روزنامه ایران
1400/11/16
امریکا همچنان بلاتکلیف
گروه سیاسی/ با نزدیک شدن به پایان وقفه چندروزه دور هشتم مذاکرات ایران و کشورهای 1+4 در وین، تحرکات دیپلماتیک پیرامون این گفت‌و‌گوها شدت گرفته است. از یک سو ایران با تکیه بر مواضع اصولی خود و پیگیری طرح‌های قابل اجرا مطالبه‌گر رفع تحریم‌ها و مهیا کردن شرایط برای احیای توافق هسته‌ای در یک مدار دوطرفه است و از سوی دیگر امریکا می‌کوشد با حفظ ظاهر و بیان اراده بازگشت به توافق، از رهاورد این مذاکرات امتیازات بیشتری بگیرد و نسبت به ارائه تضمین دوپهلو رفتار کند. دو سویی که در یک مسأله و آن هم احیای برجام اشتراک نظر دارند با این تبصره که پایبندی به تعهدات برجامی‌شان برابر نبوده و امریکا که با خروج یکجانبه از توافق اینک امکان نشستن پشت میز مذاکرات را ندارد، باید ابتدا گام اول را برای رفع تحریم‌ها و تحقق منافع اقتصادی ایران بردارد.دور هشتم مذاکرات رفع تحریم‌ها از ششم دی آغاز و نهم بهمن ماه به‌مدت چند روز متوقف شد تا طرف‌ها برای اخذ تصمیمات سیاسی راهی پایتخت‌ها شوند. مذاکره کنندگان تا پیش از وقفه جاری تا مرحله تکمیل پیش‌نویس متن توافق و تصمیم‌گیری در مورد برخی موضوعات اختلافی پیش رفتند و با نزدیک شدن به مرحله نهایی، برای مشورت‌های بیشتر راهی پایتخت‌ها شدند.
در این میان رسانه امریکایی «وال استریت ژورنال» به نقل از یک مقام این کشور گزارش داده است که مسیر مذاکرات به سمت و سویی می‌رود که در صورت موافقت طرفین با تفاهمات صورت گرفته در وین، بخش عمده تحریم‌های اعمال شده علیه ایران (و نه همه آنها) لغو خواهد شد. این مقام امریکایی در ادامه با تکرار این ادعا که «تنها چند هفته فرصت داریم تا تفاهم را به نتیجه برسانیم و پس از آن، سرعت پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، بازگشت به برجام را غیرممکن خواهد کرد»، بار دیگر کوشید با رجوع به طرح شکست خورده تعیین ضرب‌الاجل ساختگی، بار تصمیم‌گیری هر چه سریع‌تر را به دوش ایران بگذارد.
با وجود این سبک و سیاق پرتکرار در پیگیری مذاکرات از سوی مقام‌های امریکایی، از فحوای موضع‌گیری چند روز اخیر مقامات ایرانی و غربی چنین برمی‌آید که احتمال دستیابی به توافق نسبت به چند هفته اخیر افزایش یافته است و با‌وجود چند اختلاف کلیدی، اراده جدی برای تعیین تکلیف مذاکرات در کوتاه مدت دیده میشود. پرواضح است که گذاشتن نقطه پایان بر این مذاکرات جز با رفع همه تحریم‌های برجامی و فرابرجامی ممکن نخواهد شد و پذیرش توافق دیگری جز با تأمین این اهداف، موضع جمهوری اسلامی ایران نخواهد بود.
رایزنی‌های منطقه‌ای «مالی»
همزمان با قوت گرفتن خبرها پیرامون تفاهم در وین، «رابرت مالی» نماینده ویژه امریکا در امور ایران از گفت‌و‌گو با طرف‌های عربی درباره احیای توافق هسته‌ای ایران خبر داده است. «مالی» در صفحه توئیتر خود خبر داد که مکالمه خوبی با نمایندگان شورای همکاری خلیج فارس، مصر و اردن درباره مذاکرات کنونی برای بازگشت دوجانبه به تعهدات برجام از سر گذرانده است. او همچنین افزود: «از آنجایی که مذاکرات طی هفته‌های پیش‌رو به یک جمع‌بندی خواهد رسید، ما به مشورت‌های نزدیک با شرکای منطقه‌ای خود ادامه می‌دهیم».
