روزنامه جوان
1400/10/11
ناراحتی بیرون‌مانده‌های فیلم فجر
دوقطبی موقتی سینما بر سر فهرست راه‌یافتگان به چهلمین جشنواره فیلم فجر، مسئله‌ای است که هر سال با شدت و ضعف‌هایی ایجاد میشود، نکته مهم این است که این موضوع تازه‌ای نیست و در همه ادوار عده‌ای که فیلمشان به فجر راه نیافته به شکلی ناراحتی خود را بروز داده‌اند.فیلمسازانی که آثارشان به چهلمین جشنواره فیلم فجر راه پیدا نکرده است، در روز‌های اخیر مصاحبه‌هایی درباره شیوه انتخاب آثار در این دوره از جشنواره فجر داشته‌اند و در مقابل اعضای هیئت داوران در این دوره و دوره‌های گذشته فیلم فجر، تلاش دارند از روند انتخاب فیلم برای حضور در جشنواره دفاع کنند.
با نگاهی گذرا به روند انتخاب آثار برای حضور در جشنواره فیلم فجر می‌توان ردپای دعوا میان سازندگان فیلم‌ها و هیئت انتخاب را در اغلب دوره‌های فیلم فجر مشاهده کرد. با آنکه در اکثر مواقع دعوا‌ها موقتی و زودگذر بوده و در برخی مواقع نیز دعوا کشدار شده است.
از مواردی که فیلمی از سوی هیئت انتخاب جشنواره فیلم فجر رد شد، اما به دلیل قابلیت‌های آن با فشار افکار عمومی و رسانه‌ها، فیلم حذف شده به جشنواره بازگشت و درخشید، به سال ۱۳۹۲ بازمی‌گردد که فیلم «شیار ۱۴۳» ابتدا از سوی هیئت انتخاب رد شد. بعد‌ها عوامل فیلم شیار ۱۴۳ به دیدار مقام معظم رهبری می‌روند و علی‌اصغر پورمحمدی که در آن نشست حضور داشته است، در مصاحبه‌ای می‌گوید: «در جشنواره فجر هم ابتدا این فیلم راه پیدا نکرده بود. بعداً وقتی من پیگیری کردم متوجه شدم برخی افراد بدون آنکه فیلم را ببینند آن را رد کرده‌اند! کلی این در و آن در زدیم تا توانستیم اجازه ورود این فیلم به جشنواره را از مسئولان سینمایی بگیریم. این ماجرا‌ها را عوامل فیلم برای رهبری هم تعریف کردند. آقا هم تعجب کرده بودند که چطور و چگونه به این فیلم گفته‌اند فیلمی ضدجنگ است!»
واکنش فیلمسازها به هیئت انتخاب
در چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، هیئت انتخاب بر اساس سنت چند سال اخیر ۲۲ فیلم را برای حضور در بخش مسابقه سینمای ایران انتخاب کرد. انتشار اسامی فیلم‌های راه‌یافته به جشنواره فجر انتقاد‌هایی را در پی داشت. مهم‌ترین انتقاد‌ها حول محور فیلم‌های راه‌نیافته به جشنواره بازمی‌گردد.
فرزاد مؤتمن که امسال با فیلم «شبگرد» متقاضی حضور در جشنواره بود، در اعتراض به روند انتخاب فیلم‌ها، نوعی تئوری توطئه را پیش می‌کشد و پای غرض‌ورزی هیئت انتخاب را مطرح می‌کند.
نگاهی که البته منطقی و منصفانه به نظر نمی‌رسد: «وقتی به کلیت فیلم‌های راه‌یافته به جشنواره نگاه می‌کنیم، نکته‌ای جلب توجه می‌کند و آن هم این واقعیت است که از سال ۱۳۸۶ یک تهاجم به طور خزنده برای حذف برخی فیلمسازها و جایگزینی آن‌ها با فیلمساز‌های خاص و همفکر شروع شد و الان در حال رسیدن به شکل کامل خود است. مسئله تأسف‌آور این است که این تهاجم علیه فیلمسازها، توسط سازمان سینمایی صورت می‌گیرد و با توجه به ابعاد گسترده‌ای که دارد پیش‌بینی می‌کنم این حملات شامل بازیگران هم بشود. در واقع تلاش بر یکدست کردن همه چیز است و در این بین هر آنچه را درک نکنند یا از چیزی که در نظر دارند دور باشد به آن تهاجم می‌کنند، اصلاً انگار یک جنگ است.»
کارگردان فیلم «سراسر شب» و «شب‌های روشن» که در سه دوره از جشنواره فجر نامزد دریافت جایزه شده بود، ادامه داد: «در چنین شرایطی مهم این است که فیلمسازان باهم متحد باشند، چون «خانه سینما» یی هم برای حمایت نداریم. خانه سینما منفعل است، نمی‌تواند ما را متحد کند و عملاً به یکی از بازو‌های اجرایی سازمان سینمایی تبدیل شده است، پس خود فیلمسازها باید باهم متحد شوند و به حذف، سانسور و توقیف فیلم‌هایشان اعتراض کنند.»
