روزنامه خراسان
1400/10/06
جرعه ای که تشنه را سیراب نمی کند!
برای گذر از تنش آبی و اجرای طرح‌های اضطراری تأمین آب مشهد بیش از 1180 میلیارد اعتبار نیاز است، سهم استان از کل اعتبارات فصل « آب» و «آب و فاضلاب» لایحه بودجه حدود «نیم درصد»است. هرچند اعتبارات 16 پروژه آبی استان نسبت به سال گذشته دو برابر شده است اما بنا بر اذعان مدیر عامل آبفای مشهد این اعتبارات به حدی ناچیز است که باید منتظر برش استانی اعتبارات متمرکز بود تا بتوان تنها پروژه‌های اضطراری تأمین آب مشهد برای سال آینده را عملیاتی کرد. خراسان رضوی؛ استانی که 34 دشت از مجموع 37 دشت آن ممنوعه و بحرانی است و با بالاترین کسری مخازن آب زیرزمینی در کشور با 1.2 میلیارد متر مکعب روبه‌روست، که نتیجه این کسری مخازن آب، تشدید بحران و افت سالیانه حدود یک متر سطح آب‌های زیرزمینی و نشست حدود 22 سانتی‌متری زمین در برخی نقاط دشت‌های بحرانی به‌خصوص دشت مشهد است.استانی که امسال با شدیدترین خشکسالی نیم‌قرن اخیر دست‌وپنجه نرم می‌کند، کاهش شدید بارندگی‌ها یعنی نبود تغذیه مخازن آبی زیرزمینی و کاهش منابع آبی سطحی مانند سدها. در چنین شرایطی برداشت آب از منابع زیرزمینی تشدید و کسری مخازن بیشتر می شود و نشست زمین بیشتر از سال‌های گذشته است. استانی که چنین شرایط بحرانی را به لحاظ منابع آبی دارد و مشهدالرضا به‌عنوان دومین کلان‌شهر کشور با بیش از شش میلیون جمعیت سیال و میزبانی سالیانه بیش از 30 میلیون زائر امام هشتم(ع) ، می‌طلبد نگاه ملی و فوق‌العاده برای حل بحرانش وجود داشته باشد. افزایش 25 درصدی اعتبارات فصل آب کشور بررسی اعتبارات فصل آب لایحه بودجه 1401 نشان می‌دهد که دولت برای زیر فصل‌های حوزه آب کشور از جمله عرضه آب، تأمین آب و بهره‌برداری منابع آبی بیش از 9208 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته است که این اعتبارات نسبت به مصوب قانون بودجه 1400 که معادل 7368 میلیارد تومان بوده، افزایش 1840 میلیارد تومان 25 درصدی پیدا کرده اما سهم استان خراسان رضوی از این اعتبارات تنها در قالب دو پروژه تعریف شده است؛ مطالعه انتقال آب از خلیج‌فارس و دریای عمان به فلات مرکزی که این پروژه بیشتر بناست به صورت کامل توسط بخش خصوصی تأمین اعتبار شود و اعتبارات دولتی تنها صرف انجام مطالعات آن میشود. اعتبار این طرح در لایحه بودجه 1401 معادل 6.3 میلیارد تومان برآورد شده و سال گذشته این پروژه 7 میلیارد اعتبار داشته است. پروژه بعدی«ساختمان سد و شبکه آبیاری و زهکشی سد شوریجه» در شهرستان سرخس است که امسال دولت برای تکمیل این سد حدود41 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته که نسبت به سال گذشته افزایش 10 میلیاردی داشته است. سهم استان از اعتبارات فصل آب؛ نیم درصد به این ترتیب سهم استان بحران‌زده خراسان رضوی از اعتبارات فصل آب لایحه بودجه 1401 تنها یک پروژه درون استانی و یک پروژه مطالعاتی با دیگر استان‌های شرقی کشور و در مجموع 47 میلیارد تومان است. بنابراین سهم استان از 9208 میلیارد تومان اعتبار«فصل آب» لایحه بودجه 1401 کشور کمتر از «نیم درصد» است. پروژه‌های فصل آب استان به استان منتقل شده‌اند دولت در لایحه بودجه 1401 بخشی از اعتبارات را در قالب « طرح‌های ملی انتقالی به استان» گنجانده است. سهم استان خراسان رضوی از این طرح‌ها 20 پروژه است که بخش عمده آن در حوزه آب است. بنابراین دولت 13 پروژه حوزه آب و فاضلاب را از ذیل پیوست شماره 2 لایحه بودجه خارج و در قالب طرح‌های ملی انتقالی به استان تعریف کرده است. بر این اساس، طرح‌های آبی استان از ردیف‌های لایحه بودجه 1401 حذف نشده‌اند بلکه اعتباری جداگانه و در ذیل فصل پروژه‌های منتقل شده به استان‌ها تعریف شده‌اند اما هنوز جای سؤال است که چرا سهم استان خراسان رضوی از کل اعتبارات فصل آب لایحه بودجه 1401 کمتر از نیم درصد است. در حوزه« آب و فاضلاب» نیز دولت در فصل جداگانه‌ای برای توسعه تأسیسات فاضلاب، بازچرخانی آب و همچنین آب شهری و روستایی بیش از 4396 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته که این اعتبارات در مقایسه با اعتبارات مصوب 1400 که معادل 2176 میلیارد تومان بوده افزایش «دو برابری» داشته است اما سهم استان خراسان رضوی از این اعتبارات در قالب دو پروژه ایجاد تأسیسات فاضلاب شهر مشهد و تأسیسات فاضلاب شهر سبزوار تعریف شده که در مجموع حدود 11 میلیارد تومان است. بنابراین سهم پروژه‌های آب و فاضلاب استان که دارای ردیف اعتباری مشخص در لایحه بودجه 1401 هستند از مجموع اعتبارات حوزه آب و فاضلاب این لایحه کمتر از نیم درصد است. البته باید توجه داشت شش پروژه ایجاد تأسیسات فاضلاب شهرهای استان نیز به جدول پروژه‌های ملی انتقالی به استان منتقل شده و از لایحه بودجه حذف نشده‌اند. از سویی دیگر بخش عمده اعتبارات فصل آب و فاضلاب بدون تعیین برش استانی در قالب طرح‌های کلان ملی در اختیار شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور قرار گرفته است که باید دید تکمیل پروژه‌های فاضلاب استان خراسان رضوی و تأمین آب روستاهای این استان در اولویت این شرکت قرار خواهد گرفت یا خیر؟دولت در لایحه بودجه 1401 برای پروژه‌های استانی شده معادل 6270 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته که سهم استان خراسان رضوی از مجموع این اعتبارات تنها 175 میلیارد تومان یعنی 2.7 درصد است که بخش عمده این اعتبارات مربوط به پروژه‌های حوزه آب و فاضلاب است.بنابراین اگرچه دولت با انتقال پروژه‌های آب و فاضلاب استان به جدول طرح‌های استانی شده، اعتبار بیشتر این طرح‌ها را افزایش داده اما مجموع سهم استان از طرح‌های ملی استانی شده تنها 2.7 درصد است.اما وضعیت اعتبارات پروژه‌های حوزه آب و فاضلاب استان در لایحه بودجه 1401 چگونه بوده است؟ کل پروژه‌های حوزه آب استان که در لایحه بودجه دارای ردیف مشخص‌اند 16 پروژه هستند. البته تعداد پروژه‌های آبی استان در سال‌های گذشته بیش از 20 پروژه بوده که بخشی از آن‌ها در ردیف‌های ملی ادغام و بخشی از آن‌ها نیز از لایحه بودجه به دلیل اتمام دوره تکمیل آن‌ها حذف شده‌اند. با وجود این مجموع اعتبارات 16 پروژه آبی استان در لایحه بودجه 1401 بیش از 136 میلیارد تومان است که نسبت به مصوب و برآورد بودجه 1400 که حدود 65 میلیارد تومان بوده افزایش دو برابری داشته است. کدام پروژه‌ها افزایش اعتبار داشته‌اند؟ مهم‌ترین پروژه‌ای که دولت در لایحه بودجه 1401 اعتبار آن را سه برابر افزایش داده، احداث سد شوریجه برای تأمین آب شهرستان سرخس است که از 15 میلیارد تومان مصوب 1400 به حدود 41 میلیارد تومان در لایحه بودجه 1401 افزایش یافته است. پروژه تأمین آب شهر مشهد از سد دوستی نیز در لایحه بودجه 1400 بدون اعتبار بوده اما در لایحه بودجه 1401 بیش از 22 میلیارد تومان اعتبار برای آن پیش‌بینی‌شده است.با توجه به این که استان خراسان رضوی به خصوص کلان‌شهر مشهد برای شرایط بحرانی و تنش آبی تابستان سال آینده آماده میشود باید دید برای پشت سر گذاشتن این بحران و تنش پیش رو چه میزان اعتبار و برای تکمیل پروژه‌های آبی مشهد چه میزان بودجه نیاز است. مدیر عامل آبفای مشهد در گفت وگو با خراسان رضوی در این باره اظهار می کند: بخش محدودی از اعتبارات آبفای مشهد در قالب بودجه و به‌صورت پروژه‌های تعریف شده مشخص شده و بخش اصلی اعتبارات آبفای مشهد برش از اعتبارات متمرکز ملی و اعتبارات توسعه متوازن ملی و استانی است. از 190 میلیارد بازپرداخت تسهیلات تا تصفیه‌خانه 730 میلیاردی وی درباره اعتبار مورد نیاز تکمیل طرح‌های سه گانه آبفای مشهد می‌گوید: برای پروژه انتقال آب از سد دوستی حدود 190 میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم تا بتوانیم تسهیلاتی را که در گذشته برای تکمیل طرح استفاده کردیم بازپرداخت کنیم. برای پروژه انتقال آب سد ارداک با توجه به پیشرفت 80 درصدی این پروژه برای احداث تصفیه‌خانه این طرح 730 میلیارد تومان اعتبار نیاز است. برای تأسیسات فاضلاب شهر مشهد نیز طبق موافقت‌نامه قبلی 6600 میلیارد تومان اعتبار لازم است که طرح‌های فاضلاب مشهد به اتمام برسد اما مجوزهای لازم برای استفاده از ماده 56 دریافت شده زیرا این اعتبارات کفاف نمی‌کند. نیاز 1184 میلیاردی برای طرح‌های اضطراری تنش آبی مشهد مدیر عامل آبفای مشهد می‌گوید: بخش عمده اعتبارات آبفای مشهد از طریق اعتبارات مقابله با تنش آبی وزارت نیرو است و می‌افزاید : برای مقابله با تنش آبی سال 1400 تاکنون 140 میلیارد تومان اعتبار از وزارت نیرو گرفته‌ایم و امیدواریم بتوانیم اعتبار بیشتری دریافت کنیم، علاوه بر این، 229 میلیارد تومان اعتبار در قالب بند «ط» تبصره 2 قانون بودجه در نظر گرفته شده ولی هنوز پرداخت نشده است که تلاش می‌کنیم ابلاغ این اعتبارها را دریافت کنیم اما برای مقابله با تنش آبی مشهد در سال آینده؛ برای اجرای طرح‌های اضطراری تأمین آب شرب مشهد که پیوست قانون بودجه ندارند 1074 میلیارد تومان و جهت اجرای طرح‌های اضطراری تأمین آب روستاهای مشهد به حدود 110 میلیارد تومان اعتبار نیاز است. این اعتبارات تنها برای رفع تنش آبی سال آینده شهرستان مشهد نیاز است.
سایر اخبار این روزنامه
همسان سازی دقیقا کجایی؟!
دنیای باغ‌وحش‌ها
پاریس دوباره در نقش «پلیس بد»
عوارض پرداخت نکن ها بخوانند!
زورگیری با قمه در خیابان های خلوت!
یارانه انرژی نیازمند رویکردهای جدید
جرعه ای که تشنه را سیراب نمی کند!
نخستین آشنایی با امام(ره) و شریعتی در مشهد
شکست ائتلاف علیه بنا اثر پروانه ای بازوبند رونالدو و شروع آرام طولانی ترین سریال
گزارش ها از دیدار یک ساعته روحانی با رهبر انقلاب
خبرهای وزیر از ارز ۴۲۰۰ و طرح بنزینی
یک شماره رُند 500 میلیون ناقابل!
غول های فوتبالی حذف شده از آسیا
