خطر بدزبانی مسئولان برای جامعه

آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء: قطعا نتایج رفتار اشتباه مسئولین و کسانی که تریبون دارند در جامعه بسیار زیاد است و پیامدهای منفی گسترده‌ای دارد. بنابراین تقریبا بر همگان واضح و مبرهن است که مسئولین باید در رفتار و گفتار خود دقت بالایی داشته باشند اما این روزها نه تنها برخی از مسئولین مراقب رفتار و گفتار خود نیستند بلکه ما با مسئولین و تریبون داران بدزبان مواجه هستیم. یعنی مسئولینی که در اظهار نظرات خود از هر کلمه و هر نوع بیانی استفاده می‌کنند. قطعا بد زبانی و بی‌ادبی مسئولان و تریبون داران آفات گسترده‌ای را برای جامعه به جای خواهند گذاشت. علی الخصوص که اگر آن جایگاه و تریبون مقدس و مذهبی باشد.امر به معروف ونهی از منکر امری سفارش شده است ولی آدابی دارد تا موثر بیفتد.
>استیصال و خشم مسئولین
علیرضا شریفی یزدی جامعه شناس و روانشناس اجتماعی درباره مسئولین بد زبان به آفتاب یزد گفت:« اولا آنچه که اتفاق می‌افتد و تریبون داران مطرح می‌کنند از یک سو به دلیل اینکه این‌ها حداقل برای بخشی از جامعه گروه مرجع محسوب می‌شوند در حقیقت سرمشقی برای بقیه مردم و لایه‌های پایین‌تر جامعه می‌شوند. بعضی از تعبیرات استفاده شده توسط برخی از این افراد به دور از انصاف و عدالت است.همچنین برخی از کلمات سخیف هستند و مردم هم از این افراد تبعیت می‌کنند و در مکالمات بین خودشان و در بیاناتی که نسبت به همان مسئولین از همین ادبیات استفاده می‌کنند چون ما در اواخر دهه 80 شاهد بودیم که برخی از مسئولین از تریبون رسمی از واژه‌های تند و ناسزا استفاده می‌کردند و بازخورد آن در بین مردم کاملا مشخص بود.نکته دوم این است که آنچه در کلام و بیان مسئولین یا تریبون داران می‌چرخد و روز به روز تندتر می‌شود نشان‌دهنده چند چیز است. اولا نشان‌دهنده این است که این افراد عصبی هستند. یعنی شرایط موجود و آنچه که در توده مردم وجود دارد مطلوب آن‌ها نیست و برنامه روشن و مشخصی هم ندارند این باعث خشم و خشم هم به پرخاشگری منجر می‌شود. من بسیاری از این کلمات و جملات را نشانه خشم و استیصال می‌بینم.»
>پرداختن به حاشیه برای از بین بردن اصل


وی ادامه داد:« بخشی از این مسئله بر میگردد به اینکه خواسته یا ناخواسته مسائل کم اهمیت‌تر را بولد می‌کنند و حاشیه‌ها را به متن می‌آورند تا متن‌ها فراموش شوند. مسائل و مشکلات کشور مشخص هستند و مردم هم به خوبی مشکلات را می‌شناسند. وقتی ما به حاشیه‌ها می‌پردازیم شاید تا مدتی یک حالتی مثل سرگرم کردن مردم کمک‌کننده باشد اما در بلند مدت زیان می‌رساند. نکته سوم این است که گاهی آدم احساس می‌کند بعضی از تریبون داران و مسئولین مختلف شاید به لحاظ تحصیلات، عقلانیت، تجربه،آداب، رسوم و نزاکت جایگاه در آن حد و اندازه نیستند و آن را به خوبی می‌تواند در کلام آن‌ها مشاهده کرد. این‌ها نشان‌دهنده این است که برخی از مواقع افرادی جایگاه‌ها را اشغال می‌کنند که ظرفیت و
بلند نظری متناسب با آن را ندارند و این دقیقا در تعارض با منافع ملی و شرایط حساس جامعه ما است. اگر دقت کنید این صحبت‌های
خشم آلوده و متهم‌کننده توده مردم از سوی کسانی مطرح می‌شود که‌ای بسا اکثریت جامعه آن‌ها را قبول ندارند و ثانیا حتی اگر یک گروه قلیلی هم مورد خطاب این افراد باشند به هر حال شهروند این مملکت هستند و ما حق نداریم به آن‌ها توهین کنیم چون رفتار و سبک زندگی متفاوتی دارند.»
