روزنامه جوان
1400/10/30
گشایش هیرمند به روی ایران با ۵ ماه «دیپلماسی مراوده»
در حالی که در چند روز گذشته برخی رسانه‌های غربی گفته بودند که طالبان مسیر انتقال حقابه ایران را منحرف کرده، اکنون مشخص شده که برخلاف دولت پیشین در افغانستان، گروه طالبان که به‌تازگی قدرت را در کابل به دست گرفته، به توافقات رسمی با ایران پایبند است و مخالفتی با رسیدن حقابه هیرمند به ایران ندارد.به گزارش «جوان»، روابط طالبان و ایران، روابطی دست‌کم تا الان سمت و سوی منفی ندارد، یعنی اینکه چندان گرم و آتشین نیست، اما مناسبات تهران و کابل سرد و یخبندان هم نیست. در حالی که زمستان در حال سپری شدن است، موضوع حقابه ایران از رودخانه مرزی مشترک با افغانستان بار دیگر در دو سوی مرز مورد بحث و توجه واقع شده است. ۲ روایت از حقابه ایران
دو روز پیش، خبرگزاری آلمانی دویچه‌وله در گزارشی گفته بود با وجود حجم قابل‌توجه بارش‌ها و لبریز شدن سد «کمال‌خان» در افغانستان، به نظر می‌رسد که گروه طالبان که در حال حاضر قدرت را در افغانستان در دست دارد، حقابه ایران را منحرف کرده است. دویچه‌وله در این ارتباط با استناد به تصاویر هوایی گفته بود که «این تصاویر نشان می‌دهند آب کمال‌خان به منطقه گودزره افغانستان منتقل و در آنجا به وسیله یک بند خاکی مهار شده است و منابع محلی افغانستان نیز این خبر را تأیید کرده‌اند.»
روز سه شنبه «حسن کاظمی قمی»، نماینده جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان روایت دیگری را از وضعیت منابع آبی مشترک ایران و افغانستان داشت. این مقام ایرانی نه تنها انحراف حقابه ایران به دست طالبان را تأیید نکرد، بلکه از اقدام طالبان در رهاسازی حقابه جمهوری اسلامی ایران قدردانی کرد.
«حسن کاظمی قمی» در این باره گفت: «من مراتب تشکر خود را از مقامات طالبان برای وفای به‌عهد خود در رهاسازی حقابه جمهوری اسلامی ایران در سد کمال‌خان اعلام می‌دارم.» کاظمی‌قمی ادامه داد: «ان‌شاءالله دو ملت ایران و افغانستان تعامل و همکاری داشته باشند و من از مقامات دو کشور در کابل برای انجام این کار مهم قدردانی می‌کنم.» طالبان مانع حقوق ایران از منابع آبی مشترک نیست
بازکردن دریچه سد کمال‌خان و رهاسازی حقابه ایران براساس مذاکراتی صورت گرفته که طی روز‌های گذشته میان هیئت طالبان و مقامات ایرانی از جمله در جریان سفر امیرخان متقی به تهران صورت گرفته است.
سد کمال خان در نزدیکی شهر زرنج ولایت نیمروز و در مسیر رود هیرمند ساخته شده است که از کوه‌های هندوکش افغانستان سرچشمه می‌گیرد و به دریاچه هامون می‌ریزد. به گفته مقام‌های افغانستان، سد کمال‌خان حدود ۱۱۱ میلیون دلار هزینه برداشته است. ساخت این سد به دلیل جنگ‌های مداوم در افغانستان برای مدتی طولانی با وقفه روبه‌رو شده و از سال ۹۶ بار دیگر از سر گرفته و در فروردین ماه امسال افتتاح شد. هنگام افتتاح سد «محمد اشرف غنی»، رئیس‌جمهور پیشین و فراری افغانستان گفته بود که «ذخیره آب کمال‌خان به انبار آب برای افغانستان و ایران تبدیل خواهد شد، اما آب افغانستان به ازای دریافت نفت روانه ایران میشود.» این سخنان با واکنش مقام‌های جمهوری اسلامی ایران روبه‌رو شد و سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران در آن زمان با اشاره به رژیم حقوقی تعریف شده رودخانه هیرمند تأکید کرد که بر اساس قراردادی که بین دو کشور به امضا رسیده و در مجالس قانونگذاری هر دو کشور تصویب شده حقابه ایران کاملاً مشخص است.
