روزنامه آرمان ملی
1400/10/19
امتیازها را به «واسطه‌ها» ندهیم
قاسم محبعلی تحلیلگر مسائل بین‌الملل روسیه، چین و اروپایی‌ها ممکن است اختلافاتی با آمریکایی‌ها داشته باشند و طبیعتا هر کدام در پی منافع خود هستند. در سیاست بین‌الملل مفهومی تحت عنوان «دوستی ذاتی» وجود ندارد. روس‌ها علاقه‌مند نیستند که ما با اروپایی‌ها در زمینه گاز و انرژی رابطه داشته باشیم و می‌خواهند خودشان میدان‌دار باشند. چون تامین‌کننده انرژی اروپا خودشان هستند هرگز حاضر نیستند رقیبی وارد میدان شود و آن رقیب می‌تواند ایران باشد. آن‌ها از مناقشه ایران و غرب سود می‌برند. چین هم به همین ترتیب؛ اگر رابطه ما با اروپا و کشورهای آلمان و انگلیس و فرانسه بهتر شود و نیز آمریکا، ممکن است ما از آن کشورها کالاهای باکیفیت‌تر وارد کنیم و کمتر سراغ چینی‌ها برویم. اما اکنون چاره‌ای نداریم و هر کالایی که چینی‌ها در اختیارمان می‌گذارند را قبول می‌کنیم. بنابراین این کشورها علاقه‌مند نیستند رابطه‌ای شکل بگیرد. اگر قرار است بده بستانی صورت بگیرد می‌خواهند هم از ما و هم از آمریکایی‌ها چیزی نصیب آن‌ها شود. به همین خاطر، هم به نفع ما و هم آمریکاست که مذاکرات را مستقیم انجام دهیم و به جای اینکه امتیاز را به‌واسطه بدهند بین خودشان رد و بدل کنند. بعد از برجام اولین شرکتی که با ایران قرارداد امضا کرد توتال بود، رنو و... با خودروسازی‌ها قرارداد بستند. فرانسه هم دنبال نفع خود هست و هر کدام از این کشورها تا زمانی‌که منافع‌شان تامین نشود، سعی می‌کنند که مذاکرات را عقب بیندازند. شاید یکی از دلایلی که باعث شد تا برجام موفق نباشد این بود که ما اجازه ندادیم شرکت‌های آمریکایی وارد بازار ایران شوند. هیچ کشوری هم به خاطر دوست داشتن کشور دیگری به او امتیاز نمی‌دهد مگر اینکه منافعی تامین شود. یکی از طرف‌هایی که بسیار علاقه‌مند است با ایران در ارتباط باشد و بازار ایران را در اختیار داشته باشد، کره جنوبی است که حتی از زمان رژیم سابق نیز در بازار ایران حضور داشتند. کره‌ای‌ها علاقه‌مند هستند دوباره به این بازار برگردند اما روابط آن‌ها با آمریکا اجازه نمی‌دهد که دارایی‌های ایران را آزاد کنند و دوباره توافق‌شان را با ایران از سر بگیرند. کره جنوبی از کشورهایی است که بسیار علاقه‌مند است تا برجام به نتیجه برسد، آن‌ها منافع سیاسی ندارند بلکه مستقیما منافع اقتصادی خوبی دارند. مردم ایران هم علاقه‌مند هستند و کالای کره‌ای یا ژاپنی را به کالای هندی یا چینی ترجیح می‌دهند. عربستان و کشورهای خاورمیانه مسائل متعددی دارند. یکی از مسائل آن‌ها بهانه مناقشه هسته‌ای ایران است. عربستان و اسرائیل علاقه‌مند هستند در کنار مسائل هسته‌ای، مساله موشکی و امنیت خاورمیانه و حضور ایران در کشورهای دیگر و... نیز مورد مذاکره قرار بگیرد. آن‌ها هم دنبال پیچیده شدن مذاکرات هستند و به آمریکا و اروپا و حتی چین و روسیه فشار وارد می‌کنند که مسائلی که در سال 2015 مورد توجه قرار نگرفت این بار مورد توجه قرار بگیرد. آن‌ها از ابزار خود به دلیل دارایی‌های زیاد و توان اقتصادی بالا استفاده می‌کنند تا منافع آن‌ها هم در این توافقی که قرار است با ایران صورت بگیرد گنجانده شود. سیاست بایدن با اوباما مقداری متفاوت است، اوباما علاقه‌مند بود که با ایران مساله هسته‌ای را حل کند. اما بایدن با توجه به انتقادات داخلی از سوی جمهوری‌خواهان، علاقه دارد که منافع دیگر کشورها از جمله عربستان را هم در نظر بگیرد. به همین خاطر مدام در ارتباط هستند و تبادل نظر دارند. ما باید بپذیریم که برای حل معضل اقتصاد کشور و معیشت مردم مساله هسته‌ای را حل و فصل کنیم. طرف مقابل هم شاید نگرانی‌هایی که دارند سوءتفاهم باشد اما مساله ما واقعی است. باید تلاش کنیم در این مذاکرات موفق شویم. تصمیم در ایران گرفته شده اما به دلیل اینکه اجماع به آخر نرسیده و تیم مذاکراتی کسانی هستند که در گذشته همگی مخالف برجام بودند و از تجربه کافی هم در حوزه دیپلماتیک برخوردار نیستند، ممکن است زمان را تا اندازه‌ای از دست بدهند اما در نهایت توافق را صورت خواهند داد و آمریکایی‌ها هم چون می‌خواهند نقش‌شان را در خاورمیانه کاهش دهند و به مسائل مهمتری چون چین و روسیه بپردازند، علاقه‌مند هستند این مذاکرات به نتیجه برسد. به دلیل فاصله زیاد مواضع، ممکن است توافق زمان‌بر باشد اما می‌توانیم امیدوار باشیم که توافق حاصل میشود.
سایر اخبار این روزنامه
هنوز هم«فرونشست تهران» را جدي نگرفتيد
ناگفته‌های دختـر دربــاره پــــدر
باز هــم «نـه» جنتی به استعفا!
احتمال شکل‌گیری رانتی جدید در بودجه 1401
وام بانک جهانی یک پالس مثبت است
همه دُز سوم را بزنند؛ كمبود واكسن نداريم
قانون نظارت مجمع اصلاح مي‌شود
كارگروه رفع تحريم به موازات رسيدن به توافق
الان «تهاتر» رانت براي خريداران است و زيان براي ما
آمارسازی در حوزه اشتغال!
امتیازها را به «واسطه‌ها» ندهیم
فاصله طبقاتی وگسترش فقر
نقش مردم در نگاه پدرم
افتادن از چاله به چاه
