نشست خبری دومین نمایشگاه مجازی کتاب برگزار شد طعم شیرین تکنولوژی برای کتاب

فاطمه امین‌الرعایا
قرار است دومین نمایشگاه مجازی کتاب از سوم بهمن‌ماه به مدت یک هفته کار خود را آغاز کند، این در حالی است که احتمال برگزاری فیزیکی نمایشگاه کتاب بین‌المللی تهران در اردیبهشت هم بسیار زیاد است. برگزاری دو نمایشگاه سراسری کتاب بدون شک آسیب‌های قابل توجهی را متوجه کتابفروشان خواهد کرد. به گفته مسئولان وزارت ارشاد به دلیل برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب، طرح زمستانه کتاب (که برای حمایت از مصرف‌کننده و کتابفروشان راه‌اندازی شده بود) برگزار نخواهد شد. در این میان به نظر می‌رسد که کتابفروشان حلقه نادیده گرفته شده توسط مسئولان وزارت ارشاد در زنجیره نشر هستند.
روز گذشته نشست خبری «دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران» با حضور رئیس دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران، مدیرعامل بانک صادرات ایران، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و مدیرعامل شرکت ملی پست و معاون امور فرهنگی ارشاد برگزار شد.
علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و رئیس دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران با بیان این‌که نمایشگاه مجازی به وسعت کشور ایران گسترده شده است، گفت: برخلاف نمایشگاه فیزیکی، هر فردی از هر نقطه کشور که اراده کند می‌تواند با مراجعه به سایت نمایشگاه و طی فرآیند خرید به کتاب دسترسی پیدا کند. مسئله دسترسی به منابع اطلاعاتی یکی از دغدغه‌های ناشران و مخاطبان است، نمایشگاه مجازی کتاب با حذف بعد مسافت و محدودیت‌های زمانی این امکان را برای مخاطبان رقم زده است. نمایشگاه مجازی کتاب به مطالبه جدی صنعت نشر تبدیل شده تا ناشران کتاب‌هایی را که تولید کرده‌اند به دست مخاطبان خود برسانند.


او با اشاره به خرید کتاب توسط مردم از نقاط دورافتاده از نمایشگاه مجازی، گفت: یکی از مسائل ما مسئله تحقق عدالت فرهنگی است که دسترسی همگانی یکی از وجوه عدالت فرهنگی است. سال گذشته از سه‌هزار نقطه روستایی و هزار نقطه شهری کتاب خریداری شده است بدون این‌که مخاطبان بخواهند زمان و هزینه‌ای داشته باشند. همچنین یک فرصت برابر برای ناشران فراهم آمد تا آثار خود را بدون این‌که غرفه کوچک و بزرگ داشته باشند یا غرفه‌شان در وسط راه‌رو باشد، و بدون هزینه غرفه‌آرایی یا تبلیغ آثارشان، کتاب‌های‌شان را عرضه کنند. ما نیازمند حرکت از سمت ابزارهای سنتی توزیع کتاب به سمت استفاده از ابزار نوین دسترسی به کتاب هستیم و این موضوع نیاز به فرهنگ‌سازی دارد.
رمضانی با اشاره به افزایش کمی ناشران در دومین دوره نمایشگاه مجازی تهران، گفت: تاکنون ۲۰۱۴ ناشر در نمایشگاه ثبت نام کرده‌اند که این رقم نسبت به سال گذشته رشد ۱۵ درصدی داشته است. همچنین در بخش ناشران خارجی ناشرانی از اسپانیا، هند، ایتالیا، سوئد، هلند، آلمان، انگلیس، آمریکا، بحرین، عراق، کویت، اردن، سوریه و مصر ۲۰ هزار عنوان از آثار منتشرشده خود را (از سال ۲۰۱۷ به بعد) در نمایشگاه بین‌المللی عرضه خواهند کرد که این میزان در سال گذشته ۱۵ هزار عنوان بوده است.
رئیس دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران در ادامه نشست با بیان این‌که سعی شده زیرساخت‌ها ارتقا پیدا کند تا خدمات بهتری نسبت به نخستین نمایشگاه مجازی به مخاطبان ارائه شود، تاکید کرد: زیرساخت‌ها توسعه پیدا کرده و منابع پشتیبان تقویت شده است. همچنین سعی شد نواقص دوره قبلی رفع شود؛ سال گذشته حدود ۸۰ مورد نواقص داشتیم که حل شده است. همچنین کیفیت خدمات در حال ارائه، دسته‌بندی موضوعی، جست‌وجو در بخش‌های مختلف سایت، جست‌وجو بر اساس قیمت و ناشران و جست‌وجو بر اساس ریز موضوعات و... راحت‌تر شده تا مخاطبان بتوانند خرید راحت‌تری را انجام دهند. همچنین با وزارت ارتباطات مکاتباتی صورت گرفته تا بخش امنیت شبکه و زیرساخت‌ها را پیگیری کنند. فرآیند ثبت نام ناشران و اطلاعات کتاب‌ها نیز نسبت به سال گذشته تسریع شده است. همچنین میزان بن کتاب‌ها هم افزایش داشته که این موضوع با استقبال مخاطبان همراه بوده است. تاکنون ۱۱۵ هزار و ۲۷۷ نفر در سامانه به صورت قطعی ثبت‌نام کرده‌اند.
