اخلاق‌مداری شعاری!

اخلاق‌مداری و رعایت اصول اخلاقی و انسانی، آن هم در ورزش به عنوان یکی از تأثیرگذارترین حوزه‌های اجتماعی یک امر نهادینه شده است.
مردم از ورزشکاران معتبر و چهره‌های محبوب خود توقع دارند که رعایت اخلاق و اصول انسانی را انجام دهند و الگو باشند برای نوجوانان و جوانانی که راه و رسم و طریقه زندگی آن‌ها را سرلوحه خود قرار می‌دهند.
این مسئله مهم در ورزش ما که علاوه بر اصول انسانی و مدنی جهانی با مسائل مذهبی و اعتقادی نیز گره خورده بیشتر هم دیده می‌شود. مردم ایران ورزشکار خود را به چشم یک پهلوان نگاه می‌کنند و توقع دارند این پهلوانان و قهرمانان الگو‌های درستی برای‌شان باشند، چه در زمین رقابت و چه خارج از آن. چهره‌های ورزشی وقتی بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند که مردم‌داری خود را بیشتر نشان دهند، اما هیچگاه به اندازه زمانی که کاری اخلاقی انجام می‌دهند در دید مردم قرار نمی‌گیرند، درست مانند زمانی که با یک کار غیراخلاقی از چشم مردم می‌افتند، حالا هر چقدر که می‌خواهند موفق هم باشند.
آنچه بیان شد بدیهی‌ترین چیزی است که در تمام دنیا رعایت می‌شود. جای شوخی هم نیست، حتی مطرح‌ترین چهره‌ها و تأثیرگذارترین مهره‌ها هم که بی‌اخلاقی کنند گرفتار خشم مردم و محرومیت‌های سخت می‌شوند. همین چند روز قبل بود که خبر آتش زدن پیراهن گرینوود ستاره جوان منچستریونایتد توسط هواداران این تیم منتشر شد. همان بازیکنی که به دلیل ضرب و شتم نامزد خود با سخت‌ترین محرومیت‌ها از سوی باشگاه روبه‌رو شد و حالا هم هواداران منچستر اینگونه او را جریمه کرده‌اند یا می‌توان به ماجرای پیامک‌های غیراخلاقی مارک اورمارس، مدیر باشگاه آژاکس به همکاران خانمش اشاره کرد که باعث شد او اول عذرخواهی کند و بعد هم بگوید چاره‌ای جز استعفا ندارد، چون حرمت جایگاهی که در آن قرار داشته را رعایت نکرده و از خط قرمز‌ها عبور کرده است.


مسائل اخلاقی و رعایت آن‌ها خط قرمز است. در تمام دنیا، از این خط که رد شوید باید منتظر جریمه و مجازات باشید و این هم در تمام دنیا ثابت شده، به جز دو نمونه بالا ده‌ها نمونه دیگر را هم می‌توان مثال زد، اما متأسفانه در فوتبال ما که داعیه اخلاق‌مداری آن گوش فلک را کر کرده با این مقوله مهم هم مانند دیگر موارد شعاری برخورد می‌شود. اینجا تخلف محرز می‌شود، اما همه می‌خواهند روی آن سرپوش بگذارند و در نهایت هم با گرفتار شدن در بوروکراسی اداری و تشکیل کمیته‌های پرطمطراق اخلاق و صیانت و ... همه چیز فراموش می‌شود تا متخلف وقیح‌تر از قبل حتی به ریش همه هم بخندد.
در این خصوص هم می‌توان نمونه‌های زیادی را برشمرد. مگر با بازیکنان متخلف یکی از تیم‌های پایتخت که در اردوی دوبی هر کاری دل‌شان خواسته بود انجام دادند، برخورد شد. همان ماجرایی که حتی وزیر ورزش هم با خواندن گزارشش سردرد گرفت. مگر با بازیکنی که اردوی تیم ملی را به سخره گرفت و حتی حرمت پیراهن تیم ملی را هم نگه نداشت برخورد شد، مگر نه اینکه دوباره به تیم دعوت شد و حالا سایت فدراسیون فوتبال کلیپ گلزنی از روی نقطه پنالتی‌اش در لیگ قطر را هم پخش می‌کند! دریغ از یک معذرت‌خواهی و احساس شرمندگی. البته تقصیری هم ندارند، وقتی تمام ارکان فوتبال پشت سر این متخلفان و بی‌اخلاق‌ها ایستاده‌اند نباید هم توقع داشت که اوضاع درست شود. وقتی حتی هواداران هم به این مسائل نگاه رنگی دارند و پشت متخلفان درمی‌آیند چه چیزی می‌توان گفت، هوادار منچستر کجا و هوادار فوتبال در ایران کجا!
هرچند در فوتبال ایران هم چهره‌های اخلاق‌مدار کم نداریم، اما به واقع نوع برخورد‌های اخلاقی را باید از فوتبال اروپا بیاموزیم، چراکه اینجا هر فوتبالیستی سروصدای بیشتری داشته باشد و بیشتر از خط قرمز‌ها عبور کند محبوب‌تر است. راستی این روز‌ها کسی از محمد انصاری خبر دارد یا اینکه کسی سراغی از وحید امیری می‌گیرد؛ این یک فاجعه است که بازیکن اخلاق‌مدار در فوتبال ایران حتی به عدد انگشت‌های یک دست هم نمی‌رسد و این عده اندک هم خیلی زود فراموش می‌شوند.