روزنامه آرمان ملی
1400/10/30
تاثیر منطقه‌ای سفر رئیس‌جمهور به روسیه
حسن هانی‌زاده تحلیلگر مسائل بین‌الملل سفر آقای سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به مسکو و دیدار ایشان با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در این شرایط حساسیت منطقه‌ای و بین‌المللی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. سه کشور ایران موسوم به مثلث چار یعنی چین، ایران و روسیه همواره در طول سال‌های اخیر تحت فشارهای تحریمی آمریکا و غرب قرار دارند فلذا رایزنی‌ها و ایجاد سازوکارهای مناسب برای خروج از تحریم‌ها و فشارهای تحریمی آمریکا در دستور کار سه کشور چین، ایران و روسیه قرار گرفته است. سفری که اخیرا حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه به پکن و همچنین اجرایی شدن سند راهبردی توافق 25 ساله ایران و چین و در پی آن سفر رئیس‌جمهور اسلامی ایران به روسیه در چارچوب شکل‌گیری یک مثلث منطقه‌ای برای تقابل با هژمونی نظامی و تحریم‌های اقتصادی آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد. روسیه از مدت‌ها پیش به دلیل تحرکات ناتو در اوکراین و تلاش آمریکا برای قرار دادن اوکراین در پیمان ناتو به شدت احساس خطر می‌کند. یعنی پیوستن اوکراین به پیمان ناتو امنیت ملی روسیه را به شدت تهدید می‌کند. ضمن اینکه طی ماه‌های اخیر به دلیل بحران قزاقستان و اینکه این بحران تحت تاثیر تحرکات خارجی قرار دارد، لذا روسیه به شدت در مورد بحران قزاقستان هم احساس نگرانی کرده. به همین دلیل به نظر می‌رسد که شرایط هر سه کشور هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ امنیتی کاملا به هم نزدیک است فلذا رایزنی‌ها میان مقامات سه کشور می‌تواند به شکل‌گیری یک پیمان مشترک دفاعی و اقتصادی و امنیتی تلقی شود به‌ویژه اینکه طی هفته‌های آینده قرار است سه کشور یعنی ایران، چین و روسیه یک مانور مشترک دریایی برگزار کنند و این به مفهوم شکل‌گیری یک پیمان دفاعی مشترک بین تهران، پکن و مسکو خواهد بود. از سوی دیگر، روسیه در طول سال‌های گذشته به‌ویژه در بحران سوریه نقشی کاملا مثبت در مقابله با گروهک‌های تکفیری سوریه و کمک به دولت بشار اسد در کنار جمهوری اسلامی ایران داشت و نقش مهمی ایفا کرد. در عین حال، چین هم تمایل دارد که در طول 25 سال آینده بیش از 650 میلیارد دلار در حوزه نفت و گاز و استخراج منابع طبیعی در ایران سرمایه‌گذاری کند و این مسئله می‌تواند به رشد اقتصادی ایران در دو دهه آینده کمک کند. لذا سفر رئیس‌جمهور اسلامی ایران به مسکو و سخنرانی ایشان در مجلس دومای روسیه قطعا به شکل‌گیری یک جبهه قدرتمند نظامی و اقتصادی برای کاهش سلطه دلار آمریکا منجر خواهد شد. از سوی دیگر، موقعیت ژئوپلیتیکی ایران به عنوان کریدور شمال- جنوب و قرار گرفتن ایران در کمربند جاده ابریشم جایگاه مهمی به لحاظ ژئواستراتژیکی به ایران بخشیده و هر دو کشور دارای حق وتو در سازمان ملل یعنی روسیه و چین می‌توانند با مشارکت ایران در برابر هرگونه تهدید خارجی ایستادگی کنند. در عین حال شکل‌گیری مثلث چار به مفهوم تقابل فیزیکی و نظامی با آمریکا و پیمان ناتو نخواهد بود بلکه شرایط جهانی و منطقه‌ای اقتضا می‌کند که سه کشور که دارای مشترکات سیاسی و اقتصادی هستند، در برابر هر گونه تهدید خارجی در کنار هم قرار گیرند. به طور طبیعی، سفر رئیس‌جمهور اسلامی ایران به مسکو می‌تواند تضمین کننده امنیت شرق و غرب آسیا شود و همین اتحاد و شکل‌گیری مثلث چار می‌تواند به آمریکا و اتحادیه اروپا این اطمینان را بدهد که اگر با این سه کشور تعامل احترام‌انگیزی داشته باشند، می‌توانند در توسعه پایدار منطقه‌ای و جهانی همکاری داشته باشند. طبیعتا دو کشور چین و روسیه در طول سال‌های اخیر به‌ویژه در دور هفتم و هشتم مذاکرات ایران و 1+4 در وین نقش مهمی در پیشبرد روند مذاکرات ایفا کرده‌اند. منفعت و مصالح هر دو کشور در این است که تنش‌ها بین ایران و غرب کاهش یابد و یک توافق جدیدی که منجر به لغو تحریم‌ها علیه ایران بشود، درواقع موجب خواهد شد که سه کشور چار بتوانند از ظرفیت‌های بالقوه خود برای توسعه پایدار و همکاری شرق و غرب استفاده کنند. به همین دلیل هرگونه توافقی در آینده بین ایران و 1+4 می‌تواند در ثبات و امنیت منطقه و جهان کمک کند. بنابراین چین و روسیه صرفنظر از تلاشی که برای لغو تحریم‌ها علیه ایران انجام می‌دهند درواقع در پی آن هستند که در مذاکرات وین ایران و 1+4 به یک خروجی قابل قبولی دست یابند. از طرفی دیگر برخی نگرش‌های بدبینانه‌ای نسبت به متن و محتوای سند راهبردی همکاری 25 ساله ایران و چین وجود دارد. اگرچه این نگرانی‌ها برآیند وجود یک شاکله ملی برای حفظ منافع درازمدت ایران تلقی میشود، اما مقامات جمهوری اسلامی ایران سال‌های طولانی برای نگارش و تهیه و اجرایی کردن سند توافق 25 ساله با دقت و احساس مسئولیت بالا تلاش کردند تا منافع ملی ایران در چارچوب این سند تامین شود. بنابراین محتویات این سند اگرچه بخش‌هایی از آن هنوز رسانه‌ای نشده، اما قطعا به سود اقتصاد کلان ایران و در راستای همگامی و شکل‌گیری یک اقتصاد پایدار میان سه کشور بزرگ ایران، چین و روسیه خواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
كورسوي اميد در مهاجرت‌هاي كور
نگاه به كرملين؛ نه فقط پكن
اصولگرايان با برجام احيا مي‌شوند؛ اگر...
مـافيــاي گوشـــت ، مصــرف كننــده را قربانـي مي‌كند
مافياي خودرو همه را از خود مي‌كند؟
مرگ ۱۰ درصد نوزادان با آلودگی هوا
تغییر نگاه «نه غربی، به هم شرقی»
روابط ایران و روسیه از نوژه تا وین
تاثیر منطقه‌ای سفر رئیس‌جمهور به روسیه
اعتبار روابط دولت‌ها، با پشتوانه ملت‌ها
اعتماد در اغما
