مدیریت دولتی اقتصاد را به گل می‌نشاند

اگر امروز اقتصاد ما به گل نشسته و دچار بحران شده، علت آن این است که پیش از تحریم، دچار مشکل دولتی‌سازی شده‌ایم.
دکتر محمدباقر قالیباف روز گذشته در مراسم گرامیداشت هفته پژوهش و تقدیر از پژوهشگران برتر مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گفت: مرکز پژوهش‌ها یکی از مهم‌ترین مراکز تصمیم‌سازی در نظام جمهوری اسلامی است که به عنوان کارفرمای پیشرو، نه یک کارگزار پیرو می‌تواند در حکمرانی تأثیرگذار باشد. وی با بیان اینکه پژوهش در توسعه علمی تولید علم، مرجعیت علمی و همچنین سایر حوزه‌ها می‌تواند نقش‌آفرین باشد، تأکید کرد: نقش این مرکز برای حل مسئله کشور ضروری است و باید پژوهش‌ها را در حل مسئله به کار گیریم چراکه اگر به بودجه‌های سنواتی از دهه ۵۰ تا امروز نگاه کنیم، درمی‌یابیم این برنامه‌ها شباهت زیادی به یکدیگر دارند و همیشه به طی یک مسیر عادت کرده‌ایم. اقتصاد نفتی در شرایط تحریم مشکلی حل نمی‌کند
قالیباف با بیان اینکه کشور در اجرا و تصمیم‌گیری دچار مسئله است و در هیچ کدام از این بودجه‌ها به یک نقطه موفق نرسیده است، بیان کرد: امروز این سؤال مطرح است که آیا باید این مسیر را ادامه داد وآیا نباید مسیر را تغییر داد؟ مشخص است که ما در حوزه حل مسئله و تشخیص مسئله دچار چالش‌هایی هستیم و تصور می‌کنم مرکز پژوهش‌ها باید به این موضوع ورود کند.
رئیس قوه مقننه با تأکید بر اینکه در شرایط بدون تحریم، اقتصاد نفتی هیچ مشکلی از مسائل امروز کشور را حل نمی‌کند، عنوان کرد: درآمد‌های نفتی پاسخگوی نیاز‌های ما نیست و معلوم است که مسیر بودجه مبتنی بر نفت مسیر درستی برای ما نیست و مسیر صحیح مسیر مبتنی بر علم، فناوری و دانش‌بنیان است. منابع انسانی، اساسی‌ترین ظرفیت تولید قدرت


قالیباف خاطرنشان کرد: به واسطه موضوع موالید برای ۲۰سال آینده نگرانی‌هایی وجود دارد. امروز در اوج ظرفیت منابع انسانی و در جوان‌ترین شرایط و باسوادترین شرایط هستیم، اما از همین لحظه نیز استفاده نمی‌کنیم و در غم شرایط جمعیتی ۲۰سال آینده هستیم؛ البته این نگرانی درباره جمعیت بجاست، اما آیا نباید از شرایط و فرصت‌های امروز استفاده کنیم؟ ما همین امروز نیز باید از ظرفیت بزرگ جوانان خلاقی که می‌توانند برای ما تولید ثروت کنند، استفاده کنیم و به جای حل مشکل فروش نفت، برای استفاده از ظرفیت منابع انسانی که اساسی‌ترین ظرفیت تولید ثروت است، وقت صرف نمی‌کنیم. باید سرنوشت تک‌تک مردم، ایران و انقلاب را مدنظر قرار دهیم و همه وجود خود را در این راه صرف کنیم تا این سرنوشت ختم به خیر شود.
باید به روزمرگی‌ها پایان داد
رئیس نهاد قانونگذاری کشور تصریح کرد: مجلس و مرکز پژوهش‌ها نقطه تحولی هستند که باید مسائل را حل کنند و در ریل اصلی خود قرار دهند، البته مجلس و مرکز پژوهش‌ها نقش بی‌نظیر و ظرفیت بالایی دارند، اما متأسفانه به روزمرگی افتاده‌ایم.
وی با بیان اینکه مرکز پژوهش‌های مجلس قوه عاقله است، گفت: این ظرفیت بزرگی برای مجلس و کشور است که باید از آن استفاده کرد تا این روزمرگی‌ها پایان یابد. رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه در مجلس اصالت با نماینده است، اظهار داشت: اهمیت مرکز پژوهش‌ها به دلیل ساختن یک فهم مشترک از اهداف و سیاستگذاری‌هاست. نقش این مرکز برای یک حکمرانی درست و فهم از یک حکمرانی توسعه‌یافته بی‌نظیر است و ما تا به یک فهم مشترک در اهداف سیاستگذاری و حکمرانی و اولویت‌های امروز کشور نرسیم، نمی‌توانیم گام محکمی در اداره کشور برداریم. یکی از مشکلات امروز تدوین قوانین غیرقابل اجراست
وی با بیان اینکه اولویت اصلی کشور چند موضوع آب، جمعیت به معنی موالید و اختلاف طبقاتی و مهاجرت و اقتصاد است، اضافه کرد: موضوع اقتصاد، موضوع کوتاه‌مدت و میان‌مدت ماست و مسئله آب و جمعیت موضوع تمدنی و درازمدت است و برای رسیدن به آن باید برنامه‌ریزی طولانی‌تری داشته باشیم که نقش مرکز پژوهش‌ها در این زمینه برای رسیدن به فهم مشترک در سیاستگذاری بسیار مهم است.
