روزنامه ایران
1400/09/29
هالیوود شرقی
علی کاکا دزفولیتأثیرپذیری جامعه ایران از فرهنگ کشورهای مختلف بویژه با افزایش ضریب نفوذ استفاده از رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی امری غیرقابل انکار است. بخشی از این ارتباطات به‌طور خودجوش و در بسترهای مختلف از سوی بخش‌های مختلف جامعه صورت می‌گیرد و بخشی دیگر نیز بر مبنای سیاستگذاری فرهنگی و به‌طور آگاهانه از سوی نهادهای فرهنگی کشور و بر مبنای «تعاملات فرهنگی» با سایر کشورها دنبال میشود. در این میان ارتباطات فرهنگی ایران و کره‌جنوبی قابل توجه است که در طول سه دهه اخیر برجسته بوده است. بدیهی است که توسعه ارتباطات فرهنگی میان کشورها از جمله مهارت‌های دیپلماسی است که می‌تواند ضمن بهبود ارتباط میان دولت‌ها، بین ملت‌های آنان نیز پیوندهای انسانی ایجاد کند. اما به هرحال با توجه به وجه هویت‌ساز بودن این شیوه از ارتباطات، باید ابعاد مختلف موضوع سنجیده شود و آسیب‌های احتمالی شناسایی شوند. در جستار پیش رو، ضمن بررسی تاریخچه ارتباطات فرهنگی میان ایران و کره، به ابعاد و نمودهای این موضوع بیشتر پرداخته خواهد شد.
در صدور محصولات فرهنگی کره‌ای به ایران، دولت این کشور نقش پررنگی داشته است. از دیدگاه برخی منتقدان، دولت کره نقاط تماس فرهنگی را مستقیماً مدیریت می‌کند. «نقاط تماس» یعنی مخاطب چطور، با چه ابزاری و به چه شکل با فرهنگ کره ارتباط برقرار کند. دولت کره از معدود دولت‌های دنیاست که «وزارت فرهنگ» دارد و این وزارتخانه اداره‌هایی دارد؛ مثلاً یکی از اداره‌ها تحت عنوان «دفتر محتوای فرهنگی» که تلفیقی از سه اداره است، روی موسیقی کره‌ای، مد و لباس، کتاب‌های کمیک و انیمیشن تمرکز دارند و تولید محتوا می‌کنند که بودجه هنگفتی (طبق آخرین آمار، حدود سالانه ۵۰۰ میلیون دلار) از جانب دولت به آنها تزریق میشود.
پس‌از جنگ کره، ژنرال «پارک چونگ-هی» - به تشویق امریکا که در آن زمان (و حتی امروز) در کره حضور نظامی داشت - سرمایه‌گذاری بر صنعتی‌سازی سریع کره‌جنوبی را آغاز کرد. در آن دوره «صنایع سرگرمی» به‌شدت مورد سانسور و بی‌اعتنایی قرار می‌گرفت. پس از ترور «پارک چونگ-هی»، کره در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ تغییرات را آغاز کرد و همزمان با مدرن‌سازی، صادرات فرهنگی خود را پرورش داد. ابرشرکت‌هایی نظیر سامسونگ سرمایه‌گذاری در فیلمسازی کره را آغاز کردند. سپس در ۱۹۹۴، شورایی در دولت کره جنوبی یک گزارش جالب توجه منتشر کرده و در آن تصریح کرد که یک فیلم «بلاک‌باستر» یعنی محبوب، می‌تواند به تنهایی فروشی بیش از یک میلیون خودروی ساخت کره داشته باشد!
نفوذ فرهنگ کره‌جنوبی در جهان
«صنعت سرگرمی کره» در درک نشانه‌هایی که از جانب مخاطب برمی‌آید، بسیار فعال بوده است؛ سازمان گردشگری کره از علاقه گسترده‌ای که نسبت به تولیدات فرهنگی این کشور ایجاد شده، بهترین استفاده را کرده و بسته‌های گردشگری متنوع و جذابی را به گردشگران پیشنهاد می‌دهد؛ همچون تورهایی برای بازدید از لوکیشن‌های تولید همین فیلم‌ها و سریال‌های معروفشان که در پروژه «پارک فرهنگ کره» تعریف شده‌اند.
