منتظر استعفاء هستیم

وقتی آقای زاکانی پزشک، به عنوان شهردار بزرگترین شهر ایران انتخاب شد به سرم زد که یادداشتی بنویسم چه ربطی بین پزشکی و شهرداری وجود دارد که مشغله‌های اخیر بنده این اجازه را نداد بعدها این انتصابات فامیلی و به دور از توجه به تخصص ادامه پیدا کرد تا جایی که آقای علی عسگری هم از بزرگترین مرکز فرهنگی رسانه‌ای کشور به یکی از بزرگترین هلدینگ‌های پتروشیمی کشور نقل مکان نمود که با خود گفتم ظاهراً بعضی‌ها یادارند با ملت شوخی می‌کنند یا آن‌ها مردم را دست انداختند. مشهور است که از شهید دکتر چمران پرسیدند تعهد بهتر است یا تخصص؟ وی پاسخ دادند که هرچند تقوا از تخصص لازم‌تر است لیکن کسی که تخصص ندارد و کاری را می‌پذیرد تقوا ندارد. این حقیر سال‌ها پیش مادر بزرگی داشتم که بسیار نازنین بود نماز شبش ترک نمی‌شد اهل برپایی مجالس ذکر اهل بیت (ع) هم بود دروغ از ایشان نشنیده بودیم اهل غیبت و سخن چینی هم مطلقاً نبود اما آیا شرکت مسافربری حاضر بود صرفاً به همین جهات که عرض کردم یکی از اتوبوس‌هایش را به او بسپارد و چهل و چهار نفر مسافر هم در آن سوار کند و به او بگوید از جاده چالوس این مسافرین را به کنار دریا برسان؟ و اساساً مسافری حاضر بود در این اتوبوس با این راننده بنشیند؟ یا کدام مسئول حاضر بود اهل و عیالش را با این اتوبوس به مسافرت ببرد؟ به نظر می‌رسد انتصابات اخیر آقایان بی‌شباهت به این تمثیل نباشد البته به همین خاطر مادر بزرگ بنده این سمت رانندگی در جاده چالوس را نپذیرفت! یادم هست در دهه ۶۰ وقتی یک نفر می‌خواست در اداره راه راهدار شود و در جاده‌های صعب العبور راه برود و از جاده‌ها نگهداری نماید و یا در راه آهن سوزنبان شود متقاضی را وارد فرآیند گزینشی می‌کردیم که از کرده و نکرده‌اش پشیمان می‌شد (دقت کنید فقط برای انتصاب یک راهدار و یک سوزنبان) وقتی کسی هم اعتراض می‌کرد به طور صحیح استدلال می‌کردیم که مگر خداوند در قرآن نفرموده است که: «خدا به شما امر می‌کند که امانت را البته به صاحبانش باز دهید و چون حاکم بین مردم شوید به عدالت داوری کنید»۱و مگر این سمت‌ها و مسئولیت‌ها و شغل‌ها امانت محسوب نمی‌شوند؟ وقس علی هذا.
می‌گویم چرا مسئولین بالادستی بدون توجه به نظام صحیح گزینش کارگزاران هم که بنای شرعی و هم عقلی و هم قانونی دارد دست به برخی انتصابات زده‌اند که اینقدر به دور از عقل است که برخی‌ها به خیالشان این احکام انتصاب واقعی نیستند بلکه «دوربین مخفیه!» هر انتصابی بدیهیست که می‌بایست شرایط خاص آن سمت و شغل را دارا باشد مانند آمادگی‌های جسمی، روحی، تخصصی کاردانی، مهارت و تجربه که در این موارد قرآن هم اشاراتی دارد مانند داستان استخدام حضرت موسی (ع) نزد حضرت شعیب (ع)۲ و حضرت یوسف (ع) برای خزانه داری و امور اقتصادی مملکت۳ و انتخاب طالوت برای فرمانداری۴ و یا انتخاب «عقاب بن اسید» به فرمانداری مکه۵ و یا انتخاب «اسامه بن زید» به فرمانداری لشکر مسلمین جهت جنگ با رومیان؟۶ و یا انتصاب «مصعب بن عمیر» به عنوان نماینده خاص پیامبر (اعزامی از مکه به مدینه)۷ که همگی صرفاً بر اساس لیاقت و شایستگی از سوی پیامبر(ص) منصوب شدند و همچنین حضرت امیرالمومنین(ع) در نامه به مالک اشتر تاکید می‌فرماید که برای هر یک از طبقات شغلی در جامعه شرایط خاصی را در نظر بگیر۸ و یا امام جعفر صادق (ع) در آنجا که خدمتگزار لایق و شایسته را معرفی می‌نماید این چنین می‌فرماید «کار می‌کند (به کارش وارد است) و از خداوند هم می‌ترسد مردی است دادخواه و مهربان که به کار خود کاملا توجه دارد و اهل زمان خود را می‌شناسد»۹ که تمام نمونه‌ها حاکی از توجه به ویژگی‌ها ی لازمه فرد کارگزار نظام و برخورداری از قدرت و توانایی و تخصص لازمه و لیاقت و شایستگی است اما با انتخابات اخیر قطعا به این پارامترها توجه نشده و ادامه این روند نهادها و دستگاه‌های مملکتی را از ریخت می‌اندازد که انداخته‌اند. خدا رحمت کند پدر و مادر مسئولی را که میزانش
