حسن نیت یا بازی جدید آمریکا؟
شهروند| وزارت خارجه آمریکا جمعه‌شب اعلام کرد که این کشور با اعمال برخی معافیت‌های تحریمی، شرایطی را فراهم کرده که کشورها و شرکت‌های خارجی بتوانند با ایران در پروژه‌های نیروگاه اتمی بوشهر، نیروگاه آب سنگین اراک و رآکتور تحقیقاتی تهران همکاری کنند. این معافیت‌ها پیش از این از سوی «مایک پمپئو» وزیر خارجه سابق آمریکا در ماه می ۲۰۲۰ لغو شده بود.
وزارت خارجه آمریکا همچنین تاکید کرده معافیت‌های ارائه‌شده به منظور تسهیل گفت‌وگوها در وین طراحی شده که به دستیابی به توافقی برای بازگشت متقابل به برجام کمک می‌کند. این اقدام واشنگتن در شرایطی که هیات‌های سیاسی مذاکره‌کننده در وین برای رایزنی بیشتر به پایتخت‌ها بازگشته‌اند، از سوی برخی رسانه‌ها به عنوان نشانه‌ای از نزدیک شدن مذاکرات وین به توافق تفسیر شد که البته نمی‌تواند برداشت درستی باشد.
حسن نیت در عمل یعنی اینکه روی زمین اتفاق ملموسی رخ دهد
در همین باره، روز گذشته وزیر امور خارجه کشورمان گفت: «آمریکایی‌ها باید حسن نیت خود را در عمل و به صورت عینی نشان دهند.»
امیر عبداللهیان در حاشیه مراسم تجدید بیعت با آرمان‌های بنیان‌گذار کبیر انقلاب اسلامی، در ارتباط با اقدام اخیر آمریکا درباره تمدید برخی از معافیت‌های هسته‌ای اظهار کرد: «ما به طرف‌های آمریکایی به واسطه برخی از افرادی که این روزها پیام‌هایی را منتقل می‌کنند، اعلام کرده‌ایم که آنها باید حسن نیت خود را در عمل نشان دهند. حسن نیت در عمل یعنی اینکه بر روی زمین اتفاق ملموسی رخ دهد.»
وی ادامه داد: «لغو برخی از تحریم‌ها به معنای واقعی خود می‌تواند ترجمان حسن نیت‌شان باشد. آمریکایی‌ها از این موضوع صحبت می‌کنند ولی باید دانست آنچه روی کاغذ رخ می‌دهد، خوب است اما کافی نیست.»
وزیر خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه یکی از مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا به تازگی اعلام کرده که ما نمی‌توانیم این تضمین را بدهیم که در صورت رسیدن به توافق، دولت بعدی آمریکا توافق حاصل شده و برجام را اجرا کند، اظهار کرد: «در بحث مذاکرات وین برای لغو تحریم‌ها یکی از موضوعات اصلی گرفتن تضمین‌های لازم به ویژه از طرف‌های غربی برای اجرای تعهدات‌شان است، لذا آنچه ایران در خصوص تضمین‌ها دنبال می‌کند در این راستاست. ما به دنبال اخذ تضمین در حوزه‌های سیاسی، حقوقی و اقتصادی هستیم و این موضوع را مطالبه می‌کنیم. در برخی از بخش‌ها توافقاتی حاصل شده است و تیم مذاکره‌کننده ما با جدیت اخذ تضمین‌های ملموس از طرف‌های غربی برای اجرای تعهدات‌شان را در جریان مذاکرات وین دنبال می‌کند.»
اقداماتی که کافی نیست
همچنین سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در این خصوص تاکید کرد: «طبیعتا جمهوری اسلامی ایران منتظر است که در خصوص ابعاد رفع تحریمی برجام هم ایالات متحده به وظایف و تعهدات خودش عمل کند.»
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: «آنچه ایالات متحده باید انجام دهد در تمامی ابعاد رفع تحریمی و همچنین ابعاد هسته‌ای است.»
وی افزود: «اخباری که امروز شنیده می‌شود در خصوص ابعاد رفع تحریمی هسته‌ای است و همه می‌دانند که این کفایت نمی‌کند و کافی نیست.» خطیب‌زاده تاکید کرد: «طبیعتا جمهوری اسلامی ایران منتظر است که در خصوص ابعاد رفع تحریمی برجام هم ایالات متحده به وظایف و تعهدات خودش عمل کند.»سخنگوی وزارت خارجه گفت: «طبیعتا هر اقدامی که در مسیر درست عمل به تعهدات برجامی باشد توسط تهران با دقت مورد توجه قرار می‌گیرد.»
