روزنامه ایران
1400/10/18
سهل انگاری 75 هزار میلیارد تومانی
گروه اقتصادی / درحالی که سیاست‌های دولت قبل، کشور را پس از سال‌ها خودکفایی به واردکننده گندم، تبدیل کرده است؛ در سال‌جاری میلادی بازار جهانی گندم نیز در وضعیت عجیبی قرار گرفته است. به واسطه خشکسالی و آثار منفی همه‌گیری کرونا که موجب کاهش تولید گندم به عنوان مهمترین غلات شده است، قیمت این محصول رکورد یک دهه اخیر را شکسته است.با وجودی که دولت دوازدهم در آخرین سال کاری خود قیمت خرید تضمینی گندم را به یک‌باره به 7 هزار و 500 تومان افزایش داد، اما منطقی نبودن قیمت خرید تضمینی در سال‌های پیش از آن انگیزه گندم‌کاران را برای تولید بیشتر از بین برد و برخی از کشاورزان نیز ترجیح دادند تا به جای فروش محصول خود به دولت، گندم را به دلالانی که قیمت بالاتری پیشنهاد می‌دادند، بفروشند. براین اساس، موازنه عرضه و تقاضای این محصول حیاتی در کشور برهم ریخت و درسال گذشته دولت برای تأمین نیاز داخل روی به واردات آورد. درسال‌جاری نیز برآوردها نشان می‌دهد که دولت سیزدهم محبور است برای تأمین نیاز مردم در سال‌جاری حدود 8 میلیون تن گندم وارد کند. بدین ترتیب از یک‌سو رشد جهشی قیمت خرید تضمینی گندم در سال آخر دولت دوازدهم بار مالی مضاعفی بر دوش دولت سیزدهم گذاشته است و از طرف دیگر با وجود این افزایش همچنان واردات انبوهی باید صورت گیرد. اما ماجرا زمانی دشوارتر میشود که همزمان با بازگشت ایران به دوران واردکنندگی، بازار جهانی گندم نیز بسیار ملتهب شده است به طوری که علاوه بر رشد شدید قیمت، رقابت برای خرید گندم نیز وارد فاز جدیدی شده است.
رکوردشکنی قیمت جهانی گندم
در همین زمینه سازمان خواروبار جهانی (فائو) در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد، در ماه اکتبر امسال به عنوان دهمین ماه از سال 2021، قیمت گندم به بالاترین نرخ طی ۱۰ سال اخیر رسید و انتظار می‌رود، این روند افزایشی، حداقل تا انتهای امسال ادامه داشته باشد. فائو کاهش تولید گندم در کشورهای تولیدکننده به دلیل همه‌گیری کرونا و کمبود نیروی کار برای برداشت محصولات را یک دلیل مهم برای کاهش تولید اعلام، ولی تأکید کرد، رشد قیمت حمل‌ونقل به دلیل بسته شدن مرزها و نگرانی در مورد کمبود مواد غذایی که مانع از تجارت آزادانه این محصول در دنیا شده بود از دیگر دلایلی است که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. براساس گزارش فائو، در ماه اکتبر امسال، قیمت هر تن گندم در دنیا ۱۰ درصد نسبت به ماه قبل از آن رشد کرده است و احتمال متفاوت بودن کیفیت محصول تقاضا شده با محصول دریافت شده هم وجود دارد. به این معنا که در قراردادها گندم درجه‌یک تقاضا میشود و قیمت همین نوع محصول هم پرداخت میشود ولی چیزی که عملاً خریدار دریافت می‌کند، گندم درجه دو یا حتی سه است؛ مسأله‌ای که شاید در این روزها، بارها و بارها گزارش شده است. فائو از یک طرف کاهش کیفیت محصولات کشاورزی و از طرف دیگر، کاهش عرضه به بازار را از عوامل اصلی این بحران معرفی و تأکید کرد: با وجود اینکه خبرهایی در این مورد ارائه میشود ولی کمتر شنیده میشود که شکایت‌های رسمی تنظیم شود زیرا خریداران نگران هستند در شرایط کرونایی، حتی دسترسی به محصولات درجه دو و درجه سه هم برای آنها امکان‌پذیر نباشد. کارشناسان یکی دیگر از دلایل این قیمت نگران‌کننده را ناشی از افزایش تعرفه‌های گمرکی و مالیات بر صادرات در روسیه می‌دانند. با توجه به کاهش گندم در بازار، روسیه تبدیل به بازیگر اصلی این محصول استراتژیک در جهان شده است. کارشناسان این روند را در سال بعدی نیز محتمل دانسته‌اند چرا که روسیه سعی در تغییر قوانین مالیات بر صادرات دارد.