این ظرفیت سودآور پس از بحران مالی ۱۹۹۷ آسیا و زمانی که کره‌جنوبی ناگهان با فلاکت اقتصادی و اعتراضات مردمی به‌منظور درخواست کمک مالی از نهادهای بین‌المللی مواجه شد، اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد. «کیم دای-جونگ» در مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری ۱۹۹۸ گفته بود که ما باید انرژی‌مان را صرف جهانی‌سازی فرهنگ کره کنیم؛ گردشگری، صنعت بصری و کالاهای ویژه فرهنگی گنجینه‌ای هستند که بازاری نامحدود دارند.
گفتنی است طی ۲۰ سال اخیر میزان تورهای گردشگری به مقصد کره بسیار زیاد شده و همین استراتژی جدید که رابطه تنگاتنگی با محصولات فرهنگی کره دارد، تصویر ذهنی مخاطب را از کره‌ای که پیش از این یک جامعه سنتی غیرپیشرفته و درگیر جنگ بود، به یک کشور زیبا و توسعه‌یافته تغییر داده است.(علی‌اکبر جناب‌زاده، نویسنده و پژوهشگر حوزه ارتباطات در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس)
لزوم تجدیدنظر در رویکرد وارداتی به فرهنگ
«رویکرد وارداتی به فرهنگ» رویکردی نامعقول و هزینه‌زاست؛ عقد قراردادهای فرهنگی میان کشورها اگرچه باعث توسعه روابط صلح‌آمیز و حسن همکاری میشود، اما قرار دادن تلویزیون به‌صورت دربست در اختیار آثار برخی از کشورها (چنان که درباره کره این اتفاق افتاده) می‌تواند «توازن فرهنگی» را از بین ببرد و آسیب‌هایی را به‌همراه داشته باشد.
در ادامه به برخی مسیرهای ارتباط فرهنگی ایران و کره اشاره خواهد شد.
1-سریال‌های کره‌ای
پخش مجموعه‌های ساخته شده در شرق دور از تلویزیون ایران به دوران پس‌از انقلاب اسلامی برمی‌گردد. از جمله موفق‌ترین این سریال‌ها می‌توان به «سال‌های دور از خانه» اشاره کرد که در بین مردم به‌نام «اوشین»، نام شخصیت اصلی مجموعه شهرت یافت. بعدها «هانیکو»، «جنگجویان کوهستان» (لینچان)، «از سرزمین شمالی» و... از دیگر مجموعه‌های شرقی پخش‌شده در تلویزیون ایران بودند. در چند سال اخیر نیز سریال‌های کره‌ای همچون «جواهری در قصر»، «امپراطور دریا»، «تاجر پوسان»، «پزشکان»، «متشکرم»، «افسانه جومونگ»، «پشت برج سفید»، «سرزمین بادها» و... از شبکه‌های سیما پخش شده است. بر اساس آمارهای مرکز پژوهش‌های صداوسیما و نظرسنجی‌های مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ای روزنامه همشهری، بسیاری از این مجموعه‌ها مورد توجه مردم بوده‌اند. شباهت فرهنگی بین کشور ایران و کره و همچنین تأکید بر ارزش‌های اخلاقی و انسانی در سریال‌های برتر کره‌ای باعث محبوبیت آنها در بین ایرانیان شده است. این سریال‌ها بیشتر در ژانر‌های درام، عاشقانه و تاریخی ساخته می‌شوند. از آنجایی که سریال‌های کره‌ای عموماً فضایی خانوادگی دارند، در بین خانواده‌های ایرانی بسیار محبوب هستند. همچنین برخی از سریال‌های کره‌ای درباره نوجوان‌ها است و ژانری نوجوان‌پسند دارند. این سبک از سریال‌های کره‌ای هم می‌توانند قشر جوان‌تر هر جامعه‌ای را به خود جذب کند. تاکنون تعداد زیادی از بهترین سریال‌های کره‌ای به زبان فارسی دوبله شده و از شبکه‌های ایرانی پخش شده است. در مطلبی که اعتماد آنلاین منتشر کرده، روند جست‌وجو درباره فیلم و سریال و موسیقی کره‌ای از سال 2017 تاکنون رو به افزایش بوده است.
