در مسیر عدالت‌خواهی و توجه به اقشار آسیب‌پذیر
شهروند | در لایحه بودجه سال آینده که بیست‌ویکم آذرماه به مجلس فرستاده شد، خبری از پرداخت ارز ۴۲۰۰ هزارتومانی نیست و تنها در تبصره ۱۴ آن، حدود ۱۰ هزار میلیاردتومان برای جبران اصلاح نرخ کالاهای اساسی، دارو، یارانه نان و خرید تضمینی گندم و در بخش دیگر، ۴ هزار میلیاردتومان برای یارانه نهاده‌های کشاورزی و تنظیم بازار کالاهای اساسی پیش‌بینی شده است. گفته می‌شود با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، یارانه ریالی برخی دهک‌ها افزایش یابد. خبرهای منتشرشده دلالت بر آن دارد که یارانه‌ها به ۹۰ تا ۱۲۰ هزارتومان افزایش خواهد یافت.
در بودجه سال‌جاری دولت ۸ میلیارد دلار بابت ارز ۴۲۰۰ تومانی پیش‌بینی کرده بود که در نیمه سال این رقم به پایان رسیده بود. در حال حاضر 6 قلم کالای اساسی شامل گندم، جو، ذرت، سویا، روغن خام و دانه‌های روغنی به‌همراه بخشی از دارو و تجهیزات پزشکی ارز ۴۲۰۰ دریافت می‌کند.
پرداخت یارانه از محل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی
مهدی هاشم‌زاده، کارشناس بودجه اندیشکده سیاست‌گذاری ماهد با اشاره به واقعی بودن درآمد حاصل از فروش نفت دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۱ گفت: «لایحه بودجه ۱۴۰۱ بالعکس لایحه بودجه ۱۴۰۰ در دولت قبل، بسیار بهتر و نزدیک به واقعیت نوشته شده است. در درآمدهای نفتی دولت امسال فروش ۱.۲ میلیون بشکه نفت را پیش‌بینی کرده است که بسیار به واقعیت نزدیک است ولی سال گذشته در جریان ارسال لایحه بودجه ۱۴۰۰، دولت میزان فروش ۲ میلیون بشکه در روز را در نظر گرفته بود که بسیار غیرواقعی و دست نیافتنی بود.» او به مهر گفته است: «از طرف دیگر درآمدهای مالیاتی نیز در 6 ماهه نخست سال به میزان کامل تحقق یافته‌اند و حتی برخی از پایه‌های مالیاتی نیز به میزان ۱۲۰ تا ۱۵۰ درصد تحقق عملکرد داشته‌اند که در سال آینده با توجه به برنامه‌ریزی دولت برای تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی و باز شدن فضای کسب‌وکار کشور، این میزان بیشتر نیز خواهد شد و میزان درآمدهای مالیاتی ذکرشده در لایحه بودجه ۱۴۰۱ به‌خوبی قابلیت تحقق دارد. در ضمن دولت امسال در نظر دارد، روی فعالیت‌های نامولد و موازی تولید نیز مانند خانه و خودروی لوکس یا مانند مالیات بر خانه‌های خالی نیز مالیات وضع کند که از این محل نیز درآمدهای مالیاتی خوبی نصیب دولت خواهد شد.»این کارشناس بودجه با اشاره به واقعی بودن منابع درآمدی دولت، لایحه بودجه ۱۴۰۱ را یک لایحه مناسب و به دور از تورم عنوان کرد و گفت: «با این میزان از واقعی بودن منابع درآمدی دولت از جمله فروش نفت و درآمد مالیات و گمرک، قطعا دولت به نسبت لایحه بودجه ۱۴۰۰ در زمینه مدیریت تورم بهتر عمل کرده است و این منابع واقعی دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۱، زمینه کنترل تورم را توسط سیاست‌گذاری پولی کشور فراهم خواهد کرد.»هاشم‌زاده با اشاره به اثرات مثبت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در بلندمدت افزود: «تصمیم حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی با این حجم از انحراف‌ها و فسادهای اتفاق‌افتاده در این بخش، قطعا تصمیم درست و صحیحی بوده که توسط دولت گرفته شده است. این موضوع حتما باید ذکر شود که دلیل گرانی دلار و رسیدن قیمت ارز به ۳۰ هزار تومان، تداوم سیاست غلط ارز ۴۲۰۰ تومانی بوده است.»
