روزنامه ایران
1400/10/06
ایستگاه هشتم دست برتر ایران در مذاکرات
مذاکرات به ایستگاه هشتم رسیده است. علی باقری کنی مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران به همراه بقیه اعضای این هیأت، صبح امروز دوشنبه برای حضور در هشتمین دور مذاکرات هسته‌ای وارد وین شده‌اند تا در دور جدید گفتوگوهای رفع تحریم شرکت کنند.قرار است هشتمین دور مذاکرات در سطح معاونان وزیران خارجه ایران و ۱+۴ آغاز شود و بر اساس پیش‌نویس مشترک به‌دست آمده در دور هفتم به گفتوگو در این خصوص بپردازند. قطار مذاکرات در حالی به‌روز ششم دیماه رسیده که فراز و نشیب‌های بسیاری به خود دیده است.
شش دور مذاکرات ناکام در وین
مذاکرات وین یک تا شش در اواخر دولت دوازدهم پیگیری شد. اما روال به‌شدت کند مذاکرات، پافشاری غرب بر موضوعات فرابرجامی از جمله مذاکرات موشکی و منطقه‌ای، پیچیده شدن موضوع تحریم‌ها و قرار گرفتن تحریم‌ها تحت عناوین و برچسب‌های جدید باعث شد تا این مذاکرات ناموفق باشد.
زیاده خواهی امریکا و غرب حتی اعتراض مذاکره کنندگان کشورمان را هم در پی داشت. کاظم غریب آبادی از اعضای هیأت مذاکره کننده وین در این خصوص می‌گوید: «امریکا و غربی‌ها به‌دنبال اهداف خاص خود بودند. این موضوع نشان داد که آنها همچنان به تفاهم هسته‌ای به‌عنوان پلی برای ورود به سایر موضوعات غیرمرتبط مانند مسائل منطقه‌ای و موشکی نگاه می‌کنند.
این بار، حتی فراتر رفتند و اصرار کردند که خواسته‌‌شان به‌نوعی در متن گنجانده شود. هدفشان این است که از این طریق بلافاصله بعد‌از هر تفاهمی، سراغ این موضوعات بیایند و آن را جزئی لاینفک از تفاهم هسته‌ای تلقی کنند و زمینه را برای مداخلات خود در این حوزه‌ها فراهم کنند و هرکجا هم که به اهداف خود نرسیدند، ایران را مقصر معرفی‌کرده و زمینه را برای اعمال فشار به بهانه‌های دیگر بر ایران فراهم کنند.»
باید به این موضوع نیز توجه داشت که دولتمردان سابق کشورمان معتقدند بودند بدعهدی امریکا در برجام به‌دلیل شخصیت دونالد ترامپ بوده است.
محمد جواد ظریف در تحلیل این موضوع گفته بود: «کسانی که به برجام ایراد می‌گرفتند که چرا امریکا از برجام خارج شد باید به این واقعیت توجه می‌کردند که تقریباً چیزی نمانده بود که آقای ترامپ از آن خارج نشده باشد. یعنی از INF خارج شد، از پاریس خارج شد، از نفتا خارج شد، از TPP خارج شد، از یونسکو خارج شد، از شورای حقوق بشر هم خارج شد!» به‌همین دلیل دولتمردان اعتقاد داشتند که رفتن وی از اتاق بیضی شکل کاخ سفید منجر به تحول در سیاست‌های امریکا نسبت به ایران نیز خواهد شد و رئیس‌جمهور دموکرات امریکا که اتفاقاً معاون باراک اوباما بوده است با فرمان اجرایی یا یک «خط خط کردن» به توافق با ایران بازخواهد گشت. اما این مهم اتفاق نیفتاد. جوبایدن بر کرسی ریاست جمهوری تکیه زد و در روزهای ابتدایی قدرت گرفتن خود ده‌ها فرمان اجرایی صادر کرد و بسیاری از تصمیمات ترامپ را لغو کرد اما این در خصوص ایران اتفاق نیفتاد و او حتی در هفته‌های ابتدایی قدرت گرفتن خود نامی از برجام نبرد!
