نگاه به سفره‌ها نه آمارها
حسین راغفر
استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا
اعلام آمارهای بدون مبنا همواره دردسرساز بوده و گفته‌های رییس جمهوری مبنی بر آغاز سیر نزولی نرخ تورم حاشیه ساز شد. سال‌هاست که داده‌های غلط در اقتصاد ایران تولید می‌شود و همین موضوع هم موجب بی‌اعتمادی شدید مردم نسبت به داده و آمار و اطلاعات رسمی شده است . آمارهایی که ارائه می‌شوند باید تناسبی با واقعیت‌های زندگی مردم داشته باشند و این موضوعی است که در چند سال گشته غایب بوده است. مسئولان باید توجه کنند که مردم به وضعیت زندگی و سفره خودشان نگاه می‌کنند و نه به آمارهای دولتی که ارائه می‌شود.
متاسفانه در بسیاری از موارد آمارهایی که اعلام می‌شود یا ناقص هستند یا واقعیت ندارند و مهم‌تر اینکه، این آمار را به مسئولان اصلی و تصمیم ساز کشور ارائه می‌کنند و براساس این آمارهای نادرست برنامه ریزی می‌شود.
برای مثال گزارش می‌دهند 63 میلیارد دلار رانت انرژی در کشور وجود دارد حال حتی اگر این آمار واقعیت هم داشته باشد آمار ناقصی است چراکه مشخص نکرده‌اند چه کسانی از این رانت بهره می‌برند اما وقتی این موضوع مطرح می شود زمینه‌ای فراهم خواهد شد تا قیمت انرژی، آب و برق مورد استفاده مردم به شدت افزایش پیدا کند در حالی که 4 درصد از مصرف آب در کشور مربوط به مصرف آشامیدنی است و مابقی برای صنایع و بخش کشاورزی استفاده می‌شود.
حتی اگر آمار رانت انرژی درست باشد دولت باید سراغ معدن‌کاران، شرکت‌های فولادی و پتروشیمی‌ها بروند. هر چند این آمار درست هم باشد اما ناقص است و نه تنها در این حوزه بلکه در بسیاری موارد مانند نرخ تورم، اشتغال و بیکاری اما و اگرهای زیادی در این آمارها وجود دارد و در برخی از حوزه‌ها هم این اعداد و ارقام واقعیت ندارند.
ماشین تولید اطلاعات غلط، دولت سیزدهم را در برگرفته و احاطه کرده است. موضوع مهم این است؛ آماری که ارائه می‌دهند تناسبی با واقعیت‌های روزمره ندارد. مردم برای خرید اقلام های اساسی خود شاهد رشد قیمت‌ها به صورت روزانه و هفتگی هستند چطور می‌شود در این شرایط اعلام کرد نرخ تورم کاهش یافته است.
از سوی دیگر شاهد دو طرح تغییر یارانه بنزین و حذف ارز 4200 تومانی هستیم. این طرح‌های خلق‌الساعه که دولت مطرح کرده اصلی‌ترین محل‌های تولید انتظارات تورمی هستند. وقتی اعلام می‌شود که قیمت بنزین در دو منطقه کشور با 90 درصد فوب خلیج فارس قرار است محاسبه شود یا اینکه مبنای محاسبات قیمت کالاهای اساسی قرار است دلار 27 هزار تومانی باشد، قطعا انتظارات تورمی ایجاد می‌شود.
انتظارات تورمی را خود دولت ایجاد می‌کند و از سوی دیگر آمارهایی که ارائه می‌شود هیچ قرابتی با واقعیت‌های جامعه امروز ما ندارد.
