روزنامه ایران
1400/09/25
توافق جدید ایران وآژانس
عبدالرضا هادی زاده نائینیخبرنگار دیپلماسی
یک هفته از مذاکرات جدید لغو تحریم می‌گذرد و گفتوگوها فشرده و سخت در حال ادامه است. گذشت زمان نشان داده که بیشتر از آنکه اختلافات در هتل کوبورگ باشد مربوط به ساکنان هتل ماریوت است.
هتل کوبورگ که محل برگزاری مذاکرات اعضای برجام است از شروع مذاکرات جدید در هشتم آذرماه تاکنون محل بحث و بررسی پیرامون گره گشایی از بازی بهم خورده توسط امریکا بوده است. اما عدم اراده جدی غربی‌ها همواره یکی از موانعی بوده که مورد اعتراض قرار گرفته است. شواهد نشان می‌دهد هیأت امریکایی که در آن سوی خیابان و در هتل ماریوت ساکن هستند اصلی‌ترین مانع در برابر مذاکرات هستند. علت بسیاری از نقش‌های مخرب تروئیکای اروپا و مواضع غیرسازنده آنها در بیرون از اتاق مذاکرات را نیز می‌توان در گوش به فرمان بودن آنها از هیأت امریکایی یافت. اختلافات داخلی امریکایی‌ها، نداشتن برنامه برای بازگشت به تعهدات 2015 و اختلاف اتحادیه اروپا با سه کشور اروپایی از دیگر مواردی است که همچنان مانع اصلی در مذاکرات دیده میشود.
انگار اروپایی‌ها برای اولین بار پشت میز مذاکرات نشسته‌اند
کشورهای دیگر حاضر در مذاکرات نیز به این امر اذعان دارند که کندی مذاکرات به‌همین دلایل است. «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در مذاکرات وین در مصاحبه‌ای اختصاصی با «پارس تودی روسی» در مورد جدیت طرفین مذاکرات در وین گفت که جدیت تیم جدید ایران در مذاکرات بالاست و تیم ایرانی خیلی زود با شرایط سازگاری یافته است و مهارت بیشتری در موضوعات کسب کرده‌اند. به‌گفته او ما از طرف ایرانی هرچه بیشتر و بیشتر آمادگی برای مذاکرات را می‌بینیم.
اولیانوف اما در خصوص موضع کشورهای اروپایی در مذاکرات عنوان کرد که مواضع آنها تعجب برانگیز است، گویی که آنها برای اولین بار پشت میز مذاکرات نشسته‌اند و مقداری مواضع غیرمنطقی اتخاذ می‌کنند. ولی به‌هر‌حال به‌گفته نماینده روسیه در وین، جریان مذاکرات طبیعی است و به احتمال زیاد به نتیجه مثبتی منجر خواهد شد.
اتهام‌زنی در حین مذاکره
تروئیکای اروپا ضمن جلو بردن نسبی گفتوگوها در هتل کوبورگ همچنان با بازی رسانه‌ای و اتهاماتی چون وقت کشی یا تعیین کردن ضرب الاجل مانع از جدی شدن مذاکرات میشود. این مسأله باعث شده است حتی روس‌ها گلایه اروپایی‌ها را نزد امریکایی‌ها ببرند. اولیانوف در خصوص دیدار چند روز قبل چین و روسیه با نماینده امریکا گفته است: «در جلسه‌ای که نمایندگان روسیه با حضور رابرت مالی نماینده امریکا و چین داشتند، من به‌صورت مشخص در این نشست اعلام کردم که ما از موضع اروپایی‌ها عملاً سر در نمی‌آوریم که دقیقاً چه چیزی می‌گویند و لذا نمی‌توانیم در چنین اعلام موضعی شرکت یا از آن حمایت کنیم. چون این موضع‌گیری غیر سازنده و مخرب است. ما تصور دیگری از مذاکرات و دیپلماسی داریم. اروپایی‌ها از موضع دیگری با این مسأله برخورد می‌کنند که از نظر ما کاملاً غیر سازنده است.»
سه کشور اروپایی سعی دارند با فشارهای بیرون از مذاکرات برای گفتوگوهای داخل مذاکرات کارت بازی برای خود ایجاد کنند، در آخرین مورد حتی بیانیه‌ای ضدایرانی را سامان داده‌اند. نمایندگان دائم بریتانیا، آلمان و فرانسه در سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای مشترک که روز سه‌شنبه (۱۴ دسامبر) در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک قرائت شد با اعتراف به این نکته که برنامه هسته‌ای ایران هرگز به اندازه امروز پیشرفته نبوده ادعا کرد که این برنامه خلاف صلح و امنیت جهانی است. این درحالی است که فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان تحت نظارت آژانس پیش می‌رود و دارای بالاترین شفافیت بوده است. این سه کشور در حالی هشدار داده‌اند که برجام در حال از بین رفتن است که هیچ اشاره‌ای به عامل اصلی این مسأله نکرده‌اند. بر اساس یک منطق ساده سه کشور اروپایی در صورتی که ناراضی از وضعیت کنونی به‌عنوان یک معلول هستند، باید به علت اصلی آن یعنی بدعهدی و خروج یکجانبه امریکا بپردازند و این کشور را وادار به تعهدات سال 2015 کنند.
