تماس تلفنی پرتنش بایدن و پوتین

پس از هفته‌ها تنش در اروپای شرقی بر سر اوکراین، سرانجام رؤسای جمهور روسیه و امریکا با هم گفتگو کردند. این گفتگو البته به صورت تلفنی بود و گفته شده مقدمه‌ای برای دیدار حضوری پوتین و بایدن است، اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که این گفتگو بسیار جدی بوده و دو طرف بیش از تمرکز بر همکاری‌ها، به شاخ و شانه کشیدن و تهدید علیه هم پرداخته‌اند. لحن جدی گفت‌وگوی تلفنی پوتین و بایدن باعث شده بسیاری دیدار چهره به چهره آتی دو طرف را نیز همراه با برخی تنش‌های لفظی پیش‌بینی کنند.
به گزارش «جوان»، در آخرین ساعات روز پنج شنبه که فقط یک روز تا پایان سال میلادی ۲۰۲۱ فاصله داشت، رؤسای جمهور روسیه و امریکا به صورت تلفنی گفتگو کردند. این گفتگو از کاخ کرملین در مسکو تا خانه بایدن در ولمینگتون دلاور برقرار شد، اما فضای جدی و پرتنشی داشت. «یوری اوشاکوف»، دستیار رئیس‌جمهور روسیه، در تشریح جزئیات گفت‌وگوی تلفنی پوتین و بایدن گفت: رهبران دو کشور در گفت‌وگوی خود موضوعات مختلفی از جمله وضعیت اوکراین و خطر قطع کامل همکاری‌ها بین روسیه و ایالات متحده را مورد بررسی قرار دادند.
بنابر گزارش ها، بایدن در این گفتگو به همتای روس خود هشدار داده است که در صورت ادامه تشدید تنش در مرز اوکراین، غرب تحریم‌های گسترده و بی‌سابقه‌ای را در حوزه‌های اقتصادی و نظامی علیه روسیه اعمال خواهد کرد. در پاسخ، پوتین هم تهدید کرد که در صورت اعمال چنین تحریم‌هایی روابط دو کشور را قطع خواهد کرد. علاوه بر این، پوتین تحریم‌های احتمالی علیه روسیه را یک اشتباه بزرگ خواند که در گذشته نیز نتیجه‌ای در برنداشته است.
هشدار امریکا: پاسخ قاطع به روسیه می‌دهیم


پس از گفت‌وگوی تلفنی بایدن و پوتین، یک مقام رسمی ارشد دولت امریکا لحن این گفتگو را در حین تماس «جدی» و «اساسی» توصیف کرد. همچنین جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید پس از این تماس در بیانیه‌ای گفت: بایدن از پوتین خواست که در رابطه با مسائل موجود در اوکراین تنش‌زدایی کند. بایدن مشخص کرد که اگر روسیه به اوکراین حمله کند، امریکا و متحدانش پاسخ «قاطعی» خواهند داد. این تماس تلفنی در شرایطی برگزار شد که دولت بایدن در روز‌های گذشته روسیه را به تحرکاتی در مرز اوکراین با هدف حمله به این کشور همسایه متهم کرده بود.
پوتین و بایدن قرار است روز ۱۰ ژانویه دیدار دوجانبه‌ای داشته باشد. در همان هفته، دیدار‌هایی هم میان مقام‌های ناتو و روسیه برگزار خواهد شد و به نظر می‌رسد گفت‌وگوی تلفنی اخیر میان دوطرف مقدمه‌ای برای دیدار حضوری رهبران مسکو و واشنگتن است.
روابط روسیه و امریکا بسیار پرتنش است و مسکو بار‌ها به واشنگتن درباره سیاست‌های توسعه‌طلبانه به‌ویژه استقرار تسلیحات تهاجمی پیشرفته در مجاورت مرز‌های روسیه و برگزاری رزمایش‌ها در منطقه دریای سیاه هشدار داده است. روسیه همچنین به امریکا هشدار داده که درصورت عضویت اوکراین و گرجستان در ناتو، اقدامات نظامی به‌کار خواهد گرفت.
غرب اوکراین را پادگان کرده است
تنش در روابط مسکو و واشنگتن به یادداشت‌های دیپلماتیک رسانه‌ای نیز راه یافته و «آناتولی آنتونوف»، سفیر روسیه در امریکا در نشریه فارین‌پالیسی نوشت: «وضعیت با اقدامات ناتو به شدت در حال خطرناک شدن است.» سفیر روسیه در امریکا در این مقاله همچنین نوشت که اگر ناتو به حضور نظامی خود در منطقه ادامه دهد، شاید مسکو مجبور شود دست به اقداماتی مخاطره‌آمیز علیه این ائتلاف بزند. آنتونوف همچنین افزود: «روسیه به جایی رسیده که دیگر جایی برای عقب‌نشینی ندارد.» همزمان «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که «امریکا و کشور‌های غربی عضو ناتو می‌خواهند اوکراین را به پادگان بزرگ علیه روسیه تبدیل کنند.»‌لاوروف روز جمعه در گفتگو با اسپوتنیک گفت: «رزمایش‌های نظامی در اوکراین ماهیت ضدروسی دارد.» وزیر خارجه روسیه این را نیز گفت که «اگر امریکا و ناتو به پیشنهاد روسیه برای ارائه تضمین‌های حقوقی پاسخ ندهند، مسکو تدابیری را اتخاذ خواهد کرد.»
اروپا: ما هم باید در گفتگو‌ها باشیم
در حالی که قرار است رؤسای جمهور روسیه و امریکا در اولین ماه سال میلادی جدید و تا ۱۰ روز دیگر با هم دیدار کنند، «جوزف بورل» نماینده روابط خارجی اتحادیه اروپا خواستار آن شده که این اتحادیه نیز در این گفتگو‌ها مشارکت کند. این در حالی است که ایالات متحده می‌خواهد گفتگو‌ها در قالب دوجانبه با روسیه دنبال شود. بورل در این باره گفت: «ما نمی‌خواهیم و نباید مخاطبی غیر درگیر باشیم.» واشنگتن اگرچه به اروپایی‌ها اطمینان داده که «شفافیت و همبستگی» در مذاکرات با روسیه در دستور کار قرار خواهد داشت، اما به نظر می‌رسد این وعده برای اروپایی‌ها کافی نیست و آن‌ها نمی‌خواهند که در این گفتگو‌ها مشارکت نداشته باشند. پیش‌تر «ند پرایس»، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا گفته بود که گفتگو‌ها با روسیه در قالب گفتگو‌های دوجانبه امنیتی استراتژیک انجام می‌شود. در مقابل، جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است که «مسکو خواهان حضور فقط دو بازیگر بدون دخالت اتحادیه اروپا است تا حوزه‌های نفوذ خود را به اشتراک بگذارد، اما ما چنین چیزی را نمی‌پذیریم.»