اراده احیای برجام وجود دارد

داریوش قنبری استاد دانشگاه در مسیر مذاکرات کش و قوس‌هایی وجود دارد که طبیعی است. روندی رو به جلو و مثبت گرچه فراز و نشیب‌ها هم زیاد است. با توجه به تغییر و تحولاتی که صورت گرفته بود، نیاز به زمان بود تا تیم جدید هسته‌ای کشورمان بتوانند به تفاهمی با طرف مقابل برسند. ایران و طرف دیگر که بقیه کشورهای طرف برجام است، نیاز به زمان داشتند تا به تفاهم نزدیک شوند. این مدت زمان حداقل شش ماه برآورد می‌شود و بعید است که تا قبل از شش ماه نتیجه حاصل شود. البته اکنون مدتی از آن شش ماه گذشته و از زمان تشکیل دولت تابحال به نظر می‌رسد که تفاهمی دارد صورت می‌گیرد. تفاهمی که نماینده روسیه با خوشبینی اظهار کرده در فوریه به نتیجه می‌رسد یا در زمان دیرتری به وقوع می‌پیوندد، قطعا به وضعیتی که مذاکرات طی می‌کند، بستگی دارد و نهایتا بحث تعدیل خواسته‌هایی که طرفین دارند اما آنچه هست اینکه دو طرف هم ایران و هم کشورهای طرف مقابل دنبال احیای برجام هستند چون راهی جز احیای برجام برای طرفین باقی نمانده است. از طرف دیگر داخل کشور عزم خاصی در راستای احیای برجام وجود دارد. برخلاف اینکه برخی اینطور استدلال می‌کردند که دولت جدید احتمالا روش دیگری در روند برجام در پیش بگیرد اما دیدیم که اینطور نبود. از طرفی با تحلیل برخی متغیرها مثل متغیرهای بودجه‌ای درمی‌یابیم که بودجه سال آینده نشان می‌دهد ایران امیدواری خاصی به احیای برجام دارد و برمبنای خوشبینی و امیدواری به احیای برجام بسته و تدوین شده است. بنابراین می‌توان گفت که عزم جدی در طرف ایرانی برای احیای برجام وجود دارد. از طرف دیگر متغیر مخلی که قبلا باعث شکست برجام شد و در روند برجام اخلال ایجاد کرد که دولت جمهوری‌خواه ترامپ بود، دیگر وجود ندارد. بایدن هم از زمان انتخابات دم از احیای برجام زده بود و از طرفی خودش در دولتی بود که همفکر دولتش است و برجام را به نتیجه رساند. لذا با توجه به اینکه بایدن همفکر همان دولت است و در صحبت‌هایش هم به این موضوع که دنبال احیای برجام است، اشاره کرد و از طرف دیگر با توجه به استراتژی حزب دموکرات در آمریکا که به نوعی این حزب نسبت به حزب رقیب بیشتر مذاکره‌مدار در سیاست خارجی است، می‌توان این امیدواری را داشت که برجام طی ماه‌های آینده احیا شود که این خوشبینی منطقی است. با توجه به اینکه طرفین برجام رفتار خردمندانه‌ای از خود نشان داده‌اند و با توجه به مدل بازیگر خردمندی که می‌توان در این تحلیل مورد توجه قرار داد، همچنان امیدوار به این هستم که طی هفته‌های آینده و نهایتا ظرف یکی، دو ماه آینده اتفاقات مثبتی بیفتد. نهایتا تا ماه مارس و فوریه آینده این امیدواری هست که مذاکرات به نتیجه برسد و برجام به عنوان سندی که قبلا بین ایران و طرف‌های مقابل به نوعی به نتیجه رسیده بود، دوباره احیا شود. آنچه مربوط به اراده طرفین هست، الان وجود دارد اما قطعا در دیپلماسی تلاش می‌شود امتیازات بیشتری هم گرفته شود که امری طبیعی است. به هر حال طرف مقابل دنبال این است که امتیازات بیشتری بگیرد و ایران هم دنبال این است که امتیازات بیشتری در راستای منافع خودش داشته باشد.