روزنامه وطن امروز
1400/11/10
درست برای داوری
گروه فرهنگ و هنر: پیش از برگزاری سی‌وهشتمین دوره جشنواره فیلم فجر بود که مسعود کیمیایی درخواست کرد به خاطر مسائل سیاسی - اجتماعی فیلم «خون شد» در آن دوره جشنواره اکران نشود و از هیات داوران جشنواره فیلم فجر خواست در مسند کارگردان مورد قضاوت قرار نگیرد که این مساله از ۲ جهت قابل توجه بود؛ نخست اینکه با اعلام تهیه‌کننده فیلم «خون شد» تنها شخص مسعود کیمیایی در جشنواره حضور نداشت و ضمن اکران فیلم در جشنواره، سایر عوامل از حضور در رقابت با سایر هنرمندان انصراف ندادند، دوم این رفتار غیرحرفه‌ای کارگردان قدیمی سینما با کمترین حمایت ممکن از سوی اهالی هنر و رسانه مواجه شد. اگر چه حتی ادعای عدم اکران فیلم «خون شد» در جشنواره نیز رنگ واقعیت به خود نگرفت و این فیلم در یکی از روزهای جشنواره اکران شد. از سویی اکران «خون شد» با واکنش‌های منفی حاضران در جشنواره فیلم فجر مواجه شد. این واکنش‌ها بعدتر در اکران آنلاین این فیلم نیز تکرار شد. در همان ایام یکی از تحلیل‌های منتقدان این بود که کیفیت پایین فیلم دلیل اصلی انصراف کیمیایی بوده است. تا اینکه شهاب حسینی که در نشست خبری شبانگاهی فیلم «شین» به عنوان تهیه‌کننده در کاخ جشنواره فیلم فجر حضور پیدا کرده بود، انتقادات صریحی را در نقد رفتار غیرحرفه‌ای این فیلمساز به زبان آورد. او در بخشی از سخنانش گفته بود: «من برنمی‌تابم و نمی‌توانم ساکت بشینم که یک استاد پیشکسوت سینما که هر سال برخورد ناراحت‌کننده با آثارش شده است، امسال فیلمی می‌سازد که می‌داند نسبت به آن هم واکنش منفی نشان خواهند داد و برای همین روغن ریخته را نذر امامزاده می‌کند و سنگ بنایی می‌گذارد که نتیجه آن جز تفرقه‌افکنی نیست و بقیه را در آمپاس اخلاقی می‌گذارد، اگر هنرمندیم و ادعا داریم صدای مردم باشیم و هزینه‌ها را کم کنیم، قهر کردن راه چاره نیست. نمی‌خواهید بیایید، نیایید. با نیامدن شما چه میشود، من نوعی بمیرم دنیا آخ نمی‌گوید، در ضمن مشکلات ما با هیچ دستی از خارج از کشور حل نمی‌شود، مشکل را در درون خودمان باید حل کنیم. هیچ‌کس از خارج کشور نمی‌آید مشکلات ما را حل کند». واکنش منطقی و درخور تامل شهاب حسینی که با تایید چهره‌های مهم سینما نیز همراه شد، پرده از بخش مهمی از این سیاسی‌کاری برداشت. * انتقاد از غلبه احساسات بر عقل و منطق شهاب حسینی در متنی که منتشر کرد پس از اشاره به آزردگی روحی، به احساسی بودن اقدامات برخی چهره‌ها اشاره کرد و نوشت: «روزگار امروز محصول غلبه همیشگی احساسات بر عقل و منطق ما در همه ادوار تاریخ و در همه سطوح اجتماعی و فرهنگی است». او در ادامه تاکید کرده است: «برخورد احساسی ما درباره آینده شخصی و اجتماعی‌مان مانع از درخشش آفتاب آگاهی و عقلانیت در زندگی‌مان شده؛ تا آنجا که اول عمل می‌کنیم، بعد فکر می‌کنیم و چه بسیار که فکر نکرده عمل می‌کنیم. فرمانی در دست احساسات برخاسته از عجله در همه چیز؛ در