رمضانی در ادامه درباره حمایت از مناطق کم‌برخوردار نیز گفت: در صورتی که بتوانیم منابع حمایتی پیدا کنیم، اعتبار ویژه‌ای را برای مناطق کم‌برخوردار در نظر خواهیم گرفت.
او همچنین گفت به دنبال برقراری ترافیک رایگان برای استفاده از سایت نمایشگاه مجازی کتاب هستند.
رمضانعلی سبحانی‌فرد، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و مدیرعامل شرکت ملی پست نیز در این نشست با اشاره به این‌که در سال گذشته توزیع به موقع ۹۹ درصد محموله‌های کتاب به میانگین سه روز و نیم را داشته‌اند گفت: سال گذشته یک میلیون و ۲۰۰ هزار محموله کتاب به ۸۵۰ آدرس پستی در ۱۷ هزار نقطه ارسال شده که نشان از موفقیت نمایشگاه مجازی کتاب است. او سپس درباره ارائه خدمات پست برای دومین نمایشگاه کتاب تهران گفت: هفت‌هزار نیروی موزع را به خدمت گرفتیم که در ۱۵۰۰ خط شهری خدمات‌رسانی خواهند داشت. همچنین ۱۱ هزار دفتر پستی محموله‌ها را قبول می‌کند و تمهیدات ویژه‌ای را در استان‌های که تراکم ناشران در آن‌ها زیاد است مثلا تهران، قم و مشهد خواهیم داشت. ۹ شعبه سیار ایجاد کرده‌ایم که مشغول جمع‌آوری کتاب از ناشران خواهند بود و سعی خواهیم کرد در توزیع کتاب‌ها تسریع داشته باشیم تا نمایشگاه به خوبی و آبرومندی برگزار شود. سبحانی‌فرد همچنین از ناشران خواست لفافه درستی برای کتاب‌ها انتخاب کنند تا به کتاب‌ها آسیب نرسد. البته او از تهیه چهارهزار باکس (جعبه) پستی خبر داد که کتاب‌ها بدون آسیب دیدن به دست خریداران برسد. او در بخش دیگری از این نشست با بیان این‌که امکان ارسال کتاب به کشورهای دیگر را دارند نیز گفت: اگر مخاطبان کارت بانکی ایرانی داشته باشند که بتوانند تراکنش داشته باشند، یا بستگان‌شان بتوانند کتاب بخرند، امکان ارسال برای‌شان فراهم است.
حجت‌الله صیدی، مدیرعامل بانک صادرات نیز به عنوان حامی مالی نمایشگاه مجازی کتاب تهران در سخنانی از افزایش سه‌برابری تخصیص بودجه برای بن کتاب نسبت به سال گذشته خبر داد.
صیدی در بخش دیگری از نشست در پاسخ به این‌که میزان حمایت بانک صادرات از نمایشگاه به چه شکل است، گفت: ما یک رقم ثابت داریم، حدود ۵۰ هزار تومان از یارانه دانشجویان و ۱۲۵ هزار تومان از یارانه اعضای هیات علمی از محل بودجه این بانک است و بقیه یارانه از طریق وزارت فرهنگ تامین می‌شود.
همچنین یاسراحمدوند، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست گفت: نمایشگاه مجازی کتاب نوید بخش مهمانی بزرگی به میزبانی پدیدآورندگان کتاب و خدمتگزاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. امیدواریم استقبال بسیاری از این رویداد در سراسر کشور اتفاق بیفتد و اتفاق ارزشمند و شگرف دیگری را در این زمینه رقم بزند. سال گذشته استقبال بسیاری از نمایشگاه شد و امیدواریم این اتفاق امسال نیز تکرار شود.
او با بیان این‌که نشانه‌های عبور از مشکلات فراگیری کرونا را در حوزه نشر داریم می‌بینیم، گفت: سال ۱۴۰۰ تعداد عناوین کتابی که منتشر شد با رشد ۱۵ درصدی نسبت به مدت زمان مشابه در سال ۱۳۹۹ همراه بود. امیدواریم این عدد مشابه در استقبال از نمایشگاه حاصل شود و رشد ۲۰ درصدی تعداد مراجعه‌کنندگان در نمایشگاه مجازی کتاب را داشته باشیم. احمدوند همچنین از نهادهای حاکمیتی و نهادهای خصوصی دعوت کرد تا سهمی را برای همکاران خود برای کتاب و خرید در نمایشگاه مجازی کتاب اختصاص دهند.
