روزنامه آرمان ملی

استقراض دولت و چند پرسش

هادی حق‌شناس اقتصاددان آنچه که از قبل هم مرکز پژوهش‌های مجلس حداقل هشدار داده بود و همچنین در تصویب بودجه سال 1400 در سال گذشته هم هشدار داده شده بود که بودجه با سقف دومی که مجلس اضافه کرد 340 هزار میلیارد تومان قابل تحقق نیست، همه پیش‌بینی می‌کردند که در سال جاری دچار کسری بودجه شویم. از طرف دیگر دولت قبل بودجه سال جاری را تصویب کرده بود و تصور این بود که بتواند بیش از دو میلیون بشکه نفت بفروشد. یعنی قرائن و شواهد نشان می‌داد که برجام در همین ابتدای سال جاری احیا بشود و بخشی از منابع بودجه ناشی از فروش نفت بود. اما عملا درآمدهای نفتی تحقق پیدا نکرده گرچه وزارت نفت و سازمان برنامه و همچنین رئیس‌جمهور محترم از اینکه فروش نفت افزایش پیدا کرده و پول نفت هم به تدریج وارد می‌شود، سخن می‌گویند ولی عملا آنچه مشخص است اینکه درآمدها تحقق پیدا نکرده، درنتیجه دولت برای پرداخت هزینه‌ها و مصوب بودجه سال جاری طبیعتا به دنبال منابع خواهد بود. یکی از منابع در دسترس یا سریع‌الوصول همین برداشت از بانک‌ها یا اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی است که براساس اطلاعات موجود در طی این چند ماه گذشته به بالای 100 هزار میلیارد تومان رسیده که البته با یک ضریب فزاینده چند برابر خودش را در رشد نقدینگی نشان خواهد داد. اگر طی چند ماه آینده درآمدهای ارزی کشور وارد کشور شود، بانک مرکزی بتواند درآمدهای ارزی را بفروشد و این نقدینگی را جمع کند و بدهی دولت را دریافت کند، طبیعتا اثر کمتری روی رشد نقدینگی و همچنین بعدا تورم خواهد داشت. به نظر می‌رسد که دولت به امید اینکه درآمدهای ارزی تحقق پیدا کند، فروش نفت افزایش پیدا کند و برجام هم احیا شود، چنین برداشتی از بانک‌ها و بانک مرکزی داشته است. اگر به هر دلیلی برجام احیا نشود، یا درآمدهای ارزی وارد نشود، و بانک مرکزی نتواند از طریق فروش ارز این نقدینگی را جمع کند، طبیعی است که این عدد 100هزار میلیارد تومان منجر به رشد قابل توجه نقدینگی خواهد شد. و طبیعی است که رشد نقدینگی یعنی رشد تورم و این مغایر با نکته‌ای است که حداقل در پنج ماه گذشته دولت مرتبا از اینکه هم تورم نقطه به نقطه کم شده، هم تورم ماهانه کم شده و هم تورم میانگین سخن می‌گوید. اگر قرار است این سه شاخص ذکرشده روند نزولی را طی بکند، باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن بدهی دولت به بانک‌ها پرداخت شود وگرنه مجددا شاخص‌های کل پولی و تورم به روال قبلی برخواهد گشت. اگر واقعــا درآمدهـــای ارزی برگردد بهترین کار این است که دولت این درآمدهای ارزی را به واردکننده کالاهایی که خودش تعیین می‌کند که چـه کالاهایی می‌تواند وارد شود، بدهد، ریال جمع کند و این ریال جمع شده به خزانه دولت می‌رفت و دولت هم صرف پرداخـــت هزینه‌های جاری یا عمرانی می‌کـــرد. یعنی مسیر درست این است که نه‌تنها نقدینگی جدید خلق نشود، با توجه به اینکه رشد نقدینگی ما به بالای 4 میلیون و سیصد هزار میلیارد تومان رسیده و این بهمن نقدینگی منجر به این تورم حدود 40 درصد شده، بلکه راهکار اصولی و علمی این است کــه این نقدینگی جمع بشود. در واقع کوتاه‌ترین مسیر جمع کردن نقدینگی و بهترین ابزاری که دولت می‌تواند از آن استفـــاده کند، درآمدهای ارزی است. اگر براســاس ادعای مسئولان درآمدهای ارزی ناشی از فروش نفت درحال برگشت به کشور است، طبیعی است که می‌تواند ابزار جمع‌آوری این نقدینگی باشد که هم به نفع دولت خواهد بود چون سرعت کاهش تورم را افزایش خواهد داد و هم شاخص‌های کل پولی اصلاح خواهد شد و طبیعتا مردم که انتظار عمومی دارند که قیمت‌ها کاهش پیدا کند، اتفاق خواهد افتاد ولی اینکه به یکباره می‌بینیم طی چند ماه گذشته بیش از 100 هزار میلیارد تومان دولت از بانک‌ها پول گرفته، کمی با ادعایی که افزایش درآمدهای ارزی و همچنین افزایش ارزهای وارده به کشور است، مغایرت دارد. البته حتما درآمدهای ارزی افزایش پیدا کرده هم به دلیل افزایش قیمت نفت و هم به دلیل افزایش میزان فروش. در اینجا کاری به چگونگی فروش نداریم اما اینکه این منابع به داخل کشور آمده است، با توجه به این استقراض دولت از بانک، این دو نمی‌تواند تناسبی با همدیگر داشته باشد.  
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
فرصت‌هاي ترامپيزم (اعتماد)وزیر کار:یارانه ثروتمندان به تدریج حذف می‌شود (شهروند) انتقال پایتخت؟ شوخی می‌کنید؟! (جوان) با دورزدن قانون مجلس به اروپا برای تحریم‌ها پاداش ندهید! (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
روس‌ها پشت ايران را خالي مي‌كنند؛ نمي‌كنند بايدن به توافق با ايران نياز جدی دارد نباید حس ناامنی در جامعه شکل بگیرد «بهروز افخمی» در خارج فیلم می‌سازد دريافت كنندگان ارز تنبيه نشدند؛ مردم شدند این بار، كشف جسد در سطل‌های زباله برف در غرب، سیل در جنوب، ایران یخ می‌زند وقتی داور «میدون» وزیر می‌شود! بودجه و خوش‌بینی‌های بی‌اثر استقراض دولت و چند پرسش فقدان شفافیت مسئولان و مخفی کاری مردم