روزنامه خراسان
1400/10/27
سرک به زیر پوست جامعه
امروز گفت وگو از «آسیب های اجتماعی»، قطعا از آن دست مسائلی نیست که مردم با شنیدن ابعاد آن دچار شگفتی و غافلگیری شوند بلکه اغلب آحاد جامعه، این آسیب ها را برابر دیدگان خود لمس می کنند و چنان چه در نزدیکان خود گرفتار نوعی از آسیب های متداول اجتماعی نباشند، دورتر از خود و آن سوتر می بینند موارد متعددی را که متاسفانه روز به روز نیز بیشتر و عمیق تر میشود. بنابراین اگر من و شما این سبقت آسیب های اجتماعی از خدمات و اصلاحات اجتماعی (اگر خدمات یا اصلاحاتی باشد) و افزایش و سرعت آن را هر لحظه احساس می کنیم، این بدان معناست که به همین میزان، کندی، غفلت و نبود تدبیر موثر از سوی نهادهای مسئول در ماجرای آسیب های اجتماعی موج می زند. امیدواری برای آغاز حرکت‌های جدی‌تر قصه، آن جا غم انگیزتر می شود که حتی مرتبط‌ترین مسئول و سازمان در حوزه آسیب‌های اجتماعی در این سال ها در شمار کم حرف ترین مسئولان کشور به حساب می آیند که البته این کم حرفی الزاما به معنای کم کاری نیست اما باید پذیرفت که گاهی بخشی از این کم حرفی، کم کاری و گرفتار آمدن در روزمرگی ها قلمداد میشود. با این حال روزگذشته 26 دی ماه1400، معاون وزیر کشور و رئیس سازمان امور اجتماعی کشور در همایش ملی بررسی آسیب‌های اجتماعی با رویکرد اسلامی، از آماری پرده برمی‌دارد که اگرچه تلخ است اما می‌توان آن را حرکت به سمت نگاهی واقع‌بینانه‌تر به این معضلات برشمرد. بی‌شک این گزارش می‌تواند سرآغاز حرکت‌های جدی‌تر برای مواجهه صحیح با آسیب‌های اجتماعی باشد. آسیب های نوپدید به سبک 1400 در یک نگاه کلی به گزارش رئیس سازمان امور اجتماعی با این موارد رو به رو می شویم: *سالانه بین ۵۰ تا ۶۰ هزارنفر بر اثر مصرف دخانیات جان خود را از دست می‌دهند. *نگرش ۲۷ درصد مردم به مصرف دخانیات، مثبت است. * نرخ شیوع الکل در کشور بین ۹ تا ۱۰ درصد افراد بالای ۱۵ تا ۶۴ سال است و سالانه بیش از پنج میلیون نفر در کشور الکل مصرف می‌کنند. *سالانه در کشور حدود ۱۰۰ هزار نفر اقدام به خودکشی می‌کنند که البته مرگ و میر ناشی از این اقدامات حدود ۵ هزار تا ۵۵۰۰ نفر است. *۱۱ تا ۱۳ میلیون نفر در سکونتگاه‌های غیررسمی سکونت دارند و باید ساماندهی شوند. *سالانه ۲۳۰ هزار و مطابق برخی پژوهش‌ها، ۳۰۰ هزار تا ۴۰۰ هزار سقط جنین غیر قانونی انجام میشود. * صیغه‌یابی در فضای مجازی در حال گسترش است. * گرایش به مهاجرت سیر صعودی دارد. *و... چنان چه همه می دانیم برخی از این آسیب ها از جمله سقط جنین، اعتیاد، مهاجرت، دخانیات و حاشیه نشینی از شمار مسائلی است که اگرچه هیچ گاه در فهرست اولویت دولت ها نبوده اما آسیب شناسان همواره از آن سخن گفته و رسانه ها نیز در اشکال مختلف به آن پرداخته اند. در عین حال آن چه دراین گزارش بیش از دیگر موارد ذهن ها را به خود مشغول کرد، روایت غصه هایی همچون شیوع 10 درصدی مصرف الکل، گسترش صیغه‌یابی در فضای مجازی، میل به اعتراض و تلقی 45 درصدی مردم از قانون گرا نبودن مسئولان و سالانه 100هزار خودکشی بود که به سادگی نمی توان از کنارشان گذشت و این یعنی آن قدر زنگ خطرها شنیده نشد که امروز شاید برای شنیدن صدای بسیاری از این آسیب ها گویی دیر شده است. موانع پیش پا افتاده