روزنامه آفتاب یزد
1400/11/18
مرز باریک میان انتقال خبر و مراقبت از روان جامعه
آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء: در چند روز گذشته فیلمی در فضای مجازی منتشر شد و به‌سرعت در تمام شبکه‌های اجتماعی بازتاب پیدا کرد، در این فیلم دلخراش، مردی جوان با یک دست خود سر بریده‌شده زنی جوان را در خیابان حمل می‌کرد و در دست دیگرش چاقو بود.به‌گفته عباس حسینی پویا، دادستان اهواز، ظاهراً مقتول به کشور ترکیه فرار و از آنجا یکسری تصاویر را برای همسر خود ارسال کرده بود که این تصاویر سبب تحریک احساسات همسر وی شده بود.دادستان اهواز با بیان اینکه انگیزه این قتل ناموسی بوده است، افزود: پدر مقتول، دختر خود را به ایران بازمی‌گرداند و زمانی که همسر دختر جوان متوجه حضور همسرش در اهواز میشود، جرات پیدا می‌کند و برای کشتن وی اقدام می‌کند.هم‌اکنون قاتل و برادر وی که در این قتل فجیع نقش داشت، بازداشت شده‌اند.دادستان اهواز با تاکید بر برخورد شدید با متهمان این پرونده، گفته است: علاوه بر بحث قتلی که اتفاق افتاده، گردن زدن این خانم در ملاعام نیز جرم است.وی همچنین نسبت به انتشار فیلم این قتل در فضای مجازی نیز واکنش نشان داده و متذکر شده است: قطعاً اگر ثابت شود افرادی تعمداً اقدام به انتشار این فیلم‌ها کرده‌اند بازداشت خواهند شد.متاسفانه انعکاس این خبر توسط برخی از رسانه‌ها به نحوی بود که به راحتی می‌تواند روان جامعه را تحت تاثیر قرار بدهد و به آن آسیب وارد کند. قطعا رسانه‌های حرفه‌ای آگاه هستند که نحوه انتشار اینگونه اخبار باید به صورتی باشد که آسیبی به روان جامعه وارد نسازد. اما در این خصوص دیده شد که برخی از رسانه‌ها فیلم این واقعه را بدون هیچ سانسوری در اختیار عموم مردم جامعه قرار دادند.روان جامعه ما این روزها و با توجه به شرایط، تحت تاثیر قرار دارد و انتشار اینگونه اخبار به صورت غیر حرفه‌ای جداً جامعه را با خطر مواجه می‌سازد.>واکنش پلیس فتا
رئیس پلیس فتای خوزستان با اشاره به فیلم منتشرشده از صحنه فجیع وقوع یک قتل در اهواز، در این رابطه اظهار کرد: بر اساس رصد‌های انجام‌شده در فضای مجازی، عده‌ای از افراد با اهداف مختلف تصاویر و فیلم از صحنه‌های وقوع یک قتل را منتشر کرده‌اند که موجب جریحه‌دار شدن عواطف و احساسات عمومی جامعه و مردم شده است.رئیس پلیس فتای خوزستان با بیان "در چنین شرایطی پلیس عاملان جنایت را بازداشت می‌کند"، افزود: پلیس فتا نیز نسبت به بازداشت و برخورد جدی با عاملان تهیه و انتشار اینگونه تصاویر و فیلم‌ها که می‌تواند باعث ایجاد ترس و جریحه‌دار شدن احساسات و تشویش اذهان عمومی شود و آسیب‌های روانی جبران‌ناپذیری به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان به‌دنبال دارد، اقدام می‌کند.به‌گفته وی؛ بر اساس اقدامات عملیاتی و فنی، تعدادی از تولیدکنندگان اینگونه محتوا‌های غیرمجاز شناسایی شده‌اند و برای تعیین تکلیف قانونی به مراجع قضائی ارجاع داده خواهند شد.وی متذکر شد: به همه کاربران فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها توصیه می‌کنیم ضمن بهره‌برداری صحیح از فضای سایبر، از انتشار هرگونه کلیپ صوتی و تصویری در تضاد با ارزش‌ها و هنجار‌های اجتماعی فرهنگی کشور به‌نحوی که باعث جریحه‌دار شدن احساسات عمومی در جامعه و موجب بروز عواقب جبران‌ناپذیر میشود، خودداری کنند.
>فعالیت غیر حرفه‌ای برخی از رسانه‌ها
منصور مظفری فعال رسانه‌ای در این باره به آفتاب یزد گفت:«یکی از کارکردهای رسانه این است که جلوی التهاب در جامعه را بگیرد و از اقدامات افرادی که می‌خواهند روان جامعه را تحت تاثیر قرار دهند جلوگیری کند. اگر خود رسانه بخواهد جو روانی جامعه را به هم بزند، مطابق قانون مطبوعات از قانون تخطی کرده است و هیئت نظارت بر مطبوعات که نمایندگان قوای سه گانه، نماینده‌ای از خود مطبوعات و نماینده‌ای از حوزه‌های علمیه در آن حضور دارند، می‌تواند رسانه‌ای که خواسته باشد جو روانی جامعه را به هم بزند طبق قانون توقیف یا لغو امتیاز کند. شکی در آن نیست که در جامعه‌ای با 85 میلیون جمعیت، گاهی اتفاقاتی رخ دهد.در هر جامعه‌ای هرگونه اتفاقی مانند
این اتفاق بغرنج رخ می‌دهد.در این شرایط وظیفه رسانه ضمن
آگاهی بخشی این است که جلوی متشنج شدن جامعه را بگیرد. برخی از این
اخبار خصوصا برای قشر نوجوان، کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و... جامعه بدآموزی دارد و آسیب زا است. نباید بازتاب رسانه‌ها چنین نشان دهد که جامعه امنیت ندارد و موجب نگرانی مردم شود.این کار خلاف اخلاق و قانون، خصوصا قانون مطبوعات است.مطبوعات یک منشور اخلاقی دارند و چند سال قبل هم اکثر مطبوعات این منشور اخلاقی را امضا کردند و نباید از آنچه که به آن متعهد شده‌ایم تخطی کنیم.»
