روزنامه ایران
1400/11/19
آغاز خروج از رکود تورمی 8 ساله
گروه اقتصادی / نشانه‌های بهبود در اقتصاد ایران و پایان رکود نمایان شده است. تنها چند ماه پس از آغاز به کار دولت سیزدهم، اصلاح و تغییر سیاست‌های اقتصادی، آثار خود را نشان داده است. موضوعی که سازمان برنامه و بودجه کشور نیز روزگذشته در یک گزارش کوتاه به آن اشاره کرده است. براساس این گزارش، وضعیت شاخص‌های کلان اقتصادی حکایت از خروج اقتصاد از رکود و رشد غیر تورمی دارد.براساس اعلام سازمان برنامه و بودجه کشور آمارها از بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی در اثر فعالیت دولت سیزدهم حکایت دارد. دولت سیزدهم در شرایطی روی کارآمد که حجم نقدینگی از مرز ۴ هزار هزار میلیارد تومان عبور کرده و فشار سنگین‌ترین تورم نیم‌قرن اخیر سفره مردم را کوچک کرده بود.
رشد اقتصادی 5.9 درصدی
طبق اعلام سازمان برنامه و بودجه، متوسط رشد اقتصادی در دهه ۹۰ به نزدیک صفر یعنی ۰,۳ درصد رسیده بود. در ۴ سال اخیر متوسط رشد تشکیل سرمایه منفی بوده، یعنی تشکیل سرمایه حتی نتوانسته جبران‌کننده استهلاک سرمایه باشد. با تمام این مشکلات دولت، اتخاذ راهبرد «رشد آفرینی غیر تورمی» با استفاده بهینه از ظرفیت‌های اقتصاد ملی، توسعه تجارت خارجی، رعایت انضباط مالی، حذف رانت و ایجاد شفافیت و جلوگیری از هدر رفت منابع و رعایت عدالت بین آحاد جامعه و در پهنه سرزمین در دستور کار قرار گرفت.
هرچند نتایج این سیاست‌ها و اقدامات برافزایش ظرفیت تولید زمانبر است، اما آمارهای رسمی نشان می‌دهد که شرایط اقتصادی به سمت جلو حرکت می‌کند. مطابق گزارش مرکز آمار، روند بهبود تولید ناخالص داخلی در شش ماهه ۱۴۰۰ به ۵,۹ درصد رسیده است. دولت از یک‌سو هزینه‌های خود را مدیریت کرده و از سوی دیگر زمینه فعالیت بخش خصوصی را افزایش داده، به‌طوری که در شش ماه اول سال درحالی که رشد مصرف بخش دولتی ۵,۱ درصد بوده رشد مصرف بخش خصوصی به بیش از ۱۲ رسیده است. موضوعی که نشان‌دهنده بهبود رکود اقتصادی حاکم بر کشور است.
گفتنی است براساس تازه‌ترین نتایج حساب‌های ملی فصلی مرکز آمار ایران، محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال 1390 در شش ماهه اول سال 1400 به رقم 3660 هزار میلیارد ریال با نفت و 3136 هزار میلیارد ریال بدون احتساب نفت رسید. درحالی که رقم مذکور در مدت مشابه سال قبل با نفت 3456 هزار میلیارد ریال و بدون نفت 3012 هزار میلیارد ریال بوده که نشان از رشد 5,9 درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و 4,1 درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در شش ماهه اول سال 1400 دارد. نتایج محاسبات حاکی از آن است که رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی منفی 4,3 درصد، گروه صنایع و معادن 9,5 درصد و فعالیت‌های گروه خدمات 4,8 درصد نسبت به شش ماهه اول سال 1399 رشد داشت.
ترمز تورم کشیده شد
آنگونه که سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده است، آهنگ رشد تورم در ۴ ماه اخیر از ۳,۳ درصد به ۱,۱ درصد کاهش‌یافته است.