علت محبوبیت سریال های کره‌ای
به طور کلی برای تمام سریال‌های محبوب از جمله سریال‌های کره‌ای می‌توان دلایلی برشمرد که عبارتند از: 1.سادگی و بی‌تکلفی 2.پرداختن به مسائل روزمره 3. هم هویتی با شخصیت‌ها 4. جذابیت شخصیت‌ها 5. تنوع شخصیت و خطوط داستان. علاوه بر این موارد که بین سریال‌های محبوب و پرطرفدار عام هستند، به‌طور خاص برای سریال‌های کره‌ای می‌توان گفت که بسیاری از سریال‌های موفق شرقی مشخصاً به مفاهیمی می‌پردازند که برای جامعه ایران آشنا است؛ مانند بردباری، ایثار، شهامت و صداقت. از سوی دیگر، شکل روابط در این سریال‌ها برای مخاطب ایرانی بسیار باورپذیرتر و قابل‌فهم‌تر از سریال‌های اروپایی است. نکته مهم و قابل‌توجه در سریال‌های خاور دور، داستان‌گویی است؛ سریال‌های شرقی برخلاف سریال‌های ایرانی که به‌شدت وامدار فرم روایی است، به‌طور کامل در خدمت داستان‌گویی و قصه ساخته می‌شوند و این اصل را به‌عنوان پایه سریال‌هایشان پذیرفته‌اند و به‌دنبال امتحان کردن فرم‌های مختلف نیستند. ساختار ساده و بدون تکلف این سریال‌ها بویژه داستان‌های تاریخی و جذاب، در کنار تکنیک مناسب و استفاده از لوکیشن‌های جذاب، نو و دیدنی، مجموعه‌های شرقی را برای مخاطب ایرانی بسیار دوست‌داشتنی جلوه می‌دهد. (خبرگزاری دانشجو، کد خبر: ۹۷۴۲۵۳) حجم تولید سریال‌های کره‌ای بسیار بالاست و بخشی از نفوذ فرهنگ کره‌ای نیز مدیون همین بالا بودن تعداد محصولات و در اختیار گرفتن بخشی از بازار است.
سریال «بازی مرکب»
سریال «بازی مرکب» (اسکویید گیم) در ۱۷ سپتامبر سال ۲۰۲۱ میلادی توسط نتفلیکس در یک فصل با ۹ قسمت در سطح جهانی منتشر شد و ممکن است فصل دوم آن نیز ساخته شود. این سریال مطابق اعلام شرکت نتفلیکس به پرمخاطب‌ترین سریال در حال پخش این شبکه بدل شده است و یکسال پس از نمایش موفق فیلم کره‌ای «انگل» که برنده جایزه اسکار شده بود، نشان‌دهنده ادامه حضور پررنگ کره جنوبی در بازار جهانی محصولات فرهنگی است. چنانکه شرکت نتفلیکس اعلام کرده که همکاری سال گذشته این شرکت با صنعت فیلم و سریال کره جنوبی، در مجموع موجب تزریق ۱.۹ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور شده است. آنگونه که در برخی وب‌سایت‌ها منتشر شده، تعداد بازدیدکنندگان فیلم «بازی مرکب» تاکنون به حدود 200 میلیون نفر در جهان رسیده است!
این سریال در کره‌جنوبی اتفاق می‌افتد و شرکت‌کنندگانی را به تصویر می‌کشد که درگیر فقر هستند و در یک سری بازی‌های مرگبار، با یکدیگر مبارزه می‌کنند تا بتوانند زنده بمانند و برنده مبلغ هنگفتی شوند که زندگی آنان را متحول خواهد کرد. از نظر برخی، این سریال باعث میشود مردم به واقعیت غم‌انگیز جامعه کره جنوبی پی ببرند که در یک سیستم سرمایه‌داری، مردم به ناچار به رقابت با یکدیگر سوق داده می‌شوند. برخی دیگر نیز این فیلم را نشان‌دهنده جامعه‌ای می‌دانند که افراد فقیر و کم‌بضاعت در آن مانند مهره‌های شطرنج، بازیچه ثروتمندان هستند.
