روزنامه ایران
1400/10/21
با میراث ارز دولتی چه باید کرد؟
دکتر محمد جلیلیاقتصاددان
در خصوص حذف ارز 4200 تومانی که هم دولت در لایحه بودجه به آن پرداخته و هم مجلس کلیات آن را تصویب کرده است مهم‌ترین پرسش این است که در مقطع زمانی کنونی صحیح‌ترین اقدام چیست؟ برای پاسخ باید به ریشه موضوع بازگردیم. اینکه دولت قبل در چه بستر و شرایطی اقدام به تخصیص ارز 4200 تومانی کرده است! پاسخ در این رویکرد نهفته است که در سال 1397 با جهش ناگهانی قیمت ارز مواجه بودیم که تبعاتی برای معیشت مردم داشت و دولت وقت تصمیم گرفت از معیشت مردم در مقابل جهش ارز محافظت کند. هر چند که در آن زمان با همان هدف می‌شد راه‌حل‌های بهتر و مؤثرتری را برگزید.
هم‌اکنون با راه‌حلی مواجه هستیم که شاید مناسب با شرایط آن زمان بوده و می‌بایست در یک بازه زمانی کوتاه استفاده می‌شد درحالی که تداوم تخصیص ارز 4200 تومانی میراث به‌جا مانده از دولت قبل برای دولت سیزدهم است که هم اقتصاد کشور و هم دخل و خرج دولت فعلی را با مشکلات عدیده‌ای مواجه کرده و تداوم آن دیگر به صلاح نیست.
در حال حاضر تمامی کارشناسان و متخصصان اقتصادی برسر حذف این ارز اتفاق نظر دارند و الان مسأله بر سر چگونگی اجرا و زمان آن است. در واقع دولت قبل باید این سیاست را در بازه زمانی کوتاهی اجرا و به مرور زمان قیمت ارز ترجیحی را افزایش می‌داد تا به نرخ واقعی ارز نزدیک شود. مزیت این رویکرد می‌توانست تطبیق وضعیت اقتصادی و معیشت مردم با نرخ ارز باشد که این اتفاق رخ نداد والا می‌توانست اثرات تورمی حذف ارز ترجیحی را خنثی کند.
حال در شرایط تحریمی اقتصاد، مردم نیز محدودیت‌های دولت را قبول دارند و دولت نیز اهتمام جدی برای رفع مشکلات معیشتی مردم دارد. در چنین شرایطی هر یک روزی که این ارز زودتر از فضای اقتصاد کلان حذف شود هم به نفع دولت و هم مردم است. دولت باید راه‌های جایگزین مناسبی برای دهک‌های آسیب‌پذیر درنظر بگیرد که اثرات ناشی از حذف ارز ترجیحی را خنثی کند. شاید این پرسش ایجاد شود که اگر قرار است دولت به همان میزان هزینه کند اصولاً حذف این سیاست چه کارکردی دارد؟ در پاسخ باید گفت جدی‌ترین نتیجه آن حذف رانت فسادزا از چرخه اقتصاد است. در واقع راه‌حل‌های جایگزین نباید بدون توجه به شرایط گذشته و کوتاهی‌های دولت قبل تعیین شود. بنابراین دولت باید در اولین فرصت به صورت تدریجی نسبت به حذف اقدام کند آن هم در شرایطی که همگان براصل موضوع، ضرورت و فوریت آن اتفاق نظر دارند.
این امر باعث می شود رانت از چرخه ارز حذف شود و به صورت کلی بهره گیری مردم از ارز عادلانه شود . به بیان دیگر اقدام دولت در حذف ارز ترجیحی به شرط اجرای مناسب این طرح سبب جلوگیری از خسارت های فعلی این مدل از توزیع ارز خواهد شد.
سایر اخبار این روزنامه
تأکید رئیس جمهور بر اجرای کامل طرح تأمین مالی زنجیره‌ای
حمله به دژهای افسانه‌ای
روی دور دیپلماسی
دیدار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اهالی موسیقی
پشت پرده واردات روغن چیست؟
حال آسمان خوب است حال زمین نه
تصادف مرگبار 59 خودرو در صبح مه آلود خوزستان
عقب نشینی 8 ساله از «قطب برق» منطقه
رشد 43 درصدی بودجه عمرانی در 1401
باغبان مهربان کلمات
دیشموک در محاصره برف
باز شدن پای رمزارزها به تجارت خارجی
سوله‌های بحران نیازمند شارژ مجدد
مهاجرت پرحاشیه
تضمین، تحت هجمه جریان تحریف
با میراث ارز دولتی چه باید کرد؟
وزیر فرهنگ و ارشاد با اهالی موسیقی دیدار کرد
سلام ایران
ایران کوچک نیازمند نگاه ملی
