مسئولان باز هم غافلگیر شدند!

آفتاب یزد: مردم جنوب کشور که تا یک هفته قبل برای تامین آب کشاورزی و شرب با چالش روبرو بودند طی دو روز گذشته با سیلاب گسترده مواجه شده‌اند و نکته حائز اهمیت این است که طبق روال همیشه مسئولان مدیریت بحران کشور در غافلگیری به سر می‌برند و بحران زده عمل می‌کنند! انگار که بحران زدگی در ستاد مدیریت بحران کشور طی سال‌های اخیر به یک امر طبیعی بدل شده است و در بزنگاه‌های حیاتی، این ستاد به جای اینکه بحران را مدیریت کند دچار غافلگیری می‌شود و عنان از کف می‌دهد؛ فرق هم نمی‌کند که دولتی اصلاح‌طلب روی کار باشد یا اصولگرا، روال غافلگیری ستاد مدیریت بحران هر سال تکرار می‌شود و حاصل این تکرار چیزی جز آسیب بیش از اندازه به مردم نیست. آن هم مردمی که به خودی خود در شرایط سخت و در شهر‌های کم برخوردار زندگی می‌کنند. با این همه سوال اینجاست که کجای مدیریت بحران در کشور ما دچار مشکل است که ستاد مدیریت بحران به این اندازه بحران زده عمل می‌کند؟
>آب وارد شهرهای رودبار، قلعه گنج و کهنوج شد
میزان بارندگی در استان کرمان تا یک هفته قبل ۶۷ درصد کمتر از متوسط بلند مدت بارندگی در این استان بود و در شهرستان‌هایی مانند قلعه گنج، منوجان و رودبار جنوب کمتر از ۱۰ میلیمتر باران باریده بود اما با ورود سامانه سودانی تنها در رودبار جنوب طی یک روز ۲۰۰ میلیمتر باران بر زمین بارید تا به دلیل عدم وجود سد و فقر وجود سازه‌های استحصال آب سیل اکثر شهرستان‌های جنوبی استان را فرا گیرد.
هر چند که استاندار کرمان یک هفته قبل از سیلاب بر لایروبی فوری رودخانه‌ها و بازگشایی دهانه پل‌ها تاکید کرده بود اما میزان بالای بارندگی و عدم لایروبی رودخانه و البته وجود پل‌های غیر استاندارد موجب وارد شدن سیلاب به شهرهای رودبار، قلعه گنج و کهنوج و آب گرفتگی روستاهای جنوب کرمان شد طوری که تنها در منطقه جازموریان که بخش کوچکی از جنوب کرمان است ۸۰ روستا در محاصره سیل قرار گرفته است.


شکست پل‌ها و آبگرفتگی راه‌های ارتباطی نیز بر حجم مشکلات افزوده است و راه ارتباطی به روستاها را مسدود کرده از سوی دیگر فعالیت مداوم سامانه بارشی و وزش باد شدید امداد‌رسانی هوایی را غیر ممکن کرده است.روز گذشته مردم منوجان با تغییر مسیر رودخانه و ورود آب به بخش‌هایی از شهر مواجه شدند که موجب آب گرفتگی خانه‌های مردم و ساختمان‌های خیابان‌های اطراف رودخانه‌ها شد همچنین صدها خودرو نیز در سیلاب گرفتار شدند که با کمک امدادگران و گروه‌های جهادی تلاش برای تخلیه آب از این مناطق ادامه دارد.
همچنین در شهر کهنوج و اطراف پل سمیه نیز شاهد آب گرفتگی محله‌های اطراف این پل هستیم که مردم در تلاش برای جلوگیری از ورود آب به خانه‌ها هستند.
تا کنون این سیلاب در جنوب کرمان تلفات جانی مستقیم نداشته اما متاسفانه شب گذشته در شهر سیرجان به دلیل ورود خودرویی حامل یک مادر و دختر به زیرگذر راه آهن و آب گرفتکی این منطقه خودرو درون آب فرو رفت و جان این شهروندان سیرجانی گرفته شد.