مقام‌های حکومت پیشین افغانستان اگرچه بار‌ها گفته بودند که حقابه ایران از رودخانه هیرمند را به رسمیت می‌شناسند، اما آن‌ها در عمل به تعهد خود پایبند نبودند و این مسئله بار‌ها موضوع اختلاف میان دو کشور شده بود. این در حالی است که با آبگیری کامل سد کمال‌خان انتظار می‌رود حقابه ایران که حدود ۲۴ مترمکعب در ثانیه است، به سمت ایران جاری شود، چون افغانستان بر اساس معاهده‌ای که سال ۱۳۵۱ با ایران بست، متعهد شده که حقابه ایران را از رودخانه هیرمند بدهد.
افغانستان در دو دهه گذشته بار‌ها از انجام این کار سر باز زده بود و اکنون رهاسازی حقابه ایران از سوی مقامات افغانستان برای نخستین بار است که طی دو دهه گذشته صورت می‌گیرد. یک منبع آگاه درباره رهاسازی آب از افغانستان به سوی ایران به روزنامه جوان می‌گوید که طالبان حتی در جریان مذاکرات و گفتگو‌های اخیر در تهران نیز پایبندی خود را به توافق ۱۳۵۱ با ایران به صراحت اعلام کردند و مخالف مسدودسازی رودخانه‌های مرزی مشترک به دلایل دینی و اخلاقی هستند. به گفته این منبع آگاه، نگاه طالبان به روابط با ایران مثبت است و رهاسازی آب رودخانه نیز به صورت دائمی خواهد بود، مگر اینکه رویداد‌های طبیعی مانند خشکسالی پیش آید. منبع آگاه حتی اهمیت آزادسازی منابع آبی مشترک افغانستان و ایران را برای طالبان تا آنجا مهم عنوان کرد که معاون نخست‌وزیر طالبان به شخصه بر این روند نظارت داشته است، هرچند در دو سوی مرز همواره کسانی مخالف روابط گرم دو همسایه هستند و در این میان شیطنت‌هایی برای برهم زدن روابط گرم دو کشور صورت گرفته است. با این حال منبع آگاه افزود که طالبان یا قراردادی را نمی‌پذیرند، یا اگر اعلام کند که قراردادی را قبول دارد، به آن توافق پایبند خواهد بود و مقامات طالبان نیز در مذاکرات خود با تهران به صراحت پایبندی به معاهده ۱۳۵۱ میان ایران و افغانستان را پذیرفته‌اند و از این رو دستیابی ایران به حقابه خود در منابع مرزی مشترک با همسایه شرقی بلندمدت خواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
کم‌هوش‌ها اینفلوئنسر‌ها را دنبال می‌کنند!
آژیر قرمز اومیکرون با رشد ۴۳ درصدی ابتلا‌ها
گشایش هیرمند به روی ایران با ۵ ماه «دیپلماسی مراوده»
«پاکسازی» قابل‌توجه اختلافات وین از ۴ متن مورد مذاکره در وین
دیدار رئیسی و پوتین ستون‌های روابط تهران- مسکو را تقویت می‌کند
شالوده‌های نظم بین‌الملل جدید با شراکت ایران، چین و روسیه
هت‌تریک سینمای دفاع مقدس در فجر چهلم
موافقت کمیسیون تلفیق با واردات ۵۰ هزار خودرو
راز تقلا‌ها علیه محور تهران – مسکو
پایان شرطی‌سازی و توافق با تضمین کری!
ارز جهانگیری سوپرمن استخوان در گلو شد؟!
حجاریان امام خمینی (ره) را متهم به رویکرد ماکیاولیستی کرد!
دیدار تاریخ ساز شرق
وجه مغفول رابطه ایران و روسیه جبران میشود؟
