روزنامه وطن امروز
1400/11/07
طمع به طلای فولاد
مالک شیخی: در ادبیات فولکلور داستانی از یک کشاورز نقل شده که در بین مرغ‌های مزرعه‌اش، مرغی داشت که به طرز شگفت‌انگیزی، هر روز یک تخم طلا می‌گذاشت. زندگی کشاورز به واسطه این مرغ تخم طلا متحول شد و آرام آرام طمع در دل کشاورز شعله‌ور شد. کشاورز تصمیم گرفت به جای آنکه هر روز منتظر تخم طلا باشد، با فرض اینکه شکم مرغ انبار تخم‌های طلاست، شکم مرغ مفلوک را پاره کند تا به تمام تخم‌های طلا دست یابد. ناگفته پیداست بعد از کشتن مرغ تخم‌طلا، زندگی کشاورز رو به وخامت گذاشت و طمع، زندگی او را به خاک نشاند. این افسانه اگر چه واقعیت ندارد اما در بسیاری از جریان‌های حکمرانی و مدیریتی کشور ما قابل استناد است. بی‌اغراق صنعت فولاد ایران - و حتی قابل تعمیم در جهان- می‌تواند مرغ تخم‌طلای صنعت باشد؛ آنچنان که فقط در یک مورد، بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد ایران، فولاد مبارکه توانست به سود رویایی ۵۰ هزار میلیارد تومانی دست یابد؛ رقمی معادل نیمی از بودجه عمرانی کشور. اما این ارقام تنها درباره یک کارخانه است و بررسی دیگر شرکت‌های فولادی می‌تواند ما را به اعدادی رویایی هدایت کند که موید ارزش این صنعت در کشور ما است؛ آنچنان که در آمارهای جهانی میزان توسعه‌یافتگی کشورها را با میزان تولید و مصرف فولاد می‌سنجند. اکنون اما خبرهایی به گوش می‌رسد که گویی به این مرغ تخم‌طلای صنعت طمع شده تا با چاقوی افزایش قیمت انرژی و قطع برق و گاز و آب، شکم آن دریده شود و بر اساس فرضی غلط، دولت بتواند به ثروت درونی این صنعت دست یابد. حال آنکه این کشاورز ناآگاه نمی‌داند تولید طلا و ثروت درون این کارخانجات، فرآیندی است که سال‌های سال طول کشیده تا به این نقطه رسیده است؛ نقطه‌ای که اکنون ایران را در جمع 10 کشور برتر تولیدکننده فولاد در جهان قرار داده است. سا‌ل‌هاست اول بهار که میشود، قطعی برق گریبان صنعت فولاد را می‌گیرد. با آغاز پاییز و افت فشار گاز، نخستین صنعتی که در تهدید قطع گاز قرار می‌گیرد، صنعت فولاد است و این ماجرا تا پایان زمستان ادامه دارد. در تمام روزهای سال هم مشکل کمبود آب، سایه‌اش بر این صنعت سنگینی می‌کند. کمبود مواد اولیه، سنگ آهن و خام‌فروشی یکی از اصلی‌ترین مصائب فولادسازان شده و تحریم‌ها نیز راه را بر این صنعت بسته است. با این همه اما حتی کرونا نیز نتوانست این صنعت را از پا دربیاورد و سیاست‌های غلط ابلاغی در قیمت‌گذاری دستوری نیز موجب تعطیلی این کارخانجات نشد اما حالا حرف از طمع به ثروت این کارخانه‌هاست؛ آنچنان که گویا قرار است کسری بودجه و قصور سالیان اخیر از جیب آنها تامین شود؛ موضوعی که تیغ برانی بر پیکر این صنعت خواهد بود.