گزارش این شرکت چندملیتی امریکایی همچنین نشان می‌دهد که نتفلیکس در فاصله سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ میلادی موفق به ایجاد ۱۶ هزار شغل تمام‌وقت در کره جنوبی شده و درآمد صنعت سرگرمی این کشور نیز تحت‌تأثیر همکاری با این شرکت طی چهار سال گذشته ۴.۷ میلیارد دلار افزایش یافته است. کره‌جنوبی در مجموع طی سال گذشته میلادی موفق شده ۱۰.۸ میلیارد دلار از محل صادرات محتوای فرهنگی و محصولات صنعت سرگرمی خود درآمد کسب کند؛ رقمی که از صادرات محصولات لوازم خانگی و آرایشی و بهداشتی فراتر رفته است. ارزش صادرات صنعت سرگرمی کره جنوبی، شامل بازی، موسیقی، فیلم و برنامه‌های تلویزیونی طی سال گذشته ۶.۳ درصد رشد کرده است؛ در حالی که ارزش کل صادرات این کشور تحت‌تأثیر رکورد ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا ۵.۴ درصد افت کرده بود.
داده‌های مرکز آمار کره جنوبی همچنین نشان می‌دهد که نرخ رشد اشتغال در بخش تفریح و سرگرمی این کشور در فاصله سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ میلادی بیش از ۲۷ درصد بوده؛ در حالی که این نرخ در بخش صنعت کره‌جنوبی به‌عنوان موتور محرک اقتصاد این کشور تنها ۲۰ درصد بوده است. بنیاد کره‌ای تبادل فرهنگی بین‌المللی(KOFICE) نیز با انتشار گزارشی اعلام کرده که رشد مخاطب فیلم‌ها، سریال‌ها و موسیقی تولید شده از سوی هنرمندان کره جنوبی موجب افزایش ۵.۵ درصدی فروش محصولات مصرفی این کشور مانند لوازم آرایشی، پوشاک و محصولات غذایی شده است. این گزارش همچنین حاکی است که ۱۳ درصد گردشگران خارجی که در سال ۲۰۱۹ میلادی به کره‌جنوبی سفر کرده‌اند، تحت‌تأثیر مشاهده فیلم و سریال‌های کره‌ای و تنها با هدف تجربه فرهنگ عامه و حضور در رویدادهای فرهنگی به این کشور آمده بودند و در مجموع نیز ۲.۷ میلیارد دلار در کره جنوبی هزینه کرده‌اند.
پخش این سریال همچنین باعث شد تا گروهی از توسعه‌دهندگان، یک پروژه ارز دیجیتال با محوریت این سریال ایجاد کنند. این پروژه «اسکویید گیم» نام دارد و قرار است به یک اکوسیستم تبدیل شود. توکن اسکویید گیم بر پایه سریال محبوب نتفلیکس با همین نام ایجاد شده است؛ ولی هیچ ارتباطی با نتفلیکس یا سازنده‌های سریال ندارد. گفته میشود با ساخت سریال «بازی مرکب» صادرات محصولات فرهنگی کره جنوبی از لوازم خانگی هم پیشی گرفته است، به طوری که میزان درآمد ارزی این کشور از محصولات فرهنگی ٩ برابر درآمدهای نفتی ایران در پارسال است.
نگاهی به پدیده نتفلیکس
پلتفرم و شرکت تولیدکننده «نتفلیکس»، یک شرکت محتوای برتر امریکایی است. نتفلیکس در سال ۱۹۹۷ در کالیفرنیا تأسیس شد. تجارت اصلی این شرکت یک سرویس پخش مبتنی بر اشتراک است که از طریق کتابخانه‌ای از فیلم‌ها و مجموعه‌های تلویزیونی، از جمله آنهایی که در داخل تولید می‌شوند، پخش آنلاین می‌کند. در ژانویه ۲۰۲۱ نتفلیکس به ۲۰۳٫۷ میلیون مشترک از جمله ۶۶ میلیون نفر در ایالات متحده رسید. نتفلیکس در تمام جهان به جز ایران (به دلیل تحریم)، چین (به دلیل محدودیت‌های محلی)، سوریه، کره شمالی و کریمه (به دلیل تحریم‌های امریکا) در سراسر جهان در دسترس است. در سال ۲۰۲۰ گزارش شد که درآمد عملیاتی نتفلیکس ۱٫۲ میلیارد دلار است. نتفلیکس یکی از اعضای انجمن سینمایی امریکا (MPA) است که محتوا را از کشورهای سراسر جهان تولید و توزیع می‌کند. از مهم‌ترین انتقاداتی که به نتفلیکس وارد شده می‌توان به پایین بودن سطح کیفی استانداردهای پخش فیلم، بی توجهی به مسائل اخلاقی و ترویج ناهنجاریهایی مثل خشونت، خودکشی، افسردگی، سیستم توزیع و پخش فیلم، ادعای آمارهای بالای دروغین برای بازدیدکنندگان و تولید محتواهای بی پایه اشاره کرد.