رئیس نمایشگاه مجازی کتاب تهران همچنین درباره اختلالاتی که در سایت نمایشگاه مجازی در سال گذشته وجود داشت و رفع این اختلالات، گفت: ما از ۲۹ دی‌ماه یعنی چهار روز قبل از آغاز نمایشگاه، سایت نمایشگاه را باز می‌کنیم تا مخاطبان بتواند کتاب‌های خود را جست‌وجو کنند و به صفحه شخصی خود اضافه کنند و زمانی که نمایشگاه آغاز شد، کتاب‌های‌شان را خریداری کنند؛ با این کار هم زمان نمایشگاه افزایش دارد و هم این‌که مردم با فراغت بیشتری می‌توانند کتاب‌های خود را انتخاب کنند، البته از ناشران می‌خواهیم که هر چه سریع‌تر اطلاعات خود را بارگذاری کنند.
اما یکی از گلایه‌های اصلی کتابفروشان در سال‌های گذشته، کاهش قابل توجه فروش در ایام برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بوده است. به دلیل شیوع کرونا، نمایشگاه بین‌المللی کتاب در دو سال اخیر امکان برگزاری فیزیکی نداشته است و به همین دلیل نمایشگاه مجازی کتاب در دستور کار قرار گرفته است. اما از سوی دیگر بنابر اخبار وزارت ارشاد و خانه کتاب مجوز برگزاری فیزیمی نمایشگاه بین‌المللی کتاب در اردیبهشت ماه نیز صادر شده است. با توجه به آنکه به گفته احمدوند طرح فصلی زمستانه کتاب نیز به دلیل همزمانی با نمایشگاه مجازی کتاب برگزار نخواهد شد، «ابتکار» این سوال را مطرح کرد که چرا دو نمایشگاه مجازی کتاب و نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در یک زمان برگزار نمی‌شود تا ضمن اجرای عدالت فرهنگی، حمایت از کتابفروشان هم دچار وقفه نشود. رمضانی در پاسخ گفت: ستاد کرونا برای برگزاری نمایشگاه کتاب به ما اجازه موقت داده است البته اگر با اوج‌گیری سویه جدید کرونا مواجه نباشیم و وضعیت کرونا بهبود پیدا کند. همچنین تعداد ناشران حاضر در نمایشگاه کم خواهد بود و فاصله راهروها بیشتر می‌شود و میزبان تعداد کمتری از مخاطبان خواهیم بود. گمانه‌هایی برای ثبت‌نام قبلی مراجعه‌کنندگانی که واکسن‌ زده‌اند هم داریم. دو نمایشگاه کتاب در کشورهای دیگر برگزار می‌شود که نمایشگاه دهلی (هند) به تعویق افتاد و نمایشگاه دوحه (قطر) هم با سخت‌گیری بسیاری همراه است به‌گونه‌ای که برخی از حضور در نمایشگاه انصراف داده‌اند. نمی‌توانستیم نمایشگاه مجازی کتاب تهران را برگزار نکنیم زیرا برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با چنین احتمالاتی همراه است.
سایر اخبار این روزنامه
۲۳ جاده مسدود شدند بارش برف و باران در ۲۱ استان‌ کشور حامدِ وکیلی اصلاحات ساختاری و چند ملاحظه نوروز با محدودیت سفر همراه است؟ «اُمیکرون» جان گرفت؛ زنگ تفریح تمام شد نشست خبری دومین نمایشگاه مجازی کتاب برگزار شد طعم شیرین تکنولوژی برای کتاب معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور: ماجرای صدای مهیب در استان همدان رعد و برق بود مذاکرات از امروز دوشنبه دوباره آغاز می‌شود نشانه‌های امید به توافق در هفته آینده «ابتکار» دلایل ریزش بورس را بررسی کرد روی سرخ بورس در روزهای سرد زمستان مخالفان وزیر کار در بهارستان چه کسانی هستند؟ دوگانه مجلس برای استیضاح وزیر جوان نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه درخصوص حذف ارز ترجیحی: هدف حذف بستر رانت و فساد است فضای مجازی بر خیمه رسانه های رسمی می کوبد! عباس محمدیان معاون اجتماعی قوه قضائیه: بخشی از قانون هوای پاک که به ضرر مردم است در حال اجرا است ۲۳ جاده مسدود شدند بارش برف و باران در ۲۱ استان‌ کشور غرب دنبال غلبه حاشیه بر متن مذاکرات گزینه ای به نام بازگشت پوچ به برجام وجود ندارد