روزنامه ایران
1400/10/11
در مدار پیشرفت و اقتدار
گروه سیاسی/ استفاده از «ماهواره‌بر ایرانی» گرچه برای ایرانی‌ها تبدیل به خاطره شده اما برای بسیاری از کشورهای حتی پیشرفته هم یک آرزوست. آرزویی که حتی انگلیسی‌ها نیز نتوانسته‌اند به آن دست یابند و هر بار برای پرتاب ماهواره‌های خود باید سراغ روس‌ها بروند. اوایل صبح روز گذشته پایگاه فضایی امام خمینی(ره) شاهد پرتاب ماهواره‌بر سیمرغ بود. این مأموریت فضایی برای نخستین بار سه محموله تحقیقاتی را به صورت همزمان به ارتفاع 470 کیلومتری و با سرعت 7350 متر بر ثانیه پرتاب و محقق کرد.تا پیش از این ایران برای پرتاب محموله‌های با وزن بالا محدودیت داشت اما در پرتاب دیروز با وجود افزایش وزن از 50 کیلو به 250 کیلو و افزایش ارتفاع از 250 کیلومتر به 500 کیلومتر این رخداد با موفقیت آزمایش و پرتاب شد. در همین زمینه سید احمد حسینی، سخنگوی فضایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح اظهار داشت: پس از دستیابی کشور به توانمندی بومی فضایی و ایجاد قابلیت پرتاب ماهواره‌های کوچک با ماهواره برهای سفیر و قاصد، توسعه پرتابگرهای با قابلیت بالاتر مد نظر قرار گرفت و در همین راستا طراحی و توسعه پایگاه فضایی حضرت امام خمینی (رحمةالله علیه) و ماهواره بر سیمرغ در برنامه صنعت فضایی کشور قرار گرفت. وی با بیان اینکه در این پرتاب داده‌های تله متری از فرایند پرتاب به طور کامل احصا شد، افزود: با تطبیق داده‌ها و تطبیق عملکرد‌ها، برنامه‌ریزی لازم جهت پرتاب عملیاتی انجام خواهد شد.
این خبر واکنش‌های کشورهای دیگر را در پی داشت. رسانه‌های امریکا به نقل از سخنگوی وزارت خارجه امریکا گزارش دادند که ایالات متحده از توسعه ماهواره‌برها توسط ایران اعلام نگرانی کرده است. خبرگزاری رویترز هم به نقل از یک دیپلمات آلمانی این اقدام را نقض قطعنامه‌های شورای امنیت عنوان کرد و در اقدامی زیاده‌خواهانه از ایران خواست از پرتاب موشک‌های ماهواره‌بر خودداری کند. این درحالی است که پرتاب موشک‌های بالستیک و ماهواره‌برها کاملاً خارج از حیطه شمول قطعنامه ۲۲۳۱ است و طبق حقوق بین‌الملل، برخورداری از برنامه موشکی متعارف یک حق ذاتی است که تحت قطعنامه ۲۲۳۱ نیز به هیچ وجه منع یا محدود نشده است.
شکست تحریم‌های داخلی و خارجی
اسفند سال 1384 ساخت اولین ماهواره پیشرفته ایرانی آغاز شد و دوسال بعد و در 30 سالگی پیروزی انقلاب اسلامی در مدار قرار گرفت. از این تاریخ ایران در جرگه 10 کشور فضایی دنیا قرار گرفت. حضور ایران در کریدور پیشرفت علمی، دشمنان را مصمم کرد مقابل ماشین اقتدار و پیشرفت ایران را بگیرند. این اتفاق حتی به دزدیدن ماهواره ایرانی توسط یک کشور اروپایی نیز رسید. به عنوان نمونه ماهواره «مصباح» که برای پرتاب نیاز به «پرتابگر» داشت و هنوز ایران به توانایی ساخت آن دسترسی پیدا نکرده بود با اعلام آمادگی ایتالیا برای پرتاب به اروپا منتقل شد. اما سرنوشت تلخ و نامعلومی توسط اروپایی‌ها رقم خورد و نه تنها این ماهواره هیچ گاه به فضا پرتاب نشد که ایتالیا حتی حاضر نشد آن را به کشورمان بازگرداند! این تحریم نانوشته باعث نشد دانشمندان ایرانی متوقف شوند بلکه پس از سه سال حتی به تکنولوژی و پرتاب ماهواره دست پیدا کردند. دولتمردان یازدهم همچون دیگر وعده‌های خود، بازگشت «مصباح» را مشروط به رفع تحریم‌ها معرفی کرده بودند اما پس از امضای برجام شرکت‌های مدل و لباس ایتالیایی به تهران سرازیر شدند و باز هم خبری از «مصباح» ایرانی‌ها نشد.
این سنگ‌اندازی‌ها مربوط به فشارهای کشورهای غربی نبود و خودتحریمی داخلی و گره زدن همه مسائل کشور به اراده اروپا و امریکا در یک دهه گذشته دانشمندان ایرانی را سخت در تنگنا گذاشته بود. روستا آزاد، رئیس سابق دانشگاه صنعتی شریف در یک گفت‌وگوی تلویزیونی، یکی از نمونه‌های آن را شریف ست معرفی کرد که دولتی‌ها مانع پرتاب آن شدند.