باری! این که برای کاهش و کنترل آسیب های اجتماعی چه باید کرد، موضوعی نیست که بتوان در یک یادداشت مطبوعاتی به تمام و کمال برایش نسخه پیچید که قطعا، سازمان مسئول (سازمان امور اجتماعی) به عنوان نهاد مدیریت این موضوع از من و شما و همه بهتر راجع به راهکارهای کنترل آسیب ها آگاهی دارد. اما مشکل کجاست که هرگاه مسئله مقابله با آسیب های اجتماعی را واکاوی می کنیم، به ابتدایی ترین چالش ها یعنی نبود هماهنگی کافی میان دستگاه ها و نهادها، نبود اعتبارات موثر و کوتاه بینی درباره این مسائل برمی خوریم. باید نگران شویم که پس از این همه سال هنوز در سخنان رئیس این سازمان به عنوان متولی اصلی مدیریت و کنترل آسیب های اجتماعی نوعی گلایه از نبود نگاه و رویکرد دقیق و عالمانه به آسیب های اجتماعی احساس می شود. یعنی این سازمان نه تنها در مسیر رسالت خطیر خود، دچار موانع ابتدایی است بلکه باید تلاش کند نگاه سیستم و مخاطبان خود را اصلاح کند: «در دایره آسیب های اجتماعی باید عمیق تر و جامع تر آن را بررسی کرد. نباید دچار ساده انگاری یا تقلیل گرایی در این امر شویم و آسیب‌های اجتماعی را صرفا به حوزه اجتماعی معطوف بدانیم.» آقایان مسئول گزارش دهید چه کردید؟ موضوع آسیب های اجتماعی و مسایل مرتبط با آن همواره از جمله دغدغه های جدی رهبر انقلاب بوده و حدود سال های ۹۵ با تاکید و در حضور ایشان نشست های متعدد و دوره ای با مسئولان مرتبط در این امر برگزار شد و حتی تشکیل و تاسیس شورای عالی و سازمان امور اجتماعی کشور در پی همین تاکیدات صورت گرفت.لذااکنون مسئولان متولی باید گزارش بدهند درباره رفع این معضلات چه کرده اند و چه کار نامه ای در این زمینه دارند چرا که اگرچه برای حل یک مسئله ابتدا باید ان را به طور دقیق شناخت اما مرحله مهم تر و اصلی تراقدام ها و نتایج راهکار هایی است که برای حل نهایی آن به کار گرفته می شود. عجله کنیم به طور قطع وقت کشی و مواجهه به سبک روزمرگی با آسیب های اجتماعی که همچون بید به جان بدنه جامعه نفوذ کرده، بلای آن را هر لحظه بیشتر و بیشتر خواهد کرد و شاید سال و سال های بعد، آقای رئیس سازمان، آمار و آسیب های نوپدید دیگری را به رخمان بکشد که دیگر هیچ مجالی برای جبران خساراتش نباشد. امروز وقت عجله و درنگ است، برخیزیم نگاهمان را به آسیب های اجتماعی بازتعریف کنیم و بدانیم و باور کنیم که در این زمانه، دیگر آسیب های اجتماعی در طلاق و اعتیاد و حاشیه نشینی خلاصه نمی شود. بپذیریم که «این مردم» علاوه بر برخی از موارد که با زیاده روی در اولویت قرار گرفته که البته به اندازه هم لازمه جامعه است، به «نشاط»، امید، رفاه و آسودگی خیال و خاطر هم نیازمندند. درد بسیار است و زمان کوتاه، پس برخیز آقای مسئول و چشم هایت را بازتر کن؛ واقعیت ها را ببین و چاره ای کن...
سایر اخبار این روزنامه
گفت‌وگوی اختصاصی خراسان با شهید نواب صفوی در سال 1332
منوی اقتصادی توافق25 ساله با چین
وداع با معمار خرم والیبال ایران
تجمع اعتراضی هواداران درباره بلاتکلیفی پدیده !
افزایش چشمگیر امیکرون در مشهد
انتقام مرگبارقاتل جمجمه پلاستیکی!
فخرفروشی با جشن‌تولد سگ‌خانگی!
سرک به زیر پوست جامعه
سیلاب آسیب های اجتماعی
توزیع نهاده های دامی به اموات!
رمزگشایی از طرح و نقش قالی‌های ایرانی