در مرداد ماه امسال، نرخ تورم سالانه 48,7 درصد و تورم نقطه‌ای (نسبت به ماه مشابه سال قبل) 47.7 درصد بود. اما تورم نقطه‌ای و سالانه ازمهرماه رو به نزول گذاشت. بدین‌ترتیب درمهرماه تورم نقطه‌ای با افت قابل توجهی به 43,9 درصد رسید که این رقم درآبان به 37,4 درصد و درماه‌های آذر و دی به ترتیب 36,2 و 36,5 درصد شد. در تورم سالانه نیز با تداوم روند نزولی پیاپی تا دی‌ماه که تازه‌ترین گزارش شاخص تورم منتشر شده است، شاهد کاهش نرخ از بیش از 49 درصد به 45,8 درصد در دی ماه هستیم. نگاهی به این اعداد و ارقام، نشان‌دهنده تثبیت و سپس کاهش شتاب نرخ تورم در دولت سیزدهم است.
نرخ بیکاری رو به نزول
با اهتمام به رشد غیر تورمی شاهد بهبود اوضاع بازار کار هستیم به‌طوری که نرخ بیکاری افراد بالای ۱۵ سال و بیشتر از ۹,۶ درصد به ۸,۹ درصد کاهش پیدا کرده و تنها در سه ماه پاییز امسال بیش از ۱۲۲ هزار شغل خالص ایجاد شده است.
نرخ بیکاری جوانان ١٥ تا ٢٤ ساله حاکی از آن است که ٢٣,٦ درصد از فعالان این گروه سنی در پاییز ١٤٠٠ بیکار بوده‌اند. بررسی تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد، این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز ١٣٩٩) ٠,١ درصد کاهش یافته است.
بررسی نرخ بیکاری فصل پاییز افراد ١٥ ساله و بیشتر نشان می‌دهد که ٨,٩ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز ١٣٩٩)، ٠,٥ درصد کاهش یافته است.جمعیت شاغلین ١٥ ساله و بیشتر در این فصل ٢٣ میلیون و ٥٣٥ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ١٢٢ هزار نفر افزایش داشته است.
صعود تجارت خارجی
سازمان برنامه و بودجه در بخش دیگری از این گزارش تأکید کرده است با روی کار آمدن دولت سیزدهم تجارت خارجی بویژه افزایش صادرات به‌عنوان راهبرد اصلی این حوزه موردتوجه جدی قرار گرفت و سیاست‌های تجاری در راستای توسعه تجارت و تسهیل فرایندهای مرتبط با آن با تمرکز ویژه بر همسایگان اتخاذ شد.
براساس آخرین آمار گمرک در ۵ ماه فعالیت دولت سیزدهم کشور ۱۷ میلیارد و۶۶۱ میلیون دلار صادرات داشته و ۱۶ میلیارد و ۶۳۱ میلیون دلار هم واردات انجام شده است؛ بخش قابل‌توجهی از واردات برای تأمین ذخایر راهبردی کالاهای اساسی صورت گرفته است.با وجود این در همین ۵ ماه تراز تجاری کشور مثبت یک میلیارد و ۳۰ میلیون دلار بوده است.
بررسی اعداد و ارقام تجارت خارجی ایران از پنجمین ماه سال‌جاری، حاکی از روند صعودی تجارت خارجی است. براساس تازه‌ترین آمار اعلام شده از سوی گمرک ایران، در 10 ماهه سال‌جاری تجارت خارجی کشور به 80,1 میلیارد دلار دست یافت. مقایسه این عدد با رقم 58,7 میلیارد دلار سال گذشته حاکی از رشد 36,5 درصدی تجارت خارجی ایران است. در همین دوره صادرات کشور نیز به 38,7 میلیارد دلار رسید که نسبت به 28 میلیارد دلار مدت مشابه پارسال 10 میلیارد دلار معادل 37,9 درصد افزایش یافته است.
البته گزارش‌ها از عملکرد بودجه‌ای دولت هم بسیار امیدبخش است که بزودی منتشر خواهد شد؛ اگر بودجه ۱۴۰۱ که براساس کنترل تورم و رشد اقتصادی تدوین‌شده در مجلس نهایی شود حتماً سال آینده شاهد رشد بهتر و با سرعت بیشتر شاخص‌های کلان اقتصادی خواهیم بود.