وی در این مورد گفت: «بعد از همه ملاحظات موشک برای پرتاب بسته شد، روی سکو هم رفت و آسوشیتدپرس فیلمش را هم گرفت و از بالا عکسش را هم ماهواره گرفت. بعد از اینکه امریکایی‌ها هشدار دادند به ایران، بلافاصله فیوز کشیده شد، الان دو مرتبه به آشیانه برگشته است که خیلی هم خطرناک است.
دلم می‌خواست وقتی که جلوی رونمایی ماهواره شریف ست را گرفتند، می‌آمدند گزارش تهیه می‌کردند از اشک و گریه بچه‌ها. بچه‌های دکترا، ارشد، استاد دانشگاه که چرا نگذاشتند رونمایی شود. همان زمان من این طرف و آن طرف، به ریاست جمهوری مکاتبه کردم. آخر حرف‌شان این بود که این کارها به شما ربطی ندارد.»
بی‌توجهی دولت قبل به صنعت فضایی
تضعیف سازمانی و ساختاری حوزه فضایی و عدم تخصیص بودجه لازم به این صنعت پیشران و مهم در حوزه‌های علمی، اقتصادی، نظامی و... در طول سال‌های دولت تدبیروامید عملاً این صنعت درآمدزا برای کشور را نیمه تعطیل کرد. دولت گذشته ترمز اقدامات فضایی کشور را به بهانه تنش‌زدایی در برابر غرب کشیده بود و در یک برجام نانوشته شتاب حرکت ایران را کاست. با همه این موارد باز هم دولت وقت نتوانست آن گونه که ادعا می‌کرد از این عقب‌نشینی‌ها ثمره‌ای برای کشور به ارمغان بیاورد. این در شرایطی بود که بسیاری از کشورهای منطقه که تا پیش از این فرسنگ‌ها با موضوعات فضایی فاصله داشتند در همه این سال‌ها تمرکز ویژه‌ای روی آن گذاشته‌اند. در سال‌های اخیر ترکیه، امارات متحده عربی و حتی عربستان سعودی سرمایه‌گذاری‌های به مراتب بیشتری روی این صنعت داشته‌اند. کشورهای مختلف جهان نیز در این مسیر به رقابت تنگاتنگ با یکدیگر مشغول هستند به طوری که چین در رقابت با امریکا به طور متوسط هر 10 روز یک پرتاب به مدارهای مختلف را آزمایش و ثبت می‌کند. بسیاری از مسئولان فضایی کشور اکنون اعتقاد دارند باید همتی مضاعف و جهادی به کار بسته شود تا ضربه‌هایی که دولت تدبیروامید و پیروی از خوشامدهای غرب به این صنعت زده است جبران شود. بی‌اعتنایی به این صنعت درآمدساز و پیشرفته باعث شد نه تنها ایران از برنامه‌های علمی خود عقب بماند که حتی هزاران فارغ‌التحصیل از اشتغال در حوزه علاقه‌مندی خود محروم شوند. حتی خبرها حکایت از مهاجرت تعدادی از متخصصین این حوزه از کشور دارد. حالا دولت سیزدهم تلاش دارد این عقب‌نشینی را جبران کند. به همین دلیل آیت‌الله رئیسی پس از یک دهه بی توجهی رؤسای جمهور به جلسات شورای عالی فضایی، ضمن حضور در آن و فعال کردن دوباره این ظرفیت راهبردی و مغفول مانده، دستور داده دستیابی به مدار 2 هزار کیلومتری تثبیت و برنامه 10 ساله رسیدن به مدار
36 هزار کیلومتری از 10 سال به چهار سال کاهش یابد. پرتاب نهم دی‌ماه را باید نقطه پایانی بر خودتحریمی‌های داخلی و شتاب گرفتن فعالیت علمی کشورمان دانست.
گفتنی است صنعت فضایی در تمام شمول زندگی مانند حوزه کشاورزی، آب، بلایای طبیعی، مدیریت شهری، مسائل نظامی و امنیتی و ده‌ها موضوع دیگر خدمات قابل توجهی برای مردم دارد و اقتصاد فضا به یکی از منابع درآمدی کشورهای پیشرفته تبدیل شده است.
سایر اخبار این روزنامه
تأثیر گذاری فشار اقتصادی دشمن متوقف شده است
سوءتفاهم بین اسکوچیچ و طارمی حل میشود
سیر نزولی تورم ادامه دارد
دیدار رئیس جمهور با مراجع عظام تقلید
تغییر یارانه بنزین به نفع عدالت
در مدار پیشرفت و اقتدار
سمفونی مقاومت
عقبه تئوریک نهضت امام خمینی(ره)
روایت راستین از منزلت مردم در نظریه آیت‌الله مصباح
تأثیر گذاری فشار اقتصادی دشمن متوقف شده است
