میلاد امام باقر(ع) مبارک باد

از روشنی طلعت رخشنده باقر(ع) - شد نور علوم نبوی بر همه ظاهر
گفت‌وگوی خراسان با آیت‌ا... یوسفی غروی، استاد تاریخ اسلام درباره تاریخ ولادت و ویژگی‌های عصر امامت امام پنجم(ع)
 
حلاجیان- نوائیان – امروز، نخستین روز از ماه رجب، مصادف با فرخنده میلاد امام پنجم، امام محمدباقر(ع) است. آن حضرت به دلیل فعالیت‌های گسترده علمی و تلاش برای تربیت شاگردان مبرّز، به باقرالعلوم مشهور شد. به مناسبت این روز فرخنده، در گفت‌ وگو با آیت‌ا... محمدهادی یوسفی غروی به بررسی فرازهایی از زندگی امام باقر(ع) پرداختیم. تاریخ ولادت امام باقر(ع) این استاد برجسته تاریخ اسلام، در ابتدای سخن خود به موضوع روز ولادت امام پنجم(ع) می پردازد و می‌گوید: ولادت حضرت امام محمد باقر(ع)، روز اول ماه رجب سال 57 هجری، بنابر معروف و سال 58 هجری، بنابر برخی دیگر از منابع، به تحقیق محمدرضا حسینی جلالی، واقع شده است. وی با اشاره به متن کتاب «مسارالشیعه»، نوشته شیخ مفید، به نقل جعفر بن یزید درباره ولادت امام(ع) تصریح کرد: ولادت امام باقر(ع)، تقریباً سه سال و اندی پیش از شهادت امام حسین(ع) در واقعه کربلا بوده‌است. سیدالشهداء(ع) نام جد بزرگوارش، رسول‌خدا(ص) را بر نوه خود گذاشت و کنیه عمویش، جعفر طیار را به امام باقر(ع) داد و ایشان را ابوجعفر خواند. آیت‌ا... یوسفی غروی به موضوع یکی بودن کنیه امام باقر(ع) و امام جواد(ع) نیز اشاره کرد و درباره آن گفت: امام رضا(ع) نیز وقتی فرزندشان امام جواد(ع) به دنیا آمد، نام او را محمد و کنیه او را ابوجعفر نهاد؛ به طوری که در روایات، این دو امام بزرگوار با کنیه ابوجعفر اول و ابوجعفر ثانی معرفی می‌شوند و امام جواد(ع) را ابوجعفر ثانی معرفی می‌کنند. فرصت طلایی نشر معارف اهل‌بیت(ع) آیت ا... یوسفی غروی با اشاره به شرایط خاص دوران امامت امام باقر(ع) به تلاش‌های آن حضرت برای انتشار معارف اهل‌بیت(ع) و دانش‌های گوناگون در جامعه اسلامی اشاره و تصریح کرد: با توجه به این که دوران امامت امام باقر(ع) فاصله میان دو دولت امویان و عباسیان بود و هر دو دولت در حالت ضعف بودند؛ امام باقر(ع) حداکثر استفاده را از این فرصت کردند و آن نهضت علمی بزرگ را به وجود آوردند. وی افزود: تا پیش از دوران امام باقر(ع)، فرصت مناسبی برای روشن شدن خطوط فکری و عقیدتی ائمه(ع) پیش نیامد اما فرصت طلایی دوران امامت امام باقر(ع) باعث شد که پیشرفت‌های مهمی در این عرصه حاصل شود.   حدیث تاریخی جابر مؤلف کتاب «وقعة الطف»، به حدیث مشهور رسول‌خدا(ص)، درباره امام باقر(ع) نیز اشاره کرد و گفت: محمد بن مسلم مکی، معروف به ابو زبیر می‌گوید: در محضر جابر انصاری نشسته بودیم که امام سجاد(ع) به همراه نوجوانی وارد شد و به فرزندش فرمود که سر عمویت، یعنی جابر را ببوس؛ لذا آن نوجوان نزدیک شد و سر جابر انصاری را بوسید و جابر چون نابینا بود، عرض کرد: این شخص کیست؟ امام سجاد(ع) پاسخ داد: این فرزند من محمد است. جابر دست امام باقر(ع) را گرفت و گفت: رسول‌خدا به تو سلام رسانده‌است.گفتیم: چگونه است که شما سلام پیامبر را به این نوجوان می‌رسانید؟ جابر گفت: من در محضر پیامبر بودم در حالی که حسین(ع) در دامان پیامبر بود، پیامبر رو کرد به من و گفت: ای جابر برای این فرزندم پسری به دنیا می آید که او را علی می‌نامند، وقتی در روز قیامت منادی ندا دهد: سید عابدین برخیزد، این علی، فرزند حسین(ع) بر می‌خیزد و برای او فرزندی به دنیا می‌آید به نام محمد؛ ای جابر! هرگاه او را دیدی، از طرف من به او سلام برسان و بدان که بعد از ملاقات با او، پایان عمر تو نزدیک است.