افزایش 31 درصدی عرضه ارز
علاوه براین، رئیس کل بانک مرکزی با حضور در برنامه «تیتر امشب» شبکه خبر گفت: با فرض تداوم شرایط موجود و تحریم‌ها و باتوجه به وضعیت صادرات و روند تورم سال کنونی، سال آینده از نظر اقتصادی سال بهتری خواهد بود.
علی صالح‌آبادی با اشاره به اینکه از ابتدای سال تاکنون، در حوزه‌های مختلف وضعیت خوبی را شاهد بوده‌ایم، اظهار کرد: در حوزه ارزی، شاهد تقویت عرضه حواله و اسکناس در سامانه‌های نیما و بازار متشکل هستیم، به گونه‌ای که از ابتدای سال تا به امروز، حدود ۴۸,۶ میلیارد دلار تأمین ارز برای واردات کشور انجام شده است که در مقایسه با مجموع ۳۷ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۹، شاهد رشد ۳۱ درصدی در عرضه ارز هستیم.
وی با بیان اینکه در بحث اسکناس ارز هم خوشبختانه وضعیت خوبی داشته‌ایم، گفت: از ابتدای سال تاکنون ۱,۶ میلیارد دلار اسکناس ارز در بازار متشکل ارزی معامله شده که این میزان در دوره مشابه سال گذشته ۴۲۳ میلیون دلار بود، بنابراین نسبت به سال گذشته عرضه ارز در بازار متشکل ارزی نیز حدوداً ۴ برابر شده است.
وی در ادامه با اشاره به وضعیت مناسب صادرات محصولات نفتی و غیرنفتی عنوان کرد: طبیعی است که بازار ارز ناشی از عرضه‌های ارزی، وضعیت متعادلی داشته باشد و نوسان زیادی را شاهد نباشیم. اگر نرخ ارز اسکناس و حواله در ابتدای سال را با قیمت‌های امروز مقایسه کنیم، نشان می‌دهد که تفاوت قابل ملاحظه‌ای نداشته است.
صالح‌آبادی یادآور شد: در سامانه نیما که صادرکنندگان غیرنفتی ارز خود را در آن عرضه می‌کنند از ابتدای سال تاکنون ۲۵ میلیارد دلار عرضه ارز داشته‌ایم که این رقم در کل سال گذشته، ۱۷,۶ میلیارد دلار بوده است؛ که این نشان از رشد ۴۲ درصدی نسبت به کل سال گذشته دارد. این روند نشان می‌دهد که وضعیت عرضه ارز خوب بوده است و توانسته‌ایم تقاضای ارزی را پاسخگو باشیم.
وی در ادامه به وضعیت رو به رشد رفع تعهد ارزی واردکنندگان اشاره کرد و یادآور شد: میزان عدم رفع تعهد در اسفند 1397، 26,6 درصد بوده است، این میزان در اسفند 1398 به 10,35 درصد و دراسفند سال گذشته به 7,33 درصد رسید و درحال حاضر این رقم به 5,9 درصد رسیده است که نشان می‌دهد واردکنندگانی برای واردات کالا به کشور که ارز در اختیارشان قرار گرفته است به تعهداتشان عمل می‌کنند و کالاها را وارد کشور می‌کنند.
سایر اخبار این روزنامه
اگر پایین شهریها و پابرهنهها نبودند ما یا در تبعید بودیم یا در زندان
آیتالله رئیسی: امریکا به شکست فضاحت بار سیاست فشار حداکثری اعتراف کرد
دستگاههای اطلاعاتی مراقب باشند مسئولین از مردم فاصله نگیرند
ویژه نامه رنگی «ایران» در 32 صفحه
چهل سال پس از ماجرای نیمروز
آغاز خروج از رکود تورمی 8 ساله
مدیریت شیشه‌ای در کرمان
افتتاح 691 طرح آبرسانی و گازرسانی به روستاها
فولاد دومین قهرمانی‌اش در سوپرجام را با شکست پرسپولیس جشن گرفت
از سحر کلمه تا افسون تصویر
دوران دانشجویی سابقه کاری میشود
جان «من» و جان «تو»
آزادی مرد اعدامی پس از 15 سال
ادامه مذاکرات وین از امروز آغاز میشود
پل طلایی کریدور شمال - جنوب
هشت هزار فریاد خاموش