رشد ۴۷ دلاری قیمت در یک ماه
فائو بزرگ‌ترین صادرکنندگان گندم در دنیا را شامل کشورهای استرالیا، روسیه و امریکا معرفی و تأکید کرد: قیمت هر تن گندم استرالیایی در ماه اکتبر بالغ بر ۴۷ دلار نسبت به ماه قبل رشد کرده درحالی که در ماه سپتامبر نرخ رشد ماهانه قیمت برابر با ۸ دلار بود. در ماه اکتبر هر تن گندم استاندارد استرالیا با قیمت ۳۱۸ دلار و قیمت هر تن گندم درجه‌یک به ۳۶۵ دلار رسید.
بار مالی 3 میلیارد دلاری واردات گندم
با لحاظ قیمت‌هایی که در بازار جهانی گندم وجود دارد و بدون درنظر گرفتن نوسان‌هایی که در این بازار ایجاد میشود، دولت باید برای خرید 8 میلیون تن گندم درجه یک (با نرخ 365 دلار به ازای هر تن)، 2 میلیارد و 920 میلیون دلار بپردازد. با در نظرگرفتن قیمت 318 دلاری هر تن گندم دولت باید 2 میلیارد و 544 میلیون دلار برای آن هزینه کند.
رشد تا 65 درصدی قیمت جهانی خوراک دام و دانه‌های روغنی
آمارهای سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که قیمت انواع غذا و محصولات در سال 2021 افزایش شدید داشته است در این میان قیمت انواع غلات، خوراک دام و طیور و دانه‌های روغنی پیشتاز هستند که تا 65 درصد افزایش قیمت را نشان می‌دهند. سازمان ملل متحد روزگذشته اعلام کرد: شاخص قیمت غذا که ماهانه ردیابی میشود به میانگین 125.7 واحد رسیده که رشد 28.1 درصدی نسبت به سال 2020 نشان می‌دهد. عبدالرضا عباسیان اقتصاددان ارشد سازمان خوار و بار جهانی (فائو) اعلام کرد: در شرایط عادی انتظار داشتیم قیمت با توجه به افزایش تولید و متناسب بودن با تقاضا با کاهش مواجه شود اما در واقع چنین نشد. در حال حاضر افزایش هزینه‌های تولید و نیز شیوع بیماری کووید19 و شرایط بسیار متزلزل آب و هوایی پیش‌بینی‌های ما را به هم زده و آنچه قبلاً تصور می‌کردیم شرایط پایداری در سال 2022 داشته باشیم محقق نشد. براساس این گزارش، در آخرین ماه سال‌جاری میلادی قیمت جهانی غذا با کاهش مواجه شد به طوری که قیمت جهانی روغن، سبزیجات و شکر کاهش بیشتری داشت اما در مقایسه با سال گذشته رشد دارند.براساس آمارها میانگین شاخص قیمت غذا 0.9 درصد نسبت به ماه نوامبر کاهش داشت اما همچنان رشد 23.1 درصدی نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته داشت.
