیگ فوتبال برای برگزارنشدن بازی‌ها روی چمن مصنوعی سبب شد تا ورزشگاه وطنی قائمشهر زیر کشت برای چمن طبیعی برود. از این‌رو عملیات زیرسازی و ساخت چمن مدت زیادی طول می‌کشد و فصل سرما نیز این مسأله را به تاخیر می‌اندازد. در این شرایط نساجی از ابتدای فصل بازی‌های خانگی خود را به زمین شهدای ساری منتقل کرده که کیفیت بسیار از نظر چمن دارد. کار به جایی رسیده که کادرفنی و بازیکنان خود تیم نساجی نیز نسبت به وضعیت چمن ورزشگاه ساری گلایه دارند و حتی خواهان آن شدند که بازی‌هایشان را به شهر مشهد و ورزشگاه امام رضا(ع) ببرند! مسأله‌ای که مورد موافقت قرار نگرفته است. نساجی به دنبال برگزاری بازی‌هایشان در تهران هم بود، اما در شهر تهران هم ورزشگاه استاندارد وجود ندارد و نمی‌شود در آن بازی برگزار کرد.

شهر مشهد در سال‌های گذشته صاحب یک ورزشگاه شیک و استاندارد به نام امام رضا(ع) شده است. این ورزشگاه که یک نمونه برای فوتبال ایران است، اما چند ماهی است از نماینده مشهد در لیگ برتر دریغ می‌شود. ظاهرا اختلافاتی که میان مالک باشگاه شهرخودرو و مسئولان شهری مشهد پدید آمده و بدهی‌هایی که آنها به ورزشگاه امام رضا(ع) دارند باعث شده تا دیگر این ورزشگاه را در اختیار تیم لیگ برتری قرار ندهند و بازی‌های شهرخودرو به ورزشگاه ثامن الائمه منتقل شود. ورزشگاهی قدیمی که از نظر امکانات و شرایط چمن قابل مقایسه با ورزشگاه تازه تاسیس نیست.

مس رفسنجان به عنوان یکی از باشگاه‌های صنعتی و متمول لیگ برتر هم با مشکل ورزشگاه مواجه است. مسی‌ها پارسال در ورزشگاه اختصاصی خودشان بازی می‌کردند که چمن مصنوعی بود و امسال نتوانستند آنجا بازی کنند. این باشگاه یک ورزشگاه اختصاصی شیک دیگر را ساخت و در مراحل پایانی بهره‌برداری از چمن آن اما پیمانکاران متوجه شدند که زیر ورزشگاه یک قنات وجود دارد و نمی‌شود کار را به اتمام رساند! از این روز ورزشگاهی که میلیاردها تومان برایش هزینه شده بود، خراب شد تا از قنات بهره‌برداری شود! در چنین شرایطی تیم مس رفسنجان امسال بازی‌های خانگی‌اش را موقتا به ورزشگاه شهر سرچشمه کرمان برده که از نظر چمن و امکانات شرایط ایده‌آلی ندارد. مسی‌ها در حال ساخت همان ورزشگاه چمن مصنوعی‌شان هستند تا بتوانند از سال بعد در ورزشگاه قبلی‌شان و البته با چمن طبیعی بازی کنند.

یکی دو سال قبل بود که مسئولان ورزش کشور ورزشگاهی را در شهر شیراز ساختند و گفته می‌شد یکی از بهترین استادیوم‌های ایران خواهد شد. اما این ورزشگاه خیلی سریع دچار مشکلات سخت‌افزاری شد. چمن آن خیلی زود از بین رفت و بخش‌های مختلف هم به دلیل معماری نه‌چندان درست مشکلاتی را تجربه کرد. از این‌رو تیم فجرسپاسی شیراز مجبور شده بازی‌هایش را به ورزشگاه قدیمی شیراز یعنی حافظیه ببرد. ورزشگاهی که چمن چندان ایده‌آلی ندارد و جایگاه‌هایش نیز استانداردهای لازم را ندارد و برگزاری بازی در آن دشوار به نظر می‌رسد.

در شرایطی که فوتبال ایران این روزها نتیجه‌گرا شده و نتایج تیم‌های مختلف آینده کاری اعضای آنها را تضمین می‌کند، توجه نکردن به زیرساخت‌ها موضوعی آزاردهنده محسوب می‌شود. بی‌تردید هزینه‌های ساخت ورزشگاه استاندارد در مقابل پولی که باشگاه‌ها هر ساله برای خرید بازیکن‌های گرانقیمت و سفر و مسائل روزمره خرج می‌کنند، هیچ نیست و اگر مدیران باشگاه‌ها در بحث به وجود آوردن امکانات سخت‌افزاری اقدام کنند، دیگر هر ساله مجبور نیستند برای بازی‌های خانگی‌شان هزینه اضافی انجام بدهند و از طرف دیگر در فقر ورزشگاه دست به دامن مسئولان استانی نمی‌شوند تا بتوانند ورزشگاه خانگی پیدا کنند!

در این شرایط انتظار می‌رود اداره کل ورزش و جوانان هر استان و البته سایر مسئولان شهری و ورزشی برای تجهیز ورزشگاه‌ها اقدام کنند تا مثل شروع لیگ برتر امسال تیم‌های زیادی برای انجام بازی‌های خود به مشکل نخورند.