تصمیم‌گیری، قضاوت، اظهارنظر، گرایش و واکنش. وقت آن نرسیده که بیش از پیش از چاشنی تأمل و تفکر و تعقل بهره ببریم؟» به نظر می‌رسد همین واکنش‌های منطقی و حرف حساب شهاب حسینی در قضیه انصراف نمایشی کیمیایی در جشنواره سال 98، موجب شده تا اعلام نام او در میان هیات داوران جشنواره چهلم فیلم فجر، به مذاق مسعود کیمیایی و پسرش خوش نیاید. آنچنان که ساعاتی پس از اعلام اسامی هیات داوران جشنواره فیلم فجر و حضور شهاب حسینی در میان داوران، مسعود کیمیایی و فرزندش پولاد کیمیایی با انتشار یادداشتی از حضور در جشنواره فیلم فجر انصراف دادند. البته در این یادداشت‌ها اسمی از شهاب حسینی نیاورده‌اند اما متن کنایی هر دوی آنها در این فضا و واکنش منفی نسبت به هیات داوران نمی‌تواند بی‌ارتباط با انتخاب درست شهاب حسینی به عنوان تنها عضو بازیگر هیات داوران باشد. این در حالی است که در کنار نقدهای وارده به مجموعه جشنواره امسال، اتفاقا ترکیب هیات داوری یکی از درست‌ترین انتخاب‌ها در طول سال‌های اخیر بوده است. حضور مجید انتظامی و مسعود جعفری‌جوزانی از نسل طلایی جریان فیلمسازی پس از انقلاب از وجوه مثبت این هیات داوری است. همچنین حضور محمد داوودی یکی از چهره‌های خوشنام فیلمبرداری و محمدعلی باشه آهنگر به عنوان چهره‌ای از سینمای دفاع‌مقدس در کنار انتخاب ارزشمند و درست شهاب حسینی ترکیب خوبی را برای هیات داوران به وجود آورده است. * چرا شهاب حسینی گزینه مناسبی برای داوری است؟ بدون شک حضور شهاب حسینی به عنوان بازیگر سینمای ایران در میان هیات داوران چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر یکی از نکات امیدوارکننده جشنواره چهلم محسوب میشود که با اقبال حداکثری اهالی سینما و رسانه مواجه شده است اما حضور چهره‌ای چون شهاب حسینی در هیات داوران جشنواره فیلم فجر از چند جهت حائز اهمیت است؛ نخست اینکه شهاب حسینی از آن دسته هنرمندانی است که ضمن برخورداری از توانایی بالای بازیگری، به لحاظ اخلاقی هم از محبوبیت خاصی میان مردم و همکارانش برخوردار است به طوری که استاد پیشکسوتی چون علی نصیریان درباره شخصیت شهاب حسینی اینچنین گفته بود: «بدون هیچ‌گونه تعارف، می‌گویم شهاب حسینی یکی از شریفت‌‌ترین انسان‌ها و استعدادهای درخشان هنر ایران‌زمین است و به همبازی بودن با شهاب بسیار افتخار می‌کنم». اما نکته دوم، توانایی‌های شهاب حسینی در عالم بازیگری است که اگر بگوییم شهاب حسینی یکی از ۳ بازیگر توانای سینمای ایران است، بیراه نگفته‌ایم و اینکه پرافتخارترین بازیگر سینمای ایران در جشنواره‌های بین‌المللی قرار است بازیگران آثار جشنوراه چهلم را مورد ارزیابی قرار دهد، خود نکته ویژه‌ای برای اعتبار هیات داوران جشنواره فیلم فجر محسوب میشود. در آخر هم باید گفت جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم کن و جایزه خرس نقره‌ای بهترین بازیگر مرد جشنواره بین‌المللی فیلم برلین تنها بخشی از افتخارات بین‌المللی شهاب حسینی در سینما محسوب میشود.