روسیه: امریکا بداند چیزی غیر از توافق روی میز نیست

یک روز پس از آنکه اتحادیه اروپا ۶ دی‌ماه را تاریخ ازسرگیری مذاکرات وین اعلام کرد، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در واکنش به اظهارات برخی مقامات امریکایی تأکید کرد که هیچ جایگزین دیگری برای برجام وجود ندارد. اگرچه ایران و دیگر اعضای توافق هسته‌ای آمادگی خود را برای ازسرگیری مذاکرات وین اعلام کرده‌اند، برخی مقامات امریکایی با بهانه‌جویی می‌گویند که همزمان گزینه‌های جایگزین را هم در نظر دارند. این رویکرد واشنگتن، برخلاف ادعا‌های قبلی برای بازگشت به تعهدات در وین است. به گزارش جوان، «ماریا زاخارووا»، سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز جمعه در نشست خبری هفتگی با خبرنگاران به اظهارات «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی امریکا واکنش نشان داد و گفت: «برجام اهمیت خود را از دست نداده است و هیچ جایگزین دیگری برای آن وجود ندارد.»
زاخارووا تصریح کرد: این توافق اهمیت خود را از دست نداده است، اتفاقاً همه کشور‌های عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد، از جمله ایالات متحده، موظف به رعایت آن هستند. تأکید سخنگوی وزارت خارجه روسیه بر غیرقابل جایگزین بودن برجام کمتر از یک روز پس از آن صورت می‌گیرد که «جیک سالیوان» با سفر به تل‌آویو و دیدار با مقامات اسرائیلی اعلام کرد که در صورت نبود جدیت و حسن‌نیت از سوی تهران در مذاکرات، ممکن است به «سایر گزینه‌ها» متوسل شوند. موج‌سواری روی گزینه‌های دیگر!
البته سالیوان تنها مقام امریکایی نیست که همزمان با جریان داشتن مذاکرات در وین به طور واضح از بررسی گزینه‌های دیگر به‌جای برجام سخن می‌گوید. روز چهار شنبه نیز «جن ساکی»، سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به پرسش خبرنگاران در مورد حضور سالیوان در اسرائیل گفته بود که مشاور امنیت ملی بایدن در حال رایزنی در مورد سایر گزینه‌های پیش رو در برابر ایران است. اظهارات بدبینانه از سوی مقامات امریکایی و تأکید بر بررسی گزینه‌های دیگر در شرایطی عنوان می‌شود که مذاکرات وین در کمتر از یک ماه گذشته در دو نوبت در پایتخت اتریش برگزار شده و یک مقام اروپایی نیز گفته است تا چند روز دیگر این مذاکرات از سرگرفته خواهد شد. «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام روز پنج شنبه در توئیتر نوشت: مذاکرات وین در تاریخ ۲۷ دسامبر (۶ دسامبر) از سر گرفته خواهد شد.
در واقع تأکید برخی مقامات امریکایی بر بررسی گزینه‌های دیگر در برابر ایران در شرایطی است که به نظر می‌رسد مذاکرات وین شرایط رو به پیشرفت و امیدوار‌کننده‌ای را دنبال می‌کند. روز جمعه نیز یک منبع اروپایی در ارزیابی جدید‌ترین شرایط مذاکرات وین به خبرنگار ایرنا گفت که طی دو مرحله گفت‌وگوی انجام شده بین ایران و ۱+۴، تیم ایرانی پیشنهاد‌های جدید مکتوبی را ارائه کرد که حدود ۸۰ درصد آن‌ها در پیش‌نویس موجود درج و لحاظ شدند. این منبع اروپایی همچنین گفت: از ابتدا قرار بود مذاکرات وین بر اساس پیش‌نویس شش دور قبلی پیش برود. تیم مذاکره‌کننده جدید ایران در دور جدید مذاکرات که از ۲۹ نوامبر در وین شروع شد، دو متن پیشنهادی مکتوب را ارائه کرد و طرف ایرانی تأکید داشت که پیشنهادات‌شان بر اساس پیش‌نویس وین ۶ بوده، اما حاوی اصلاحات و نکات جدیدی است که پس از گفتگو‌های فشرده بین ما و هیئت ایرانی نهایتاً طرفین توانستند به سند و دستور کار مشترکی دست یابند که در آن ۸۰ درصد مطالبات ایران نیز لحاظ شده است. این منبع آگاه اروپایی درباره روند مذاکرات نیز گفت: گفتگو‌ها طبیعتاً بسیار سخت و دشوار است، اما همین که روند رو به رشدی را تجربه می‌کند، ما را برای ادامه آن و رسیدن به نتیجه‌ای که مورد رضایت طرفین باشد، امیدوار می‌کند. تقصیر امریکاست


نه تنها ایران، بلکه دیگر اعضای مذاکرات وین از جمله روسیه بار‌ها تأکید کرده‌اند که سیاست‌های امریکا و خروج این کشور از توافق هسته‌ای عامل مشکلات و بن‌بست امروز در مذاکرات است. «میخائیل اولیانوف»، سفیر روسیه در مذاکرات وین نیز اواخر روز پنج شنبه در حساب توئیتری خود با اشاره به شتاب گرفتن روند برنامه هسته‌ای ایران، سیاست فشار حداکثری ایالات متحده را باعث توسعه برنامه هسته‌ای ایران عنوان و در این ارتباط از سیاست‌های واشنگتن انتقاد کرد.