اقدام جدید آمریکا؛ بازی با حاصل جمع صفر
«دولت بایدن با اقدام جدید خود حتی در ارائه نمایش علاقه‌مندی به توافق نیز موفق عمل نکرد، زیرا موضوعاتی که تعلیق تحریم‌های آن اعلام شده اساسا مسائلی نیست که پیشبرد آنها با موانع جدی حاصل از تحریم‌های آمریکا روبه‌رو باشد.»
سایت نور نیوز در مطلبی با این مقدمه ادامه می‌دهد: ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این خصوص با تاکید بر تداوم پیگیری سیاست ترامپ از سوی دولت بایدن گفت: ما دقیقا همان کاری را کردیم که دولت قبلی کرد: به شرکای بین‌المللی خود اجازه دادیم به مسأله افزایش ریسک تولید گسترش تسلیحات و امنیت هسته‌ای در ایران بپردازند و تا زمانی که ایران به تعهدات هسته‌ای خود بازنگردد از معافیت از تحریم‌ها بهره‌مند نخواهد شد.
در حالی که نتیجه مذاکرات وین به تصمیم سیاسی آمریکا برای دست کشیدن از زیاده‌خواهی و وقت‌کشی گره خورده، انجام این اقدام جدید از سوی واشنگتن بیش از آنکه ارزش فنی یا اقتصادی داشته باشد نمایشی برای فعال نشان دادن این کشور در مسیر دستیابی به توافق است.
نکته آنکه در طول چند ماه گذشته، واشنگتن و شرکای اروپایی این کشور مستمرا نسبت به پیشرفت سریع برنامه‌های هسته‌ای ایران اعلام نگرانی کرده‌اند اما در اولین گام اقدامی را مد نظر قرار داده‌اند که به نوعی مانع‌زدایی از پیشرفت چند برنامه ایران در حوزه فعالیت‌های هسته‌ای است!
این اقدام آمریکا به دلیل بی‌اثر بودن آن در فعالیت‌های سه حوزه ذکر شده، کاملا فاقد ارزش است و تنها نمایشی برای کاهش فشارهای سیاسی بر این کشور است که با تداوم زیاده‌خواهی و تلاش برای حفظ ساختار تحریم‌ها موجب کندی روند مذاکرات و کاهش احتمال دستیابی به توافق شده است.
دولت بایدن با اقدام جدید خود حتی در ارائه نمایش علاقه‌مندی به توافق نیز موفق عمل نکرد، زیرا موضوعاتی که تعلیق تحریم‌های آن اعلام شده اساسا مسائلی نیست که پیشبرد آنها با موانع جدی حاصل از تحریم‌های آمریکا روبه‌رو باشد.
جمهوری اسلامی ایران از ابتدای دور جدید مذاکرات رسما اعلام نموده که با هدف رفع تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی وارد مذاکرات شده و اولویت توجه و تلاش خود را نیز به این موضوع اختصاص خواهد داد.
در شرایط کنونی، اقدامی که می‌تواند به عنوان نشانه‌ای از علاقه‌مندی و اراده طرف‌های مذاکره‌کننده برای دستیابی به توافق خوب مورد توجه قرار بگیرد، برداشتن گام‌های تاثیرگذار در حوزه رفع تحریم‌های اقتصادی غیرقانونی و ظالمانه است و تمسک به بازی‌های با حاصل جمع صفر، در جا زدن در موقعیت فعلی تلقی شده و حرکت جدیدی را به دنبال نخواهد داشت.
واکنش اولیانوف به بازگشت معافیت تحریمی برنامه هسته‌ای ایران
نماینده روسیه در مذاکرات وین در واکنش به احیای معافیت‌های هسته‌ای ایران، یادآوری کرد سیاست فشار حداکثری عامل اصلی اقدام ایران در کاهش برخی تعهدات برجامی بوده است.
به گزارش ایتارتاس، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین می‌گوید بازگرداندن معافیت‌های هسته‌ای که به ایران فرصت برخورداری از کمک‌های خارجی در این حوزه را می‌دهد، می‌تواند شتاب برنامه هسته‌ای این کشور را کم کند.
وی در توضیح این مطلب افزود: «مفاد واضح توافق هسته‌ای ایران کاملا از سوی مخالفان، اشتباه تفسیر شده است. سیاست فشار حداکثری آمریکا عامل اصلی پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران است و شاید بازگرداندن این معافیت، از سرعت آن بکاهد.»
