روزنامه آرمان ملی
1400/10/01
شكست مذاكرات راه برخورد نظامي را باز نمي‌كند
آرمان ملی- علیرضا پورحسین: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در اظهاراتی که روز گذشته داشت عنوان کرد که پیش‌رفت‌هایی در دور اخیر مذاکرات احیای برجام حاصل شده است البته چیزی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران درباره بازگردانی عناصر شفاف سازی در برنامه بازرسی آژانس در ایران و نصب دوباره دوربین‌ها در تاسیسات کرج اعلام کردند را هم مورد توجه قرار دادیم. این اقدامی مفید و مثبت است. عامل دوم این پیش‌رفت نسبتا کمی که حاصل شده است، این است که حالا ما درک مشترکی از این داریم که متن نهایی مبنای مذاکرات بر سر مسائل هسته‌ای چه خواهد بود. او همچنین گفته است ما هنوز به متن دست پیدا نکرده‌ایم اما برای از سرگیری مذاکرات پیرامون این متن یک دستور کار تعیین کرده‌ایم بنابراین در کل سازنده و خوب است اما از بسیاری از جهات، در واقع این ما را به جایی که در ماه ژوئن بودیم بر می‌گرداند و انگیزه و اشتیاقمان را برای جایی که فعلا هستیم و جایی که ممکن است به سمت آن برویم، نگه می‌داریم. هنوز کارهای زیادی مانده است که انجام بدهیم. در راستای بررسی این صحبت‌ها و آخرین تحولات پیرامون احیای برجام، «آرمان ملی» گفت‌وگویی با علی بیگدلی، تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی داشته است که در ادامه می‌خوانید. سخنان سخنگوی وزارت خارجه آمریکا شامل چه پیام‌هایی است؟ از ابتدای روند مذاکرات مشخص بود که ایران با انتظارات زیادی در حال ورود به مذاکرات است و علاوه بر این ایران در ابتدا نمی‌خواست از یک دیپلماسی نرم پیروی کند. به همین دلیل عنوان شد که 6 دور مذاکرات قبلی مورد تایید نیست و باید از ابتدا مذاکرات در دستور کار قرار گیرد. این مساله و اختلافات میان اصلاح طلبان و اصولگرایان، فضای مذاکرات را به سمت ناامیدی پیش برد. انریکه مورا در صحبتی قابل تامل عنوان کرد که من شرایط آقای باقری را در داخل ایران درک می‌کنم اما برای اینکه به نتیجه مطلوب برسیم، باید بیشتر انعطاف نشان داد. ایران در سیاست خارجی خود استراتژی منظمی نداشته که بر اساس آن تصمیم گیری کند. ایران در هر موقعیتی در حال تصمیم گیری عجولانه است که نشان می‌دهد در بعضی مواقع سیاست خارجی ایران، تندروی بی‌رویه دارد. هیات مذاکره کننده ایران اختیارات محدودی دارد و آن‌چه که در تهران به آن‌ها گفته میشود باید در وین بازگو کنند و به همین علت روند مذاکرات خوب پیش نمی‌رود. این روند از آن جا نشات می‌گیرد که تصمیم‌گیری‌ها بدون توجه به فضای داخلی و عرصه بین‌المللی گرفته میشود. باید امروز مبانی دیپلماسی نوین در دستور کار قرار گیرد تا در مذاکرات نتایج مطلوبی به‌دست‌آید. چه موانعی پیش روی ایران در راستای استفاده از دیپلماسی نوین است؟ دیپلماسی نوین نیاز به زمینه‌ها و ابزارهایی دارد که این ابزارها در اختیار ایران نیست. امروز تیم مذاکره‌کننده ایران عدم آشنایی با فضای بین‌المللی دارد و نمی‌داند که با طرف مقابل باید به چه شکل رایزنی کرد. این نخستین ضعف در مسیر استفاده از دیپلماسی نوین است. باید توجه داشت مواردی نیز وجود دارد که امروز مذاکرات را به سمت جلو هدایت می‌کند. نخست اینکه طرفین، توافق و احیای برجام را می‌خواهند. از سوی دیگر هیچ یک از طرفین به دنبال درگیری نظامی نیستند. آمریکا به هیچ وجه زیر بار جنگ نمی‌رود و این عاملی شده است که ایران را دلگرم کرده و ایران می‌داند که مورد اذیت و آزار آمریکا قرار نمی‌گیرد و به همین علت راحت‌تر مذاکره می‌کند. حرف‌هایی که اسرائیل می‌زند نیز قابل اتکا نیست و نمی‌توان در معادلات آن را به حساب آورد. ایران زیر بار فشار اقتصادی و معیشتی است و ایران هم به این علت توافق می‌خواهد. ایران راهی ندارد جز اینکه سطح انتظارات خود را کاهش دهد و در این راستا باید حواسمان به وضع داخلی کشور نیز باشد. غربی‌ها هم می‌خواهند اختلافات از طریق مذاکره حل شود. اگر مذاکرات با شکست مواجه شود باز هم غربی‌ها به سمت گزینه نظامی نمی‌روند و به این سمت حرکت می‌کنند تا تحریم‌های سازمان ملل و ثانویه را تشدید کنند تا هیچ کشوری نتواند با ایران مبادله داشته باشد. مذاکرات در آینده نزدیک به چه سمتی پیش خواهد رفت؟ روند به نظر می‌رسد خوب پیش رود. باید توجه داشت که اقدام ایران در نصب دوربین‌ها در کرج داوطلبانه نبوده و به علت اینکه احتمال می‌رفت در شورای حکام علیه ایران قطعنامه صادر شود، ایران نصب دوربین‌ها در تسای کرج را پذیرفت. اگر قطعنامه علیه ایران صادر می‌شد، پرونده ایران به شورای امنیت می‌رفت. ایران با عجله این اقدام را انجام داد زیرا در گذشته زمان را از دست داده است. این گونه نبود که تسا جزئی از پادمان نیست. هر مجموعه‌ای که مربوط به غنی سازی باشد به پادمان مربوط است و زیر نظر آژانس باید باشد. ایران اگر می‌گوید داوطلبانه دوربین نصب کرده است برای فضای داخلی گفته‌اند. دور آتی مذاکرات بسیار تعیین کننده است. ایران اگر از دیپلماسی منعطف استفاده کند می‌توان امیدوار بود که در ابتدای سال 2022 توافق میان طرفین شکل گیرد. نباید ایران عجولانه عمل کند و باید هوشیارانه به سمت کسب امتیاز با استفاده از دیپلماسی نرم حرکت کنیم و نباید انتظارات بیش از حد از طرف‌های مقابل داشته باشیم تا بار دیگر شرایط مذاکرات سخت شود.
سایر اخبار این روزنامه
شكاف٤٠٠متري؟- جاده هراز ايمن نيست
لااقل بين«رقيب داخلی» و «كشورهای غربی» تعادل ايجاد كنيد
بيم و اميدهاي برجامي
انتقاد شورا به انتصاب‌هاي زاكاني
شكست مذاكرات راه برخورد نظامي را باز نمي‌كند
چالش اصلاح طلبان؛ نگاه توامان به جامعه و قدرت
محدودیت‌های دیرهنگام، نوشداروی اُمیکرون نشود
يارانه بنزين به افراد هم، گراني مي‌آورد
انتشار نامه محرمانه تعقيب قضايي دارد
نگران‌کننده‌ترین بخش بودجه ۱۴۰۱
انتخاب سخت دولت برای مسکن
مذاکرات درمسیر توافق
توافق در «وین 8» حاصل میشود؟
الزامات صندلی قدرت