>کاری خلاف قانون
وی در ادامه تصریح کرد:« این که یک فرد بنا به مسائل، مشکلات و اختلافات خانوادگی سر همسر خود را از تنش جدا می‌کند و به دست می‌گیرد و در کوچه و خیابان قدم می‌زند، بر روی روان برخی از افراد حاضر تاثیر می‌گذارد اما این دلیل بر این نیست که ما از آن صحنه فیلم بگیریم و در سایت‌ها و فضاهای مجازی منتشر کنیم. اصل 22 و 25 قانون اساسی افراد جامعه، مال و ناموس آن‌ها را از هر گونه خدشه و گزندی مصون می‌دارد. همچنین قانون مجازات هم به این نکته اشاره دارد و آنچه که هیئت نظارت بر مطبوعات انجام می‌دهد نوعی پیشگیری از ارتکاب جرم است و قطعا وزارت ارشاد و هیئت در گذشته تذکراتی را به متخلفین در این خصوص داده‌اند و آخرین مرحله توقیف است.»
>بازتاب اخبار باید بر اساس عرف جامعه باشد
حسن معظمی کارشناس رسانه هم در این خصوص به آفتاب یزد گفت:«سیستم وقوع جرم در هر جامعه‌ای باید بر اساس یکسری معیارهای عرف در آن جامعه انعکاس پیدا کند. زیرا جرم حتما یک بستری برای انجام می‌طلبد و به هر حال باید به نوعی آسیب شناسی شود نه اینکه به صورت عریان وقوع جرم و به نوعی دستگیری متهم انعکاس پیدا کند. بازتاب این اخبار باید حساب شده و بر اساس عرف جامعه باشد.اگر در انعکاس رخدادهای این چنینی افراط و تفریط شود طبیعتا جامعه واکنش خود را نشان می‌دهد. به این نحو که احتمال دارد جامعه از منظر عاطفی،اجتماعی و فرهنگی دچار التهاب شود و بازخوردهای آن در جامعه و در رخدادهای دیگر خود را نشان می‌دهد. کما اینکه در جامعه ما به دلیل افراط و تفریط در انعکاس و آسیب شناسی این دست مسائل نتوانستیم به نوعی از اتفاقات ناگوار بعدی جلوگیری کنیم.چه بسا اینکه جرائم نیز خشن‌تر شده اند.کما اینکه الان بحث تقدیم لایحه دولت به مجلس درباره قانون استفاده از اسلحه مطرح شده است.در هر صورت رسانه‌ها باید بر اساس یک سری ملاحظات اجتماعی اخبار را منتشر کنند.زیرا این نوع از فعالیت‌ها می‌تواند روان جامعه را در معرض خطر قرار دهد.کما اینکه جامعه ما الان از لحاظ روانی در وضعیت مناسبی نیست. چراکه هر آن امکان دارد جو ملتهب و به یک آسیب اجتماعی فراگیر تبدیل شود. در انعکاس وقوع جرم در این خبر به نوعی اغراق شد کما اینکه اصلا وقوع جرم یک امر مذمومی است.نباید وقوع جرم به آن صورت پوشش داده می‌شد زیرا در نهایت تعادل روانی جامعه به خطر می‌افتد.»
>حفظ سرعت در انتقال خبر
قربانعلی تنگشیر کارشناس رسانه نیز در این باره به آفتاب یزد گفت:«ارتباطات ما بر اساس ارتباطات جهانی است اما نحوه انعکاس آن مناسب نبوده است.خبرگزاری‌های مختلفی در این باره اظهار نظر کرده‌اند و این اخبار را بازتاب داده اند.برخی از رسانه‌ها برای حفظ سرعت در انتقال خبر نتوانستند این خبر را به صورت مناسبی انعکاس دهند.از سوی دیگر در ارتباطات آنلاین سرعت بسیار موثر است اما نباید حرفه‌ای بودن و کیفیت کار تحت تاثیر آن قرار بگیرد.در همه جای دنیا مردم واکنش بسیار زیادی به این نوع اخبار نشان می‌دهند و نوع واکنش به عوامل مختلفی بستگی دارد. این اخبار مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد لذا انعکاس رسانه‌ها باید به صورتی باشد که جامعه را ملتهب نسازد و اتفاقات بدی در جامعه رخ ندهد. برای مثال نشان دادن قاتل می‌تواند بر قشر کودک و نوجوان تاثیر بسیار زیادی به جای گذارد. برخی از رسانه‌ها متاسفانه در انعکاس این خبر به صورت حرفه‌ای عمل نکردند.»
سایر اخبار این روزنامه
مرز باریک میان انتقال خبر و مراقبت از روان جامعه
یارانه ۸۰۰ هزار تومانی به بایگانی رفت
کیهان علیه کیهان!
عزل مامور خاطی شهرداری کفایت می‌کند؟
یک ریسک بزرگ
تنها راه نجات اصلاح است
افسردگی در نوجوانان
دلار ارزان شد - کالا ارزان نشد
اقتصاد ایران نیازمند اقدامات بزرگ و ماندگار است
وزیرآموزش پزشکی وپرورش ساختمان!