حقیقت پنهان نمی‌ماند!
علی زرنگار، فیلمنامه‌نویس سینما که اولین فیلم سینمایی‌اش در مقام کارگردان با نام «علت مرگ: نامعلوم» به جشنواره راه پیدا نکرده است نیز جزو افرادی است که به نحوی ناراحتی خود را نشان داده است.
وی در یادداشتی با انتقاد از هیئت انتخاب جشنواره فیلم فجر مدعی شده است: «ای کاش هیئت انتخاب، لیست انتخابی خود را آشکار می‌کرد تا تفاوت میان انتخاب و انتصاب مشخص گردد. این فیلم با اکثریت آرا، جزو منتخبان حضور در چهلمین جشنواره فیلم فجر بوده است که در لحظات آخر از لیست، کنار گذاشته شد.»
هیئت انتخاب: آزادانه انتخاب کردیم
پس از انتشار یادداشت محمدحسین نیرومند در دفاع از راه نیافتن یک فیلم به جشنواره فجر، حسین زندباف، تدوینگر باسابقه سینمای ایران و عضو هیئت انتخاب چهلمین جشنواره فیلم فجر نیز در مصاحبه‌ای گفت: «تمام فیلم‌ها به صورت آزادانه و به دور از نظر به اینکه چه کسی فیلم را ساخته، انتخاب شده است. برخی فیلم‌ها حتی تیتراژ نداشت و معلوم نبود چه کسی ساخته است، برای همین می‌توانستیم راحت‌تر درباره فیلم نظر بدهیم.»
روابط عمومی جشنواره فیلم فجر در گفتگو با چند فیلمساز، نظر مثبت آن‌ها در خصوص عملکرد هیئت انتخاب و لزوم تمکین دیگران از این تصمیم را پررنگ کرده است.
عبدالله علیخانی، تهیه‌کننده سینما درباره انتخاب فیلم‌های چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر به دست هیئت انتخاب و قبول قواعد و قوانین توسط سینماگران بیان کرد: «برخی‌ها معترض هستند که چرا فیلمشان نباید در جشنواره حضور داشته باشد، اما نظر هیئت انتخاب هم مهم است و از دید خود فیلم را انتخاب می‌کنند. عضو هیئت انتخاب حرف و عمل یکسانی دارد و سینماگران باید به نظر هیئت انتخاب احترام بگذارند و این هیئت هم احترام متقابل داشته باشد. مطمئناً در این بین، افرادی هستند که با انتخاب نشدن فیلمشان با انتخاب‌کنندگان زاویه پیدا می‌کنند.»
مهدی سجاده‌چی، فیلمنامه‌نویس نیز در مصاحبه با روابط عمومی جشنواره فیلم فجر گفت: «کسی که فرم تقاضای شرکت در جشنواره را پر می‌کند، حتماً می‌داند که در شیوه‌نامه این توافق نوشته شده است در چه صورتی فیلم در جشنواره پذیرفته میشود. اگر کسی احساس می‌کند فیلمش بر اساس نکاتی که در آن توافقنامه آمده، باید بیشتر بررسی می‌شد و لازم بود قانون انعطاف بیشتری نشان دهد، می‌تواند تقاضا کند فیلمش با نگاه منعطف‌تری دیده شود، به نظرم این کار مانعی ندارد، اما اگر کسی خودش می‌داند فیلمش با قواعدی که در شیوه‌نامه است، مغایرت دارد، دیگر اعتراض او معنی ندارد.»
هم اکنون بخشی از اعتراض‌ها به راه نیافتن فیلم «مسیح پسر مریم» ساخته سازمان اوج است که هیئت انتخاب پاسخ واضحی به آن نداده و البته هنوز توضیحی هم در این باره ارائه نکرده است.
سایر اخبار این روزنامه
شرایط را به نفع مردم تغییر می‌دهیم
پروژه‌هایی که پروسه پنجاه ساله شده است!
ملت برای دومین بزرگداشت قهرمان خود آماده میشود
انسان تراز انقلاب در مکتب شهید سلیمانی
کشاورزی بدون خاک و آب ما را صدا می‌زند
تفهیم اتهام احتکار به سایپا و ایران‌خودرو
نسل بعدی کمبود پزشک ندارد
بازوی رسانه‌ای مذاکرات را تقویت کنید
«سیمرغ» دوباره اوج گرفت
جناب ورزشکار! شما الگویی
محمدعلی سرشاخ با یزدانی و زارع
ناراحتی بیرون‌مانده‌های فیلم فجر
اروپا هم در وین روی ریل افتاد
تماس تلفنی پرتنش بایدن و پوتین