نتفلیکس و دیگر شرکت‌های فعال در حوزه استریمینگ بر جهان سینما هم تأثیر داشتهاند. دسترسی گسترده به مخاطبان و داشتن بسترهای توزیع و نیز استراتژی های تجاری، باعث شده تا بخشی از آثاری که در نتفلیکس نمایش داده می‌شوند، با وجود عدم برخورداری از کیفیت لازم، مشهور شوند که برای نمونه می‌توان به فیلم «پلتفرم» و سریال «بازی مرکب» اشاره کرد.
2-موسیقی کی پاپ
یکی دیگر از زمینههای تأثیرگذاری فرهنگ کره بر بخشهایی از جامعه ایران حوزه موسیقی و خوانندگان است. گروه‌های موسیقی کشور کره‌جنوبی به اختصار کی پاپ (K-pop) نامیده می‌شوند. از گروه‌های معروف کی پاپ که در ایران هم طرفدار دارند، می‌توان به گروه‌های بی‌تی اس، اکسو، بلک پینگ، بینگ بنگ، توایس و گرلز جنریشن اشاره کرد. از نظر برخی، گروه کی پاپ «بی‌تی‌اِس» محبوب‌ترین گروه موسیقی در جهان است. این گروه، رکوردهای فروش و تعامل مخاطبان را شکسته‌اند، در جدول‌های رده‌بندی جهان و امریکا بالا رفته‌اند و پایگاه هواداری عظیمی را پایه‌گذاری کرده‌اند. در سال ۲۰۲۰، موزیک ویدیوی انگلیسی این گروه با عنوان «دینامیت» به اولین آهنگ کی پاپی تبدیل شد که در جدول ۱۰۰ موسیقی برتر وبسایت بیلبورد از رده اول روند خود را آغاز کرد. از بین موسیقی‌های مختلف، -کی پاپ- جایگاه ویژهای را بین نوجوانان و جوانان ایرانی به خود اختصاص داده است و این علاقهمندی روز به روز هم بیشتر میشود.
کی پاپ در حقیقت بخشی از «هالیو» (به معنای موج کره‌ای) است. این اصطلاح به صادرات و جهانی‌سازی سرگرمی و فرهنگ کره‌ای اشاره دارد که در اواخر دهه ۱۹۹۰ آغاز شد. این موج به محبوبیت جهانی همه‌چیز منجر شده است؛ از گروه‌های آیدل و محصولات آرایشی و بهداشتی گرفته تا بازی‌های ویدیویی. آغاز موج هالیو، راهبرد فکر شده حکومت کره در پاسخ به تغییرات اقتصاد جهانی بود و اوج‌گیری آن را می‌توان به‌طور مستقیم به نقش اقتصادی، جغراسیاسی و فرهنگی کره در قرن بیستم منتسب کرد.
پس از پایان اشغال کره از سوی ژاپن در سال ۱۹۴۵، جنگ کره مجدداً پای خارجی‌ها را به این کشور باز کرد و نیروهای امریکایی در سرتاسر کره جنوبی مستقر شدند. خاستگاه‌های کی پاپ اغلب به این دوره نسبت داده میشود؛ در زمانی که گروه‌های موسیقی کره‌ای برای سربازهای امریکایی موسیقی پاپ متأثر از غرب اجرا می‌کردند. کی پاپ را می‌توان به‌عنوان منبع «قدرت نرم» کره توصیف کرد؛ یا به عبارت دیگر توانایی یک کشور در اعمال قدرت جهانی از طریق جذابیت و کشش، به جای استفاده از ابزارهای نظامی و اقتصادی.