اصلاح رفتارهای اقتصادی و الگوی مصرف با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی
همچنین یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه مسیر انتخاب‌شده برای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به‌عنوان نزدیک‌ترین مسیر برای تحقق شعار عدالت‌خواهی تلقی می‌شود، گفت: «این تصمیم یک الزام برای اصلاح رفتارهای اقتصادی و جهت‌دهی الگوی مصرف مردم است.»«غلام‌عباس ترابی» به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و تاثیر آن بر اقتصاد کشور اشاره کرد و افزود: «حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از جمله تصمیمات مثبت دولت سیزدهم است که به‌نظر می‌رسد این تصمیم از نظر منطق مدیریت اقتصادی کشور یک الزام برای اصلاح رفتارهای اقتصادی و جهت‌دهی الگوی مصرف مردم باشد.»او با بیان اینکه لازم است اشخاص درک صحیحی از هزینه‌ها داشته باشند تا بتوانند از این طریق رفتار مناسبی را در موقعیت‌های مناسب از خود بروز دهند، به ایرنا گفت: «وجود ارز ۴۲۰۰ تومانی به‌منظور حمایت از اقشار ضعیف جامعه در نظر گرفته شده بود اما ایجاد انگیزه‌های قاچاق، رانت و فساد از جمله عوارض غیرقابل اجرای این سیاست است که تاکنون معضلات زیادی را با خود در اقتصاد کشور به همراه داشته است.»
اثر اجرایی شدن حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بر روند معاملات بازار سرمایه
ترابی در ادامه به اثر اجرایی شدن حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و تاثیر آن بر روند معاملات بازار سرمایه اشاره کرد و اظهار داشت: «بلوغ و رشد بازار بورس با شفافیت و سلامت همبستگی بالایی همراه خواهد بود، به هر میزان که معادلات اقتصادی کشور شفاف‌تر، همراه با منطق اقتصادی باشد و در این میان زمینه کاهش و به حداقل رساندن عوامل دخالتی غیراقتصادی فراهم باشد، سرمایه‌گذاران اعتماد بیشتری به بازار خواهند داشت و دیگر برای تصمیمات خود نیازی برای دنبال کردن تصمیمات فوری سیاسی ندارند.»این کارشناس بازار سرمایه معتقد است که سیاست حداقل‌سازی دستکاری معادلات اقتصادی منجر به رونق بازار خواهد شد.
صنایع تاثیرپذیر در بورس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی
او به صنایع تاثیرپذیر در بورس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اشاره کرد و گفت: «به نظر می‌رسد صنایع غذایی و دارویی بیشترین تاثیر را از این تصمیم جدید دولت بگیرند و شاهد ایجاد تغییراتی در روند معاملات این صنایع باشیم.»ترابی خاطرنشان کرد: «براساس پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته این احتمال وجود دارد که اجرایی شدن حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، تاثیر روانی زیادی را در کوتاه‌مدت بر استقبال مردم از این صنایع خواهد داشت.»این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: «در ادامه با منطقی شدن رفتار مصرفی مردم، ممکن است این صنایع با چالش راندمان و تکنولوژی مواجه شوند و مجبور باشند تا دوره‌ای را به سرمایه‌گذاری ارتقای زیرساخت اختصاص دهند؛ چراکه در دوره گذشته همه مشکلات این صنایع در سایه دریافت این یارانه، مخفی مانده بود.»او افزود: «سرمایه‌گذاران باید این موضوع را مدنظر قرار دهند که در میان‌مدت با توجه به پتانسیل‌های حاضر در کشور از نظر نیروی انسانی و وجود موقعیت مطلوب در منطقه شاهد رشد و بالندگی صنایع غذایی، دارویی و دیگر صنایع وابسته کشور خواهیم بود.»
ترابی با بیان اینکه در آینده باید پاسخگوی این رفتار اشتباه بلندمدت خود به نسل بعد باشیم، گفت: «حمایت از اقشار آسیب‌پذیر وظیفه همه ماست، اما تاکنون روش اتخاذشده مانند عرضه ارز ۴۲۰۰ تومانی به‌عنوان ضعیف‌ترین و مشکل‌سازترین راهکاری بود که به کار گرفته شد.»
این کارشناس بازار سرمایه افزود: «مسیر انتخاب‌شده توسط دولت در خصوص حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به‌عنوان نزدیک‌ترین مسیر برای تحقق شعار عدالت‌خواهی تلقی می‌شود.
تصمیم حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی با این حجم از انحراف‌ها و فسادهای اتفاق افتاده در این بخش، قطعا تصمیم درست و صحیحی بوده است.
حمایت از اقشار آسیب‌پذیر وظیفه همه ماست، اما تاکنون روش اتخاذشده مانند عرضه ارز ۴۲۰۰ تومانی به‌عنوان مشکل‌سازترین راهکاری بود که به‌کار گرفته شد.
مسیر انتخاب شده توسط دولت در خصوص حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به‌عنوان نزدیک‌ترین مسیر برای تحقق شعار عدالت‌خواهی تلقی می‌شود.