این اتفاق مهر تأییدی بر این تحلیل شد که اساساً نقض عهدهای مکرر امریکا (مانند تحریم ویزا و آیسا) در دولت اوباما و خروج یکجانبه از برجام در زمان ترامپ یک تصمیم راهبردی و حاکمیتی در این کشور بوده که جوبایدن نیز خود را به آن پایبند می‌داند و تا زمانی که ایران واکنش مناسبی به آن نشان ندهد، امریکا رفتار خود را اصلاح نخواهد کرد.
پایان انفعال در مقابل دشمنی
ماجرا از جایی شروع شد که دولت ایران ترجیح داد تا در مقابل کارزار فشار حداکثری امریکا و خروج یکجانبه امریکا از برجام واکنش قاطعی نشان ندهد و اعلام کند با اروپا برجام را ادامه خواهد داد. این رخداد همچون اصل برجام با عدم خوشبینی رهبرانقلاب همراه بود که منجر به اعلام شروط رهبرانقلاب برای انجام چنین سیاستی شد. شروطی همچون اینکه «اروپا باید یک قطعنامه علیه نقض عهد امریکا صادر کند، همچنین باید متعهد شود که بحث موشکی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی را مطرح نخواهد کرد و حتی صریحاً به مقابله با تحریم‌های امریکا اقدام کرده و فروش نفت ایران و همکاری با بانک‌های ایران را تضمین کند» اما دولتمردان وقت بدون توجه به این شروط همچنان به اجرای یکطرفه برجام ادامه می‌دادند. تغییر فضای سیاسی کشور باعث شد تا مجلس شورای اسلامی دولت را ملزم به کاهش تعهدات برجامی و پایان دادن به عقب‌نشینی‌ها کند. این رخداد البته به صراحت با مخالفت رئیس‌جمهور و سایر مقام‌های دولت دوازدهم روبه‌رو شد؛ اما پیش‌بینی مجازات برای مسئولینی که بی‌توجهی به این مصوبه نشان دهند و یکصدایی مقامات کشورمان در نهایت منجر به این شد تا دولتی که عقب نشینی‌ها را آغاز کرده بود به شروع مجدد فعالیت‌های هسته‌ای و غنی‌سازی رو آورد.
مذاکره از جایگاه بازیگر مقتدر
سرعت گرفتن غنی‌سازی کشور و محدود کردن نظارت‌های برجامی و فراپادمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باعث شد تا کم کم مسأله متعهد بودن کشورها با تعهدات برجامی مهم ارزیابی شود و دولت بایدن را به فکر فروببرد. اما سابقه شکست شش دور مذاکرات وین نشان داد که دولتی مقتدر باید از این ابزارهای قدرت برای تأمین منافع کشورمان استفاده کند. دولت سیزدهم که حیات اقتصادی و سیاسی خود و کشور را به مذاکرات گره نزده است با فعال کردن دیپلماسی اقتصادی، افزایش همکاری با همسایگان و کشورهای شرقی عملاً این پیام را صادر کرد که احیای توافق 2015 مسأله اصلی کشور نیست بلکه تنها یکی از موضوعات مورد پیگیری دستگاه سیاست خارجی ایران خواهد بود.
ایران به صراحت اعلام کرده است تنها توافقی را که رفع کامل تحریم‌ها در آن اعلام شده باشد خواهد پذیرفت، همچنین ایران به هیچ عنوان مذاکرات فرابرجامی و محدودیت‌هایی بیشتر از آنچه در برجام آمده را نخواهد پذیرفت. به‌همین دلیل در مذاکراتی که از هشتم آذرماه آغاز شد پیش‌نویس‌های ایران روی میز قرار گرفت و توانست پیش‌نویس سابق را به‌طور قابل ملاحظه‌ای اصلاح کند. این موضوع باعث شد تا مقامات اروپایی نیز به پذیرش هشتاد درصدی پیش‌نویس‌های ایران اذعان کنند و پایان دور هفتم مذاکرات با رسیدن به یک پیش‌نویس مشترک و متفاوت به پایان برسد. اکنون مذاکرات وارد مرحله جدیدتری شده است. در مذاکرات پیش رو باید علاوه بر پایبند شدن طرف غربی به رفع کامل تحریم‌ها، تضامین لازم و راستی آزمایی نیز محقق شود تا یکی از مشکلات ساختاری برجام که منجر به باز شدن مسیر بدعهدی امریکا شده بود مسدود گردد.