اولیانوف در عین حال در توئیت دیگری تأکید کرد که در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین هیچ جبهه متحدی علیه ایران وجود ندارد. اولیانوف این پیام را در واکنش به پیامی از «ابوالفضل عمویی»، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران نوشت. عمویی قبل از این درباره ادعا‌های برخی مقام‌های غربی که صحبت از ضرب‌الاجل چند هفته‌ای به ایران برای به نتیجه رسیدن مذاکرات وین را مطرح کرده‌اند در توئیتی نوشته بود: «ضرب‌الاجل چند هفته‌ای برای غرب است نه ایران.»
همچنین هواچونگ‌اینگ سخنگوی وزارت خارجه چین هم گفته که امریکا به عنوان «مقصر بحران هسته‌ای ایران» باید در سیاست فشار حداکثری بازنگری، تحریم‌های ایران را لغو و فشار ناشی از این تحریم‌ها بر کشوری ثالث را لغو کند. اطمینان خاطر به تل‌آویو
هرچند برخلاف امریکا، روسیه تأکید دارد که گزینه دیگری به جز توافق هسته‌ای برای مذاکرات در وین روی میز نیست، اما به نظر می‌رسد که واشنگتن مسیر دیگری را که باب میل تل‌آویو باشد، دنبال می‌کند. چهار مقام ارشد اسرائیلی به آکسیوس گفته‌اند که سالیوان در سفر به تل‌آویو به مقامات اسرائیلی اطمینان داده که اگر ضرورت ایجاب کند، امریکا رویکرد تندتری در برابر ایران در پیش می‌گیرد و دیدگاه‌های اسرائیل را هم منظور می‌کند. دو مقام آگاه می‌گویند که سالیوان سه سناریوی کوتاه‌مدت احتمالی را در مورد برنامه هسته‌ای ایران در این جلسات ترسیم کرده است:
۱- حصول توافقی طی چند هفته آینده برای بازگشت به انطباق کامل با قرارداد ۲۰۱۵، که او شک داشت به دست آید.
۲-توافق موقت «تجمیع در برابر انجماد» برای جلوگیری از تسریع بیشتر برنامه‌های ایران.
۳- بدون توافق و تحریم و فشار جدید بر ایران.
مقامات اسرائیلی می‌گویند که ایده توافق احتمالی «تجمیع در برابر انجماد» در دیدار‌های سالیوان با «نفتالی بنت»، نخست‌وزیر و «یائیر لاپید»، وزیر امور خارجه و همچنین «بنی گانتس»، وزیر جنگ مورد بحث قرار گرفت و هر سه نفر به سالیوان گفتند با چنین اقدامی مخالف هستند.
سالیوان در ابتدای جلسه به بنت گفته که بایدن او را در هفته کریسمس به اسرائیل فرستاد، زیرا فکر می‌کرد مهم است که «با هم بنشینیم و یک استراتژی مشترک، یک چشم‌انداز مشترک» در مورد ایران ایجاد کنیم و راهی به جلو بیابیم که هم منافع امریکا و هم اسرائیل را تضمین کند.
همچنین «یائیر لاپید»، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در اظهاراتی که روز پنج شنبه منتشر شد، گفت اسرائیل ترجیح می‌دهد ایالات متحده و دیگر قدرت‌ها از مذاکرات هسته‌ای با ایران کناره‌گیری کنند تا اینکه به ادعای او یک «توافق بد» را دنبال کنند. به نوشته نیویورک‌تایمز، اظهارات لاپید در مورد توافق با ایران در یک مکالمه ویدئویی از دفترش تنها چند ساعت پس از دیدار وی با «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی بایدن منتشر شده است.