توافق جدید ایران و آژانس
ایران با وجود اینکه تعهدات برجامی خود را کاهش داده و همکاری فراپادمانی را کمرنگ کرده اما در همکاری با آژانس بر اساس NPT و پادمان همواره تأکید داشته و حسن نیت خود را نشان داده است؛ به‌طوری‌که محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی در روزهای اخیر با سفر به وین گفتوگوهای متعدد با رافائل گروسی مدیرکل آژانس داشته است.
در ارتباط با این اقدامات دیپلماتیک ایران، امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان روز گذشته حتی خبر از توافق جدید با آژانس داد. وی در آخرین روز گردهمایی سفرا و رؤسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در کشورهای همسایه با اشاره به انحرافات اخیر آژانس در تمرکز بر مسائل سیاسی به‌جای مسائل فنی گفت: «آژانس سعی کرد از ابزار فنی برای اعمال فشار سیاسی و تأثیرگذاری بر مذاکرات وین بهره بگیرد، ولی در راستای تداوم گفتوگوهای دیپلماتیک حضور هیأت ایرانی از سازمان انرژی اتمی در وین به توافقی دست پیدا کردیم که هم برخی ادعاها و نگرانی‌هایی که آژانس بیان می‌کرد برطرف شود و هم در ادامه کار بتوانیم همکاری‌ها را بیش از گذشته و در چهارچوب مقررات ادامه دهیم.»
اقدام داوطلبانه ایران
ایران همچنین در ارتباط با مجتمع تسا نیز اقدامات داوطلبانه‌ای را انجام داده تا حسن نیت ایران نشان داده شود. ایران در اقدامی داوطلبانه، اجازه جایگزینی دوربین‌های جدید به‌جای دوربین‌های آسیب دیده مجتمع تسا در کرج را به آژانس داده است. این اتفاق در چهارچوب قانون اقدام متقابل مجلس شورای اسلامی انجام شده و تصاویر ضبط شده توسط این دوربین‌های جدید مانند تصاویر دوربین‌های قبلی در اختیار آژانس قرار نخواهند گرفت و همچنان نزد سازمان انرژی اتمی ایران محفوظ خواهند ماند. گفتنی است ایران در قبال درخواست آژانس در خصوص تعویض دوربین‌های آسیب دیده در اقدام خرابکارانه علیه مجتمع تسا در کرج از ابتدا به صراحت اعلام کرده بود تا زمانی که نهادهای مسئول، بررسی‌های فنی و امنیتی خود را روی دوربین‌های مذکور انجام ندهند، اجازه سرویس یا تعویض دوربین‌ها داده نخواهد شد. از سویی، ایران با یادآوری وظیفه صیانتی آژانس در قبال اعضای خود بر لزوم واکنش مدیرکل آژانس به اقدامات تروریستی و خرابکارانه علیه برنامه هسته‌ای کشورمان به‌عنوان حداقلی‌ترین کار ممکن تأکید داشت.
بر این اساس و به‌دلیل اتمام بخش اصلی بررسی‌های قضایی -امنیتی روی دوربین‌های آسیب‌دیده و همچنین نظر به اقدام آژانس در محکوم کردن خرابکاری در مجتمع تسا و پذیرش بررسی فنی دوربین‌ها از سوی کارشناسان ایران قبل از نصب، ایران در اقدامی داوطلبانه، اجازه جایگزینی دوربین‌های جدید به‌جای دوربین‌های آسیب دیده را به آژانس داده است.
بازی مقصر نمایی نتیجه نمی‌دهد
اقدامات داوطلبانه ایران، تیم منسجم و ارائه پیشنهادات عملیاتی ایران در خصوص رفع تحریم و اقدامات هسته‌ای کشورمان همه نشان از نتیجه‌گرا بودن و جدی بودن کشورمان در مذاکرات دارد. همه عوامل و شواهد نشان می‌دهد که اگر اراده برای «جبران خطای مقصر» باشد، راه برای توافق خوب و سریع هموار میشود و قدم اول برای این اقدام دست برداشتن طرف مقابل از بازی مقصرنمایی است.
سایر اخبار این روزنامه
دستور رئیس جمهور برای نظارت مستمر بر زنجیره تأمین کالا
معتمدی؛ ستاره نوظهور وزنه برداری
بودجه علیه ولخرجی
سازمان ملل: تحریم‌های ایران را لغو کنید
توافق جدید ایران وآژانس
پایان 10سال انتظار فرهنگیان
تلاش برای بقای گنجینه موسیقی
آفت 8 ساله کشاورزی
نهرخواری این بار در بهبهان
۵ لایحه دولت روحانی به قوه مجریه مسترد شد
چشم‌انداز مثبت همکاری بین کشورهای منطقه در چهارچوب 3+3
رتبه بندی صادرکنندگان به مثابه ریل‌گذاری توسعه صادرات غیر نفتی
سلام ایران