یک منبع آگاه در گفتوگو با ایرنا:
غیبت دو روزه فرانسه در مذاکرات وین باعث پیشرفت پیش‌نویس‌ها شد
یک منبع با اشاره به مانع‌تراشی تیم مذاکره کننده فرانسه در وین گفت: پیش‌نویس وین در زمانی که فرانسوی‌ها نبودند پیشرفت داشت، اما به محض بازگشت آنها، کند شدن روند گفت‌و‌گوها محسوس بود.
این منبع آگاه درباره عملکرد تیم فرانسوی در دور پیشین مذاکرات وین افزود: تیم مذاکره کننده فرانسه نقش سازنده‌ای در مذاکرات ایفا نمی‌کرد و عمدتاً با سنگ‌اندازی‌های خود سرعت پیشرفت در گفت‌و‌گوها را تا حد قابل توجهی پایین آورده بود.
در همین حال، حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه کشورمان نیز روز پنجشنبه در کنفرانس خبری مشترک با همتای عراقی، در پاسخ به سؤال خبرنگار ایرنا درباره جدیدترین وضعیت گفتوگوهای وین گفت: در مذاکرات قبلی در مجموع رویکرد برخی کشورهای اروپایی به طور مشخص فرانسه را سازنده ندیدیم؛ انتظار ما این است که طرف فرانسوی در مذاکرات بر نقش سازنده تمرکز و کمک کند.
این فرد که نخواست نامش فاش شود، درباره علت غیبت فرانسوی‌ها اظهار داشت: حضور نمایندگان فرانسه در اجلاس وزرای خارجه گروه ۷ در لیورپول و غیبت دو روزه آنها حین کار روی پیش‌نویس‌ها در دور قبلی مذاکرات، باعث شد که متن‌ها پیشرفت زیادی داشته باشد؛ اما دوباره بعد از بازگشت آنها از لیورپول، مجدداً روند اخلالگری آغاز شد.
این منبع آگاه افزود: پیش‌نویس‌ها تا حد قابل قبولی پیشرفت کرده بود ولی بعد از بازگشت نمایندگان فرانسه از کنفرانس لیورپول و مخالفت آنها با پیش‌نویس‌ها، مسیر مذاکرات مختل شد؛ این امر باعث شد که در جلسه داخلی بین کشورهای ۱+۴، بحث‌هایی شکل بگیرد.
به گزارش ایرنا، البته این اولین بار نیست که فرانسه قصد برهم زدن مذاکرات و بازی در نقش پلیس بد را دارد. فرانسوی‌ها در مذاکرات هسته‌ای قبل از ۲۰۱۵ نیز مواضع مشابهی را اتخاذ کرده و به طور خاص دیدگاه‌های رژیم صهیونیستی را در قبال برجام، مدنظر قرار داده بودند.
فرانسه سال گذشته نیز در یک موضع‌گیری عجیب خواستار حضور کشورهای منطقه، بویژه عربستان در مذاکرات شده بود. این گفت‌و‌گوها که از ۸ آذر شروع شده بود، تاکنون با دو وقفه همراه بوده است؛ بار اول کشورهای اروپایی که از دریافت پیشنهاد مکتوب و جدی ایران متعجب شده بودند، درخواست تنفس و مشورت با پایتخت‌های خود دادند. بار دوم هم بر اساس اجماع تیم‌های مختلف، طرف‌ها پس از رسیدن به دستور کار مشخص و مشترک به پایتخت‌ها رفتند تا اینکه پس از تعطیلات مربوط به سال نو میلادی در شهر وین گفت‌و‌گوها را ادامه دهند.
سایر اخبار این روزنامه
به دنبال بازارسازی برای صنایع دیجیتال داخلی هستیم
عرضه اولیه سهام سرخابی‌ها تا پایان بهمن
ارز دولتی‌دارو حذف نمی‌شود
پناهی برای خانه به دوشان
ایستگاه هشتم دست برتر ایران در مذاکرات
نگرانی از درهای نیمه باز مدارس
جوسازی رسانه‌های مخالف دولت علیه تجارت خارجی
ساخت 6250 کیلومتر راه تا 1404
شهادت دو پاسدار در درگیری با اشرار
هجوم خوش نشینان لوکس نشین به حریم تهران
رژیم صهیونیستی و برجام؛ از امید تا ناامیدی
دلایل کاهش تورم و پیشنهاداتی برای تداوم آن
شکست «فشار حداکثری» و دست برتر ایران در مذاکرات