رشد تا 44 درصدی غلات، گندم و ذرت
براساس این آمارها شاخص ماهانه قیمت غلات کاهش 0.6 درصدی داشت اما در مدت سال گذشته به بیشترین رقم سالانه از سال 2012 تا کنون رسید و رشد 27.2 درصدی را ثبت کرد.ذرت مهم ترین غله‌ای بود که افزایش 44.1 درصدی و گندم رشد 31.3 درصدی را در سال گذشته داشت.در این میان برنج 4 درصد ارزش خود را از دست داد.
رشد 65 درصدی قیمت جهانی روغن در یک سال گذشته
شاخص قیمت انواع روغن 3.3 درصد در ماه دسامبر افت داشت که عمدتاً به‌دلیل کاهش تقاضا بود و البته شیوع کووید 19 هم بر این تقاضا تأثیر داشت چرا که باعث اختلال در زنجیره عرضه شد. اما در طول سال شاخص قیمت روغن به بیشترین قیمت طول تاریخ رسید و رشد 65.8 درصد را نسبت به سال 2020 ثبت کرد، اما شکر نسبت به ماه گذشته کاهش 3.1 درصدی داشت و به کمترین قیمت 5 ماه گذشته رسید. تحلیلگران فائو اعلام کردند این آمارها نگرانی از شیوع سویه جدید امیکرون در تقاضای جهانی را تشدید می‌کند.
رشد 30 درصدی قیمت جهانی شکر
طبق این آمارها بررسی قیمت‌های سالانه نشان می‌دهد که شاخص قیمت شکر 29.8 درصد رشد داشته و به بیشترین رقم از سال 2016 تا کنون رسیده است.
رشد 12.7 درصدی گوشت و 17 درصدی پنیر در یک سال گذشته
براساس آمارهای فائو شاخص قیمت گوشت در ماه دسامبر تا حدودی ثابت بود اما در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 12.7 درصد داشت. لبنیات تنها محصول در این گروه بود که ماه گذشته افزایش قیمت داشت و رشد 1.8 درصدی را در ماه نوامبر ثبت کرد که عمدتاً به‌دلیل کاهش تولید شیر در اروپای غربی و اقیانوسیه بود.
قیمت پنیر هم در ماه گذشته کاهش داشت اما در مقایسه با یک سال اخیر رشد 16.9 درصد را ثبت کرد که بیشترین میزان از سال 2020 تا کنون محسوب میشود.
شیوع سویه‌های جدید کرونا، باعث اختلال عرضه غذا ومحصولات کشاورزی شده و زنجیره عرضه را به هم ریخته است، از سوی دیگر کشورها در چنین وضعیتی تأمین نیاز داخل را در اولویت قرار داده‌اند و تمایلی به صادرات ندارند مثلاً روسیه عوارض صادرات محصولات کشاورزی را دو برابر کرده و 4 کشور صادرات کود اوره را ممنوع کرده‌اند.
سایر اخبار این روزنامه
تورم به ارث رسیده از دولت قبل در ۷۰ سال گذشته بی‌سابقه است
«ایران» از امروز در 24 صفحه منتشر می شود
جمعه سیاه فوتبال ایران
پای درد دل خانه به‌دوشان
ایران را آبی نگه داریم
اهتزاز پرچم‌های افتخار در 25 استان کشور
کمک ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی به صندوق‌های بازنشستگی
سهل انگاری 75 هزار میلیارد تومانی
فروپاشی منطق تحریم
عین الاسد آغاز انتقام بود
نرخ بیکاری پاییز به 9/ 8 درصد رسید
اهواز بدون آبگرفتگی
ما مغازه‌دار نیستیم مرزبانیم
محبوبیت سردار دل‌ها ورای سانسور رسانه
چرا تزریق دوز دوم و سوم واکسن ضرورت دارد؟
مسئولیت پذیری، مسئولیت ناپذیری
عذرخواهی از مخاطبان و افزایش قیمت روزنامه
سلام ایران