>خدشه دار شدن وحدت کلمه
وی در آخر تصریح کرد:« در نتیجه این یک خطر بزرگی است و این نوع بیانات دقیقا باعث می‌شود که بحث وحدت کلمه دچار خدشه شود. وحدت کلمه به معنای یکسان‌سازی و همسان‌سازی 80 میلیون آدم نیست بلکه به این معنا است که ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که به لحاظ فرهنگی، زبانی، مذهبی، فکری و اقتصادی متفاوت است. در یک همچین جامعه متنوعی که تا الان مسالمت آمیز در کنار هم زندگی کردند این نوع اظهار نظرات یقینا باعث شکسته شدن وحدت مورد نیاز در شرایط فعلی می‌شود. »
>خشونت کلامی در جایگاه اربابی
امیرمحمود حریرچی جامعه شناس نیز در این خصوص به آفتاب یزد گفت:«این بیانات نشان‌دهنده خشونت کلامی برخی مسئولین است.خشونت کلامی از منظر حفظ جایگاه اربابی مورد استفاده برخی قرار می‌گیرد. برخی از مسئولین خود را ارباب می‌دانند و به همین دلیل بد زبان هستند. این گروه خود را انسان‌های کامل و توانایی می‌دانند و فکر می‌کنند نسبت به شرایط دانش کافی دارند.وقتی نمی‌توانند به معضلات اساسی جامعه بپردازند با بدزبانی مسائل حاشیه‌ای را مطرح می‌کنند. این‌ها نشان‌دهنده ناآگاهی این گروه است.مسائل و مشکلات جامعه ما کاملا مشخص است و این راه‌های فریب کارانه به مقصدی نمی‌رسد. بدزبانی گاهی اوقات برای مطرح کردن خودشان مورد استفاده قرار می‌گیرد تا توجه‌ها به سمت آن‌ها جلب شود. اما مسئولین باید بدانند در هر مسندی که قرار دارند نه تنها ارباب مردم نیستند بلکه نوکر و در خدمت آن‌ها هستند.»
>مسئولین باید در خدمت مردم باشند
جعفر بای جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی نیز در این باره به خبرنگار آفتاب یزد گفت:«جایگاه مسئولیت در نظام اسلامی جایگاه مقدس و ارزشمندی است و کسی که سمت و مسئولیتی دارد باید مراقب رفتار و گفتار خود باشد. این افراد چون شنوندگانی دارند و تاثیرگذار هستند باید مراقب واژگان مورد استفاده خود باشند به این خاطر که هر واژه معنا و مفهوم خاصی را به همراه دارد. این معنا‌ها است که به جملات اعتبار می‌بخشد. ما اگر در بیان واژگان جهت ارائه اهداف خود قصوری کنیم و از واژگان مطلوب استفاده نکنیم قطعا این بی‌ادبی اثر نامطلوبی را بر اندیشه و افکار مردم به جای خواهد گذاشت.یعنی مردم از مسئولین انتظار دارند که حداقل از زبان مناسبی برای انتقال مقاصد خود استفاده کنند. مسئولین تا حدودی محل رجوع مردم هستند و این بدزبانی‌ها می‌تواند قدرت و اعتبار آن‌ها را کاملا از بین ببرد. برخی از مسئولین شایستگی‌های لازم را برای احراز مسئولیت ندارند و لذا اعتباری برای آن‌ها وجود ندارد که برایشان مهم باشد با بدزبانی آن اعتبار از بین برود. این نوع افراد معمولا آدم‌هایی هستند که به سمت رفتار‌های ناپسند می‌روند. این بدزبانی‌ها تا حدودی نشان‌دهنده رفتارهای متکبرانه مسئولین است در صورتی که قرار بر این بوده است که مسئولین در خدمت مردم باشند و مردم ولی نعمتان مسئولین باشند اما این روزها ما شاهد یک نوع نگاه بالا به پایین از سمت مسئولین هستیم. » وی ادامه داد:«غرور، تکبر و بدزبانی برخی از مسئولین برای جامعه بسیار خطرناک است. افزون بر بدزبانی برخی از مسئولین به رفتارهای بسیار ناپسندی روی آورده اند. بسیار جای تاسف دارد که عده‌ای از مسئولین کشور ما رسالت خود را فراموش کرده‌اند و به این نوع رفتار‌ها روی آورده اند.این نوع رفتار‌ها تقابل با مردم است.»