چند نکته قابل تأمل درباره «دیپلماسی فرهنگی» ایران و کره‌جنوبی
1مخاطبان آثار کره‌ای اعم از فیلم و سریال و موسیقی، اغلب نوجوانان هستند که تأثیرپذیری بالایی نیز از این آثار دارند. این موضوع به‌طور کلی بیانگر دو نکته است؛ نخست آنکه گروه‌های سنی نوجوان در ایران «ظرفیت کنش‌پذیری فرهنگی» بالایی دارند و به نوعی نیازمند آثار ویژه گروه سنی خود هستند؛ دوم آنکه نیاز است تا مطالعاتی درباره علل چرایی تأثیرگذاری آثار کره به‌طور خاص روی این گروه‌ها انجام شود.
2 اگرچه تعاملات فرهنگی میان ایران و کره از سوی صداوسیما آغاز شد، اما این ارتباط در حال حاضر محدود به این نهاد نیست بلکه به نظر می‌رسد رگه‌هایی از این ارتباط در حال حاضر میان دو ملت نیز برقرار شده است. این ارتباط آنقدر پررنگ است که یکی از بازیگران سریال جومونگ به‌نام کیم سونگ سو (بازیگر نقش تسو) در متن ثابت بیوی اینستاگرام خود از لطف و محبت ایرانیان تشکر کرده است و در ارتباط با بیماری کرونا برای آنها آرزوی سلامتی و موفقیت داشته است. این موضوع نشانه‌ای از عمق برقراری ارتباط فرهنگی میان دو ملت ایران و کره است.
3 کره‌جنوبی از نظر اتفاقات تاریخی، غنای چندانی ندارد و حوادث تاریخی مهم آن شاید به تعداد انگشتان یک دست هم نرسند؛ با وجود این تولید انبوه سریال‌های کره‌ای و حتی سریال‌های متعدد تاریخی که اغلب هم روایت‌های متفاوتی از رویدادهای مشابه به‌دست می‌دهند و با وجود این باز هم جذابند، جای تأمل و مطالعه دارد. بویژه برای ایران که از نظر تاریخی و مذهبی و فرهنگی سوژه‌های بسیار زیادی دارد اما درباره بسیاری از آنها هنوز هم اثری تولید نشده است.
4استقبال از موسیقی کی پاپ در شرایطی صورت می‌گیرد که خود این موسیقی هم در واقع موسیقی اصیل کره‌ای نیست و متأثر از غرب است. به‌نظر می‌رسد گاهی سیاست‌های نادرست ما در زمینه موسیقی ایرانی و غفلت از ظرفیت‌های این حوزه سبب شده تا نیازهای جامعه با نسخههای جایگزین غیراصیل برطرف شود.
5 به بیان برخی کارشناسان، گروه دوستان نقش قابل ملاحظه‌ای در خصوص گرایش جوانان و نوجوانان به سریال‌های کره‌ای داشته است. آنچه باعث آشنایی جامعه با محصولات کره‌ای شد، به‌طور مشخص صداوسیما بود، اما گسترش این آشنایی و توسعه آن به شاخه‌های دیگر به واسطه تبدیل شدن آن به یک خرده فرهنگ و عاملی هویت‌ساز در بستر گروه‌های دوستان بوده است.
6 علاوه بر تأثیر مستقیم موسیقی و سریال‌های کره‌ای، تأثیر ضمائم فرهنگی آنها نیز بر جامعه ایران مشهود است. بلافاصله پس از برجسته شدن سریال‌های کره‌ای محصولاتی با نام و نشان و نمادهای آنها نظیر لیوان، ماگ، پوشاک، پوستر، لوازم التحریر، زره و شمشیر، اسباب بازی برای کودکان و لوازم جانبی دیگر در بازار در معرض فروش قرار می‌گیرد که بعضاً از فروشگاههای آنلاین نیز فروخته میشود. همچنین مقالات و نقدهای ارائه شده درباره این مجموعه‌ها در نشریات مختلف، اظهارنظر گروه‌های مختلف در این خصوص و توزیع سی‌دی‌های کامل این مجموعه‌ها در بازار از دیگر نمودهای این تأثیرگذاری است.
نیم نــــگاه
«رویکرد وارداتی به فرهنگ» رویکردی نامعقول و هزینه‌زاست؛ عقد قراردادهای فرهنگی میان کشورها اگرچه باعث توسعه روابط صلح‌آمیز و حسن همکاری میشود، اما قرار دادن تلویزیون به‌صورت دربست در اختیار آثار برخی از کشورها (چنان که درباره کره این اتفاق افتاده) می‌تواند «توازن فرهنگی» را از بین ببرد و آسیب‌هایی را به همراه داشته باشد.