این مقام امریکایی در حالی می‌کوشد خیال متحدان عربی کشورش را از بابت توافق احتمالی در وین آسوده سازد که به نظر می‌رسد دولت امریکا با نگرانی‌های مهم تری در عرصه داخلی پیرامون مذاکرات وین دست و پنجه نرم می‌کند. چه آنکه «مالی» به دعوت کمیته روابط خارجی سنا به جلسه‌ای در روز چهارشنبه آتی پیرامون مذاکرات وین فراخوانده شده است تا درباره مذاکرات فعلی وین در جلسه استماع سنا گزارش دهد. «باب منندز»، رئیس کمیته روابط خارجی سنای امریکا علاوه بر دعوت از «مالی» از «ریچارد نفیو»، «آرین طباطبایی» که از تیم مذاکره‌کننده امریکا در وین استعفا کرده‌اند، دعوت کرده است.
قرار این جلسه درست یک روز پس از آن گذاشته شد که رئیس کمیته روابط خارجی سنای امریکا در مواضعی ادعایی در سنا خواستار توقف مذاکرات وین و رویکرد سخت‌تر دولت بایدن علیه جمهوری اسلامی ایران شد. او در همین راستا ضمن توصیه به دولتمردان مبنی بر خودداری از احیای برجام خواستار تشدید تحریم‌های ضد ایرانی شد. پیش از آن و در اوایل ژانویه، بیش از ۱۰۰ عضو جمهوریخواه کنگره در نامه‌ای به بایدن از او خواسته بودند که مذاکرات را متوقف و فشار بیشتر به ایران و برنامه هسته‌ای آن اعمال کند.
گام محکم
مذاکرات وین در شرایطی از سر گرفته میشود که به نظر می‌رسد این بار بازگشت هیأت امریکایی و تصمیمی که باید در قبال موضوعات اختلافی باقیمانده اعلام کند، عملاً این گفت‌و‌گوها را به مرحله پایان خود نزدیک کند. علی باقری، رئیس هیأت مذاکره کننده ایران که هفته گذشته در تهران به سر می‌برد، دو روز پیش نمایندگان مجلس را در جریان آخرین جزئیات وقایع وین گذاشت و ساعاتی پس از آن سخنگوی کمیسیون امنیت خبر داد که «گرچه حق جمهوری اسلامی ایران است که تمام تحریم‌ها لغو شود ولی تا به امروز حریف، لغو بخشی از تحریم‌ها را پذیرفته است». با وجود این، محمود عباس‌زاده مشکینی این را هم گفت که «مجموعه قراین و شواهد و واقعیت‌ها از جمله برگه‌هایی که جمهوری اسلامی ایران در دست دارد، نشان می‌دهد شرایط برای یک توافق خوب و برد - برد آماده است به شرط اینکه غربی‌ها هم حسن نیت و جدیت داشته باشند». ناگفته پیداست رسیدن به یک توافق پایدار و قابل اتکا و عزم ظاهری امریکا برای فراهم کردن مقدمات بهره‌مندی ملموس ایران از منافع تفاهم احتمالی تنها روزنه‌های امیدی هستند که ممکن است از فروپاشی این توافق جلوگیری کند. این در حالی است که تا پیش از این، تهی شدن برجام از منافع عملی برای ایران بواسطه عهدشکنی امریکا واقعیتی بوده که راه این توافق را به بیراهه برده است و واشنگتن برای بازگرداندن آن به مسیر باید گام اول را محکم بردارد و سپس درباره دیگر ملاحظات ادعایی خود نسبت به ایران سخن بگوید.
سایر اخبار این روزنامه
شهادت امام هادی(ع) تسلیت باد
عبور قیمت نفت از مرز 93 دلار
پرچم ایران بالاست
حقوق عادلانه برای کارمندان در 1401
زنده رود
همسایه محوری جواب داد
بدرقه باشکوه «سرهنگ» تا خانه ابدی
بازار برنج و سیب زمینی در دست دلالان
مددکاری تجربه یا تخصص؟
در زمان جنگ زن و مرد فکر دفاع از ایران بودند
قانون کار؛ مبنای سه جانبه‌گرایی
«بوریس » در مخمصه
اتحاد شرقی مقابل تهاجم غربی
امریکا همچنان بلاتکلیف
سلام ایران