>آب گرفتگی مزارع و خسارت شدید به کشاورزان
از سوی دیگر آب گرفتگی شدید مزارع و باغ‌های جنوب کرمان مشکلات زیادی برای کشاورزان ایجاد کرده است به طوری که در زمان تولید و کشت محصولات کشاورزی جالیزی در برخی از مناطق به خصوص قلعه گنج و رودبار جنوب مزارع مملو از آب شده و یا سیل بوته‌های گیاهان و محصول را از بین برده است.
مجید سعیدی مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمان می‌گوید: هم اکنون ۱۳۲ روستا در جنوب کرمان در محاصره سیل قرار دارند و تلاش برای بازگشایی راه این روستاها ادامه دارد.
>۱۷۲۵خانه دچار آب گرفتگی شد
وی افزود: برق و آب تعدادی از روستاها نیز قطع شده است که گروه‌های فنی و امدادی در حال تلاش برای رفع مشکل قبل از تاریکی هوا هستند و برق برخی از روستاها وصل شده است.
وی تصریح کرد: امداد هوایی به دلیل بارندگی شدید و وزش باد امکان پذیر نیست و باید تا زمان اتمام بارندگی و ایجاد شرایط پرواز صبر کنیم و متاسفانه راههای زمینی نیز بسته است و در تلاش برای ایجاد راه اضطراری برای دسترسی به این روستاها هستیم.
وی با اشاره به هشدارهای مکرری که در روزهای اخیر داده شد گفت: خوشبختانه مردم هشدارها را جدی گرفتند و هیچ تلفات جانی در جنوب کرمان نداشتیم.
وی افزود: هزار و ۷۲۵ خانه دچار آب گرفتگی شده و وسایل خانه این خانوارها آسیب جدی دیده است.
وی ادامه داد: ۹ شهرستان کرمان درگیر سیل هستند و ستاد بحران در این روستاها تشکیل و گروه‌های امدادی در حال تلاش برای رفع مشکلات مردم هستند.
وی از توزیع بسته‌های غذایی بین مردم خبر داد و گفت: تعداد محدودی نیاز به اسکان اضطراری داشتند که اقدامات لازم انجام شده است.
>در صورت نیاز اسکان اضطراری انجام می‌شود
استاندار کرمان نیز در این خصوص بیان کرد: از شهرستان رودبار و قلعه گنج بازدید میدانی داشتم و اقدامات لازم برای رفع مشکلات مردم انجام شده و مسئولان شهرستان‌ها نیز در میدان کار هستند.
علی زینی وند گفت: بنیاد مسکن باید مساعدت کامل در راستای ساخت و بازسازی واحدهای صدمه دیده انجام دهد اما در حال حاضر باید به فکر ساماندهی وضعیت مردم سیل زده باشیم.
وی به تخلیه خانه‌های آب گرفته در اسرع وقت تاکید کرد و گفت: ماشین‌های سنگین و تجهیزات به مناطق سیل زده ارسال شده است. وی ادامه داد: دستور داده شده در تمام مناطقی که مردم نیاز به اسکان اضطراری دارند بلافاصله اقدام لازم انجام شود.
>بارش‌ها تا فردا ادامه دارد
کارشناس هواشناسی استان کرمان نیز اظهارداشت: سامانه سودانی همچنان در جنوب کرمان فعال است و بارشها تا فردا در این مناطق ادامه دارد. مریم سلاجقه افزود: هشدارهای لازم قبل از بروز سیلاب به دستگاه‌های مربوط در راستای لایروبی رودخانه‌ها داده شده بود.
وی افزود: حجم بارندگی در رودبار و قلعه گنج و منوجان بسیار بالا و چندین برابر میزان بارندگی طی سال گذشته بود که همین امر موجب بروز سیلاب شده است.
همچنان بسیاری از روستاهای جنوب کرمان با مشکل آبگرفتگی و سیلاب دست و پنجه نرم می‌کنند ضمن اینکه گزارش‌های رسیده به خبرگزاری مهر نشان می‌دهد که در ریگان در شرق استان نیز به دلیل ورود سیلاب جنوب کرمان به این شهرستان بسیاری از روستاهای اطراف رودخانه‌ها دچار آبگرفتگی و سیلاب شدید شده‌اند و مردم به کمک فوری نیاز دارند.