در هرگونه اقدام از جمله انتصاباتش روشهای توصیه شده در قرآن و سیره اهل بیت (ع) است. می‌دانیم که حضرت امام خمینی (ره) دغدغه‌اش از حکومت و اقامه نظام اسلامی عمل به اصول محکم فقه است و معتقد بودند همه ترس استکبار از همین مسئله است که فقه و اجتهاد جنبه عینی و عملی پیدا کند و قدرت برخورد در مسلمانان به وجود آورد (به عبارت دیگر به اعتقاد حضرت امام (ره) حکومت جنبه عملی فقه است)۱۰
آیا این انتظار بی‌جاست که می‌بایست مسئول حاکم در جمهوری اسلامی به دنبال آدمهای گمنامی باشد که هم کار دانند و هم متعهدند، افرادی که به کمترین قناعت می‌کنند اما پناه بر خدا که در معنویت به بیشترین هم قانع نیستند، آدمهایی که در کتابها هیچوقت نامشان نمی‌آید، در تلویزیون دیده نمی‌شوند، در مطبوعات اثری از آن‌ها نیست کسانی که در هزینه کردن از دین خیلی صرفه جویی می‌کنند۱۱ و اهل کرشمه‌های بی‌خاصیت نیستند و من از این جماعت ده‌ها نفرشان را خوب می‌شناسم و آیا این انتظار نابجاست که مسئولین می‌بایست از آدمهایی که شیطان قدم به قدم آن‌ها را پیش می‌برد ونهایتا تبدیل‌شان می‌کند به یک فرد طاغوتی که همه همش صرف دنیا می‌گردد۱۲، فاصله بگیرند؟ از کسانی که با رفتارشان نهادهای حکومتی را به سرطان بی‌دینی و رشوه مبتلا کرده اند؟ با چربی فساد، نظام اداری را سکته می‌دهند؟


کسانی که کلی عناوین برای خود انبار نموده‌اند اما دریغ از یک ذره شایستگی، عرضه، شهامت و شجاعت. آیا مسئولین ما نباید از این جماعت فاصله بگیرند و در انتصاباتشان سمت اینها نروند؟
خدا رحمت کند شهید مظلوم دکتر بهشتی را که می‌فرمودند «قاضی انقلاب وقتی محترم و محبوب و قاضی انقلاب اسلامی شمرده می‌شود که حافظ حق و عدل اسلامی و حافظ صداقت و امانت قضای اسلامی باشد».۱۳ با تدقیق در این عبارت پر واضح است که مسئولی می‌تواند کسی را به سمت قضاوت انتخاب کند که حافظ حق، عدل اسلامی و حافظ صداقت و امانت قضای اسلامی باشد و لاغیر.
آیا ما در انتصاباتمان چنین کردیم و می‌کنیم؟
لذا بیاییم سمت‌ها و پست‌ها را که در دید ما امانت هستند با میزان روش‌های قرآنی، سیره اهل
بیت (ع) و سیره عقلا و بزرگانمان به اهلش بسپاریم. و بیاییم به جمله پیامبر (ص) در این خصوص بسیار تدبر نماییم که می‌فرمایند: «وقتی کار بدست نااهلان سپرده گردد منتظر رستاخیز باشید»۱۴
پس با این اوصاف انتظار استعفای زاکانی‌ها و علی عسگری‌ها باید بعید به نظر آید؟ البته اگر میزان همان باشد که گفتیم
افلا تذکرون...
زیرنویس ها:
۱- سوره نساء آیه ۵۸
۲-سوره قصص آیه ۲۶
۳-سوره یوسف آیه ۵۵
۴- سوره بقره آیه ۲۴۷
۵- فروغ ابدیت استاد جعفر سبحانی جلد دوم صفحه ۷۶۰
۶- همان صفحه ۸۴۹
۷-انتصاب از دیدگاه ارزشی اسلام- مرکز مطالعات و پژوهشهای اداری صفحه ۱۶
۸- نهج‌البلاغه- نامه ۵۳
۹- مبانی حکومت اسلامی جعفر سبحانی جلد ۱ صفحه ۳۰۲
۱۰-صحیفه نور جلد ۲۱صفحه ۹۸
۱۱-از عبارت آقای محمد سروش محلاتی منتشره در روزنامه جمهوری اسلامی مورخ ۹۲/۱۱/۱۷ صفحه ۱۱ وام گرفتم
۱۲- از عبارت امام خمینی در صحیفه امام جلد ۱۸ صفحه ۱۴ وام گرفتم
۱۳- کتاب ارزش‌ها در نگاه شهید بهشتی از انتشارات روزنامه جمهوری اسلامی
۱۴- نهج الفصاحه صفحه ۴۸ حدیث ۲۴۶