قالیباف با بیان اینکه یکی از مشکلات امروز ما تدوین قوانینی است که قابلیت اجرا ندارد، گفت: اگر قانونی بنویسیم که امکان اجرای آن نباشد، اولین قانون‌شکن خود ما هستیم و اگر چنین کاری رخ دهد، بدتر از آن قانونی است که امکان اجرا دارد و سایر قوا آن را اجرا نمی‌کنند، لذا کمک به تنظیم قوانینی که قابلیت اجرا دارد، با مرکز پژوهش‌هاست و من بستر این کار را برای پژوهشگران و متخصصان مرکز پژوهش‌ها فراهم کرده‌ام و باید از این فرصت استفاده کرد تا این مرکز بروز و ظهور پیدا کند.
حکمرانی از مردم فاصله گرفته است
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به چهار رویکرد تحولی شفاف‌سازی، مردمی‌سازی، هوشمندسازی و کارآمدسازی در مجلس اظهار کرد: معتقدم در حکمرانی ما که هیئت رئیسه مجلس در تشکیلات جدید مرکز پژوهش‌ها با توجه به اهمیت موضوع حکمرانی، معاونت حکمرانی و مدیریت را اضافه کرد، یک چالش بزرگ داریم و آن هم جدا کردن حکمرانی از مردمی‌سازی است و حکمرانان ما و مردم در همه موضوعات یعنی اقتصاد، فرهنگ، اجتماع و مسائل سیاسی از مردم فاصله گرفته‌اند و اگر در مسائل سیاسی نیز با مردم هستیم تنها در بزنگاه‌های انتخابات با آن‌ها هستیم و پس از آن مردم دوباره حذف می‌شوند.
رئیس قوه مقننه ادامه داد: یک بخش مهم حکمرانی که اتصال بین حکمران و مردم است، مورد غفلت قرار گرفته در حالی که در فلسفه نظام اسلامی این موضوع مورد تأکید قرار گرفته و از اوجب واجبات است. مرکز پژوهش‌ها باید چرخ‌دنده مردم و حکمرانی شود
قالیباف افزود: منهای همه باور‌های ما از فرهنگ قرآن و اهل بیت (ع)، تجربه‌ای که از ابتدای انقلاب و حتی پیش از آن از ۱۵خرداد ۱۳۴۲ تا ۲۲ بهمن داشتیم، می‌بینیم که نقش این مردم در انقلاب پررنگ بوده است و مرکز پژوهش‌ها می‌تواند در ایجاد رابطه بین حکمرانی و مردم اثربخش باشد. به عبارتی دیگر مرکز پژوهش‌ها باید چرخ دنده‌ای شود بین مردم و حکمرانی و اگر این چرخ‌دنده فعال شود، رویکرد مردمی‌سازی به وقوع می‌پیوندد.
وی با انتقاد از ساختار اداری و مدیریت دولتی در کشور گفت: اگر امروز اقتصاد ما به گل نشسته و دچار بحران شده، پیش از تحریم، دچار مشکل دولتی‌سازی شده‌ایم و شاهدیم شرکتی مثل ایران خودرو در حالی که تنها ۶درصد از سهام آن برای دولت است، همه مدیران آن را دولت تعیین می‌کند و، چون مدیرانش دولت مشخص می‌کند، بدهی کلانی دارد. مدیریتی که از جیب خود خرج نکند‌ برای بیت‌المال بدهی ایجاد می‌کند
رئیس مجلس افزود: به استناد صحبت‌های وزیر صمت می‌گویم که بدهی‌های خودروسازان به روایتی به ۸۵هزارمیلیاردتومان و به تحلیل دیگری به ۱۸۵هزارمیلیارد تومان رسیده و این طبیعی است که وقتی مدیریت از جیب خود خرج نمی‌کند و فقط مدیریت می‌کند، برای بیت‌المال بدهی ایجاد خواهد کرد.
وی اضافه کرد: مرکز پژوهش‌های مجلس به عنوان نیرو‌های اهل فکر و اندیشه می‌توانند باعث تحول شوند و میدان برای شما باز است و من به عنوان یک خدمتگزار در مجموعه نمایندگان و مجلس در کنار شما هستم و شما را مرکز اندیشه و تحول مجلس می‌دانم.
قالیباف خاطرنشان کرد: بسیاری از تبصره‌های بودجه در سال ۱۴۰۰ اجرایی نشد و حتی اگر از سال ۹۰ نگاه کنید این مسئله تکرار شده و بسیاری از احکام بودجه اجرایی نشده است، آیا نباید در این مسیر تجدیدنظر و مسیر درست را طی کنیم و اگر مسیر درست را طی کردیم، پای آن بایستیم و آن را اجرا کنیم؟ ایجاد این تحول بر عهده مرکز پژوهش‌هاست و شما پژوهشگران باید توجه کنید یک سیستم اداری نیستید و بسیاری از جهت‌گیری‌ها و تحولات در دست شماست.