گفته میشود با ساخت سریال «بازی مرکب» صادرات محصولات فرهنگی کره‌جنوبی از لوازم خانگی هم پیشی گرفته است، به‌طوری که میزان درآمد ارزی این کشور از محصولات فرهنگی، ٩ برابر درآمدهای نفتی ایران در پارسال است!
دولت کره از معدود دولت‌های دنیاست که «وزارت فرهنگ» دارد. دولت کره نقاط تماس فرهنگی را مستقیماً مدیریت می‌کند. «نقاط تماس» یعنی مخاطب چطور، با چه ابزاری و به چه شکل با فرهنگ کره ارتباط برقرار کند.
«کیم دای-جونگ» در مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری ۱۹۹۸ گفته بود که ما باید انرژی‌مان را صرف جهانی‌سازی فرهنگ کره کنیم؛ گردشگری، صنعت بصری و کالاهای ویژه فرهنگی گنجینه‌ای هستند که بازاری نامحدود دارند.
طی ۲۰ سال اخیر میزان تورهای گردشگری به مقصد کره بسیار زیاد شده و همین استراتژی جدید که رابطه تنگاتنگی با محصولات فرهنگی کره دارد، تصویر ذهنی مخاطب را از کره‌ای که پیش از این یک جامعه سنتی غیرپیشرفته و درگیر جنگ بود، به یک کشور زیبا و توسعه‌یافته تغییر داده است.
ارزش صادرات صنعت سرگرمی کره‌جنوبی، شامل بازی، موسیقی، فیلم و برنامه‌های تلویزیونی طی سال گذشته ۶.۳ درصد رشد کرده است؛ در حالی که ارزش کل صادرات این کشور تحت تأثیر رکورد ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا ۵.۴ درصد افت کرده بود.
کره در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ تغییرات را آغاز کرد و همزمان با مدرن‌سازی، صادرات فرهنگی خود را پرورش داد. ابرشرکت‌هایی نظیر سامسونگ سرمایه‌گذاری در فیلمسازی کره را آغاز کردند. سپس در ۱۹۹۴، شورایی در دولت کره‌جنوبی یک گزارش جالب توجه منتشر کرده و در آن تصریح کرد که یک فیلم «بلاک‌باستر» یعنی محبوب، می‌تواند به تنهایی فروشی بیش از یک میلیون خودروی ساخت کره داشته باشد!
بنیاد کره‌ای «تبادل فرهنگی بین‌المللی»(KOFICE) با انتشار گزارشی اعلام کرده که رشد مخاطب فیلم‌ها، سریال‌ها و موسیقی تولید شده از سوی هنرمندان کره جنوبی موجب افزایش ۵.۵ درصدی فروش محصولات مصرفی این کشور مانند لوازم آرایشی، پوشاک و محصولات غذایی شده است. این گزارش همچنین حاکی است که ۱۳ درصد گردشگران خارجی که در سال ۲۰۱۹ میلادی به کره‌جنوبی سفر کرده‌اند، تحت‌تأثیر مشاهده فیلم و سریال‌های کره‌ای و تنها با هدف تجربه فرهنگ عامه و حضور در رویدادهای فرهنگی به این کشور آمده بودند و در مجموع نیز ۲.۷ میلیارد دلار در کره‌جنوبی هزینه کرده‌اند.
سایر اخبار این روزنامه
پیشنهاد چهارگانه تهران برای حل بحران افغانستان
صعود دشوار
اُمیکرون به ایران رسید
ویترین شلوغ اکران پاییز
دوهزار میلیارد تومان در کارت دامداران
دستکاری پنتاگون در آمار غیرنظامیانی که می‌کشد
تمکین گروسی از سه شرط ایران
کلاف سردرگم مقابله با اعتیاد
دستور دادستانی برای توقف نهرخواری در بهبهان
هالیوود شرقی
چگونه درج قیمت کارخانه بازار را کنترل می‌کند؟
ماجرای «درج قیمت تولیدکننده کالا» چیست؟
ناگفته‌هایی از «قائم مقام معزول رهبری»
جنجال منجر به رونق سینما نمی‌شود
پشت پرده مخالفت با اینماد
اُ میکرون در آستانه یلدا
سلام ایران