>پیگیری وضع سیل‌زدگان استان‌های جنوبی از سوی رئیس‌جمهور
از سوی دیگر رئیس‌جمهور، محرابیان وزیر نیرو را به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور مامور کرد تا ضمن بازدید از مناطق سیل‌زده استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان، گزارشی را از آخرین اقدامات صورت گرفته برای کمک و امدادرسانی به مردم در این استان‌ها ارائه کند.
غلامحسین اسماعیلی رئیس دفتر رئیس جمهور نیز به نمایندگی از آیت الله رئیسی در تماس‌های تلفنی جداگانه با استانداران استان‌های فارس، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان، آخرین اقدامات و تدابیر صورت گرفته برای رسیدگی به وضع سیل‌زدگان را جویا شد و بر امدادرسانی سریع به سیل‌زدگان و انجام اقدامات جهادی با همکاری گروه‌های مختلف برای رفع آبگرفتگی و لایروبی معابر و منازل مسکونی و تامین اقلام مورد نیاز سیل‌زدگان تاکید کرد.در این تماس‌ها مقرر شد استانداران خسارات وارده به مناطق مسکونی و باغات را برآورد کنند تا در جلسه آینده هیئت دولت در خصوص نحوه جبران خسارت تصمیم‌گیری شود.
محمد مخبر نیز روز گذشته در تماس‌های تلفنی با استانداران چهار استان درگیر سیل، ‌ضمن دریافت گزارشی از آخرین وضعیت این مناطق و میزان خسارات جانی و مالی، خواستار آمادگی همه جانبه نیروهای امدادی و به کارگیری تمام ظرفیت‌ها برای کمک به
سیل زدگان و مهار سیل شد.
معاون اول رئیس جمهور همچنین با تاکید بر اینکه دستگاه‌های امدادی و نیروهای کمک رسان باید به صورت تمام وقت و تا پایان مشکلات در آماده باش کامل باشند، از استانداران این چهار استان خواست تمهیدات لازم را برای پیشگیری از بروز خسارات بیشتر و جبران آسیب‌ها و کاستن آلام مردم سیل زده در این مناطق بیندیشند.
استانداران استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، فارس و کرمان نیز در این تماس‌های تلفنی گزارشی از آخرین وضعیت موجود، برآورد خسارات و اقدامات انجام شده برای امدادرسانی به سیل زدگان و رفع آبگرفتگی معابر ارائه کردند و از آماده باش کامل نیروهای امدادی برای مدیریت بحران خبر دادند.
>راه طولانی در پیش داریم
با این همه باید دید چه مشکلی در مدیریت بحران کشور ما وجود دارد که ستاد مدیریت بحران تا این حد آشفته عمل می‌کند؟
تقی زاده، کارشناس مدیریت بحران در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« آمادگی به یکباره اتفاق نمی‌افتد بلکه به تدریج صورت می‌گیرد و هزاران کار باید انجام شود تا یک کشور در بحث مواجهه با بحران‌های طبیعی و غیر طبیعی آمادگی داشته باشد. از بحث برنامه ریزی گرفته تا آموزش مردم در شرایط بحرانی، آموزش مدیران، مدیریت منابع، داشتن سامانه‌های هشدار سریع و داشتن سامانه‌های پیش‌بینی همه و همه باید لحاظ شود تا ستاد مدیریت بحران در مواجهه با بحران‌ها غافلگیر نشود.»
وی تصریح کرد:« وقتی ما غافلگیر می‌شویم یعنی در این حوزه هیچ سرمایه‌گذاری صورت نگرفته است. مدیریت صحیح در بحران یک دفعه به وجود نمی‌آید که بگوییم با تغییر دولت مدیریت بحران تغییر پیدا می‌کند و بهبود می‌یابد. این موضوع زمان بر است. این که می‌بینیم در کشوری مانند ژاپن زلزله را مدیریت می‌کنند به این دلیل است که این کشور طی سال‌های متمادی به ساختاری برای مدیریت بحران دست یافته است و حالا می‌تواند بحران‌ها را به خوبی مدیریت کند. ما برای اینکه در مقابل بحران‌ها آمادگی داشته باشیم نیاز است که راه طولانی برویم و با توجه به مدیریت‌های فعلی و بودجه‌هایی که به این موضوع اختصاص می‌دهند من فکر نمی‌کنم حالا حالا‌ها بتوانیم به مدیریت درستی دست پیدا کنیم.»